| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੭. ਮਹਾਸਕੁਲੁਦਾਯਿਸੁਤ੍ਤਂ
7. Mahāsakuludāyisuttaṃ
੨੩੭. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਰਾਜਗਹੇ વਿਹਰਤਿ વੇਲ਼ੁવਨੇ ਕਲਨ੍ਦਕਨਿવਾਪੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਮੋਰਨਿવਾਪੇ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਰਾਮੇ ਪਟਿવਸਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਅਨ੍ਨਭਾਰੋ વਰਧਰੋ ਸਕੁਲੁਦਾਯੀ ਚ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਅਞ੍ਞੇ ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਰਾਜਗਹਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾવਿਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਤੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਤਿਪ੍ਪਗੋ ਖੋ ਤਾવ ਰਾਜਗਹੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤੁਂ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਯੇਨ ਮੋਰਨਿવਾਪੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਰਾਮੋ ਯੇਨ ਸਕੁਲੁਦਾਯੀ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਯੇਨ ਮੋਰਨਿવਾਪੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਰਾਮੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਕੁਲੁਦਾਯੀ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਮਹਤਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਪਰਿਸਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਉਨ੍ਨਾਦਿਨਿਯਾ ਉਚ੍ਚਾਸਦ੍ਦਮਹਾਸਦ੍ਦਾਯ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤਿਯਾ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਰਾਜਕਥਂ ਚੋਰਕਥਂ ਮਹਾਮਤ੍ਤਕਥਂ ਸੇਨਾਕਥਂ ਭਯਕਥਂ ਯੁਦ੍ਧਕਥਂ ਅਨ੍ਨਕਥਂ ਪਾਨਕਥਂ વਤ੍ਥਕਥਂ ਸਯਨਕਥਂ ਮਾਲਾਕਥਂ ਗਨ੍ਧਕਥਂ ਞਾਤਿਕਥਂ ਯਾਨਕਥਂ ਗਾਮਕਥਂ ਨਿਗਮਕਥਂ ਨਗਰਕਥਂ ਜਨਪਦਕਥਂ ਇਤ੍ਥਿਕਥਂ ਸੂਰਕਥਂ વਿਸਿਖਾਕਥਂ ਕੁਮ੍ਭਟ੍ਠਾਨਕਥਂ ਪੁਬ੍ਬਪੇਤਕਥਂ ਨਾਨਤ੍ਤਕਥਂ ਲੋਕਕ੍ਖਾਯਿਕਂ ਸਮੁਦ੍ਦਕ੍ਖਾਯਿਕਂ ਇਤਿਭવਾਭવਕਥਂ ਇਤਿ વਾ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਸਕੁਲੁਦਾਯੀ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦੂਰਤੋવ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ। ਦਿਸ੍વਾਨ ਸਕਂ ਪਰਿਸਂ ਸਣ੍ਠਾਪੇਤਿ – ‘‘ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਾ ਭੋਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤੁ; ਮਾ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਦ੍ਦਮਕਤ੍ਥ। ਅਯਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਆਗਚ੍ਛਤਿ; ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਕਾਮੋ ਖੋ ਪਨ ਸੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਸ੍ਸ વਣ੍ਣવਾਦੀ। ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਂ ਪਰਿਸਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਂ ਮਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੇਸੁਂ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਯੇਨ ਸਕੁਲੁਦਾਯੀ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਅਥ ਖੋ ਸਕੁਲੁਦਾਯੀ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਏਤੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ। ਸ੍વਾਗਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤੋ। ਚਿਰਸ੍ਸਂ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਇਮਂ ਪਰਿਯਾਯਮਕਾਸਿ ਯਦਿਦਂ ਇਧਾਗਮਨਾਯ। ਨਿਸੀਦਤੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ; ਇਦਮਾਸਨਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਨਿਸੀਦਿ ਭਗવਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ। ਸਕੁਲੁਦਾਯੀਪਿ ਖੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਨੀਚਂ ਆਸਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਖੋ ਸਕੁਲੁਦਾਯਿਂ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਂ ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
237. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena sambahulā abhiññātā abhiññātā paribbājakā moranivāpe paribbājakārāme paṭivasanti, seyyathidaṃ – annabhāro varadharo sakuludāyī ca paribbājako aññe ca abhiññātā abhiññātā paribbājakā. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya rājagahaṃ piṇḍāya pāvisi. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘atippago kho tāva rājagahe piṇḍāya carituṃ. Yaṃnūnāhaṃ yena moranivāpo paribbājakārāmo yena sakuludāyī paribbājako tenupasaṅkameyya’’nti. Atha kho bhagavā yena moranivāpo paribbājakārāmo tenupasaṅkami. Tena kho pana samayena sakuludāyī paribbājako mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ nisinno hoti unnādiniyā uccāsaddamahāsaddāya anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ kathentiyā, seyyathidaṃ – rājakathaṃ corakathaṃ mahāmattakathaṃ senākathaṃ bhayakathaṃ yuddhakathaṃ annakathaṃ pānakathaṃ vatthakathaṃ sayanakathaṃ mālākathaṃ gandhakathaṃ ñātikathaṃ yānakathaṃ gāmakathaṃ nigamakathaṃ nagarakathaṃ janapadakathaṃ itthikathaṃ sūrakathaṃ visikhākathaṃ kumbhaṭṭhānakathaṃ pubbapetakathaṃ nānattakathaṃ lokakkhāyikaṃ samuddakkhāyikaṃ itibhavābhavakathaṃ iti vā. Addasā kho sakuludāyī paribbājako bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna sakaṃ parisaṃ saṇṭhāpeti – ‘‘appasaddā bhonto hontu; mā bhonto saddamakattha. Ayaṃ samaṇo gotamo āgacchati; appasaddakāmo kho pana so āyasmā appasaddassa vaṇṇavādī. Appeva nāma appasaddaṃ parisaṃ viditvā upasaṅkamitabbaṃ maññeyyā’’ti. Atha kho te paribbājakā tuṇhī ahesuṃ. Atha kho bhagavā yena sakuludāyī paribbājako tenupasaṅkami. Atha kho sakuludāyī paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘etu kho, bhante, bhagavā. Svāgataṃ, bhante, bhagavato. Cirassaṃ kho, bhante, bhagavā imaṃ pariyāyamakāsi yadidaṃ idhāgamanāya. Nisīdatu, bhante, bhagavā; idamāsanaṃ paññatta’’nti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Sakuludāyīpi kho paribbājako aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho sakuludāyiṃ paribbājakaṃ bhagavā etadavoca –
੨੩੮. ‘‘ਕਾਯਨੁਤ੍ਥ , ਉਦਾਯਿ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਕਾ ਚ ਪਨ વੋ ਅਨ੍ਤਰਾਕਥਾ વਿਪ੍ਪਕਤਾ’’ਤਿ? ‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੇਸਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਥਾ ਯਾਯ ਮਯਂ ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ। ਨੇਸਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਥਾ ਭਗવਤੋ ਦੁਲ੍ਲਭਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਪਚ੍ਛਾਪਿ ਸવਨਾਯ। ਪੁਰਿਮਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਦਿવਸਾਨਿ ਪੁਰਿਮਤਰਾਨਿ ਨਾਨਾਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਕੁਤੂਹਲਸਾਲਾਯਂ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਅਯਮਨ੍ਤਰਾਕਥਾ ਉਦਪਾਦਿ – ‘ਲਾਭਾ વਤ, ਭੋ, ਅਙ੍ਗਮਗਧਾਨਂ, ਸੁਲਦ੍ਧਲਾਭਾ વਤ, ਭੋ, ਅਙ੍ਗਮਗਧਾਨਂ! ਤਤ੍ਰਿਮੇ 1 ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਙ੍ਘਿਨੋ ਗਣਿਨੋ ਗਣਾਚਰਿਯਾ ਞਾਤਾ ਯਸਸ੍ਸਿਨੋ ਤਿਤ੍ਥਕਰਾ ਸਾਧੁਸਮ੍ਮਤਾ ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ ਰਾਜਗਹਂ વਸ੍ਸਾવਾਸਂ ਓਸਟਾ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਪੂਰਣੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਸਙ੍ਘੀ ਚੇવ ਗਣੀ ਚ ਗਣਾਚਰਿਯੋ ਚ ਞਾਤੋ ਯਸਸ੍ਸੀ ਤਿਤ੍ਥਕਰੋ ਸਾਧੁਸਮ੍ਮਤੋ ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ; ਸੋਪਿ ਰਾਜਗਹਂ વਸ੍ਸਾવਾਸਂ ਓਸਟੋ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਮਕ੍ਖਲਿ ਗੋਸਾਲੋ…ਪੇ॰… ਅਜਿਤੋ ਕੇਸਕਮ੍ਬਲੋ… ਪਕੁਧੋ ਕਚ੍ਚਾਯਨੋ… ਸਞ੍ਜਯੋ ਬੇਲਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤੋ… ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਸਙ੍ਘੀ ਚੇવ ਗਣੀ ਚ ਗਣਾਚਰਿਯੋ ਚ ਞਾਤੋ ਯਸਸ੍ਸੀ ਤਿਤ੍ਥਕਰੋ ਸਾਧੁਸਮ੍ਮਤੋ ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ; ਸੋਪਿ ਰਾਜਗਹਂ વਸ੍ਸਾવਾਸਂ ਓਸਟੋ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਸਙ੍ਘੀ ਚੇવ ਗਣੀ ਚ ਗਣਾਚਰਿਯੋ ਚ ਞਾਤੋ ਯਸਸ੍ਸੀ ਤਿਤ੍ਥਕਰੋ ਸਾਧੁਸਮ੍ਮਤੋ ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ; ਸੋਪਿ ਰਾਜਗਹਂ વਸ੍ਸਾવਾਸਂ ਓਸਟੋ। ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਇਮੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਸਙ੍ਘੀਨਂ ਗਣੀਨਂ ਗਣਾਚਰਿਯਾਨਂ ਞਾਤਾਨਂ ਯਸਸ੍ਸੀਨਂ ਤਿਤ੍ਥਕਰਾਨਂ ਸਾਧੁਸਮ੍ਮਤਾਨਂ ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ ਸਾવਕਾਨਂ ਸਕ੍ਕਤੋ ਗਰੁਕਤੋ ਮਾਨਿਤੋ ਪੂਜਿਤੋ, ਕਞ੍ਚ ਪਨ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ 2 ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’’ਤਿ?
238. ‘‘Kāyanuttha , udāyi, etarahi kathāya sannisinnā, kā ca pana vo antarākathā vippakatā’’ti? ‘‘Tiṭṭhatesā, bhante, kathā yāya mayaṃ etarahi kathāya sannisinnā. Nesā, bhante, kathā bhagavato dullabhā bhavissati pacchāpi savanāya. Purimāni, bhante, divasāni purimatarāni nānātitthiyānaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ kutūhalasālāyaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘lābhā vata, bho, aṅgamagadhānaṃ, suladdhalābhā vata, bho, aṅgamagadhānaṃ! Tatrime 3 samaṇabrāhmaṇā saṅghino gaṇino gaṇācariyā ñātā yasassino titthakarā sādhusammatā bahujanassa rājagahaṃ vassāvāsaṃ osaṭā. Ayampi kho pūraṇo kassapo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa; sopi rājagahaṃ vassāvāsaṃ osaṭo. Ayampi kho makkhali gosālo…pe… ajito kesakambalo… pakudho kaccāyano… sañjayo belaṭṭhaputto… nigaṇṭho nāṭaputto saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa; sopi rājagahaṃ vassāvāsaṃ osaṭo. Ayampi kho samaṇo gotamo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa; sopi rājagahaṃ vassāvāsaṃ osaṭo. Ko nu kho imesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ saṅghīnaṃ gaṇīnaṃ gaṇācariyānaṃ ñātānaṃ yasassīnaṃ titthakarānaṃ sādhusammatānaṃ bahujanassa sāvakānaṃ sakkato garukato mānito pūjito, kañca pana sāvakā sakkatvā garuṃ katvā 4 upanissāya viharantī’’’ti?
