| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
5. මහාරුක්‌ඛසුත්‌තවණ්‌ණනා
5. Mahārukkhasuttavaṇṇanā
55. පඤ්‌චමෙ උද්‌ධං ඔජං අභිහරන්‌තීති පථවීරසඤ්‌ච ආපොරසඤ්‌ච උපරි ආරොපෙන්‌ති. ඔජාය ආරොපිතත්‌තා හත්‌ථසතුබ්‌බෙධස්‌ස රුක්‌ඛස්‌ස අඞ්‌කුරග්‌ගෙසු බින්‌දුබින්‌දූනි විය හුත්‌වා සිනෙහො තිට්‌ඨති. ඉදං පනෙත්‌ථ ඔපම්‌මසංසන්‌දනං – මහාරුක්‌ඛො විය හි තෙභූමකවට්‌ටං, මූලානි විය ආයතනානි, මූලෙහි ඔජාය ආරොහනං විය ඡහි ද්‌වාරෙහි කම්‌මාරොහනං, ඔජාය අභිරුළ්‌හත්‌තා මහාරුක්‌ඛස්‌ස යාවකප්‌පට්‌ඨානං විය වට්‌ටනිස්‌සිතබාලපුථුජ්‌ජනස්‌ස ඡහි ද්‌වාරෙහි කම්‌මං ආයූහන්‌තස්‌ස අපරාපරං වට්‌ටස්‌ස වඩ්‌ඪනවසෙන දීඝරත්‌තං ඨානං.
55. Pañcame uddhaṃ ojaṃ abhiharantīti pathavīrasañca āporasañca upari āropenti. Ojāya āropitattā hatthasatubbedhassa rukkhassa aṅkuraggesu bindubindūni viya hutvā sineho tiṭṭhati. Idaṃ panettha opammasaṃsandanaṃ – mahārukkho viya hi tebhūmakavaṭṭaṃ, mūlāni viya āyatanāni, mūlehi ojāya ārohanaṃ viya chahi dvārehi kammārohanaṃ, ojāya abhiruḷhattā mahārukkhassa yāvakappaṭṭhānaṃ viya vaṭṭanissitabālaputhujjanassa chahi dvārehi kammaṃ āyūhantassa aparāparaṃ vaṭṭassa vaḍḍhanavasena dīgharattaṃ ṭhānaṃ.
කුද්‌දාලපිටකන්‌ති කුද්‌දාලඤ්‌චෙව පච්‌ඡිභාජනඤ්‌ච. ඛණ්‌ඩාඛණ්‌ඩිකං ඡින්‌දෙය්‍යාති ඛුද්‌දකමහන්‌තානි ඛණ්‌ඩාඛණ්‌ඩානි කරොන්‌තො ඡින්‌දෙය්‍ය. ඉදං පනෙත්‌ථ ඔපම්‌මසංසන්‌දනං – ඉධාපි හි මහාරුක්‌ඛො විය තෙභූමකවට්‌ටං, රුක්‌ඛං නාසෙතුකාමො පුරිසො විය යොගාවචරො, කුද්‌දාලො විය ඤාණං, පච්‌ඡි විය සමාධි, රුක්‌ඛච්‌ඡෙදනඵරසු විය ඤාණං, රුක්‌ඛස්‌ස මූලෙ ඡින්‌නකාලො විය යොගිනො ආචරියසන්‌තිකෙ කම්‌මට්‌ඨානං ගහෙත්‌වා මනසිකරොන්‌තස්‌ස පඤ්‌ඤා, ඛණ්‌ඩාඛණ්‌ඩිකං ඡින්‌දනකාලො විය සඞ්‌ඛෙපතො චතුන්‌නං මහාභූතානං මනසිකාරො, ඵාලනං විය ද්‌වෙචත්‌තාලීසාය කොට්‌ඨාසෙසු විත්‌ථාරමනසිකාරො, සකලිකං සකලිකං කරණකාලො විය උපාදාරූපස්‌ස චෙව රූපක්‌ඛන්‌ධාරම්‌මණස්‌ස විඤ්‌ඤාණස්‌ස චාති ඉමෙසං වසෙන නාමරූපපරිග්‌ගහො, මූලානං උපච්‌ඡෙදනං විය තස්‌සෙව නාමරූපස්‌ස පච්‌චයපරියෙසනං, වාතාතපෙ විසොසෙත්‌වා අග්‌ගිනා ඩහනකාලො විය අනුපුබ්‌බෙන විපස්‌සනං වඩ්‌ඪෙත්‌වා අඤ්‌ඤතරං සප්‌පායං ලභිත්‌වා කම්‌මට්‌ඨානෙ විභූතෙ උපට්‌ඨහමානෙ එකපල්‌ලඞ්‌කෙ නිසින්‌නස්‌ස සමණධම්‌මං කරොන්‌තස්‌ස අග්‌ගඵලප්‌පත්‌ති, මසිකරණං විය අරහත්‌තප්‌පත්‌තදිවසෙයෙව අපරිනිබ්‌බායන්‌තස්‌ස යාවතායුකං ඨිත කාලො, මහාවාතෙ ඔපුනනං නදියා පවාහනං විය ච උපාදිණ්‌ණකක්‌ඛන්‌ධභෙදෙන අනුපාදිසෙසාය නිබ්‌බානධාතුයා පරිනිබ්‌බුතස්‌ස වට්‌ටවූපසමො වෙදිතබ්‌බො. පඤ්‌චමං.
Kuddālapiṭakanti kuddālañceva pacchibhājanañca. Khaṇḍākhaṇḍikaṃ chindeyyāti khuddakamahantāni khaṇḍākhaṇḍāni karonto chindeyya. Idaṃ panettha opammasaṃsandanaṃ – idhāpi hi mahārukkho viya tebhūmakavaṭṭaṃ, rukkhaṃ nāsetukāmo puriso viya yogāvacaro, kuddālo viya ñāṇaṃ, pacchi viya samādhi, rukkhacchedanapharasu viya ñāṇaṃ, rukkhassa mūle chinnakālo viya yogino ācariyasantike kammaṭṭhānaṃ gahetvā manasikarontassa paññā, khaṇḍākhaṇḍikaṃ chindanakālo viya saṅkhepato catunnaṃ mahābhūtānaṃ manasikāro, phālanaṃ viya dvecattālīsāya koṭṭhāsesu vitthāramanasikāro, sakalikaṃ sakalikaṃ karaṇakālo viya upādārūpassa ceva rūpakkhandhārammaṇassa viññāṇassa cāti imesaṃ vasena nāmarūpapariggaho, mūlānaṃ upacchedanaṃ viya tasseva nāmarūpassa paccayapariyesanaṃ, vātātape visosetvā agginā ḍahanakālo viya anupubbena vipassanaṃ vaḍḍhetvā aññataraṃ sappāyaṃ labhitvā kammaṭṭhāne vibhūte upaṭṭhahamāne ekapallaṅke nisinnassa samaṇadhammaṃ karontassa aggaphalappatti, masikaraṇaṃ viya arahattappattadivaseyeva aparinibbāyantassa yāvatāyukaṃ ṭhita kālo, mahāvāte opunanaṃ nadiyā pavāhanaṃ viya ca upādiṇṇakakkhandhabhedena anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbutassa vaṭṭavūpasamo veditabbo. Pañcamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 5. මහාරුක්‌ඛසුත්‌තං • 5. Mahārukkhasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 5-6. මහාරුක්‌ඛසුත්‌තද්‌වයවණ්‌ණනා • 5-6. Mahārukkhasuttadvayavaṇṇanā
