| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
6. மஹாஸச்சகஸுத்தவண்ணனா
6. Mahāsaccakasuttavaṇṇanā
364. ஏகங் ஸமயங் ப⁴க³வா வேஸாலியங் விஹரதீதி இமினா ததா³ ப⁴க³வதோ வேஸாலியங் நிவாஸபரிச்சி²ன்னோ புப்³ப³ண்ஹாதி³பே⁴தோ³ ஸப்³போ³ ஸமயோ ஸாதா⁴ரணதோ க³ஹிதோ, ததா² தேன கோ² பன ஸமயேனாதி ச இமினா. புப்³ப³ண்ஹஸமயந்தி பன இமினா தப்³பி³ஸேஸோ, யோ பி⁴க்கா²சாரத்தா²ய பச்சவெக்க²ணகாலோ. அட்ட²கதா²யங் பன ‘‘தீஹி பதே³ஹி ஏகோவ ஸமயோ வுத்தோ’’தி வுத்தங் விஸேஸஸ்ஸ ஸாமஞ்ஞந்தோக³த⁴த்தா. முக²தோ⁴வனஸ்ஸ புப்³ப³காலகிரியாபா⁴வஸாமஞ்ஞதோ வுத்தங் ‘‘முக²ங் தோ⁴வித்வா’’தி. முக²ங் தோ⁴வித்வா ஏவ ஹி வாஸது⁴ரோ சே, வேலங் ஸல்லக்கெ²த்வா யதா²சிண்ணங் பா⁴வனானுயோக³ங், க³ந்த²து⁴ரோ சே, க³ந்த²பரிசயே கதிபயே நிஸஜ்ஜவாரே அனுயுஞ்ஜித்வா பத்தசீவரங் ஆதா³ய விதக்கமாளங் உபக³ச்ச²தி.
364.Ekaṃsamayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharatīti iminā tadā bhagavato vesāliyaṃ nivāsaparicchinno pubbaṇhādibhedo sabbo samayo sādhāraṇato gahito, tathā tena kho pana samayenāti ca iminā. Pubbaṇhasamayanti pana iminā tabbiseso, yo bhikkhācāratthāya paccavekkhaṇakālo. Aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘tīhi padehi ekova samayo vutto’’ti vuttaṃ visesassa sāmaññantogadhattā. Mukhadhovanassa pubbakālakiriyābhāvasāmaññato vuttaṃ ‘‘mukhaṃ dhovitvā’’ti. Mukhaṃ dhovitvā eva hi vāsadhuro ce, velaṃ sallakkhetvā yathāciṇṇaṃ bhāvanānuyogaṃ, ganthadhuro ce, ganthaparicaye katipaye nisajjavāre anuyuñjitvā pattacīvaraṃ ādāya vitakkamāḷaṃ upagacchati.
காரணங் யுத்தங், அனுச்ச²விகந்தி அத்தோ². புப்³பே³ யதா²சிந்திதங் பஞ்ஹங் அபுச்சி²த்வா அஞ்ஞங் புச்ச²ந்தோ மக்³க³ங் ட²பெத்வா உம்மக்³க³தோ பரிவத்தெந்தோ விய ஹோதீதி ஆஹ ‘‘பஸ்ஸேன தாவ பரிஹரந்தோ’’தி.
Kāraṇaṃ yuttaṃ, anucchavikanti attho. Pubbe yathācintitaṃ pañhaṃ apucchitvā aññaṃ pucchanto maggaṃ ṭhapetvā ummaggato parivattento viya hotīti āha ‘‘passena tāva pariharanto’’ti.
365. ஊருக்க²ம்போ⁴பி நாம ப⁴விஸ்ஸதீதி எத்த² நாம-ஸத்³தோ³ விம்ஹயத்தோ²தி கத்வா வுத்தங் ‘‘விம்ஹயத்த²வஸேனா’’திஆதி³. ‘‘அந்தோ⁴ நாம பப்³ப³தங் அபி⁴ருஹிஸ்ஸதீ’’திஆதீ³ஸு விய விம்ஹயவாசீஸத்³த³யோகே³ன ஹி ‘‘ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி அனாக³தவசனங். காயன்வயந்தி காயானுக³தங். ‘‘அயம்பி கோ² காயோ ஏவங்த⁴ம்மோ ஏவங்பா⁴வீ ஏவங்அனதீதோ’’திஆதி³னா (தீ³॰ நி॰ 2.379; ம॰ நி॰ 1.112; ம॰ நி॰ 3.154) காயஸ்ஸ அஸுபா⁴னிச்சாதி³தாய அனுபஸ்ஸனா காயபா⁴வனாதி ஆஹ ‘‘காயபா⁴வனாதி பன விபஸ்ஸனா வுச்சதீ’’தி. அனாக³தரூபந்தி அபீ⁴தே அத்தே² அனாக³தஸத்³தா³ரோபனங் அனாக³தப்பயோகோ³ ந ஸமேதி. அத்தோ²பீதி ‘‘ஊருக்க²ம்போ⁴பி நாம ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி வுத்தஅத்தோ²பி ந ஸமேதி. அயந்தி அத்தகிலமதா²னுயோகோ³. தேஸந்தி நிக³ண்டா²னங்.
365.Ūrukkhambhopi nāma bhavissatīti ettha nāma-saddo vimhayatthoti katvā vuttaṃ ‘‘vimhayatthavasenā’’tiādi. ‘‘Andho nāma pabbataṃ abhiruhissatī’’tiādīsu viya vimhayavācīsaddayogena hi ‘‘bhavissatī’’ti anāgatavacanaṃ. Kāyanvayanti kāyānugataṃ. ‘‘Ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’’tiādinā (dī. ni. 2.379; ma. ni. 1.112; ma. ni. 3.154) kāyassa asubhāniccāditāya anupassanā kāyabhāvanāti āha ‘‘kāyabhāvanāti pana vipassanā vuccatī’’ti. Anāgatarūpanti abhīte atthe anāgatasaddāropanaṃ anāgatappayogo na sameti. Atthopīti ‘‘ūrukkhambhopi nāma bhavissatī’’ti vuttaatthopi na sameti. Ayanti attakilamathānuyogo. Tesanti nigaṇṭhānaṃ.
366. அத்தனோ அதி⁴ப்பேதகாயபா⁴வனங் வித்தா²ரெந்தோ வித்தா²ரதோ த³ஸ்ஸெந்தோ யே தங் அனுயுத்தா, தே நாமகொ³த்ததோ விபா⁴வெந்தோ ‘‘நந்தோ³ வச்சோ²’’திஆதி³மாஹ. கிலிட்ட²தபானந்தி காயஸ்ஸ கிலேஸனதபானங் புக்³க³லானங். ஜாதமேத³ந்தி மேத³பா⁴வாபத்திவஸேன உப்பன்னமேத³ங். புரிமங் பஹாயாதி காலபரிச்சே²தே³ன அனாஹாரஅப்பாஹாரதாதி³வஸேன காயஸ்ஸ அபசினநங் கே²த³னங் பரிச்சஜித்வா. காயபா⁴வனா பன ந பஞ்ஞாயதீதி நியமங் பரமத்த²தோ காயபா⁴வனாபி தவ ஞாணேன ந ஞாயதி, ஸேஸதோபி ந தி³ஸ்ஸதி.