੨੩੯. ‘‘ਤਤ੍ਰੇਕਚ੍ਚੇ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਪੂਰਣੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਸਙ੍ਘੀ ਚੇવ ਗਣੀ ਚ ਗਣਾਚਰਿਯੋ ਚ ਞਾਤੋ ਯਸਸ੍ਸੀ ਤਿਤ੍ਥਕਰੋ ਸਾਧੁਸਮ੍ਮਤੋ ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ; ਸੋ ਚ ਖੋ ਸਾવਕਾਨਂ ਨ ਸਕ੍ਕਤੋ ਨ ਗਰੁਕਤੋ ਨ ਮਾਨਿਤੋ ਨ ਪੂਜਿਤੋ, ਨ ਚ ਪਨ ਪੂਰਣਂ ਕਸ੍ਸਪਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ ਪੂਰਣੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਅਨੇਕਸਤਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ। ਤਤ੍ਰਞ੍ਞਤਰੋ ਪੂਰਣਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਸਾવਕੋ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ – ‘‘ਮਾ ਭੋਨ੍ਤੋ ਪੂਰਣਂ ਕਸ੍ਸਪਂ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਥ; ਨੇਸੋ ਏਤਂ ਜਾਨਾਤਿ; ਮਯਮੇਤਂ ਜਾਨਾਮ, ਅਮ੍ਹੇ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਥ; ਮਯਮੇਤਂ ਭવਨ੍ਤਾਨਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ ਪੂਰਣੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਨ ਲਭਤਿ – ‘‘ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਾ ਭੋਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਮਾ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਦ੍ਦਮਕਤ੍ਥ। ਨੇਤੇ, ਭવਨ੍ਤੇ, ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਅਮ੍ਹੇ ਏਤੇ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ; ਮਯਮੇਤੇਸਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ਬਹੂ ਖੋ ਪਨ ਪੂਰਣਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਸਾવਕਾ વਾਦਂ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਅਪਕ੍ਕਨ੍ਤਾ – ‘‘ਨ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਾਸਿ, ਅਹਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਾਮਿ , ਕਿਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ? ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਤ੍વਮਸਿ, ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ, ਸਹਿਤਂ ਮੇ, ਅਸਹਿਤਂ ਤੇ, ਪੁਰੇવਚਨੀਯਂ ਪਚ੍ਛਾ ਅવਚ, ਪਚ੍ਛਾવਚਨੀਯਂ ਪੁਰੇ ਅવਚ, ਅਧਿਚਿਣ੍ਣਂ ਤੇ વਿਪਰਾવਤ੍ਤਂ, ਆਰੋਪਿਤੋ ਤੇ વਾਦੋ, ਨਿਗ੍ਗਹਿਤੋਸਿ, ਚਰ વਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖਾਯ, ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਹਿ વਾ ਸਚੇ ਪਹੋਸੀ’’ਤਿ। ਇਤਿ ਪੂਰਣੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਸਾવਕਾਨਂ ਨ ਸਕ੍ਕਤੋ ਨ ਗਰੁਕਤੋ ਨ ਮਾਨਿਤੋ ਨ ਪੂਜਿਤੋ, ਨ ਚ ਪਨ ਪੂਰਣਂ ਕਸ੍ਸਪਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਅਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ ਚ ਪਨ ਪੂਰਣੋ ਕਸ੍ਸਪੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਕੋਸੇਨਾ’’’ਤਿ।
239. ‘‘Tatrekacce evamāhaṃsu – ‘ayaṃ kho pūraṇo kassapo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa; so ca kho sāvakānaṃ na sakkato na garukato na mānito na pūjito, na ca pana pūraṇaṃ kassapaṃ sāvakā sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti. Bhūtapubbaṃ pūraṇo kassapo anekasatāya parisāya dhammaṃ deseti. Tatraññataro pūraṇassa kassapassa sāvako saddamakāsi – ‘‘mā bhonto pūraṇaṃ kassapaṃ etamatthaṃ pucchittha; neso etaṃ jānāti; mayametaṃ jānāma, amhe etamatthaṃ pucchatha; mayametaṃ bhavantānaṃ byākarissāmā’’ti. Bhūtapubbaṃ pūraṇo kassapo bāhā paggayha kandanto na labhati – ‘‘appasaddā bhonto hontu, mā bhonto saddamakattha. Nete, bhavante, pucchanti, amhe ete pucchanti; mayametesaṃ byākarissāmā’’ti. Bahū kho pana pūraṇassa kassapassa sāvakā vādaṃ āropetvā apakkantā – ‘‘na tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāsi, ahaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāmi , kiṃ tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānissasi? Micchāpaṭipanno tvamasi, ahamasmi sammāpaṭipanno, sahitaṃ me, asahitaṃ te, purevacanīyaṃ pacchā avaca, pacchāvacanīyaṃ pure avaca, adhiciṇṇaṃ te viparāvattaṃ, āropito te vādo, niggahitosi, cara vādappamokkhāya, nibbeṭhehi vā sace pahosī’’ti. Iti pūraṇo kassapo sāvakānaṃ na sakkato na garukato na mānito na pūjito, na ca pana pūraṇaṃ kassapaṃ sāvakā sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti. Akkuṭṭho ca pana pūraṇo kassapo dhammakkosenā’’’ti.
‘‘ਏਕਚ੍ਚੇ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਮਕ੍ਖਲਿ ਗੋਸਾਲੋ…ਪੇ॰… ਅਜਿਤੋ ਕੇਸਕਮ੍ਬਲੋ… ਪਕੁਧੋ ਕਚ੍ਚਾਯਨੋ… ਸਞ੍ਜਯੋ ਬੇਲਟ੍ਠਪੁਤ੍ਤੋ… ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਸਙ੍ਘੀ ਚੇવ ਗਣੀ ਚ ਗਣਾਚਰਿਯੋ ਚ ਞਾਤੋ ਯਸਸ੍ਸੀ ਤਿਤ੍ਥਕਰੋ ਸਾਧੁਸਮ੍ਮਤੋ ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ; ਸੋ ਚ ਖੋ ਸਾવਕਾਨਂ ਨ ਸਕ੍ਕਤੋ ਨ ਗਰੁਕਤੋ ਨ ਮਾਨਿਤੋ ਨ ਪੂਜਿਤੋ, ਨ ਚ ਪਨ ਨਿਗਣ੍ਠਂ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਅਨੇਕਸਤਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ। ਤਤ੍ਰਞ੍ਞਤਰੋ ਨਿਗਣ੍ਠਸ੍ਸ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਾવਕੋ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ – ਮਾ ਭੋਨ੍ਤੋ ਨਿਗਣ੍ਠਂ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤਂ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍ਥ; ਨੇਸੋ ਏਤਂ ਜਾਨਾਤਿ; ਮਯਮੇਤਂ ਜਾਨਾਮ, ਅਮ੍ਹੇ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਥ; ਮਯਮੇਤਂ ਭવਨ੍ਤਾਨਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ। ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਬਾਹਾ ਪਗ੍ਗਯ੍ਹ ਕਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਨ ਲਭਤਿ – ‘‘ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਾ ਭੋਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਮਾ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਦ੍ਦਮਕਤ੍ਥ। ਨੇਤੇ ਭવਨ੍ਤੇ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਅਮ੍ਹੇ ਏਤੇ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ; ਮਯਮੇਤੇਸਂ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ਬਹੂ ਖੋ ਪਨ ਨਿਗਣ੍ਠਸ੍ਸ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਾવਕਾ વਾਦਂ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਅਪਕ੍ਕਨ੍ਤਾ – ‘‘ਨ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਾਸਿ, ਅਹਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਾਮਿ। ਕਿਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ? ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਤ੍વਮਸਿ। ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ। ਸਹਿਤਂ ਮੇ ਅਸਹਿਤਂ ਤੇ, ਪੁਰੇવਚਨੀਯਂ ਪਚ੍ਛਾ ਅવਚ, ਪਚ੍ਛਾવਚਨੀਯਂ ਪੁਰੇ ਅવਚ, ਅਧਿਚਿਣ੍ਣਂ ਤੇ વਿਪਰਾવਤ੍ਤਂ, ਆਰੋਪਿਤੋ ਤੇ વਾਦੋ, ਨਿਗ੍ਗਹਿਤੋਸਿ, ਚਰ વਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖਾਯ, ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਹਿ વਾ ਸਚੇ ਪਹੋਸੀ’’ਤਿ। ਇਤਿ ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਸਾવਕਾਨਂ ਨ ਸਕ੍ਕਤੋ ਨ ਗਰੁਕਤੋ ਨ ਮਾਨਿਤੋ ਨ ਪੂਜਿਤੋ, ਨ ਚ ਪਨ ਨਿਗਣ੍ਠਂ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਅਕ੍ਕੁਟ੍ਠੋ ਚ ਪਨ ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਧਮ੍ਮਕ੍ਕੋਸੇਨਾ’’’ਤਿ।
‘‘Ekacce evamāhaṃsu – ‘ayampi kho makkhali gosālo…pe… ajito kesakambalo… pakudho kaccāyano… sañjayo belaṭṭhaputto… nigaṇṭho nāṭaputto saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa; so ca kho sāvakānaṃ na sakkato na garukato na mānito na pūjito, na ca pana nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ sāvakā sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti. Bhūtapubbaṃ nigaṇṭho nāṭaputto anekasatāya parisāya dhammaṃ deseti. Tatraññataro nigaṇṭhassa nāṭaputtassa sāvako saddamakāsi – mā bhonto nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ etamatthaṃ pucchittha; neso etaṃ jānāti; mayametaṃ jānāma, amhe etamatthaṃ pucchatha; mayametaṃ bhavantānaṃ byākarissāmāti. Bhūtapubbaṃ nigaṇṭho nāṭaputto bāhā paggayha kandanto na labhati – ‘‘appasaddā bhonto hontu, mā bhonto saddamakattha. Nete bhavante pucchanti, amhe ete pucchanti; mayametesaṃ byākarissāmā’’ti. Bahū kho pana nigaṇṭhassa nāṭaputtassa sāvakā vādaṃ āropetvā apakkantā – ‘‘na tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāsi, ahaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāmi. Kiṃ tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānissasi? Micchāpaṭipanno tvamasi. Ahamasmi sammāpaṭipanno. Sahitaṃ me asahitaṃ te, purevacanīyaṃ pacchā avaca, pacchāvacanīyaṃ pure avaca, adhiciṇṇaṃ te viparāvattaṃ, āropito te vādo, niggahitosi, cara vādappamokkhāya, nibbeṭhehi vā sace pahosī’’ti. Iti nigaṇṭho nāṭaputto sāvakānaṃ na sakkato na garukato na mānito na pūjito, na ca pana nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ sāvakā sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti. Akkuṭṭho ca pana nigaṇṭho nāṭaputto dhammakkosenā’’’ti.
੨੪੦. ‘‘ਏਕਚ੍ਚੇ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਸਙ੍ਘੀ ਚੇવ ਗਣੀ ਚ ਗਣਾਚਰਿਯੋ ਚ ਞਾਤੋ ਯਸਸ੍ਸੀ ਤਿਤ੍ਥਕਰੋ ਸਾਧੁਸਮ੍ਮਤੋ ਬਹੁਜਨਸ੍ਸ; ਸੋ ਚ ਖੋ ਸਾવਕਾਨਂ ਸਕ੍ਕਤੋ ਗਰੁਕਤੋ ਮਾਨਿਤੋ ਪੂਜਿਤੋ, ਸਮਣਞ੍ਚ ਪਨ ਗੋਤਮਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਅਨੇਕਸਤਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ। ਤਤ੍ਰਞ੍ਞਤਰੋ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾવਕੋ ਉਕ੍ਕਾਸਿ। ਤਮੇਨਾਞ੍ਞਤਰੋ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਜਣ੍ਣੁਕੇਨ 5 ਘਟ੍ਟੇਸਿ – ‘‘ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਹੋਤੁ, ਮਾਯਸ੍ਮਾ ਸਦ੍ਦਮਕਾਸਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਨੋ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸੀ’’ਤਿ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਅਨੇਕਸਤਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ, ਨੇવ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾવਕਾਨਂ ਖਿਪਿਤਸਦ੍ਦੋ વਾ ਹੋਤਿ ਉਕ੍ਕਾਸਿਤਸਦ੍ਦੋ વਾ। ਤਮੇਨਂ ਮਹਾਜਨਕਾਯੋ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਮਾਨਰੂਪੋ 6 ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘‘ਯਂ ਨੋ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸਿਸ੍ਸਤਿ ਤਂ ਨੋ ਸੋਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਪੁਰਿਸੋ ਚਾਤੁਮ੍ਮਹਾਪਥੇ ਖੁਦ੍ਦਮਧੁਂ 7 ਅਨੇਲਕਂ ਪੀਲ਼ੇਯ੍ਯ 8। ਤਮੇਨਂ ਮਹਾਜਨਕਾਯੋ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਮਾਨਰੂਪੋ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੋ ਅਸ੍ਸ। ਏવਮੇવ ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਅਨੇਕਸਤਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ, ਨੇવ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾવਕਾਨਂ ਖਿਪਿਤਸਦ੍ਦੋ વਾ ਹੋਤਿ ਉਕ੍ਕਾਸਿਤਸਦ੍ਦੋ વਾ। ਤਮੇਨਂ ਮਹਾਜਨਕਾਯੋ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਮਾਨਰੂਪੋ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘‘ਯਂ ਨੋ ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸਿਸ੍ਸਤਿ ਤਂ ਨੋ ਸੋਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ਯੇਪਿ ਸਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਾવਕਾ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਹਿ ਸਮ੍ਪਯੋਜੇਤ੍વਾ ਸਿਕ੍ਖਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ ਹੀਨਾਯਾવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਤੇਪਿ ਸਤ੍ਥੁ ਚੇવ વਣ੍ਣવਾਦਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚ વਣ੍ਣવਾਦਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਚ વਣ੍ਣવਾਦਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਤਗਰਹਿਨੋਯੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਨਞ੍ਞਗਰਹਿਨੋ, ‘‘ਮਯਮੇવਮ੍ਹਾ ਅਲਕ੍ਖਿਕਾ ਮਯਂ ਅਪ੍ਪਪੁਞ੍ਞਾ ਤੇ ਮਯਂ ਏવਂ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਨਾਸਕ੍ਖਿਮ੍ਹਾ ਯਾવਜੀવਂ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਆਰਾਮਿਕਭੂਤਾ વਾ ਉਪਾਸਕਭੂਤਾ વਾ ਪਞ੍ਚਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਨ੍ਤਿ। ਇਤਿ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਸਾવਕਾਨਂ ਸਕ੍ਕਤੋ ਗਰੁਕਤੋ ਮਾਨਿਤੋ ਪੂਜਿਤੋ, ਸਮਣਞ੍ਚ ਪਨ ਗੋਤਮਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’’ਤਿ।
240. ‘‘Ekacce evamāhaṃsu – ‘ayampi kho samaṇo gotamo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa; so ca kho sāvakānaṃ sakkato garukato mānito pūjito, samaṇañca pana gotamaṃ sāvakā sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti. Bhūtapubbaṃ samaṇo gotamo anekasatāya parisāya dhammaṃ desesi. Tatraññataro samaṇassa gotamassa sāvako ukkāsi. Tamenāññataro sabrahmacārī jaṇṇukena 9 ghaṭṭesi – ‘‘appasaddo āyasmā hotu, māyasmā saddamakāsi, satthā no bhagavā dhammaṃ desesī’’ti. Yasmiṃ samaye samaṇo gotamo anekasatāya parisāya dhammaṃ deseti, neva tasmiṃ samaye samaṇassa gotamassa sāvakānaṃ khipitasaddo vā hoti ukkāsitasaddo vā. Tamenaṃ mahājanakāyo paccāsīsamānarūpo 10 paccupaṭṭhito hoti – ‘‘yaṃ no bhagavā dhammaṃ bhāsissati taṃ no sossāmā’’ti. Seyyathāpi nāma puriso cātummahāpathe khuddamadhuṃ 11 anelakaṃ pīḷeyya 12. Tamenaṃ mahājanakāyo paccāsīsamānarūpo paccupaṭṭhito assa. Evameva yasmiṃ samaye samaṇo gotamo anekasatāya parisāya dhammaṃ deseti, neva tasmiṃ samaye samaṇassa gotamassa sāvakānaṃ khipitasaddo vā hoti ukkāsitasaddo vā. Tamenaṃ mahājanakāyo paccāsīsamānarūpo paccupaṭṭhito hoti – ‘‘yaṃ no bhagavā dhammaṃ bhāsissati taṃ no sossāmā’’ti. Yepi samaṇassa gotamassa sāvakā sabrahmacārīhi sampayojetvā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattanti tepi satthu ceva vaṇṇavādino honti, dhammassa ca vaṇṇavādino honti, saṅghassa ca vaṇṇavādino honti, attagarahinoyeva honti anaññagarahino, ‘‘mayamevamhā alakkhikā mayaṃ appapuññā te mayaṃ evaṃ svākkhāte dhammavinaye pabbajitvā nāsakkhimhā yāvajīvaṃ paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ caritu’’nti. Te ārāmikabhūtā vā upāsakabhūtā vā pañcasikkhāpade samādāya vattanti. Iti samaṇo gotamo sāvakānaṃ sakkato garukato mānito pūjito, samaṇañca pana gotamaṃ sāvakā sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharantī’’’ti.
