| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੫. ਮਹਾਰੁਕ੍ਖਸੁਤ੍ਤਂ
5. Mahārukkhasuttaṃ
੫੫. ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ‘‘ਉਪਾਦਾਨਿਯੇਸੁ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਸ੍ਸਾਦਾਨੁਪਸ੍ਸਿਨੋ વਿਹਰਤੋ ਤਣ੍ਹਾ ਪવਡ੍ਢਤਿ। ਤਣ੍ਹਾਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪਾਦਾਨਂ; ਉਪਾਦਾਨਪਚ੍ਚਯਾ ਭવੋ…ਪੇ॰… ਏવਮੇਤਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਮੁਦਯੋ ਹੋਤਿ’’।
55. Sāvatthiyaṃ viharati…pe… ‘‘upādāniyesu, bhikkhave, dhammesu assādānupassino viharato taṇhā pavaḍḍhati. Taṇhāpaccayā upādānaṃ; upādānapaccayā bhavo…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti’’.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਹਾਰੁਕ੍ਖੋ। ਤਸ੍ਸ ਯਾਨਿ ਚੇવ ਮੂਲਾਨਿ ਅਧੋਗਮਾਨਿ, ਯਾਨਿ ਚ ਤਿਰਿਯਙ੍ਗਮਾਨਿ, ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਤਾਨਿ ਉਦ੍ਧਂ ਓਜਂ ਅਭਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਹਾਰੁਕ੍ਖੋ ਤਦਾਹਾਰੋ ਤਦੁਪਾਦਾਨੋ ਚਿਰਂ ਦੀਘਮਦ੍ਧਾਨਂ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਪਾਦਾਨਿਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਸ੍ਸਾਦਾਨੁਪਸ੍ਸਿਨੋ વਿਹਰਤੋ ਤਣ੍ਹਾ ਪવਡ੍ਢਤਿ। ਤਣ੍ਹਾਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪਾਦਾਨਂ…ਪੇ॰… ਏવਮੇਤਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਸਮੁਦਯੋ ਹੋਤਿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, mahārukkho. Tassa yāni ceva mūlāni adhogamāni, yāni ca tiriyaṅgamāni, sabbāni tāni uddhaṃ ojaṃ abhiharanti. Evañhi so, bhikkhave, mahārukkho tadāhāro tadupādāno ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭheyya. Evameva kho, bhikkhave, upādāniyesu dhammesu assādānupassino viharato taṇhā pavaḍḍhati. Taṇhāpaccayā upādānaṃ…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
‘‘ਉਪਾਦਾਨਿਯੇਸੁ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਆਦੀਨવਾਨੁਪਸ੍ਸਿਨੋ વਿਹਰਤੋ ਤਣ੍ਹਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ। ਤਣ੍ਹਾਨਿਰੋਧਾ ਉਪਾਦਾਨਨਿਰੋਧੋ; ਉਪਾਦਾਨਨਿਰੋਧਾ ਭવਨਿਰੋਧੋ…ਪੇ॰… ਏવਮੇਤਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧੋ ਹੋਤਿ।
‘‘Upādāniyesu , bhikkhave, dhammesu ādīnavānupassino viharato taṇhā nirujjhati. Taṇhānirodhā upādānanirodho; upādānanirodhā bhavanirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਹਾਰੁਕ੍ਖੋ। ਅਥ ਪੁਰਿਸੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਕੁਦ੍ਦਾਲਪਿਟਕਂ 1 ਆਦਾਯ। ਸੋ ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਮੂਲੇ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯ, ਮੂਲਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਪਲਿਖਣੇਯ੍ਯ 2, ਪਲਿਖਣਿਤ੍વਾ ਮੂਲਾਨਿ ਉਦ੍ਧਰੇਯ੍ਯ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਉਸੀਰਨਾਲ਼ਿਮਤ੍ਤਾਨਿਪਿ। ਸੋ ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਂ ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਿਕਂ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯ, ਖਣ੍ਡਾਖਣ੍ਡਿਕਂ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਫਾਲੇਯ੍ਯ, ਫਾਲੇਤ੍વਾ ਸਕਲਿਕਂ ਸਕਲਿਕਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਸਕਲਿਕਂ ਸਕਲਿਕਂ ਕਰਿਤ੍વਾ વਾਤਾਤਪੇ વਿਸੋਸੇਯ੍ਯ; વਾਤਾਤਪੇ વਿਸੋਸੇਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਡਹੇਯ੍ਯ, ਅਗ੍ਗਿਨਾ ਡਹੇਤ੍વਾ ਮਸਿਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਮਸਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਮਹਾવਾਤੇ વਾ ਓਫੁਣੇਯ੍ਯ 3 ਨਦਿਯਾ વਾ ਸੀਘਸੋਤਾਯ ਪવਾਹੇਯ੍ਯ। ਏવਞ੍ਹਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਹਾਰੁਕ੍ਖੋ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਮੂਲੋ ਅਸ੍ਸ ਤਾਲਾવਤ੍ਥੁਕਤੋ ਅਨਭਾવਂਕਤੋ 4 ਆਯਤਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਧਮ੍ਮੋ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਪਾਦਾਨਿਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਆਦੀਨવਾਨੁਪਸ੍ਸਿਨੋ વਿਹਰਤੋ ਤਣ੍ਹਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ। ਤਣ੍ਹਾਨਿਰੋਧਾ ਉਪਾਦਾਨਨਿਰੋਧੋ; ਉਪਾਦਾਨਨਿਰੋਧਾ ਭવਨਿਰੋਧੋ…ਪੇ॰… ਏવਮੇਤਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਨਿਰੋਧੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਪਞ੍ਚਮਂ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, mahārukkho. Atha puriso āgaccheyya kuddālapiṭakaṃ 5 ādāya. So taṃ rukkhaṃ mūle chindeyya, mūlaṃ chinditvā palikhaṇeyya 6, palikhaṇitvā mūlāni uddhareyya antamaso usīranāḷimattānipi. So taṃ rukkhaṃ khaṇḍākhaṇḍikaṃ chindeyya, khaṇḍākhaṇḍikaṃ chinditvā phāleyya, phāletvā sakalikaṃ sakalikaṃ kareyya, sakalikaṃ sakalikaṃ karitvā vātātape visoseyya; vātātape visosetvā agginā ḍaheyya, agginā ḍahetvā masiṃ kareyya, masiṃ karitvā mahāvāte vā ophuṇeyya 7 nadiyā vā sīghasotāya pavāheyya. Evañhi so, bhikkhave, mahārukkho ucchinnamūlo assa tālāvatthukato anabhāvaṃkato 8 āyatiṃ anuppādadhammo. Evameva kho, bhikkhave, upādāniyesu dhammesu ādīnavānupassino viharato taṇhā nirujjhati. Taṇhānirodhā upādānanirodho; upādānanirodhā bhavanirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī’’ti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਮਹਾਰੁਕ੍ਖਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Mahārukkhasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੫-੬. ਮਹਾਰੁਕ੍ਖਸੁਤ੍ਤਦ੍વਯવਣ੍ਣਨਾ • 5-6. Mahārukkhasuttadvayavaṇṇanā