366. Attano adhippetakāyabhāvanaṃ vitthārento vitthārato dassento ye taṃ anuyuttā, te nāmagottato vibhāvento ‘‘nando vaccho’’tiādimāha. Kiliṭṭhatapānanti kāyassa kilesanatapānaṃ puggalānaṃ. Jātamedanti medabhāvāpattivasena uppannamedaṃ. Purimaṃ pahāyāti kālaparicchedena anāhāraappāhāratādivasena kāyassa apacinanaṃ khedanaṃ pariccajitvā. Kāyabhāvanāpana na paññāyatīti niyamaṃ paramatthato kāyabhāvanāpi tava ñāṇena na ñāyati, sesatopi na dissati.
367. இமஸ்மிங் பன டா²னேதி ‘‘காயபா⁴வனம்பி கோ² த்வங், அக்³கி³வெஸ்ஸன, ந அஞ்ஞாஸி, குதோ பன த்வங் சித்தபா⁴வனங் ஜானிஸ்ஸஸீ’’தி இமஸ்மிங் டா²னே. ததா² ‘‘யோ த்வங் ஏவங் ஓளாரிகங் து³ப்³ப³லங் காயபா⁴வனங் ந ஜானாஸி, ஸோ த்வங் குதோ ஸந்தஸுகு²மங் சித்தபா⁴வனங் ஜானிஸ்ஸஸீ’’தி ஏதஸ்மிங் அத்த²வண்ணனாடா²னே. அபு³த்³த⁴வசனங் நாமேதங் பத³ந்தி காயபா⁴வனாஸஞ்ஞிதவிபஸ்ஸனாதோ சித்தபா⁴வனா ஸந்தா, விபஸ்ஸனா பன பாத³கஜ்ஜா²னதோ ஓளாரிகா சேவ து³ப்³ப³லா சாதி அயஞ்ச ஏதஸ்ஸ பத³ஸ்ஸ அத்தோ². ‘‘அபு³த்³த⁴வசனங் நாமேதங் வசனங் ஸியா’’தி வத்வா தே²ரோ பக்கமிதுங் ஆரப⁴தி. அத² நங் மஹாஸீவத்தே²ரோ ‘‘விபஸ்ஸனா நாமேஸா ந ஆதி³தோ ஸுப்³ரூஹிதா ப³லவதீ திக்கா² விஸதா³ ஹோதி, தஸ்மா தருணவஸேனாயமத்தோ² வேதி³தப்³போ³’’தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘தி³ஸ்ஸதி, பி⁴க்க²வே’’தி ஸுத்தபத³ங் (ஸங்॰ நி॰ 2.62) ஆஹரி. தத்த² ஆதா³னந்தி படிஸந்தி⁴. நிக்கே²பனந்தி சுதி. ஓளாரிகந்தி அரூபத⁴ம்மேஹி து³ட்டு²ல்லபா⁴வத்தா ஓளாரிகங். காயந்தி சதுஸந்ததிரூபஸமூஹபூ⁴தங் காயங். ஓளாரிகந்தி பா⁴வனபுங்ஸகனித்³தே³ஸோ, ஓளாரிகாகாரேனாதி அத்தோ². தேனேவ வுத்தங் ‘‘ஆதா³னம்பி நிக்கே²பனம்பீ’’தி.
367.Imasmiṃ pana ṭhāneti ‘‘kāyabhāvanampi kho tvaṃ, aggivessana, na aññāsi, kuto pana tvaṃ cittabhāvanaṃ jānissasī’’ti imasmiṃ ṭhāne. Tathā ‘‘yo tvaṃ evaṃ oḷārikaṃ dubbalaṃ kāyabhāvanaṃ na jānāsi, so tvaṃ kuto santasukhumaṃ cittabhāvanaṃ jānissasī’’ti etasmiṃ atthavaṇṇanāṭhāne. Abuddhavacanaṃ nāmetaṃ padanti kāyabhāvanāsaññitavipassanāto cittabhāvanā santā, vipassanā pana pādakajjhānato oḷārikā ceva dubbalā cāti ayañca etassa padassa attho. ‘‘Abuddhavacanaṃ nāmetaṃ vacanaṃ siyā’’ti vatvā thero pakkamituṃ ārabhati. Atha naṃ mahāsīvatthero ‘‘vipassanā nāmesā na ādito subrūhitā balavatī tikkhā visadā hoti, tasmā taruṇavasenāyamattho veditabbo’’ti dassento ‘‘dissati, bhikkhave’’ti suttapadaṃ (saṃ. ni. 2.62) āhari. Tattha ādānanti paṭisandhi. Nikkhepananti cuti. Oḷārikanti arūpadhammehi duṭṭhullabhāvattā oḷārikaṃ. Kāyanti catusantatirūpasamūhabhūtaṃ kāyaṃ. Oḷārikanti bhāvanapuṃsakaniddeso, oḷārikākārenāti attho. Teneva vuttaṃ ‘‘ādānampi nikkhepanampī’’ti.
368. ஸுக²ஸாராகே³ன ஸமன்னாக³தோதி ஸுக²வேத³னாய ப³லவதரராகே³ன ஸமங்கீ³பூ⁴தோ. பட்டா²னே படிஸித்³தா⁴ அவசனேனேவ. தஸ்மாதி ஸுகே² டி²தே ஏவ து³க்க²ஸ்ஸானுப்பஜ்ஜனதோ. ஏவங் வுத்தந்தி ‘‘ஸுகா²ய வேத³னாய நிரோதா⁴ உப்பஜ்ஜதி து³க்கா² வேத³னா’’தி ஏவங் வுத்தங், ந அனந்தராவ உப்பஜ்ஜனதோ. கே²பெத்வாதி குஸலானி கே²பெத்வா. க³ண்ஹித்வா அத்தனோ ஏவ ஓகாஸங் க³ஹெத்வா. உப⁴தோபக்க²ங் ஹுத்வாதி ‘‘கதா³சி ஸுக²வேத³னா, கதா³சி து³க்க²வேத³னா’’தி பக்க²த்³வயவஸேனபி வேத³னா சித்தஸ்ஸ பரியாதா³ய ஹோதி யதா²க்கமங் அபா⁴விதகாயஸ்ஸ அபா⁴விதசித்தஸ்ஸ.
368.Sukhasārāgena samannāgatoti sukhavedanāya balavatararāgena samaṅgībhūto. Paṭṭhāne paṭisiddhā avacaneneva. Tasmāti sukhe ṭhite eva dukkhassānuppajjanato. Evaṃ vuttanti ‘‘sukhāya vedanāya nirodhā uppajjati dukkhā vedanā’’ti evaṃ vuttaṃ, na anantarāva uppajjanato. Khepetvāti kusalāni khepetvā. Gaṇhitvā attano eva okāsaṃ gahetvā. Ubhatopakkhaṃ hutvāti ‘‘kadāci sukhavedanā, kadāci dukkhavedanā’’ti pakkhadvayavasenapi vedanā cittassa pariyādāya hoti yathākkamaṃ abhāvitakāyassa abhāvitacittassa.