੨੪੧. ‘‘ਕਤਿ ਪਨ ਤ੍વਂ, ਉਦਾਯਿ, ਮਯਿ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਸਿ, ਯੇਹਿ ਮਮਂ 13 ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ 14 ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪਞ੍ਚ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਯੇਹਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ? ਭਗવਾ ਹਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਪ੍ਪਾਹਾਰੋ, ਅਪ੍ਪਾਹਾਰਤਾਯ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ। ਯਮ੍ਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਅਪ੍ਪਾਹਾਰੋ, ਅਪ੍ਪਾਹਾਰਤਾਯ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ ਇਮਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ ਪਠਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਯੇਨ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
241. ‘‘Kati pana tvaṃ, udāyi, mayi dhamme samanupassasi, yehi mamaṃ 15 sāvakā sakkaronti garuṃ karonti 16 mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharantī’’ti? ‘‘Pañca kho ahaṃ, bhante, bhagavati dhamme samanupassāmi yehi bhagavantaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti. Katame pañca? Bhagavā hi, bhante, appāhāro, appāhāratāya ca vaṇṇavādī. Yampi, bhante, bhagavā appāhāro, appāhāratāya ca vaṇṇavādī imaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavati paṭhamaṃ dhammaṃ samanupassāmi yena bhagavantaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਚੀવਰੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਚੀવਰਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ। ਯਮ੍ਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਚੀવਰੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਚੀવਰਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ, ਇਮਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ ਦੁਤਿਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਯੇਨ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, bhagavā santuṭṭho itarītarena cīvarena, itarītaracīvarasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī. Yampi, bhante, bhagavā santuṭṭho itarītarena cīvarena, itarītaracīvarasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī, imaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavati dutiyaṃ dhammaṃ samanupassāmi yena bhagavantaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ। ਯਮ੍ਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ, ਇਮਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ ਤਤਿਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਯੇਨ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, bhagavā santuṭṭho itarītarena piṇḍapātena, itarītarapiṇḍapātasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī. Yampi, bhante, bhagavā santuṭṭho itarītarena piṇḍapātena, itarītarapiṇḍapātasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī, imaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavati tatiyaṃ dhammaṃ samanupassāmi yena bhagavantaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਸੇਨਾਸਨੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਸੇਨਾਸਨਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ। ਯਮ੍ਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਸੇਨਾਸਨੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਸੇਨਾਸਨਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ, ਇਮਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਯੇਨ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, bhagavā santuṭṭho itarītarena senāsanena, itarītarasenāsanasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī. Yampi, bhante, bhagavā santuṭṭho itarītarena senāsanena, itarītarasenāsanasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī, imaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavati catutthaṃ dhammaṃ samanupassāmi yena bhagavantaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਪવਿવਿਤ੍ਤੋ, ਪવਿવੇਕਸ੍ਸ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ । ਯਮ੍ਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਪવਿવਿਤ੍ਤੋ, ਪવਿવੇਕਸ੍ਸ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ, ਇਮਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ ਪਞ੍ਚਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਯੇਨ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhante, bhagavā pavivitto, pavivekassa ca vaṇṇavādī . Yampi, bhante, bhagavā pavivitto, pavivekassa ca vaṇṇavādī, imaṃ kho ahaṃ, bhante, bhagavati pañcamaṃ dhammaṃ samanupassāmi yena bhagavantaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti.
‘‘ਇਮੇ ਖੋ ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤਿ ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ ਯੇਹਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Ime kho ahaṃ, bhante, bhagavati pañca dhamme samanupassāmi yehi bhagavantaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharantī’’ti.
੨੪੨. ‘‘‘ਅਪ੍ਪਾਹਾਰੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ, ਅਪ੍ਪਾਹਾਰਤਾਯ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ’ਤਿ, ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਕੋਸਕਾਹਾਰਾਪਿ ਅਡ੍ਢਕੋਸਕਾਹਾਰਾਪਿ ਬੇਲੁવਾਹਾਰਾਪਿ ਅਡ੍ਢਬੇਲੁવਾਹਾਰਾਪਿ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨ, ਉਦਾਯਿ, ਅਪ੍ਪੇਕਦਾ ਇਮਿਨਾ ਪਤ੍ਤੇਨ ਸਮਤਿਤ੍ਤਿਕਮ੍ਪਿ ਭੁਞ੍ਜਾਮਿ ਭਿਯ੍ਯੋਪਿ ਭੁਞ੍ਜਾਮਿ। ‘ਅਪ੍ਪਾਹਾਰੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ, ਅਪ੍ਪਾਹਾਰਤਾਯ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ’ਤਿ, ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਯੇ ਤੇ, ਉਦਾਯਿ, ਮਮ ਸਾવਕਾ ਕੋਸਕਾਹਾਰਾਪਿ ਅਡ੍ਢਕੋਸਕਾਹਾਰਾਪਿ ਬੇਲੁવਾਹਾਰਾਪਿ ਅਡ੍ਢਬੇਲੁવਾਹਾਰਾਪਿ ਨ ਮਂ ਤੇ ਇਮਿਨਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ।
242. ‘‘‘Appāhāro samaṇo gotamo, appāhāratāya ca vaṇṇavādī’ti, iti ce maṃ, udāyi, sāvakā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ, santi kho pana me, udāyi, sāvakā kosakāhārāpi aḍḍhakosakāhārāpi beluvāhārāpi aḍḍhabeluvāhārāpi. Ahaṃ kho pana, udāyi, appekadā iminā pattena samatittikampi bhuñjāmi bhiyyopi bhuñjāmi. ‘Appāhāro samaṇo gotamo, appāhāratāya ca vaṇṇavādī’ti, iti ce maṃ, udāyi, sāvakā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ, ye te, udāyi, mama sāvakā kosakāhārāpi aḍḍhakosakāhārāpi beluvāhārāpi aḍḍhabeluvāhārāpi na maṃ te iminā dhammena sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ.
‘‘‘ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਚੀવਰੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਚੀવਰਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ’ਤਿ, ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਾ ਲੂਖਚੀવਰਧਰਾ ਤੇ ਸੁਸਾਨਾ વਾ ਸਙ੍ਕਾਰਕੂਟਾ વਾ ਪਾਪਣਿਕਾ વਾ ਨਨ੍ਤਕਾਨਿ 17 ਉਚ੍ਚਿਨਿਤ੍વਾ 18 ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਧਾਰੇਨ੍ਤਿ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨੁਦਾਯਿ, ਅਪ੍ਪੇਕਦਾ ਗਹਪਤਿਚੀવਰਾਨਿ ਧਾਰੇਮਿ ਦਲ਼੍ਹਾਨਿ ਸਤ੍ਥਲੂਖਾਨਿ ਅਲਾਬੁਲੋਮਸਾਨਿ। ‘ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਚੀવਰੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਚੀવਰਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ’ਤਿ, ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਯੇ ਤੇ, ਉਦਾਯਿ, ਮਮ ਸਾવਕਾ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਾ ਲੂਖਚੀવਰਧਰਾ ਤੇ ਸੁਸਾਨਾ વਾ ਸਙ੍ਕਾਰਕੂਟਾ વਾ ਪਾਪਣਿਕਾ વਾ ਨਨ੍ਤਕਾਨਿ ਉਚ੍ਚਿਨਿਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਧਾਰੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਮਂ ਤੇ ਇਮਿਨਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ।
‘‘‘Santuṭṭho samaṇo gotamo itarītarena cīvarena, itarītaracīvarasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī’ti, iti ce maṃ, udāyi, sāvakā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ, santi kho pana me, udāyi, sāvakā paṃsukūlikā lūkhacīvaradharā te susānā vā saṅkārakūṭā vā pāpaṇikā vā nantakāni 19 uccinitvā 20 saṅghāṭiṃ karitvā dhārenti. Ahaṃ kho panudāyi, appekadā gahapaticīvarāni dhāremi daḷhāni satthalūkhāni alābulomasāni. ‘Santuṭṭho samaṇo gotamo itarītarena cīvarena, itarītaracīvarasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī’ti, iti ce maṃ, udāyi, sāvakā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ, ye te, udāyi, mama sāvakā paṃsukūlikā lūkhacīvaradharā te susānā vā saṅkārakūṭā vā pāpaṇikā vā nantakāni uccinitvā saṅghāṭiṃ karitvā dhārenti, na maṃ te iminā dhammena sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ.
‘‘‘ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ’ਤਿ, ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾ ਸਪਦਾਨਚਾਰਿਨੋ ਉਞ੍ਛਾਸਕੇ વਤੇ ਰਤਾ, ਤੇ ਅਨ੍ਤਰਘਰਂ ਪવਿਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ ਆਸਨੇਨਪਿ ਨਿਮਨ੍ਤਿਯਮਾਨਾ ਨ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨੁਦਾਯਿ, ਅਪ੍ਪੇਕਦਾ ਨਿਮਨ੍ਤਨੇਪਿ 21 ਭੁਞ੍ਜਾਮਿ ਸਾਲੀਨਂ ਓਦਨਂ વਿਚਿਤਕਾਲ਼ਕਂ ਅਨੇਕਸੂਪਂ ਅਨੇਕਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ। ‘ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ’ਤਿ, ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਯੇ ਤੇ, ਉਦਾਯਿ, ਮਮ ਸਾવਕਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾ ਸਪਦਾਨਚਾਰਿਨੋ ਉਞ੍ਛਾਸਕੇ વਤੇ ਰਤਾ ਤੇ ਅਨ੍ਤਰਘਰਂ ਪવਿਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ ਆਸਨੇਨਪਿ ਨਿਮਨ੍ਤਿਯਮਾਨਾ ਨ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ, ਨ ਮਂ ਤੇ ਇਮਿਨਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ।
‘‘‘Santuṭṭho samaṇo gotamo itarītarena piṇḍapātena, itarītarapiṇḍapātasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī’ti, iti ce maṃ, udāyi, sāvakā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ, santi kho pana me, udāyi, sāvakā piṇḍapātikā sapadānacārino uñchāsake vate ratā, te antaragharaṃ paviṭṭhā samānā āsanenapi nimantiyamānā na sādiyanti. Ahaṃ kho panudāyi, appekadā nimantanepi 22 bhuñjāmi sālīnaṃ odanaṃ vicitakāḷakaṃ anekasūpaṃ anekabyañjanaṃ. ‘Santuṭṭho samaṇo gotamo itarītarena piṇḍapātena, itarītarapiṇḍapātasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī’ti, iti ce maṃ, udāyi, sāvakā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ, ye te, udāyi, mama sāvakā piṇḍapātikā sapadānacārino uñchāsake vate ratā te antaragharaṃ paviṭṭhā samānā āsanenapi nimantiyamānā na sādiyanti, na maṃ te iminā dhammena sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ.