369. விபஸ்ஸனா ச ஸுக²ஸ்ஸ பச்சனீகாதி ஸுக்க²விபஸ்ஸகஸ்ஸஆதி³கம்மிகஸ்ஸ மஹாபூ⁴தபரிக்³க³ஹாதி³காலே ப³ஹி சித்தசாரங் நிஸேதெ⁴த்வா கம்மட்டா²னே ஏவ ஸதிங் ஸங்ஹரந்தஸ்ஸ அலத்³த⁴ஸ்ஸாத³ங் காயஸுக²ங் ந விந்த³தி, ஸம்பா³தே⁴ வஜே ஸன்னிருத்³தோ⁴ கோ³க³ணோ விய விஹஞ்ஞதி விப்ப²ந்த³தி, அச்சாஸன்னஹேதுகஞ்ச ஸரீரே து³க்க²ங் உப்பஜ்ஜதேவ. தேன வுத்தங் ‘‘து³க்க²ஸ்ஸ ஆஸன்னா’’தி. தேனாஹ ‘‘விபஸ்ஸனங் பட்ட²பெத்வா’’திஆதி³. அத்³தா⁴னே க³ச்ச²ந்தே க³ச்ச²ந்தேதி மஹாபூ⁴தபரிக்³க³ஹாதி³வஸேன காலே க³ச்ச²ந்தே. தத்த² தத்தா²தி தஸ்மிங் தஸ்மிங் ஸரீரபதே³ஸே. து³க்க²ங் தூ³ராபக³தங் ஹோதி ஸமாபத்திப³லேன விக்க²ம்பி⁴தத்தா அப்பனாபா⁴வதோ. அனப்பகங் விபுலங். ஸுக²ந்தி ஜா²னஸுக²ங் . ஓக்கமதீதி ஜா²னஸமுட்டா²னபணீதரூபவஸேன ரூபகாயங் அனுபவிஸதி, நாமகாயோக்கமனே வத்தப்³ப³மேவ நத்தி². காயபஸ்ஸத்³தி⁴கம்மிகஸ்ஸபி ஸம்மஸனபா⁴வனா பட்ட²பெத்வா நிஸின்னஸ்ஸ கஸ்ஸசி ஆதி³தோவ காயகிலமத²சித்துபகா⁴தாபி ஸம்ப⁴வந்தி, ஸமாதி⁴ஸ்ஸ பன அபச்சனீகத்தா ஸினித்³த⁴பா⁴வதோ ச ந ஸுக்க²விபஸ்ஸனா விய ஸுக²ஸ்ஸ விபச்சனீகோ, அனுக்கமேன ச து³க்க²ங் விக்க²ம்பே⁴தீதி ஆஹ ‘‘யதா² ஸமாதீ⁴’’தி. யதா² ஸமாதி⁴, விபஸ்ஸனாய பனேதங் நத்தீ²தி ஆஹ ‘‘ந ச ததா² விபஸ்ஸனா’’தி. தேன வுத்தந்தி யஸ்மா விபஸ்ஸனா ஸுக²ஸ்ஸ பச்சனீகா, ஸா ச காயபா⁴வனா, தேன வுத்தங் ‘‘உப்பன்னாபி ஸுகா² வேத³னா சித்தங் ந பரியாதா³ய திட்ட²தி, பா⁴விதத்தா காயஸ்ஸா’’தி. ததா² யஸ்மா ஸமாதி⁴ து³க்க²ஸ்ஸ பச்சனீகோ, ஸோ ச சித்தபா⁴வனா, தேன வுத்தங் ‘‘உப்பன்னாபி து³க்கா² வேத³னா சித்தங் ந பரியாதா³ய திட்ட²தி, பா⁴விதத்தா சித்தஸ்ஸா’’தி யோஜனா.
369.Vipassanā ca sukhassa paccanīkāti sukkhavipassakassaādikammikassa mahābhūtapariggahādikāle bahi cittacāraṃ nisedhetvā kammaṭṭhāne eva satiṃ saṃharantassa aladdhassādaṃ kāyasukhaṃ na vindati, sambādhe vaje sanniruddho gogaṇo viya vihaññati vipphandati, accāsannahetukañca sarīre dukkhaṃ uppajjateva. Tena vuttaṃ ‘‘dukkhassa āsannā’’ti. Tenāha ‘‘vipassanaṃ paṭṭhapetvā’’tiādi. Addhāne gacchante gacchanteti mahābhūtapariggahādivasena kāle gacchante. Tattha tatthāti tasmiṃ tasmiṃ sarīrapadese. Dukkhaṃ dūrāpagataṃ hoti samāpattibalena vikkhambhitattā appanābhāvato. Anappakaṃ vipulaṃ. Sukhanti jhānasukhaṃ . Okkamatīti jhānasamuṭṭhānapaṇītarūpavasena rūpakāyaṃ anupavisati, nāmakāyokkamane vattabbameva natthi. Kāyapassaddhikammikassapi sammasanabhāvanā paṭṭhapetvā nisinnassa kassaci āditova kāyakilamathacittupaghātāpi sambhavanti, samādhissa pana apaccanīkattā siniddhabhāvato ca na sukkhavipassanā viya sukhassa vipaccanīko, anukkamena ca dukkhaṃ vikkhambhetīti āha ‘‘yathā samādhī’’ti. Yathā samādhi, vipassanāya panetaṃ natthīti āha ‘‘na ca tathā vipassanā’’ti. Tena vuttanti yasmā vipassanā sukhassa paccanīkā, sā ca kāyabhāvanā, tena vuttaṃ ‘‘uppannāpi sukhā vedanā cittaṃ na pariyādāya tiṭṭhati, bhāvitattā kāyassā’’ti. Tathā yasmā samādhi dukkhassa paccanīko, so ca cittabhāvanā, tena vuttaṃ ‘‘uppannāpi dukkhā vedanā cittaṃ na pariyādāya tiṭṭhati, bhāvitattā cittassā’’ti yojanā.
370. கு³ணே க⁴ட்டெத்வாதி அபதே³ஸேன வினா ஸமீபமேவ நெத்வா. தங் வத மம சித்தங் உப்பன்னா ஸுகா² வேத³னா பரியாதா³ய ட²ஸ்ஸதீதி நேதங் டா²னங் விஜ்ஜதீதி யோஜனா.
370.Guṇe ghaṭṭetvāti apadesena vinā samīpameva netvā. Taṃ vata mama cittaṃ uppannā sukhā vedanā pariyādāya ṭhassatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjatīti yojanā.
371. கிங் ந ப⁴விஸ்ஸதி, ஸுகா²பி து³க்கா²பி வேத³னா யதா²பச்சயங் உப்பஜ்ஜதேவாதி அத்தோ². தமத்த²ந்தி ஸுக²து³க்க²வேத³னானங் உப்பத்தியா அத்தனோ சித்தஸ்ஸ அனபி⁴ப⁴வனீயதாஸங்கா²தங் அத்த²ங். தத்த² தாவ பாஸராஸிஸுத்தே போ³தி⁴பல்லங்கே நிஸஜ்ஜா ‘‘தத்தே²வ நிஸீதி³’’ந்தி வுத்தா. இத⁴ மஹாஸச்சகஸுத்தே து³க்கரகாரிகாய து³க்கரசரணே நிஸஜ்ஜா ‘‘தத்தே²வ நிஸீதி³’’ந்தி வுத்தா.