‘‘‘ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਸੇਨਾਸਨੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਸੇਨਾਸਨਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ’ਤਿ, ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕਾ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਿਕਾ, ਤੇ ਅਟ੍ਠਮਾਸੇ ਛਨ੍ਨਂ ਨ ਉਪੇਨ੍ਤਿ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨੁਦਾਯਿ, ਅਪ੍ਪੇਕਦਾ ਕੂਟਾਗਾਰੇਸੁਪਿ વਿਹਰਾਮਿ ਉਲ੍ਲਿਤ੍ਤਾવਲਿਤ੍ਤੇਸੁ ਨਿવਾਤੇਸੁ ਫੁਸਿਤਗ੍ਗਲ਼ੇਸੁ 23 ਪਿਹਿਤવਾਤਪਾਨੇਸੁ। ‘ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਇਤਰੀਤਰੇਨ ਸੇਨਾਸਨੇਨ, ਇਤਰੀਤਰਸੇਨਾਸਨਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ’ਤਿ, ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਯੇ ਤੇ, ਉਦਾਯਿ, ਮਮ ਸਾવਕਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕਾ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਿਕਾ ਤੇ ਅਟ੍ਠਮਾਸੇ ਛਨ੍ਨਂ ਨ ਉਪੇਨ੍ਤਿ, ਨ ਮਂ ਤੇ ਇਮਿਨਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ।
‘‘‘Santuṭṭho samaṇo gotamo itarītarena senāsanena, itarītarasenāsanasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī’ti, iti ce maṃ, udāyi, sāvakā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ, santi kho pana me, udāyi, sāvakā rukkhamūlikā abbhokāsikā, te aṭṭhamāse channaṃ na upenti. Ahaṃ kho panudāyi, appekadā kūṭāgāresupi viharāmi ullittāvalittesu nivātesu phusitaggaḷesu 24 pihitavātapānesu. ‘Santuṭṭho samaṇo gotamo itarītarena senāsanena, itarītarasenāsanasantuṭṭhiyā ca vaṇṇavādī’ti, iti ce maṃ, udāyi, sāvakā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ, ye te, udāyi, mama sāvakā rukkhamūlikā abbhokāsikā te aṭṭhamāse channaṃ na upenti, na maṃ te iminā dhammena sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ.
‘‘‘ਪવਿવਿਤ੍ਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ, ਪવਿવੇਕਸ੍ਸ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ’ਤਿ, ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਨ੍ਤਿ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਆਰਞ੍ਞਿਕਾ ਪਨ੍ਤਸੇਨਾਸਨਾ ਅਰਞ੍ਞવਨਪਤ੍ਥਾਨਿ ਪਨ੍ਤਾਨਿ ਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹੇਤ੍વਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਅਨ੍વਦ੍ਧਮਾਸਂ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਓਸਰਨ੍ਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਾਯ। ਅਹਂ ਖੋ ਪਨੁਦਾਯਿ, ਅਪ੍ਪੇਕਦਾ ਆਕਿਣ੍ਣੋ વਿਹਰਾਮਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਉਪਾਸਕੇਹਿ ਉਪਾਸਿਕਾਹਿ ਰਞ੍ਞਾ ਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤੇਹਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯੇਹਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯਸਾવਕੇਹਿ। ‘ਪવਿવਿਤ੍ਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ, ਪવਿવੇਕਸ੍ਸ ਚ વਣ੍ਣવਾਦੀ’ਤਿ, ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਯੇ ਤੇ, ਉਦਾਯਿ, ਮਮ ਸਾવਕਾ ਆਰਞ੍ਞਕਾ ਪਨ੍ਤਸੇਨਾਸਨਾ ਅਰਞ੍ਞવਨਪਤ੍ਥਾਨਿ ਪਨ੍ਤਾਨਿ ਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹੇਤ੍વਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ ਤੇ ਅਨ੍વਦ੍ਧਮਾਸਂ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਓਸਰਨ੍ਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਾਯ, ਨ ਮਂ ਤੇ ਇਮਿਨਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਸਕ੍ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਗਰੁਂ ਕਰੇਯ੍ਯੁਂ ਮਾਨੇਯ੍ਯੁਂ ਪੂਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰੇਯ੍ਯੁਂ।
‘‘‘Pavivitto samaṇo gotamo, pavivekassa ca vaṇṇavādī’ti, iti ce maṃ, udāyi, sāvakā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ, santi kho pana me, udāyi, sāvakā āraññikā pantasenāsanā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni ajjhogāhetvā viharanti, te anvaddhamāsaṃ saṅghamajjhe osaranti pātimokkhuddesāya. Ahaṃ kho panudāyi, appekadā ākiṇṇo viharāmi bhikkhūhi bhikkhunīhi upāsakehi upāsikāhi raññā rājamahāmattehi titthiyehi titthiyasāvakehi. ‘Pavivitto samaṇo gotamo, pavivekassa ca vaṇṇavādī’ti, iti ce maṃ, udāyi, sāvakā sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ, ye te, udāyi, mama sāvakā āraññakā pantasenāsanā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni ajjhogāhetvā viharanti te anvaddhamāsaṃ saṅghamajjhe osaranti pātimokkhuddesāya, na maṃ te iminā dhammena sakkareyyuṃ garuṃ kareyyuṃ māneyyuṃ pūjeyyuṃ, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya vihareyyuṃ.
‘‘ਇਤਿ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਨ ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਇਮੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Iti kho, udāyi, na mamaṃ sāvakā imehi pañcahi dhammehi sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti.
੨੪੩. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਅਞ੍ਞੇ ਚ ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਯੇਹਿ ਪਞ੍ਚਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ , ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ? ਇਧੁਦਾਯਿ, ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਅਧਿਸੀਲੇ ਸਮ੍ਭਾવੇਨ੍ਤਿ – ‘ਸੀਲવਾ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਪਰਮੇਨ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’ਤਿ। ਯਮ੍ਪੁਦਾਯਿ 25, ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਅਧਿਸੀਲੇ ਸਮ੍ਭਾવੇਨ੍ਤਿ – ‘ਸੀਲવਾ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਪਰਮੇਨ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ’ਤਿ, ਅਯਂ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ , ਪਠਮੋ ਧਮ੍ਮੋ ਯੇਨ ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
243. ‘‘Atthi kho, udāyi, aññe ca pañca dhammā yehi pañcahi dhammehi mamaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti , sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti. Katame pañca? Idhudāyi, mamaṃ sāvakā adhisīle sambhāventi – ‘sīlavā samaṇo gotamo paramena sīlakkhandhena samannāgato’ti. Yampudāyi 26, mamaṃ sāvakā adhisīle sambhāventi – ‘sīlavā samaṇo gotamo paramena sīlakkhandhena samannāgato’ti, ayaṃ kho, udāyi , paṭhamo dhammo yena mamaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti.
੨੪੪. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇ ਸਮ੍ਭਾવੇਨ੍ਤਿ – ‘ਜਾਨਂਯੇવਾਹ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ – ਜਾਨਾਮੀਤਿ, ਪਸ੍ਸਂਯੇવਾਹ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ – ਪਸ੍ਸਾਮੀਤਿ; ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਨੋ ਅਨਭਿਞ੍ਞਾਯ; ਸਨਿਦਾਨਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ; ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਨੋ ਅਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯ’ਨ੍ਤਿ। ਯਮ੍ਪੁਦਾਯਿ, ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇ ਸਮ੍ਭਾવੇਨ੍ਤਿ – ‘ਜਾਨਂਯੇવਾਹ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ – ਜਾਨਾਮੀਤਿ, ਪਸ੍ਸਂਯੇવਾਹ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ – ਪਸ੍ਸਾਮੀਤਿ; ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਨੋ ਅਨਭਿਞ੍ਞਾਯ; ਸਨਿਦਾਨਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਨੋ ਅਨਿਦਾਨਂ; ਸਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਨੋ ਅਪ੍ਪਾਟਿਹਾਰਿਯ’ਨ੍ਤਿ, ਅਯਂ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਦੁਤਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ ਯੇਨ ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
244. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, mamaṃ sāvakā abhikkante ñāṇadassane sambhāventi – ‘jānaṃyevāha samaṇo gotamo – jānāmīti, passaṃyevāha samaṇo gotamo – passāmīti; abhiññāya samaṇo gotamo dhammaṃ deseti no anabhiññāya; sanidānaṃ samaṇo gotamo dhammaṃ deseti no anidānaṃ; sappāṭihāriyaṃ samaṇo gotamo dhammaṃ deseti no appāṭihāriya’nti. Yampudāyi, mamaṃ sāvakā abhikkante ñāṇadassane sambhāventi – ‘jānaṃyevāha samaṇo gotamo – jānāmīti, passaṃyevāha samaṇo gotamo – passāmīti; abhiññāya samaṇo gotamo dhammaṃ deseti no anabhiññāya; sanidānaṃ samaṇo gotamo dhammaṃ deseti no anidānaṃ; sappāṭihāriyaṃ samaṇo gotamo dhammaṃ deseti no appāṭihāriya’nti, ayaṃ kho, udāyi, dutiyo dhammo yena mamaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti.
੨੪੫. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮ੍ਭਾવੇਨ੍ਤਿ – ‘ਪਞ੍ਞવਾ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਪਰਮੇਨ ਪਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ; ਤਂ વਤ ਅਨਾਗਤਂ વਾਦਪਥਂ ਨ ਦਕ੍ਖਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ વਾ ਪਰਪ੍ਪવਾਦਂ ਨ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ ਸੁਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤੀਤਿ – ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ’। ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਉਦਾਯਿ, ਅਪਿ ਨੁ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਏવਂ ਜਾਨਨ੍ਤਾ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਕਥਂ ਓਪਾਤੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ?
245. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, mamaṃ sāvakā adhipaññāya sambhāventi – ‘paññavā samaṇo gotamo paramena paññākkhandhena samannāgato; taṃ vata anāgataṃ vādapathaṃ na dakkhati, uppannaṃ vā parappavādaṃ na sahadhammena suniggahitaṃ niggaṇhissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati’. Taṃ kiṃ maññasi, udāyi, api nu me sāvakā evaṃ jānantā evaṃ passantā antarantarā kathaṃ opāteyyu’’nti?
‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’।
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ਨ ਖੋ ਪਨਾਹਂ, ਉਦਾਯਿ, ਸਾવਕੇਸੁ ਅਨੁਸਾਸਨਿਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮਿ 27; ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁ ਮਮਯੇવ ਸਾવਕਾ ਅਨੁਸਾਸਨਿਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨ੍ਤਿ।
‘‘Na kho panāhaṃ, udāyi, sāvakesu anusāsaniṃ paccāsīsāmi 28; aññadatthu mamayeva sāvakā anusāsaniṃ paccāsīsanti.
‘‘ਯਮ੍ਪੁਦਾਯਿ, ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਯ ਸਮ੍ਭਾવੇਨ੍ਤਿ – ‘ਪਞ੍ਞવਾ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਪਰਮੇਨ ਪਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ; ਤਂ વਤ ਅਨਾਗਤਂ વਾਦਪਥਂ ਨ ਦਕ੍ਖਤਿ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ વਾ ਪਰਪ੍ਪવਾਦਂ ਨ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ ਨਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਨਿਗ੍ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਤੀਤਿ – ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ’। ਅਯਂ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਤਤਿਯੋ ਧਮ੍ਮੋ ਯੇਨ ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Yampudāyi, mamaṃ sāvakā adhipaññāya sambhāventi – ‘paññavā samaṇo gotamo paramena paññākkhandhena samannāgato; taṃ vata anāgataṃ vādapathaṃ na dakkhati, uppannaṃ vā parappavādaṃ na sahadhammena niggahitaṃ niggaṇhissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati’. Ayaṃ kho, udāyi, tatiyo dhammo yena mamaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti.
੨੪੬. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਮਮ ਸਾવਕਾ ਯੇਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣਾ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤਾ ਤੇ ਮਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਾਹਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਬ੍ਯਾਕਰੋਮਿ, ਤੇਸਾਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਮਿ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ; ਤੇ ਮਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਂ… ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ… ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਾਹਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਬ੍ਯਾਕਰੋਮਿ , ਤੇਸਾਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਮਿ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ। ਯਮ੍ਪੁਦਾਯਿ, ਮਮ ਸਾવਕਾ ਯੇਨ ਦੁਕ੍ਖੇਨ ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣਾ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤਾ ਤੇ ਮਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਾਹਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਬ੍ਯਾਕਰੋਮਿ, ਤੇਸਾਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਮਿ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ। ਤੇ ਮਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯਂ … ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਂ… ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਾਹਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨਿਂ ਪਟਿਪਦਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਬ੍ਯਾਕਰੋਮਿ। ਤੇਸਾਹਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਮਿ ਪਞ੍ਹਸ੍ਸ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣੇਨ। ਅਯਂ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਧਮ੍ਮੋ ਯੇਨ ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
246. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, mama sāvakā yena dukkhena dukkhotiṇṇā dukkhaparetā te maṃ upasaṅkamitvā dukkhaṃ ariyasaccaṃ pucchanti, tesāhaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ puṭṭho byākaromi, tesāhaṃ cittaṃ ārādhemi pañhassa veyyākaraṇena; te maṃ dukkhasamudayaṃ… dukkhanirodhaṃ… dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ ariyasaccaṃ pucchanti, tesāhaṃ dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ ariyasaccaṃ puṭṭho byākaromi , tesāhaṃ cittaṃ ārādhemi pañhassa veyyākaraṇena. Yampudāyi, mama sāvakā yena dukkhena dukkhotiṇṇā dukkhaparetā te maṃ upasaṅkamitvā dukkhaṃ ariyasaccaṃ pucchanti, tesāhaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ puṭṭho byākaromi, tesāhaṃ cittaṃ ārādhemi pañhassa veyyākaraṇena. Te maṃ dukkhasamudayaṃ … dukkhanirodhaṃ… dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ ariyasaccaṃ pucchanti. Tesāhaṃ dukkhanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ ariyasaccaṃ puṭṭho byākaromi. Tesāhaṃ cittaṃ ārādhemi pañhassa veyyākaraṇena. Ayaṃ kho, udāyi, catuttho dhammo yena mamaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti.