371.Kiṃ na bhavissati, sukhāpi dukkhāpi vedanā yathāpaccayaṃ uppajjatevāti attho. Tamatthanti sukhadukkhavedanānaṃ uppattiyā attano cittassa anabhibhavanīyatāsaṅkhātaṃ atthaṃ. Tattha tāva pāsarāsisutte bodhipallaṅke nisajjā ‘‘tattheva nisīdi’’nti vuttā. Idha mahāsaccakasutte dukkarakārikāya dukkaracaraṇe nisajjā ‘‘tattheva nisīdi’’nti vuttā.
374. ச²ந்த³கரணவஸேனாதி தண்ஹாயனவஸேனாதி அத்தோ². ஸினேஹகரணவஸேனாதி ஸினேஹனவஸேன. முச்சா²கரணவஸேனாதி மோஹனவஸேன பமாதா³பாத³னேன. விபாஸாகரணவஸேனாதி பாதுகம்யதாவஸேன. அனுத³ஹனவஸேனாதி ராக³க்³கி³னா அனுத³ஹனவஸேன. லோகுத்தரமக்³க³வேவசனமேவ வட்டனிஸ்ஸரணஸ்ஸ அதி⁴ப்பேதத்தா.
374.Chandakaraṇavasenāti taṇhāyanavasenāti attho. Sinehakaraṇavasenāti sinehanavasena. Mucchākaraṇavasenāti mohanavasena pamādāpādanena. Vipāsākaraṇavasenāti pātukamyatāvasena. Anudahanavasenāti rāgagginā anudahanavasena. Lokuttaramaggavevacanameva vaṭṭanissaraṇassa adhippetattā.
அல்லக்³க³ஹணேன கிலேஸானங் அஸமுச்சி²ன்னபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி, ஸஸ்னேஹக்³க³ஹணேன அவிக்க²ம்பி⁴தபா⁴வங், உத³கே பக்கி²த்தபா⁴வக்³க³ஹணேன ஸமுதா³சாராவத்த²ங், உது³ம்ப³ரகட்ட²க்³க³ஹணேன அத்தபா⁴வஸ்ஸ அஸாரகத்தங். இமினாவ நயேனாதி ‘‘அல்லங் உது³ம்ப³ரகட்ட²’’ந்திஆதி³னா வுத்தனயேன. ஸபுத்தப⁴ரியபப்³ப³ஜ்ஜாயாதி புத்தப⁴ரியேஹி ஸத்³தி⁴ங் கதபரிப்³பா³ஜகபப்³ப³ஜ்ஜாவஸேன வேதி³தப்³பா³. குடீசகப³ஹூத³கஹங்ஸ-பரமஹங்ஸாதி³பே⁴தா³ ப்³ராஹ்மணபப்³ப³ஜ்ஜா.
Allaggahaṇena kilesānaṃ asamucchinnabhāvaṃ dasseti, sasnehaggahaṇena avikkhambhitabhāvaṃ, udake pakkhittabhāvaggahaṇena samudācārāvatthaṃ, udumbarakaṭṭhaggahaṇena attabhāvassa asārakattaṃ. Imināva nayenāti ‘‘allaṃ udumbarakaṭṭha’’ntiādinā vuttanayena. Saputtabhariyapabbajjāyāti puttabhariyehi saddhiṃ kataparibbājakapabbajjāvasena veditabbā. Kuṭīcakabahūdakahaṃsa-paramahaṃsādibhedā brāhmaṇapabbajjā.
376. குதோபி இமஸ்ஸ ஆபோஸினேஹோ நத்தீ²தி கோளாபங். தேனாஹ ‘‘சி²ன்னஸினேஹங் நிராப’’ந்தி. கோளந்தி வா ஸுக்க²கலிங்க³ரங் வுச்சதி, கோளங் கோளபா⁴வங் ஆபன்னந்தி கோளாபங். படிபன்னஸ்ஸ உபக்கமமஹத்தனிஸ்ஸிததா பகதியா கிலேஸேஹி அனபி⁴பூ⁴ததாய. அதிந்ததா படிபக்க²பா⁴வனாய. ததா² ஹி ஸுக்க²கோளாபபா⁴வோ, ஆரகா உத³கா த²லே நிக்கி²த்தபா⁴வோ ச நித³ஸ்ஸிதோ. ஓபக்கமிகாஹீதி கிலேஸஅதினிக்³க³ண்ஹனுபக்கமப்பப⁴வாஹி. வேத³னாஹீதி படிபத்திவேத³னாஹி. து³க்கா² படிபதா³ ஹி இதா⁴தி⁴ப்பேதா.
376. Kutopi imassa āposineho natthīti koḷāpaṃ. Tenāha ‘‘chinnasinehaṃ nirāpa’’nti. Koḷanti vā sukkhakaliṅgaraṃ vuccati, koḷaṃ koḷabhāvaṃ āpannanti koḷāpaṃ. Paṭipannassa upakkamamahattanissitatā pakatiyā kilesehi anabhibhūtatāya. Atintatā paṭipakkhabhāvanāya. Tathā hi sukkhakoḷāpabhāvo, ārakā udakā thale nikkhittabhāvo ca nidassito. Opakkamikāhīti kilesaatiniggaṇhanupakkamappabhavāhi. Vedanāhīti paṭipattivedanāhi. Dukkhā paṭipadā hi idhādhippetā.
377. கிங் பன ந ஸமத்தோ², யதோ ஏவங் பரேஹி சிந்திதும்பி அஸக்குணெய்யங் து³க்கரசரியங் ச²ப்³ப³ஸ்ஸானி அகாஸீதி அதி⁴ப்பாயோ. கத்வாபி அகத்வாபி ஸமத்தோ²வ காரணஸ்ஸ நிப்ப²ன்னத்தா. ‘‘யதா²பி ஸப்³பே³ஸம்பி கோ² போ³தி⁴ஸத்தானங் சரிமப⁴வே அந்தமஸோ ஸத்தாஹமத்தம்பி த⁴ம்மதாவஸேன து³க்கரசரியா ஹோதியேவ, ஏவங் ப⁴க³வா ஸமத்தோ² து³க்கரசரியங் காதுங், ஏவஞ்ச நங் அகாஸி, ந பன தாய பு³த்³தோ⁴ ஜாதோ, அத² கோ² மஜ்ஜி²மாய ஏவ படிபத்தியா’’தி தஸ்ஸா ப்³யதிரேகமுகே²ன ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ போ³தா⁴ய அமக்³க³பா⁴வதீ³பனத்த²ங், இமஸ்ஸ பன ப⁴க³வதோ கம்மவிபாகவஸேன ச²ப்³ப³ஸ்ஸானி து³க்கரசரியா அஹோஸி. வுத்தஞ்ஹேதங் –
377.Kiṃ pana na samattho, yato evaṃ parehi cintitumpi asakkuṇeyyaṃ dukkaracariyaṃ chabbassāni akāsīti adhippāyo. Katvāpi akatvāpi samatthova kāraṇassa nipphannattā. ‘‘Yathāpi sabbesampi kho bodhisattānaṃ carimabhave antamaso sattāhamattampi dhammatāvasena dukkaracariyā hotiyeva, evaṃ bhagavā samattho dukkaracariyaṃ kātuṃ, evañca naṃ akāsi, na pana tāya buddho jāto, atha kho majjhimāya eva paṭipattiyā’’ti tassā byatirekamukhena sadevakassa lokassa bodhāya amaggabhāvadīpanatthaṃ, imassa pana bhagavato kammavipākavasena chabbassāni dukkaracariyā ahosi. Vuttañhetaṃ –
‘‘அவசாஹங் ஜோதிபாலோ, கஸ்ஸபங் ஸுக³தங் ததா³;
‘‘Avacāhaṃ jotipālo, kassapaṃ sugataṃ tadā;
குதோ நு போ³தி⁴ முண்ட³ஸ்ஸ, போ³தி⁴ பரமது³ல்லபா⁴.
Kuto nu bodhi muṇḍassa, bodhi paramadullabhā.
தேன கம்மவிபாகேன, அசரிங் து³க்கரங் ப³ஹுங்;
Tena kammavipākena, acariṃ dukkaraṃ bahuṃ;
ச²ப்³ப³ஸ்ஸானுருவேலாயங், ததோ போ³தி⁴மபாபுணிங்.
Chabbassānuruvelāyaṃ, tato bodhimapāpuṇiṃ.
நாஹங் ஏதேன மக்³கே³ன, பாபுணிங் போ³தி⁴முத்தமங்;
Nāhaṃ etena maggena, pāpuṇiṃ bodhimuttamaṃ;
குமக்³கே³ன க³வேஸிஸ்ஸங், புப்³ப³கம்மேன வாரிதோ’’தி.
Kumaggena gavesissaṃ, pubbakammena vārito’’ti.
து³க்கரசரியாய போ³தா⁴ய அமக்³க³பா⁴வத³ஸ்ஸனத்த²ங் து³க்கரசரியங் அகாஸீதி கேசி. அத² வா லோகனாத²ஸ்ஸ அத்தனோ பரக்கமஸம்பத்தித³ஸ்ஸனத்தா²ய து³க்கரசரியா. பணீதாதி⁴முத்தியா ஹி பரமுக்கங்ஸக³தபா⁴வதோ அபி⁴னீஹாரானுரூபங் ஸம்போ³தி⁴யங் திப்³ப³ச²ந்த³தாய ஸிகா²ப்பத்தியா தத³த்த²ங் ஈதி³ஸம்பி நாம து³க்கரசரியங் அகாஸீதி லோகே அத்தனோ வீரியானுபா⁴வங் விபா⁴வேதுங் – ‘‘ஸோ ச மே பச்சா² பீதிஸோமனஸ்ஸாவஹோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி லோகனாதோ² து³க்கரசரியங் அகாஸி. தேனாஹ ‘‘ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸா’’திஆதி³. தத்த² வீரியனிம்மத²னகு³ணோதி வீரியஸ்ஸ ஸங்வட்³ட⁴னஸம்பாத³னகு³ணோ. யதா²வுத்தமத்த²ங் உபமாய விபா⁴வேதுங் ‘‘பாஸாதே³’’திஆதி³ வுத்தங். ஸங்கா³மே த்³வே தயோ ஸம்பஹாரேதி த்³விக்க²த்துங் திக்க²த்துங் வா பரஸேனாய பஹாரபயோகே³. பதா⁴னவீரியந்தி ஸம்மப்பதா⁴னேஹி ஆஸேவனவீரியங், ஸப்³ப³ங் வா புப்³ப³பா⁴க³வீரியங்.
Dukkaracariyāya bodhāya amaggabhāvadassanatthaṃ dukkaracariyaṃ akāsīti keci. Atha vā lokanāthassa attano parakkamasampattidassanatthāya dukkaracariyā. Paṇītādhimuttiyā hi paramukkaṃsagatabhāvato abhinīhārānurūpaṃ sambodhiyaṃ tibbachandatāya sikhāppattiyā tadatthaṃ īdisampi nāma dukkaracariyaṃ akāsīti loke attano vīriyānubhāvaṃ vibhāvetuṃ – ‘‘so ca me pacchā pītisomanassāvaho bhavissatī’’ti lokanātho dukkaracariyaṃ akāsi. Tenāha ‘‘sadevakassa lokassā’’tiādi. Tattha vīriyanimmathanaguṇoti vīriyassa saṃvaḍḍhanasampādanaguṇo. Yathāvuttamatthaṃ upamāya vibhāvetuṃ ‘‘pāsāde’’tiādi vuttaṃ. Saṅgāme dve tayo sampahāreti dvikkhattuṃ tikkhattuṃ vā parasenāya pahārapayoge. Padhānavīriyanti sammappadhānehi āsevanavīriyaṃ, sabbaṃ vā pubbabhāgavīriyaṃ.
அபி⁴த³ந்தந்தி அபி⁴ப⁴வனத³ந்தங், உபரித³ந்தந்தி அத்தோ². தேனாஹ ‘‘உபரித³ந்த’’ந்தி. ஸோ ஹி இதரங் முஸலங் விய உது³க்க²லங் விஸேஸதோ கஸ்ஸசி கா²த³னகாலே அபி⁴பு⁴ய்ய வத்ததி. குஸலசித்தேனாதி ப³லவஸம்மாஸங்கப்பயுத்தேன குஸலசித்தேன. அகுஸலசித்தந்தி காமவிதக்காதி³ஸஹிதங் அகுஸலசித்தங். அகுஸலசித்தஸ்ஸ பவத்திதுங் அப்பதா³னங் நிக்³க³ஹோ. தங்தங்படிக்கே²பவஸேன வினோத³னங் அபி⁴னிப்பீளனங். வீரியதாபேன விக்க²ம்ப⁴னங் அபி⁴ஸந்தாபனங். ஸத³ரதோ²தி ஸபரிளாஹோ. பதா⁴னேனாதி பத³ஹனேன, காயஸ்ஸ கிலமது²ப்பாத³கேன வீரியேனாதி அத்தோ². வித்³த⁴ஸ்ஸாதி துத³ஸ்ஸ. ஸதோதி ஸமானஸ்ஸ.
Abhidantanti abhibhavanadantaṃ, uparidantanti attho. Tenāha ‘‘uparidanta’’nti. So hi itaraṃ musalaṃ viya udukkhalaṃ visesato kassaci khādanakāle abhibhuyya vattati. Kusalacittenāti balavasammāsaṅkappayuttena kusalacittena. Akusalacittanti kāmavitakkādisahitaṃ akusalacittaṃ. Akusalacittassa pavattituṃ appadānaṃ niggaho. Taṃtaṃpaṭikkhepavasena vinodanaṃ abhinippīḷanaṃ. Vīriyatāpena vikkhambhanaṃ abhisantāpanaṃ. Sadarathoti sapariḷāho. Padhānenāti padahanena, kāyassa kilamathuppādakena vīriyenāti attho. Viddhassāti tudassa. Satoti samānassa.
378. ஸீஸவேட²னந்தி ஸீஸங் ரஜ்ஜுயா ப³ந்தி⁴த்வா த³ண்ட³கேன பரிவத்தகவேட²னங். அரஹந்தோ நாம ஏவரூபா ஹொந்தீதி இமினா யதா²யங், ஏவங் விஸஞ்ஞீபூ⁴தாபி ஹுத்வா விஹரந்தீதி த³ஸ்ஸேதி. தேனாஹ ‘‘மதகஸதி³ஸா’’தி, வேத³னாப்பத்தா விய ஹொந்தீதி அத்தோ². ஸுபினப்படிக்³க³ஹணதோ பட்டா²யாதி படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணே ஸேதவாரணஸுபினங் பஸ்ஸித்வா ப்³ராஹ்மணேஹி ப்³யாகதகாலதோ பட்டா²ய.