੨੪੭. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ। ਇਧੁਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ; વੇਦਨਾਸੁ વੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ… ਚਿਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ… ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
247. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā cattāro satipaṭṭhāne bhāventi. Idhudāyi, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu vedanānupassī viharati… citte cittānupassī viharati… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨੇ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ। ਇਧੁਦਾਯਿ , ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ, વਾਯਮਤਿ, વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਪਦਹਤਿ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ, વਾਯਮਤਿ, વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਪਦਹਤਿ; ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਾਯ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ, વਾਯਮਤਿ, વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਪਦਹਤਿ; ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਠਿਤਿਯਾ ਅਸਮ੍ਮੋਸਾਯ ਭਿਯ੍ਯੋਭਾવਾਯ વੇਪੁਲ੍ਲਾਯ ਭਾવਨਾਯ ਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਤਿ, વਾਯਮਤਿ, વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਪਦਹਤਿ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā cattāro sammappadhāne bhāventi. Idhudāyi , bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti, vāyamati, vīriyaṃ ārabhati, cittaṃ paggaṇhāti, padahati; uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti, vāyamati, vīriyaṃ ārabhati, cittaṃ paggaṇhāti, padahati; anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti, vāyamati, vīriyaṃ ārabhati, cittaṃ paggaṇhāti, padahati; uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti, vāyamati, vīriyaṃ ārabhati, cittaṃ paggaṇhāti, padahati. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੇ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ। ਇਧੁਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, વੀਰਿਯਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā cattāro iddhipāde bhāventi. Idhudāyi, bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ। ਇਧੁਦਾਯਿ , ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવੇਤਿ ਉਪਸਮਗਾਮਿਂ ਸਮ੍ਬੋਧਗਾਮਿਂ; વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવੇਤਿ…ਪੇ॰… ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવੇਤਿ… ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવੇਤਿ… ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવੇਤਿ ਉਪਸਮਗਾਮਿਂ ਸਮ੍ਬੋਧਗਾਮਿਂ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā pañcindriyāni bhāventi. Idhudāyi , bhikkhu saddhindriyaṃ bhāveti upasamagāmiṃ sambodhagāmiṃ; vīriyindriyaṃ bhāveti…pe… satindriyaṃ bhāveti… samādhindriyaṃ bhāveti… paññindriyaṃ bhāveti upasamagāmiṃ sambodhagāmiṃ. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ। ਇਧੁਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਦ੍ਧਾਬਲਂ ਭਾવੇਤਿ ਉਪਸਮਗਾਮਿਂ ਸਮ੍ਬੋਧਗਾਮਿਂ; વੀਰਿਯਬਲਂ ਭਾવੇਤਿ…ਪੇ॰… ਸਤਿਬਲਂ ਭਾવੇਤਿ… ਸਮਾਧਿਬਲਂ ਭਾવੇਤਿ… ਪਞ੍ਞਾਬਲਂ ਭਾવੇਤਿ ਉਪਸਮਗਾਮਿਂ ਸਮ੍ਬੋਧਗਾਮਿਂ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā pañca balāni bhāventi. Idhudāyi, bhikkhu saddhābalaṃ bhāveti upasamagāmiṃ sambodhagāmiṃ; vīriyabalaṃ bhāveti…pe… satibalaṃ bhāveti… samādhibalaṃ bhāveti… paññābalaṃ bhāveti upasamagāmiṃ sambodhagāmiṃ. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਸਤ੍ਤਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ। ਇਧੁਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ વਿવੇਕਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਰਾਗਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਨਿਰੋਧਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਪਰਿਣਾਮਿਂ; ਧਮ੍ਮવਿਚਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ…ਪੇ॰… વੀਰਿਯਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ… ਪੀਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ… ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ… ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ… ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਭਾવੇਤਿ વਿવੇਕਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਰਾਗਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਨਿਰੋਧਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਪਰਿਣਾਮਿਂ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā sattabojjhaṅge bhāventi. Idhudāyi, bhikkhu satisambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ; dhammavicayasambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… vīriyasambojjhaṅgaṃ bhāveti… pītisambojjhaṅgaṃ bhāveti… passaddhisambojjhaṅgaṃ bhāveti… samādhisambojjhaṅgaṃ bhāveti… upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਅਰਿਯਂ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਂ ਮਗ੍ਗਂ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ। ਇਧੁਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸਮ੍ਮਾવਾਚਂ ਭਾવੇਤਿ , ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਤਿਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਂ ਭਾવੇਤਿ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāventi. Idhudāyi, bhikkhu sammādiṭṭhiṃ bhāveti, sammāsaṅkappaṃ bhāveti, sammāvācaṃ bhāveti , sammākammantaṃ bhāveti, sammāājīvaṃ bhāveti, sammāvāyāmaṃ bhāveti, sammāsatiṃ bhāveti, sammāsamādhiṃ bhāveti. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੪੮. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਅਟ੍ਠ વਿਮੋਕ੍ਖੇ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ। ਰੂਪੀ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਅਯਂ ਪਠਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ; ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਅਯਂ ਦੁਤਿਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ; ਸੁਭਨ੍ਤੇવ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਅਯਂ ਤਤਿਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ; ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੋ’ਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਅਯਂ ਚਤੁਤ੍ਥੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ; ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਅਨਨ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਅਯਂ ਪਞ੍ਚਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ; ਸਬ੍ਬਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀ’ਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਅਯਂ ਛਟ੍ਠੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ; ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਅਯਂ ਸਤ੍ਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ; ਸਬ੍ਬਸੋ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਅਯਂ ਅਟ੍ਠਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
248. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā aṭṭha vimokkhe bhāventi. Rūpī rūpāni passati, ayaṃ paṭhamo vimokkho; ajjhattaṃ arūpasaññī bahiddhā rūpāni passati, ayaṃ dutiyo vimokkho; subhanteva adhimutto hoti, ayaṃ tatiyo vimokkho; sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati, ayaṃ catuttho vimokkho; sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati, ayaṃ pañcamo vimokkho; sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati, ayaṃ chaṭṭho vimokkho; sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati, ayaṃ sattamo vimokkho; sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati, ayaṃ aṭṭhamo vimokkho. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੪੯. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਅਟ੍ਠ ਅਭਿਭਾਯਤਨਾਨਿ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ। ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਾਨਿ ਸੁવਣ੍ਣਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨਿ। ‘ਤਾਨਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਜਾਨਾਮਿ, ਪਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਏવਂ ਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਪਠਮਂ ਅਭਿਭਾਯਤਨਂ।
249. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā aṭṭha abhibhāyatanāni bhāventi. Ajjhattaṃ rūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati parittāni suvaṇṇadubbaṇṇāni. ‘Tāni abhibhuyya jānāmi, passāmī’ti evaṃ saññī hoti. Idaṃ paṭhamaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਅਪ੍ਪਮਾਣਾਨਿ ਸੁવਣ੍ਣਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨਿ। ‘ਤਾਨਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਜਾਨਾਮਿ, ਪਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਏવਂ ਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਦੁਤਿਯਂ ਅਭਿਭਾਯਤਨਂ।
‘‘Ajjhattaṃ rūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇāni. ‘Tāni abhibhuyya jānāmi, passāmī’ti evaṃ saññī hoti. Idaṃ dutiyaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਾਨਿ ਸੁવਣ੍ਣਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨਿ। ‘ਤਾਨਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਜਾਨਾਮਿ, ਪਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਏવਂ ਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਤਤਿਯਂ ਅਭਿਭਾਯਤਨਂ।
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati parittāni suvaṇṇadubbaṇṇāni. ‘Tāni abhibhuyya jānāmi, passāmī’ti evaṃ saññī hoti. Idaṃ tatiyaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਅਪ੍ਪਮਾਣਾਨਿ ਸੁવਣ੍ਣਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਾਨਿ। ‘ਤਾਨਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਜਾਨਾਮਿ, ਪਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਏવਂ ਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਅਭਿਭਾਯਤਨਂ।
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇāni. ‘Tāni abhibhuyya jānāmi, passāmī’ti evaṃ saññī hoti. Idaṃ catutthaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਨੀਲਾਨਿ ਨੀਲવਣ੍ਣਾਨਿ ਨੀਲਨਿਦਸ੍ਸਨਾਨਿ ਨੀਲਨਿਭਾਸਾਨਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਉਮਾਪੁਪ੍ਫਂ ਨੀਲਂ ਨੀਲવਣ੍ਣਂ ਨੀਲਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਨੀਲਨਿਭਾਸਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ વਾ ਪਨ ਤਂ વਤ੍ਥਂ ਬਾਰਾਣਸੇਯ੍ਯਕਂ ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮਟ੍ਠਂ ਨੀਲਂ ਨੀਲવਣ੍ਣਂ ਨੀਲਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਨੀਲਨਿਭਾਸਂ; ਏવਮੇવ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਨੀਲਾਨਿ ਨੀਲવਣ੍ਣਾਨਿ ਨੀਲਨਿਦਸ੍ਸਨਾਨਿ ਨੀਲਨਿਭਾਸਾਨਿ। ‘ਤਾਨਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਜਾਨਾਮਿ, ਪਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਏવਂ ਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਪਞ੍ਚਮਂ ਅਭਿਭਾਯਤਨਂ ।
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati nīlāni nīlavaṇṇāni nīlanidassanāni nīlanibhāsāni. Seyyathāpi nāma umāpupphaṃ nīlaṃ nīlavaṇṇaṃ nīlanidassanaṃ nīlanibhāsaṃ, seyyathāpi vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ nīlaṃ nīlavaṇṇaṃ nīlanidassanaṃ nīlanibhāsaṃ; evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati nīlāni nīlavaṇṇāni nīlanidassanāni nīlanibhāsāni. ‘Tāni abhibhuyya jānāmi, passāmī’ti evaṃ saññī hoti. Idaṃ pañcamaṃ abhibhāyatanaṃ .
‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪੀਤਾਨਿ ਪੀਤવਣ੍ਣਾਨਿ ਪੀਤਨਿਦਸ੍ਸਨਾਨਿ ਪੀਤਨਿਭਾਸਾਨਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਕਣਿਕਾਰਪੁਪ੍ਫਂ ਪੀਤਂ ਪੀਤવਣ੍ਣਂ ਪੀਤਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਪੀਤਨਿਭਾਸਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ વਾ ਪਨ ਤਂ વਤ੍ਥਂ ਬਾਰਾਣਸੇਯ੍ਯਕਂ ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮਟ੍ਠਂ ਪੀਤਂ ਪੀਤવਣ੍ਣਂ ਪੀਤਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਪੀਤਨਿਭਾਸਂ; ਏવਮੇવ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਪੀਤਾਨਿ ਪੀਤવਣ੍ਣਾਨਿ ਪੀਤਨਿਦਸ੍ਸਨਾਨਿ ਪੀਤਨਿਭਾਸਾਨਿ। ‘ਤਾਨਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਜਾਨਾਮਿ, ਪਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਏવਂ ਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਛਟ੍ਠਂ ਅਭਿਭਾਯਤਨਂ।
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati pītāni pītavaṇṇāni pītanidassanāni pītanibhāsāni. Seyyathāpi nāma kaṇikārapupphaṃ pītaṃ pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ pītanibhāsaṃ, seyyathāpi vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ pītaṃ pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ pītanibhāsaṃ; evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati pītāni pītavaṇṇāni pītanidassanāni pītanibhāsāni. ‘Tāni abhibhuyya jānāmi, passāmī’ti evaṃ saññī hoti. Idaṃ chaṭṭhaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਲੋਹਿਤਕਾਨਿ ਲੋਹਿਤਕવਣ੍ਣਾਨਿ ਲੋਹਿਤਕਨਿਦਸ੍ਸਨਾਨਿ ਲੋਹਿਤਕਨਿਭਾਸਾਨਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਬਨ੍ਧੁਜੀવਕਪੁਪ੍ਫਂ ਲੋਹਿਤਕਂ ਲੋਹਿਤਕવਣ੍ਣਂ ਲੋਹਿਤਕਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਲੋਹਿਤਕਨਿਭਾਸਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ વਾ ਪਨ ਤਂ વਤ੍ਥਂ ਬਾਰਾਣਸੇਯ੍ਯਕਂ ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮਟ੍ਠਂ ਲੋਹਿਤਕਂ ਲੋਹਿਤਕવਣ੍ਣਂ ਲੋਹਿਤਕਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਲੋਹਿਤਕਨਿਭਾਸਂ; ਏવਮੇવ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਲੋਹਿਤਕਾਨਿ ਲੋਹਿਤਕવਣ੍ਣਾਨਿ ਲੋਹਿਤਕਨਿਦਸ੍ਸਨਾਨਿ ਲੋਹਿਤਕਨਿਭਾਸਾਨਿ। ‘ਤਾਨਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਜਾਨਾਮਿ, ਪਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਏવਂ ਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਸਤ੍ਤਮਂ ਅਭਿਭਾਯਤਨਂ।
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati lohitakāni lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni. Seyyathāpi nāma bandhujīvakapupphaṃ lohitakaṃ lohitakavaṇṇaṃ lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ, seyyathāpi vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ lohitakaṃ lohitakavaṇṇaṃ lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ; evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati lohitakāni lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni. ‘Tāni abhibhuyya jānāmi, passāmī’ti evaṃ saññī hoti. Idaṃ sattamaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਓਦਾਤਾਨਿ ਓਦਾਤવਣ੍ਣਾਨਿ ਓਦਾਤਨਿਦਸ੍ਸਨਾਨਿ ਓਦਾਤਨਿਭਾਸਾਨਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਓਸਧਿਤਾਰਕਾ ਓਦਾਤਾ ਓਦਾਤવਣ੍ਣਾ ਓਦਾਤਨਿਦਸ੍ਸਨਾ ਓਦਾਤਨਿਭਾਸਾ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ વਾ ਪਨ ਤਂ વਤ੍ਥਂ ਬਾਰਾਣਸੇਯ੍ਯਕਂ ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮਟ੍ਠਂ ਓਦਾਤਂ ਓਦਾਤવਣ੍ਣਂ ਓਦਾਤਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਓਦਾਤਨਿਭਾਸਂ; ਏવਮੇવ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਏਕੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ ਓਦਾਤਾਨਿ ਓਦਾਤવਣ੍ਣਾਨਿ ਓਦਾਤਨਿਦਸ੍ਸਨਾਨਿ ਓਦਾਤਨਿਭਾਸਾਨਿ । ‘ਤਾਨਿ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਜਾਨਾਮਿ , ਪਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਏવਂਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਅਟ੍ਠਮਂ ਅਭਿਭਾਯਤਨਂ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati odātāni odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni. Seyyathāpi nāma osadhitārakā odātā odātavaṇṇā odātanidassanā odātanibhāsā, seyyathāpi vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ odātaṃ odātavaṇṇaṃ odātanidassanaṃ odātanibhāsaṃ; evameva ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati odātāni odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni . ‘Tāni abhibhuyya jānāmi , passāmī’ti evaṃsaññī hoti. Idaṃ aṭṭhamaṃ abhibhāyatanaṃ. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੫੦. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਦਸ ਕਸਿਣਾਯਤਨਾਨਿ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ। ਪਥવੀਕਸਿਣਮੇਕੋ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਅਦ੍વਯਂ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ; ਆਪੋਕਸਿਣਮੇਕੋ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ…ਪੇ॰… ਤੇਜੋਕਸਿਣਮੇਕੋ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ… વਾਯੋਕਸਿਣਮੇਕੋ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ… ਨੀਲਕਸਿਣਮੇਕੋ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ… ਪੀਤਕਸਿਣਮੇਕੋ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ… ਲੋਹਿਤਕਸਿਣਮੇਕੋ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ… ਓਦਾਤਕਸਿਣਮੇਕੋ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ… ਆਕਾਸਕਸਿਣਮੇਕੋ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ … વਿਞ੍ਞਾਣਕਸਿਣਮੇਕੋ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਅਦ੍વਯਂ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
250. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā dasa kasiṇāyatanāni bhāventi. Pathavīkasiṇameko sañjānāti uddhamadho tiriyaṃ advayaṃ appamāṇaṃ; āpokasiṇameko sañjānāti…pe… tejokasiṇameko sañjānāti… vāyokasiṇameko sañjānāti… nīlakasiṇameko sañjānāti… pītakasiṇameko sañjānāti… lohitakasiṇameko sañjānāti… odātakasiṇameko sañjānāti… ākāsakasiṇameko sañjānāti … viññāṇakasiṇameko sañjānāti uddhamadho tiriyaṃ advayaṃ appamāṇaṃ. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੫੧. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਝਾਨਾਨਿ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ। ਇਧੁਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ વਿવੇਕਜੇਨ ਪੀਤਿਸੁਖੇਨ ਅਭਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਪੂਰੇਤਿ ਪਰਿਪ੍ਫਰਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾવਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ વਿવੇਕਜੇਨ ਪੀਤਿਸੁਖੇਨ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਹੋਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਦਕ੍ਖੋ ਨ੍ਹਾਪਕੋ 29 વਾ ਨ੍ਹਾਪਕਨ੍ਤੇવਾਸੀ વਾ ਕਂਸਥਾਲੇ ਨ੍ਹਾਨੀਯਚੁਣ੍ਣਾਨਿ 30 ਆਕਿਰਿਤ੍વਾ ਉਦਕੇਨ ਪਰਿਪ੍ਫੋਸਕਂ ਪਰਿਪ੍ਫੋਸਕਂ ਸਨ੍ਨੇਯ੍ਯ, ਸਾਯਂ ਨ੍ਹਾਨੀਯਪਿਣ੍ਡਿ 31 ਸ੍ਨੇਹਾਨੁਗਤਾ ਸ੍ਨੇਹਪਰੇਤੋ ਸਨ੍ਤਰਬਾਹਿਰਾ ਫੁਟਾ ਸ੍ਨੇਹੇਨ ਨ ਚ ਪਗ੍ਘਰਿਣੀ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ વਿવੇਕਜੇਨ ਪੀਤਿਸੁਖੇਨ ਅਭਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਪੂਰੇਤਿ ਪਰਿਪ੍ਫਰਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾવਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ વਿવੇਕਜੇਨ ਪੀਤਿਸੁਖੇਨ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਹੋਤਿ।
251. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā cattāri jhānāni bhāventi. Idhudāyi, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ vivekajena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa vivekajena pītisukhena apphuṭaṃ hoti. Seyyathāpi, udāyi, dakkho nhāpako 32 vā nhāpakantevāsī vā kaṃsathāle nhānīyacuṇṇāni 33 ākiritvā udakena paripphosakaṃ paripphosakaṃ sanneyya, sāyaṃ nhānīyapiṇḍi 34 snehānugatā snehapareto santarabāhirā phuṭā snehena na ca pagghariṇī; evameva kho, udāyi, bhikkhu imameva kāyaṃ vivekajena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa vivekajena pītisukhena apphuṭaṃ hoti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨਂ…ਪੇ॰… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ ਸਮਾਧਿਜੇਨ ਪੀਤਿਸੁਖੇਨ ਅਭਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਪੂਰੇਤਿ ਪਰਿਪ੍ਫਰਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾવਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਸਮਾਧਿਜੇਨ ਪੀਤਿਸੁਖੇਨ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਹੋਤਿ । ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਉਦਕਰਹਦੋ ਗਮ੍ਭੀਰੋ ਉਬ੍ਭਿਦੋਦਕੋ 35। ਤਸ੍ਸ ਨੇવਸ੍ਸ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਉਦਕਸ੍ਸ ਆਯਮੁਖਂ , ਨ ਪਚ੍ਛਿਮਾਯ ਦਿਸਾਯ ਉਦਕਸ੍ਸ ਆਯਮੁਖਂ, ਨ ਉਤ੍ਤਰਾਯ ਦਿਸਾਯ ਉਦਕਸ੍ਸ ਆਯਮੁਖਂ, ਨ ਦਕ੍ਖਿਣਾਯ ਦਿਸਾਯ ਉਦਕਸ੍ਸ ਆਯਮੁਖਂ, ਦੇવੋ ਚ ਨ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਸਮ੍ਮਾ ਧਾਰਂ ਅਨੁਪ੍ਪવੇਚ੍ਛੇਯ੍ਯ; ਅਥ ਖੋ ਤਮ੍ਹਾવ ਉਦਕਰਹਦਾ ਸੀਤਾ વਾਰਿਧਾਰਾ ਉਬ੍ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤਮੇવ ਉਦਕਰਹਦਂ ਸੀਤੇਨ વਾਰਿਨਾ ਅਭਿਸਨ੍ਦੇਯ੍ਯ ਪਰਿਸਨ੍ਦੇਯ੍ਯ ਪਰਿਪੂਰੇਯ੍ਯ ਪਰਿਪ੍ਫਰੇਯ੍ਯ, ਨਾਸ੍ਸ 36 ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾવਤੋ ਉਦਕਰਹਦਸ੍ਸ ਸੀਤੇਨ વਾਰਿਨਾ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਅਸ੍ਸ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ ਸਮਾਧਿਜੇਨ ਪੀਤਿਸੁਖੇਨ ਅਭਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਪੂਰੇਤਿ ਪਰਿਪ੍ਫਰਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾવਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਸਮਾਧਿਜੇਨ ਪੀਤਿਸੁਖੇਨ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਹੋਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, udāyi, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ samādhijena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa samādhijena pītisukhena apphuṭaṃ hoti . Seyyathāpi, udāyi, udakarahado gambhīro ubbhidodako 37. Tassa nevassa puratthimāya disāya udakassa āyamukhaṃ , na pacchimāya disāya udakassa āyamukhaṃ, na uttarāya disāya udakassa āyamukhaṃ, na dakkhiṇāya disāya udakassa āyamukhaṃ, devo ca na kālena kālaṃ sammā dhāraṃ anuppaveccheyya; atha kho tamhāva udakarahadā sītā vāridhārā ubbhijjitvā tameva udakarahadaṃ sītena vārinā abhisandeyya parisandeyya paripūreyya paripphareyya, nāssa 38 kiñci sabbāvato udakarahadassa sītena vārinā apphuṭaṃ assa. Evameva kho, udāyi, bhikkhu imameva kāyaṃ samādhijena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa samādhijena pītisukhena apphuṭaṃ hoti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪੀਤਿਯਾ ਚ વਿਰਾਗਾ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇਨ ਸੁਖੇਨ ਅਭਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਪੂਰੇਤਿ ਪਰਿਪ੍ਫਰਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾવਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇਨ ਸੁਖੇਨ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਹੋਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਉਪ੍ਪਲਿਨਿਯਂ વਾ ਪਦੁਮਿਨਿਯਂ વਾ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਿਨਿਯਂ વਾ ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚਾਨਿ ਉਪ੍ਪਲਾਨਿ વਾ ਪਦੁਮਾਨਿ વਾ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਾਨਿ વਾ ਉਦਕੇ ਜਾਤਾਨਿ ਉਦਕੇ ਸਂવਡ੍ਢਾਨਿ ਉਦਕਾਨੁਗ੍ਗਤਾਨਿ ਅਨ੍ਤੋ ਨਿਮੁਗ੍ਗਪੋਸੀਨਿ, ਤਾਨਿ ਯਾવ ਚਗ੍ਗਾ ਯਾવ ਚ ਮੂਲਾ ਸੀਤੇਨ વਾਰਿਨਾ ਅਭਿਸਨ੍ਨਾਨਿ ਪਰਿਸਨ੍ਨਾਨਿ ਪਰਿਪੂਰਾਨਿ ਪਰਿਪ੍ਫੁਟਾਨਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾવਤਂ, ਉਪ੍ਪਲਾਨਂ વਾ ਪਦੁਮਾਨਂ વਾ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਾਨਂ વਾ ਸੀਤੇਨ વਾਰਿਨਾ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਅਸ੍ਸ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇਨ ਸੁਖੇਨ ਅਭਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਸਨ੍ਦੇਤਿ ਪਰਿਪੂਰੇਤਿ ਪਰਿਪ੍ਫਰਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾવਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇਨ ਸੁਖੇਨ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਹੋਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, udāyi, bhikkhu pītiyā ca virāgā…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ nippītikena sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṃ hoti. Seyyathāpi, udāyi, uppaliniyaṃ vā paduminiyaṃ vā puṇḍarīkiniyaṃ vā appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā udake jātāni udake saṃvaḍḍhāni udakānuggatāni anto nimuggaposīni, tāni yāva caggā yāva ca mūlā sītena vārinā abhisannāni parisannāni paripūrāni paripphuṭāni, nāssa kiñci sabbāvataṃ, uppalānaṃ vā padumānaṃ vā puṇḍarīkānaṃ vā sītena vārinā apphuṭaṃ assa; evameva kho, udāyi, bhikkhu imameva kāyaṃ nippītikena sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṃ hoti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇવ ਸੋਮਨਸ੍ਸਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਚੇਤਸਾ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾવਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਚੇਤਸਾ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇਨ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਹੋਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਪੁਰਿਸੋ ਓਦਾਤੇਨ વਤ੍ਥੇਨ ਸਸੀਸਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਅਸ੍ਸ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾવਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਓਦਾਤੇਨ વਤ੍ਥੇਨ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਅਸ੍ਸ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਚੇਤਸਾ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਨਾਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਬ੍ਬਾવਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਚੇਤਸਾ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇਨ ਅਪ੍ਫੁਟਂ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, udāyi, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṃ hoti. Seyyathāpi, udāyi, puriso odātena vatthena sasīsaṃ pārupitvā nisinno assa, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa odātena vatthena apphuṭaṃ assa; evameva kho, udāyi, bhikkhu imameva kāyaṃ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṃ hoti. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੫੨. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਏવਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਮੇ ਕਾਯੋ ਰੂਪੀ ਚਾਤੁਮਹਾਭੂਤਿਕੋ ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਕਸਮ੍ਭવੋ ਓਦਨਕੁਮ੍ਮਾਸੂਪਚਯੋ ਅਨਿਚ੍ਚੁਚ੍ਛਾਦਨਪਰਿਮਦ੍ਦਨਭੇਦਨવਿਦ੍ਧਂਸਨਧਮ੍ਮੋ; ਇਦਞ੍ਚ ਪਨ ਮੇ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਏਤ੍ਥ ਸਿਤਂ ਏਤ੍ਥ ਪਟਿਬਦ੍ਧਂ’। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਮਣਿ વੇਲ਼ੁਰਿਯੋ ਸੁਭੋ ਜਾਤਿਮਾ ਅਟ੍ਠਂਸੋ ਸੁਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤੋ ਅਚ੍ਛੋ વਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ; ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਆવੁਤਂ ਨੀਲਂ વਾ ਪੀਤਂ વਾ ਲੋਹਿਤਂ વਾ ਓਦਾਤਂ વਾ ਪਣ੍ਡੁਸੁਤ੍ਤਂ વਾ। ਤਮੇਨਂ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਹਤ੍ਥੇ ਕਰਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖੇਯ੍ਯ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਮਣਿ વੇਲ਼ੁਰਿਯੋ ਸੁਭੋ ਜਾਤਿਮਾ ਅਟ੍ਠਂਸੋ ਸੁਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤੋ ਅਚ੍ਛੋ વਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ; ਤਤ੍ਰਿਦਂ ਸੁਤ੍ਤਂ ਆવੁਤਂ ਨੀਲਂ વਾ ਪੀਤਂ વਾ ਲੋਹਿਤਂ વਾ ਓਦਾਤਂ વਾ ਪਣ੍ਡੁਸੁਤ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਏવਂ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਮੇ ਕਾਯੋ ਰੂਪੀ ਚਾਤੁਮਹਾਭੂਤਿਕੋ ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਕਸਮ੍ਭવੋ ਓਦਨਕੁਮ੍ਮਾਸੂਪਚਯੋ ਅਨਿਚ੍ਚੁਚ੍ਛਾਦਨਪਰਿਮਦ੍ਦਨਭੇਦਨવਿਦ੍ਧਂਸਨਧਮ੍ਮੋ; ਇਦਞ੍ਚ ਪਨ ਮੇ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਏਤ੍ਥ ਸਿਤਂ ਏਤ੍ਥ ਪਟਿਬਦ੍ਧ’ਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
252. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā evaṃ pajānanti – ‘ayaṃ kho me kāyo rūpī cātumahābhūtiko mātāpettikasambhavo odanakummāsūpacayo aniccucchādanaparimaddanabhedanaviddhaṃsanadhammo; idañca pana me viññāṇaṃ ettha sitaṃ ettha paṭibaddhaṃ’. Seyyathāpi, udāyi, maṇi veḷuriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikammakato accho vippasanno sabbākārasampanno; tatridaṃ suttaṃ āvutaṃ nīlaṃ vā pītaṃ vā lohitaṃ vā odātaṃ vā paṇḍusuttaṃ vā. Tamenaṃ cakkhumā puriso hatthe karitvā paccavekkheyya – ‘ayaṃ kho maṇi veḷuriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikammakato accho vippasanno sabbākārasampanno; tatridaṃ suttaṃ āvutaṃ nīlaṃ vā pītaṃ vā lohitaṃ vā odātaṃ vā paṇḍusuttaṃ vā’ti. Evameva kho, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā evaṃ pajānanti – ‘ayaṃ kho me kāyo rūpī cātumahābhūtiko mātāpettikasambhavo odanakummāsūpacayo aniccucchādanaparimaddanabhedanaviddhaṃsanadhammo; idañca pana me viññāṇaṃ ettha sitaṃ ettha paṭibaddha’nti. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੫੩. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਇਮਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਅਞ੍ਞਂ ਕਾਯਂ ਅਭਿਨਿਮ੍ਮਿਨਨ੍ਤਿ ਰੂਪਿਂ ਮਨੋਮਯਂ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਿਂ ਅਹੀਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਪੁਰਿਸੋ ਮੁਞ੍ਜਮ੍ਹਾ ਈਸਿਕਂ ਪਬ੍ਬਾਹੇਯ੍ਯ; ਤਸ੍ਸ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਅਯਂ ਮੁਞ੍ਜੋ, ਅਯਂ ਈਸਿਕਾ; ਅਞ੍ਞੋ ਮੁਞ੍ਜੋ, ਅਞ੍ਞਾ ਈਸਿਕਾ; ਮੁਞ੍ਜਮ੍ਹਾਤ੍વੇવ ਈਸਿਕਾ ਪਬ੍ਬਾਲ਼੍ਹਾ’ਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾ વਾ ਪਨੁਦਾਯਿ, ਪੁਰਿਸੋ ਅਸਿਂ ਕੋਸਿਯਾ ਪਬ੍ਬਾਹੇਯ੍ਯ; ਤਸ੍ਸ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਅਯਂ ਅਸਿ, ਅਯਂ ਕੋਸਿ; ਅਞ੍ਞੋ ਅਸਿ ਅਞ੍ਞਾ ਕੋਸਿ; ਕੋਸਿਯਾਤ੍વੇવ ਅਸਿ ਪਬ੍ਬਾਲ਼੍ਹੋ’ਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾ વਾ, ਪਨੁਦਾਯਿ , ਪੁਰਿਸੋ ਅਹਿਂ ਕਰਣ੍ਡਾ ਉਦ੍ਧਰੇਯ੍ਯ; ਤਸ੍ਸ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਅਯਂ ਅਹਿ, ਅਯਂ ਕਰਣ੍ਡੋ; ਅਞ੍ਞੋ ਅਹਿ, ਅਞ੍ਞੋ ਕਰਣ੍ਡੋ; ਕਰਣ੍ਡਾਤ੍વੇવ ਅਹਿ ਉਬ੍ਭਤੋ’ਤਿ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਇਮਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਅਞ੍ਞਂ ਕਾਯਂ ਅਭਿਨਿਮ੍ਮਿਨਨ੍ਤਿ ਰੂਪਿਂ ਮਨੋਮਯਂ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਿਂ ਅਹੀਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
253. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā imamhā kāyā aññaṃ kāyaṃ abhinimminanti rūpiṃ manomayaṃ sabbaṅgapaccaṅgiṃ ahīnindriyaṃ. Seyyathāpi, udāyi, puriso muñjamhā īsikaṃ pabbāheyya; tassa evamassa – ‘ayaṃ muñjo, ayaṃ īsikā; añño muñjo, aññā īsikā; muñjamhātveva īsikā pabbāḷhā’ti. Seyyathā vā panudāyi, puriso asiṃ kosiyā pabbāheyya; tassa evamassa – ‘ayaṃ asi, ayaṃ kosi; añño asi aññā kosi; kosiyātveva asi pabbāḷho’ti. Seyyathā vā, panudāyi , puriso ahiṃ karaṇḍā uddhareyya; tassa evamassa – ‘ayaṃ ahi, ayaṃ karaṇḍo; añño ahi, añño karaṇḍo; karaṇḍātveva ahi ubbhato’ti. Evameva kho, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā imamhā kāyā aññaṃ kāyaṃ abhinimminanti rūpiṃ manomayaṃ sabbaṅgapaccaṅgiṃ ahīnindriyaṃ. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੫੪. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਨ੍ਤਿ – ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕੋ ਹੋਤਿ; ਆવਿਭਾવਂ, ਤਿਰੋਭਾવਂ; ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਂ ਤਿਰੋਪਾਕਾਰਂ ਤਿਰੋਪਬ੍ਬਤਂ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਆਕਾਸੇ; ਪਥવਿਯਾਪਿ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਿਮੁਜ੍ਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਦਕੇ; ਉਦਕੇਪਿ ਅਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇ 39 ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਥવਿਯਂ; ਆਕਾਸੇਪਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਕਮਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਕ੍ਖੀ ਸਕੁਣੋ; ਇਮੇਪਿ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇ ਏવਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੇ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੇ ਪਾਣਿਨਾ ਪਰਿਮਸਨ੍ਤਿ ਪਰਿਮਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਨ੍ਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਦਕ੍ਖੋ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰੋ વਾ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਨ੍ਤੇવਾਸੀ વਾ ਸੁਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਾਯ ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ ਯਂ ਯਦੇવ ਭਾਜਨવਿਕਤਿਂ ਆਕਙ੍ਖੇਯ੍ਯ ਤਂ ਤਦੇવ ਕਰੇਯ੍ਯ ਅਭਿਨਿਪ੍ਫਾਦੇਯ੍ਯ; ਸੇਯ੍ਯਥਾ વਾ ਪਨੁਦਾਯਿ, ਦਕ੍ਖੋ ਦਨ੍ਤਕਾਰੋ વਾ ਦਨ੍ਤਕਾਰਨ੍ਤੇવਾਸੀ વਾ ਸੁਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਸ੍ਮਿਂ ਦਨ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ਯਂ ਯਦੇવ ਦਨ੍ਤવਿਕਤਿਂ ਆਕਙ੍ਖੇਯ੍ਯ ਤਂ ਤਦੇવ ਕਰੇਯ੍ਯ ਅਭਿਨਿਪ੍ਫਾਦੇਯ੍ਯ; ਸੇਯ੍ਯਥਾ વਾ ਪਨੁਦਾਯਿ, ਦਕ੍ਖੋ ਸੁવਣ੍ਣਕਾਰੋ વਾ ਸੁવਣ੍ਣਕਾਰਨ੍ਤੇવਾਸੀ વਾ ਸੁਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਸ੍ਮਿਂ ਸੁવਣ੍ਣਸ੍ਮਿਂ ਯਂ ਯਦੇવ ਸੁવਣ੍ਣવਿਕਤਿਂ ਆਕਙ੍ਖੇਯ੍ਯ ਤਂ ਤਦੇવ ਕਰੇਯ੍ਯ ਅਭਿਨਿਪ੍ਫਾਦੇਯ੍ਯ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਨ੍ਤਿ – ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕੋ ਹੋਤਿ; ਆવਿਭਾવਂ, ਤਿਰੋਭਾવਂ; ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਂ ਤਿਰੋਪਾਕਾਰਂ ਤਿਰੋਪਬ੍ਬਤਂ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਆਕਾਸੇ; ਪਥવਿਯਾਪਿ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਿਮੁਜ੍ਜਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਦਕੇ; ਉਦਕੇਪਿ ਅਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ , ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਥવਿਯਂ; ਆਕਾਸੇਪਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਕਮਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਕ੍ਖੀ ਸਕੁਣੋ; ਇਮੇਪਿ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇ ਏવਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੇ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੇ ਪਾਣਿਨਾ ਪਰਿਮਸਨ੍ਤਿ ਪਰਿਮਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
254. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhonti – ekopi hutvā bahudhā honti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ, tirobhāvaṃ; tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamānā gacchanti, seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karonti, seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāne 40 gacchanti, seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kamanti, seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parimasanti parimajjanti, yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattenti. Seyyathāpi, udāyi, dakkho kumbhakāro vā kumbhakārantevāsī vā suparikammakatāya mattikāya yaṃ yadeva bhājanavikatiṃ ākaṅkheyya taṃ tadeva kareyya abhinipphādeyya; seyyathā vā panudāyi, dakkho dantakāro vā dantakārantevāsī vā suparikammakatasmiṃ dantasmiṃ yaṃ yadeva dantavikatiṃ ākaṅkheyya taṃ tadeva kareyya abhinipphādeyya; seyyathā vā panudāyi, dakkho suvaṇṇakāro vā suvaṇṇakārantevāsī vā suparikammakatasmiṃ suvaṇṇasmiṃ yaṃ yadeva suvaṇṇavikatiṃ ākaṅkheyya taṃ tadeva kareyya abhinipphādeyya. Evameva kho, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhonti – ekopi hutvā bahudhā honti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ, tirobhāvaṃ; tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamānā gacchanti, seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karonti, seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāne gacchanti , seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kamanti, seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parimasanti parimajjanti, yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vattenti. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੫੫. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਦਿਬ੍ਬਾਯ ਸੋਤਧਾਤੁਯਾ વਿਸੁਦ੍ਧਾਯ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਿਕਾਯ ਉਭੋ ਸਦ੍ਦੇ ਸੁਣਨ੍ਤਿ – ਦਿਬ੍ਬੇ ਚ ਮਾਨੁਸੇ ਚ, ਯੇ ਦੂਰੇ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਚ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਬਲવਾ ਸਙ੍ਖਧਮੋ ਅਪ੍ਪਕਸਿਰੇਨੇવ ਚਾਤੁਦ੍ਦਿਸਾ વਿਞ੍ਞਾਪੇਯ੍ਯ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਦਿਬ੍ਬਾਯ ਸੋਤਧਾਤੁਯਾ વਿਸੁਦ੍ਧਾਯ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਿਕਾਯ ਉਭੋ ਸਦ੍ਦੇ ਸੁਣਨ੍ਤਿ – ਦਿਬ੍ਬੇ ਚ ਮਾਨੁਸੇ ਚ, ਯੇ ਦੂਰੇ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਚ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
255. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya ubho sadde suṇanti – dibbe ca mānuse ca, ye dūre santike ca. Seyyathāpi, udāyi, balavā saṅkhadhamo appakasireneva cātuddisā viññāpeyya; evameva kho, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya ubho sadde suṇanti – dibbe ca mānuse ca, ye dūre santike ca. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੫੬. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ – ਸਰਾਗਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਸਰਾਗਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, વੀਤਰਾਗਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘વੀਤਰਾਗਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ; ਸਦੋਸਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਸਦੋਸਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, વੀਤਦੋਸਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘વੀਤਦੋਸਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ; ਸਮੋਹਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਸਮੋਹਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, વੀਤਮੋਹਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘વੀਤਮੋਹਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ; ਸਂਖਿਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ; ਮਹਗ੍ਗਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਮਹਗ੍ਗਤਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਅਮਹਗ੍ਗਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਅਮਹਗ੍ਗਤਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ; ਸਉਤ੍ਤਰਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਸਉਤ੍ਤਰਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ; ਸਮਾਹਿਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਸਮਾਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਅਸਮਾਹਿਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਅਸਮਾਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ; વਿਮੁਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਇਤ੍ਥੀ વਾ ਪੁਰਿਸੋ વਾ ਦਹਰੋ ਯੁવਾ ਮਣ੍ਡਨਕਜਾਤਿਕੋ ਆਦਾਸੇ વਾ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇ ਅਚ੍ਛੇ વਾ ਉਦਕਪਤ੍ਤੇ ਸਕਂ ਮੁਖਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਮਾਨੋ ਸਕਣਿਕਂ વਾ ‘ਸਕਣਿਕ’ਨ੍ਤਿ 41 ਜਾਨੇਯ੍ਯ , ਅਕਣਿਕਂ વਾ ‘ਅਕਣਿਕ’ਨ੍ਤਿ 42 ਜਾਨੇਯ੍ਯ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ – ਸਰਾਗਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਸਰਾਗਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ, વੀਤਰਾਗਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ॰… ਸਦੋਸਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… વੀਤਦੋਸਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਸਮੋਹਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… વੀਤਮੋਹਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਸਙ੍ਖਿਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਮਹਗ੍ਗਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਅਮਹਗ੍ਗਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਸਉਤ੍ਤਰਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਸਮਾਹਿਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਅਸਮਾਹਿਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… વਿਮੁਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ… ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ‘ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
256. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajānanti – sarāgaṃ vā cittaṃ ‘sarāgaṃ citta’nti pajānanti, vītarāgaṃ vā cittaṃ ‘vītarāgaṃ citta’nti pajānanti; sadosaṃ vā cittaṃ ‘sadosaṃ citta’nti pajānanti, vītadosaṃ vā cittaṃ ‘vītadosaṃ citta’nti pajānanti; samohaṃ vā cittaṃ ‘samohaṃ citta’nti pajānanti, vītamohaṃ vā cittaṃ ‘vītamohaṃ citta’nti pajānanti; saṃkhittaṃ vā cittaṃ ‘saṅkhittaṃ citta’nti pajānanti, vikkhittaṃ vā cittaṃ ‘vikkhittaṃ citta’nti pajānanti; mahaggataṃ vā cittaṃ ‘mahaggataṃ citta’nti pajānanti, amahaggataṃ vā cittaṃ ‘amahaggataṃ citta’nti pajānanti; sauttaraṃ vā cittaṃ ‘sauttaraṃ citta’nti pajānanti, anuttaraṃ vā cittaṃ ‘anuttaraṃ citta’nti pajānanti; samāhitaṃ vā cittaṃ ‘samāhitaṃ citta’nti pajānanti, asamāhitaṃ vā cittaṃ ‘asamāhitaṃ citta’nti pajānanti; vimuttaṃ vā cittaṃ ‘vimuttaṃ citta’nti pajānanti, avimuttaṃ vā cittaṃ ‘avimuttaṃ citta’nti pajānanti. Seyyathāpi, udāyi, itthī vā puriso vā daharo yuvā maṇḍanakajātiko ādāse vā parisuddhe pariyodāte acche vā udakapatte sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno sakaṇikaṃ vā ‘sakaṇika’nti 43 jāneyya , akaṇikaṃ vā ‘akaṇika’nti 44 jāneyya; evameva kho, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajānanti – sarāgaṃ vā cittaṃ ‘sarāgaṃ citta’nti pajānanti, vītarāgaṃ vā cittaṃ…pe… sadosaṃ vā cittaṃ… vītadosaṃ vā cittaṃ… samohaṃ vā cittaṃ… vītamohaṃ vā cittaṃ… saṅkhittaṃ vā cittaṃ… vikkhittaṃ vā cittaṃ… mahaggataṃ vā cittaṃ… amahaggataṃ vā cittaṃ… sauttaraṃ vā cittaṃ… anuttaraṃ vā cittaṃ… samāhitaṃ vā cittaṃ… asamāhitaṃ vā cittaṃ… vimuttaṃ vā cittaṃ… avimuttaṃ vā cittaṃ ‘avimuttaṃ citta’nti pajānanti. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੫੭. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ ਦ੍વੇਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਚਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਦਸਪਿ ਜਾਤਿਯੋ વੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਜਾਤਿਸਤਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ, ਅਨੇਕੇਪਿ ਸਂવਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ ਅਨੇਕੇਪਿ વਿવਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ ਅਨੇਕੇਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ – ‘ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਪੁਰਿਸੋ ਸਕਮ੍ਹਾ ਗਾਮਾ ਅਞ੍ਞਂ ਗਾਮਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਤਮ੍ਹਾਪਿ ਗਾਮਾ ਅਞ੍ਞਂ ਗਾਮਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ; ਸੋ ਤਮ੍ਹਾ ਗਾਮਾ ਸਕਂਯੇવ ਗਾਮਂ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ; ਤਸ੍ਸ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਅਹਂ ਖੋ ਸਕਮ੍ਹਾ ਗਾਮਾ ਅਞ੍ਞਂ ਗਾਮਂ ਅਗਚ੍ਛਿਂ, ਤਤ੍ਰ ਏવਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿਂ ਏવਂ ਨਿਸੀਦਿਂ ਏવਂ ਅਭਾਸਿਂ ਏવਂ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿਂ; ਤਮ੍ਹਾਪਿ ਗਾਮਾ ਅਮੁਂ ਗਾਮਂ ਅਗਚ੍ਛਿਂ, ਤਤ੍ਰਾਪਿ ਏવਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿਂ ਏવਂ ਨਿਸੀਦਿਂ ਏવਂ ਅਭਾਸਿਂ ਏવਂ ਤੁਣ੍ਹੀ ਅਹੋਸਿਂ, ਸੋਮ੍ਹਿ ਤਮ੍ਹਾ ਗਾਮਾ ਸਕਂਯੇવ ਗਾਮਂ ਪਚ੍ਚਾਗਤੋ’ਤਿ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ…ਪੇ॰… ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
257. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussaranti, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi, anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathāpi, udāyi, puriso sakamhā gāmā aññaṃ gāmaṃ gaccheyya, tamhāpi gāmā aññaṃ gāmaṃ gaccheyya; so tamhā gāmā sakaṃyeva gāmaṃ paccāgaccheyya; tassa evamassa – ‘ahaṃ kho sakamhā gāmā aññaṃ gāmaṃ agacchiṃ, tatra evaṃ aṭṭhāsiṃ evaṃ nisīdiṃ evaṃ abhāsiṃ evaṃ tuṇhī ahosiṃ; tamhāpi gāmā amuṃ gāmaṃ agacchiṃ, tatrāpi evaṃ aṭṭhāsiṃ evaṃ nisīdiṃ evaṃ abhāsiṃ evaṃ tuṇhī ahosiṃ, somhi tamhā gāmā sakaṃyeva gāmaṃ paccāgato’ti. Evameva kho, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussaranti, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussaranti. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੫੮. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਚવਮਾਨੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਹੀਨੇ ਪਣੀਤੇ ਸੁવਣ੍ਣੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੇ ਸੁਗਤੇ ਦੁਗ੍ਗਤੇ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ – ‘ਇਮੇ વਤ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ વਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਉਪવਾਦਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾ, ਤੇ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾ; ਇਮੇ વਾ ਪਨ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ વਚੀਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਮਨੋਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਅਨੁਪવਾਦਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾ, ਤੇ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾ’ਤਿ। ਇਤਿ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਚવਮਾਨੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਹੀਨੇ ਪਣੀਤੇ ਸੁવਣ੍ਣੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੇ ਸੁਗਤੇ ਦੁਗ੍ਗਤੇ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਦ੍વੇ ਅਗਾਰਾ ਸਦ੍વਾਰਾ 45। ਤਤ੍ਰ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤੋ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਗੇਹਂ ਪવਿਸਨ੍ਤੇਪਿ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੇਪਿ ਅਨੁਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇਪਿ ਅਨੁવਿਚਰਨ੍ਤੇਪਿ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਚવਮਾਨੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਹੀਨੇ ਪਣੀਤੇ ਸੁવਣ੍ਣੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੇ ਸੁਗਤੇ ਦੁਗ੍ਗਤੇ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਤਤ੍ਰ ਚ ਪ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
258. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passanti cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānanti – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā, te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā; ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacīsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaṃ anupavādakā sammādiṭṭhikā sammādiṭṭhikammasamādānā, te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passanti cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānanti. Seyyathāpi, udāyi, dve agārā sadvārā 46. Tatra cakkhumā puriso majjhe ṭhito passeyya manusse gehaṃ pavisantepi nikkhamantepi anucaṅkamantepi anuvicarantepi; evameva kho, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passanti cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajānanti…pe… tatra ca pa me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti.
੨੫੯. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਉਦਾਯਿ, ਪਬ੍ਬਤਸਙ੍ਖੇਪੇ ਉਦਕਰਹਦੋ ਅਚ੍ਛੋ વਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਅਨਾવਿਲੋ, ਤਤ੍ਥ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਤੀਰੇ ਠਿਤੋ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯ ਸਿਪ੍ਪਿਸਮ੍ਬੁਕਮ੍ਪਿ 47 ਸਕ੍ਖਰਕਠਲਮ੍ਪਿ ਮਚ੍ਛਗੁਮ੍ਬਮ੍ਪਿ ਚਰਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਮ੍ਪਿ। ਤਸ੍ਸ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਉਦਕਰਹਦੋ ਅਚ੍ਛੋ વਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨੋ ਅਨਾવਿਲੋ, ਤਤ੍ਰਿਮੇ ਸਿਪ੍ਪਿਸਮ੍ਬੁਕਾਪਿ ਸਕ੍ਖਰਕਠਲਾਪਿ ਮਚ੍ਛਗੁਮ੍ਬਾਪਿ ਚਰਨ੍ਤਿਪਿ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿਪੀ’ਤਿ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਮਯਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾ, ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਪਨ ਮੇ ਸਾવਕਾ ਬਹੂ ਅਭਿਞ੍ਞਾવੋਸਾਨਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਪਞ੍ਚਮੋ ਧਮ੍ਮੋ ਯੇਨ ਮਮ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
259. ‘‘Puna caparaṃ, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharanti. Seyyathāpi, udāyi, pabbatasaṅkhepe udakarahado accho vippasanno anāvilo, tattha cakkhumā puriso tīre ṭhito passeyya sippisambukampi 48 sakkharakaṭhalampi macchagumbampi carantampi tiṭṭhantampi. Tassa evamassa – ‘ayaṃ kho udakarahado accho vippasanno anāvilo, tatrime sippisambukāpi sakkharakaṭhalāpi macchagumbāpi carantipi tiṭṭhantipī’ti. Evameva kho, udāyi, akkhātā mayā sāvakānaṃ paṭipadā, yathāpaṭipannā me sāvakā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharanti. Tatra ca pana me sāvakā bahū abhiññāvosānapāramippattā viharanti. Ayaṃ kho, udāyi, pañcamo dhammo yena mama sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharanti.
‘‘ਇਮੇ ਖੋ, ਉਦਾਯਿ, ਪਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਯੇਹਿ ਮਮਂ ਸਾવਕਾ ਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਗਰੁਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਾਨੇਨ੍ਤਿ ਪੂਜੇਨ੍ਤਿ, ਸਕ੍ਕਤ੍વਾ ਗਰੁਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Ime kho, udāyi, pañca dhammā yehi mamaṃ sāvakā sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti, sakkatvā garuṃ katvā upanissāya viharantī’’ti.
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਸਕੁਲੁਦਾਯੀ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੀਤਿ।
Idamavoca bhagavā. Attamano sakuludāyī paribbājako bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ਮਹਾਸਕੁਲੁਦਾਯਿਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਸਤ੍ਤਮਂ।
Mahāsakuludāyisuttaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੭. ਮਹਾਸਕੁਲੁਦਾਯਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Mahāsakuludāyisuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੭. ਮਹਾਸਕੁਲੁਦਾਯਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Mahāsakuludāyisuttavaṇṇanā