378.Sīsaveṭhananti sīsaṃ rajjuyā bandhitvā daṇḍakena parivattakaveṭhanaṃ. Arahanto nāma evarūpā hontīti iminā yathāyaṃ, evaṃ visaññībhūtāpi hutvā viharantīti dasseti. Tenāha ‘‘matakasadisā’’ti, vedanāppattā viya hontīti attho. Supinappaṭiggahaṇato paṭṭhāyāti paṭisandhiggahaṇe setavāraṇasupinaṃ passitvā brāhmaṇehi byākatakālato paṭṭhāya.
379. த⁴ம்மஸரீரஸ்ஸ அரோக³பா⁴வேன ஸாதூ⁴தி மரிஸனியோதி மாரிஸோ, பியாயனவசனமேதங். தேனாஹ ‘‘ஸம்பியாயமானா’’திஆதி³. அஜஜ்ஜிதந்தி ஏவங் அபு⁴ஞ்ஜிதங் ப⁴காரஸ்ஸ ஜகாராதே³ஸங் கத்வா. தேனாஹ ‘‘அபோ⁴ஜன’’ந்தி. ஏவங் மா கரித்தா²தி ‘‘லோமகூபேஹி அஜ்ஜோ²ஹாரெஸ்ஸாம அனுப்பவேஸெஸ்ஸாமா’’தி யதா² தும்ஹேஹி வுத்தங், ஏவங் மா கரித்த². கஸ்மா? யாபெஸ்ஸாமஹந்தி அஹஞ்ச யாவத³த்த²ங் ஆஹாரமத்தங் பு⁴ஞ்ஜந்தோ யதா² யாபெஸ்ஸாமி, ஏவங் ஆஹாரங் படிஸேவிஸ்ஸாமி.
379. Dhammasarīrassa arogabhāvena sādhūti marisaniyoti māriso, piyāyanavacanametaṃ. Tenāha ‘‘sampiyāyamānā’’tiādi. Ajajjitanti evaṃ abhuñjitaṃ bhakārassa jakārādesaṃ katvā. Tenāha ‘‘abhojana’’nti. Evaṃ mā karitthāti ‘‘lomakūpehi ajjhohāressāma anuppavesessāmā’’ti yathā tumhehi vuttaṃ, evaṃ mā karittha. Kasmā? Yāpessāmahanti ahañca yāvadatthaṃ āhāramattaṃ bhuñjanto yathā yāpessāmi, evaṃ āhāraṃ paṭisevissāmi.
380-81. ஏதாவ பரமந்தி எத்தகங் பரமங், ந இதோ பரங் ஓபக்கமிகது³க்க²வேத³னாவேதி³யனங் அத்தீ²தி அத்தோ². ரஞ்ஞோ க³ஹேதப்³ப³னங்க³லதோ அஞ்ஞானி ஸந்தா⁴ய ‘‘ஏகேன ஊன’’ந்தி வுத்தங். தங் ஸுவண்ணபரிக்க²தங், இதரானி ரஜதபரிக்க²தானி. தேனாஹ ‘‘அமச்சா ஏகேனூனஅட்ட²ஸதரஜதனங்க³லானீ’’தி. ஆளாருத³கஸமாக³மே லத்³த⁴ஜ்ஜா²னானி வட்டபாத³கானி, ஆனாபானஸமாதி⁴ பன காயக³தாஸதிபரியாபன்னத்தா ஸப்³பே³ஸஞ்ச போ³தி⁴ஸத்தானங் விபஸ்ஸனாபாத³கத்தா ‘‘போ³தா⁴ய மக்³கோ³’’தி வுத்தோ. பு³ஜ்ஜ²னத்தா²யாதி சதுன்னங் அரியஸச்சானங், ஸப்³ப³ஸ்ஸேவ வா ஞெய்யத⁴ம்மஸ்ஸ அபி⁴ஸம்பு³ஜ்ஜ²னாய . ஸதியா அனுஸ்ஸரணகவிஞ்ஞாணங் ஸதானுஸாரிவிஞ்ஞாணங். கஸ்ஸா பன ஸதியாதி தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘நயித³’’ந்திஆதி³ வுத்தங்.
380-81.Etāva paramanti ettakaṃ paramaṃ, na ito paraṃ opakkamikadukkhavedanāvediyanaṃ atthīti attho. Rañño gahetabbanaṅgalato aññāni sandhāya ‘‘ekena ūna’’nti vuttaṃ. Taṃ suvaṇṇaparikkhataṃ, itarāni rajataparikkhatāni. Tenāha ‘‘amaccā ekenūnaaṭṭhasatarajatanaṅgalānī’’ti. Āḷārudakasamāgame laddhajjhānāni vaṭṭapādakāni, ānāpānasamādhi pana kāyagatāsatipariyāpannattā sabbesañca bodhisattānaṃ vipassanāpādakattā ‘‘bodhāya maggo’’ti vutto. Bujjhanatthāyāti catunnaṃ ariyasaccānaṃ, sabbasseva vā ñeyyadhammassa abhisambujjhanāya . Satiyā anussaraṇakaviññāṇaṃ satānusāriviññāṇaṃ. Kassā pana satiyāti taṃ dassetuṃ ‘‘nayida’’ntiādi vuttaṃ.
382. பச்சுபட்டி²தாதி தங்தங்வத்தகரணவஸேன பதிஉபட்டி²தா உபட்டா²யகா. தேனாஹ ‘‘பண்ணஸாலா’’திஆதி³. பச்சயபா³ஹுல்லிகோதி பச்சயானங் பா³ஹுல்லாய படிபன்னோ. ஆவத்தோதி புப்³பே³ பச்சயகே³த⁴ப்பஹானாய படிபன்னோ, இதா³னி ததோ படினிவத்தோ. தேனாஹ ‘‘ரஸகி³த்³தோ⁴…பே॰… ஆவத்தோ’’தி. த⁴ம்மனியாமேனாதி த⁴ம்மதாய. தமேவ த⁴ம்மதங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸா’’திஆதி³மாஹ. பா³ராணஸிமேவ தத்தா²பி ச ஸப்³ப³பு³த்³தா⁴னங் அவிஜஹிதத⁴ம்மசக்கபவத்தனட்டா²னமேவ அக³மங்ஸு. பஞ்சவக்³கி³யா கிர விஸாக²மாஸஸ்ஸ அத்³த⁴மாஸியங் க³தா. தேனாஹ ‘‘தேஸு க³தேஸு அட்³ட⁴மாஸங் காயவிவேகங் லபி⁴த்வா’’தி.
382.Paccupaṭṭhitāti taṃtaṃvattakaraṇavasena patiupaṭṭhitā upaṭṭhāyakā. Tenāha ‘‘paṇṇasālā’’tiādi. Paccayabāhullikoti paccayānaṃ bāhullāya paṭipanno. Āvattoti pubbe paccayagedhappahānāya paṭipanno, idāni tato paṭinivatto. Tenāha ‘‘rasagiddho…pe… āvatto’’ti. Dhammaniyāmenāti dhammatāya. Tameva dhammataṃ dassetuṃ ‘‘bodhisattassā’’tiādimāha. Bārāṇasimeva tatthāpi ca sabbabuddhānaṃ avijahitadhammacakkapavattanaṭṭhānameva agamaṃsu. Pañcavaggiyā kira visākhamāsassa addhamāsiyaṃ gatā. Tenāha ‘‘tesu gatesu aḍḍhamāsaṃ kāyavivekaṃ labhitvā’’ti.
387. ‘‘அத்³தா⁴போ⁴தோ கோ³தமஸ்ஸ ஸாவகாசித்தபா⁴வனானுயோக³மனுயுத்தா விஹரந்தி, நோ காயபா⁴வன’’ந்தி இமங் ஸந்தா⁴யாஹ ‘‘ஏகங் பஞ்ஹங் புச்சி²’’ந்தி. இமங் த⁴ம்மதே³ஸனந்தி ‘‘அபி⁴ஜானாமி கோ² பனாஹ’’ந்திஆதி³கங் த⁴ம்மதே³ஸனங். அஸல்லீனோ தண்ஹாதி³ட்டி²கிலேஸானங் ஸமுச்சி²ன்னத்தா தேஹி ஸப்³ப³ஸோ ந லித்தோ. அனுபலித்தோதி தஸ்ஸேவ வேவசனங் தண்ஹானந்தி³யா அபா⁴வேன. கோ³சரஜ்ஜ²த்தமேவாதி கோ³சரஜ்ஜ²த்தஸஞ்ஞிதே ப²லஸமாபத்தியா ஆரம்மணே, நிப்³பா³னேதி அத்தோ². யங் ஸந்தா⁴ய பாளியங் ‘‘புரிமஸ்மிங் ஸமாதி⁴னிமித்தே’’தி வுத்தங் ஸன்னிஸீதா³பேமீதி ப²லஸமாபத்திஸமாதி⁴னா அச்சந்தஸமாதா³னவஸேன சித்தங் ஸம்மதே³வ நிஸீதா³பேமி. புப்³பா³போ⁴கே³னாதி ஸமாபஜ்ஜனதோ புப்³பே³ பவத்தஆபோ⁴கே³ன. பரிச்சி²ந்தி³த்வாதி ஸமாபஜ்ஜனக்க²ணங் பரிச்சி²ந்தி³த்வா. தேனாஹ ‘‘ஸாது⁴கார…பே॰… அவிச்சி²ன்னேயேவா’’தி. ஏவமஸ்ஸ பரிச்சி²ன்னகாலஸமாபஜ்ஜனங் யதா²பரிச்சி²ன்னகாலங் வுட்டா²னஞ்ச பு³த்³தா⁴னங் ந பா⁴ரியங் வஸீபா⁴வஸ்ஸ ததா²ஸுப்பகு³ணபா⁴வதோதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘பு³த்³தா⁴னங் ஹீ’’திஆதி³. த⁴ம்மஸம்படிக்³கா³ஹகானங் அஸ்ஸாஸவாரே வா. ததா³ ஹி தே³ஸியமானங் த⁴ம்மங் உபதா⁴ரேதுங் ந ஸக்கொந்தி, தஸ்மா தஸ்மிங் க²ணே தே³ஸிததே³ஸனா நிரத்த²கா ஸியா. ந ஹி பு³த்³தா⁴னங் நிரத்த²கா கிரியா அத்தி².
387. ‘‘Addhābhoto gotamassa sāvakācittabhāvanānuyogamanuyuttā viharanti, no kāyabhāvana’’nti imaṃ sandhāyāha ‘‘ekaṃ pañhaṃ pucchi’’nti. Imaṃ dhammadesananti ‘‘abhijānāmi kho panāha’’ntiādikaṃ dhammadesanaṃ. Asallīno taṇhādiṭṭhikilesānaṃ samucchinnattā tehi sabbaso na litto. Anupalittoti tasseva vevacanaṃ taṇhānandiyā abhāvena. Gocarajjhattamevāti gocarajjhattasaññite phalasamāpattiyā ārammaṇe, nibbāneti attho. Yaṃ sandhāya pāḷiyaṃ ‘‘purimasmiṃ samādhinimitte’’ti vuttaṃ sannisīdāpemīti phalasamāpattisamādhinā accantasamādānavasena cittaṃ sammadeva nisīdāpemi. Pubbābhogenāti samāpajjanato pubbe pavattaābhogena. Paricchinditvāti samāpajjanakkhaṇaṃ paricchinditvā. Tenāha ‘‘sādhukāra…pe… avicchinneyevā’’ti. Evamassa paricchinnakālasamāpajjanaṃ yathāparicchinnakālaṃ vuṭṭhānañca buddhānaṃ na bhāriyaṃ vasībhāvassa tathāsuppaguṇabhāvatoti dassento āha ‘‘buddhānaṃ hī’’tiādi. Dhammasampaṭiggāhakānaṃ assāsavāre vā. Tadā hi desiyamānaṃ dhammaṃ upadhāretuṃ na sakkonti, tasmā tasmiṃ khaṇe desitadesanā niratthakā siyā. Na hi buddhānaṃ niratthakā kiriyā atthi.
ஓகப்பனீயமேதந்தி ‘‘தஸ்ஸா ஏவ கதா²யா’’திஆதி³னா வுத்தங் அதிவிய அச்ச²ரியக³தங் அட்டு²ப்பத்திங் ஸுத்வா ஈதி³ஸீ படிபத்தி ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸேவ ஹோதீதி உபவாத³வஸேன வத³தி, ந ஸபா⁴வேன. தேனாஹ ‘‘ஸத்த²ரி பஸாத³மத்தம்பி ந உப்பன்ன’’ந்தி. காயத³ரதோ²தி பச்சயவிஸேஸவஸேன ரூபகாயஸ்ஸ பரிஸ்ஸமாகாரோ. உபாதி³ன்னகேதி இந்த்³ரியப³த்³தே⁴. அனுபாதி³ன்னகேதி அனிந்த்³ரியப³த்³தே⁴. விகஸந்தி ஸூரியரஸ்மிஸம்ப²ஸ்ஸேன. தத³பா⁴வேன மகுலானி ஹொந்தி. கேஸஞ்சி திந்தினிகாதி³ருக்கா²னங் . பதிலீயந்தி நிஸ்ஸயரூபத⁴ம்மஅவிப்பா²ரிகதாய. அரூபத⁴ம்மதாய பஞ்சவிஞ்ஞாணானஞ்சேவ கிரியாமயவிஞ்ஞாணானஞ்ச அப்பவத்திஸஞ்ஞிதா அவிப்பா²ரிகதா ஹோதி, யத்த² நித்³தா³ஸமஞ்ஞா. தேனாஹ ‘‘த³ரத²வஸேன ப⁴வங்க³ஸோதஞ்ச இத⁴ நித்³தா³தி அதி⁴ப்பேத’’ந்தி. தத்த² த³ரத²வஸேனாதி த³ரத²வஸேனேவ, ந தி²னமித்³த⁴வஸேனாதி அவதா⁴ரணங் அவதா⁴ரணப²லஞ்ச நித்³தா⁴ரேதப்³ப³ங். தங் ஸந்தா⁴யாதி காயஸ்ஸ த³ரத²ஸங்கா²தஸரீரகி³லானஹேதுகங் நித்³த³ங் ஸந்தா⁴ய. ஸரீரகி³லானஞ்ச ப⁴க³வதோ நத்தீ²தி ந ஸக்கா வத்துங் ‘‘பிட்டி² மே ஆகி³லாயதீ’’தி (தீ³॰ நி॰ 3.300; ம॰ நி॰ 2.22; சூளவ॰ 345) வசனதோ. ஸம்மோஹவிஹாரஸ்மிந்தி பச்சத்தே ஏதங் பு⁴ம்மவசனந்தி ஆஹ ‘‘ஸம்மோஹவிஹாரோதி வத³ந்தீ’’தி, ஸம்மோஹவிஹாரஸ்மிங் வா பரியாபன்னங் ஏதங் வத³ந்தி, யதி³த³ங் தி³வா நித்³தோ³க்கமனந்தி யோஜனா.
Okappanīyametanti ‘‘tassā eva kathāyā’’tiādinā vuttaṃ ativiya acchariyagataṃ aṭṭhuppattiṃ sutvā īdisī paṭipatti sammāsambuddhasseva hotīti upavādavasena vadati, na sabhāvena. Tenāha ‘‘satthari pasādamattampi na uppanna’’nti. Kāyadarathoti paccayavisesavasena rūpakāyassa parissamākāro. Upādinnaketi indriyabaddhe. Anupādinnaketi anindriyabaddhe. Vikasanti sūriyarasmisamphassena. Tadabhāvena makulāni honti. Kesañci tintinikādirukkhānaṃ . Patilīyanti nissayarūpadhammaavipphārikatāya. Arūpadhammatāya pañcaviññāṇānañceva kiriyāmayaviññāṇānañca appavattisaññitā avipphārikatā hoti, yattha niddāsamaññā. Tenāha ‘‘darathavasena bhavaṅgasotañca idha niddāti adhippeta’’nti. Tattha darathavasenāti darathavaseneva, na thinamiddhavasenāti avadhāraṇaṃ avadhāraṇaphalañca niddhāretabbaṃ. Taṃ sandhāyāti kāyassa darathasaṅkhātasarīragilānahetukaṃ niddaṃ sandhāya. Sarīragilānañca bhagavato natthīti na sakkā vattuṃ ‘‘piṭṭhi me āgilāyatī’’ti (dī. ni. 3.300; ma. ni. 2.22; cūḷava. 345) vacanato. Sammohavihārasminti paccatte etaṃ bhummavacananti āha ‘‘sammohavihāroti vadantī’’ti, sammohavihārasmiṃ vā pariyāpannaṃ etaṃ vadanti, yadidaṃ divā niddokkamananti yojanā.
389. உபனீதேஹீதி தோ³ஸமக்³க³ங் நிந்தா³பத²ங் உபனீதேஹி. அபி⁴னந்தி³த்வாதி ஸம்பியாயித்வா. தேனாஹ ‘‘சித்தேன ஸம்படிச்ச²ந்தோ’’தி. அனுமோதி³த்வாதி ‘‘ஸாது⁴ ஸாதூ⁴’’தி தே³ஸனாய தோ²மனவஸேன அனுமோதி³த்வா. தேனாஹ ‘‘வாசாயபி பஸங்ஸந்தோ’’தி. ஸம்பத்தே காலேதி பப்³ப³ஜ்ஜாயொக்³கே³ காலே அனுப்பத்தே.
389.Upanītehīti dosamaggaṃ nindāpathaṃ upanītehi. Abhinanditvāti sampiyāyitvā. Tenāha ‘‘cittena sampaṭicchanto’’ti. Anumoditvāti ‘‘sādhu sādhū’’ti desanāya thomanavasena anumoditvā. Tenāha ‘‘vācāyapi pasaṃsanto’’ti. Sampatte kāleti pabbajjāyogge kāle anuppatte.
க³ணங் வினோதெ³த்வாதி க³ணங் அபனெத்வா க³ணபலிபோ³த⁴ங் சி²ந்தி³த்வா. பபஞ்சந்தி அவஸேஸகிலேஸங். ‘‘புஞ்ஞவா ராஜபூஜிதோ’’தி வுத்தமத்த²ங் விவரிதுங் ‘‘தஸ்மிஞ்ஹி காலே’’திஆதி³ வுத்தங். ச²ந்த³வாஸஹரணேன உபோஸத²கம்மங் கரொந்தோ.
Gaṇaṃ vinodetvāti gaṇaṃ apanetvā gaṇapalibodhaṃ chinditvā. Papañcanti avasesakilesaṃ. ‘‘Puññavā rājapūjito’’ti vuttamatthaṃ vivarituṃ ‘‘tasmiñhi kāle’’tiādi vuttaṃ. Chandavāsaharaṇena uposathakammaṃ karonto.
ஸகலங் ரத்திங் பு³த்³த⁴கு³ணானங்யேவ கதி²தத்தா தே²ரஸ்ஸ ஞாணங் தே³ஸனாவிப⁴வஞ்ச விபா⁴வெந்தோ ஆஹ ‘‘எத்தகாவ, ப⁴ந்தே, பு³த்³த⁴கு³ணா’’தி. இமாய, ப⁴ந்தே, தும்ஹாகங் த⁴ம்மகதா²ய அனவஸேஸதோ பு³த்³த⁴கு³ணா கதி²தா விய ஜாயந்தி, ஏவங் ஸந்தேபி அனந்தாபரிமெய்யாவ தே, கிங் இதோ பரேபி விஜ்ஜந்தேவாதி தே²ரங் தத்த² ஸீஹனாத³ங் நதா³பேதுகாமோ ஆஹ ‘‘உதா³ஹு அஞ்ஞேபி அத்தீ²’’திஆதி³. ரஜ்ஜஸ்ஸ பதே³ஸிகத்தா, யதா²வுத்தஸுபா⁴ஸிதஸ்ஸ ச அனக்³க⁴த்தா வுத்தங் ‘‘அயங் மே து³க்³க³தபண்ணாகாரோ’’தி. தியோஜனஸதிகந்தி இத³ங் பரிக்கே²பவஸேன வுத்தங், தஞ்ச கோ² மனுஸ்ஸானங் பரிபோ⁴க³வஸேனாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Sakalaṃ rattiṃ buddhaguṇānaṃyeva kathitattā therassa ñāṇaṃ desanāvibhavañca vibhāvento āha ‘‘ettakāva, bhante, buddhaguṇā’’ti. Imāya, bhante, tumhākaṃ dhammakathāya anavasesato buddhaguṇā kathitā viya jāyanti, evaṃ santepi anantāparimeyyāva te, kiṃ ito parepi vijjantevāti theraṃ tattha sīhanādaṃ nadāpetukāmo āha ‘‘udāhu aññepi atthī’’tiādi. Rajjassa padesikattā, yathāvuttasubhāsitassa ca anagghattā vuttaṃ ‘‘ayaṃ me duggatapaṇṇākāro’’ti. Tiyojanasatikanti idaṃ parikkhepavasena vuttaṃ, tañca kho manussānaṃ paribhogavasenāti daṭṭhabbaṃ.
மஹாஸச்சகஸுத்தவண்ணனாய லீனத்த²ப்பகாஸனா ஸமத்தா.
Mahāsaccakasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya / 6. மஹாஸச்சகஸுத்தங் • 6. Mahāsaccakasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 6. மஹாஸச்சகஸுதவண்ணனா • 6. Mahāsaccakasutavaṇṇanā
