Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๑๐. มหาสาลปุตฺตสุตฺตํ
10. Mahāsālaputtasuttaṃ
๔๐. ‘‘หิมวนฺตํ, ภิกฺขเว, ปพฺพตราชํ นิสฺสาย มหาสาลา ปญฺจหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒนฺติฯ กตมาหิ ปญฺจหิ? สาขาปตฺตปลาเสน วฑฺฒนฺติ; ตเจน วฑฺฒนฺติ; ปปฎิกาย วฑฺฒนฺติ; เผคฺคุนา วฑฺฒนฺติ; สาเรน วฑฺฒนฺติฯ หิมวนฺตํ, ภิกฺขเว, ปพฺพตราชํ นิสฺสาย มหาสาลา อิมาหิ ปญฺจหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒนฺติฯ เอวเมวํ โข, ภิกฺขเว, สทฺธํ กุลปุตฺตํ นิสฺสาย อโนฺตชโน ปญฺจหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒติฯ กตมาหิ ปญฺจหิ? สทฺธาย วฑฺฒติ; สีเลน วฑฺฒติ; สุเตน วฑฺฒติ; จาเคน วฑฺฒติ; ปญฺญาย วฑฺฒติฯ สทฺธํ, ภิกฺขเว, กุลปุตฺตํ นิสฺสาย อโนฺตชโน อิมาหิ ปญฺจหิ วฑฺฒีหิ วฑฺฒตี’’ติฯ
40. ‘‘Himavantaṃ, bhikkhave, pabbatarājaṃ nissāya mahāsālā pañcahi vaḍḍhīhi vaḍḍhanti. Katamāhi pañcahi? Sākhāpattapalāsena vaḍḍhanti; tacena vaḍḍhanti; papaṭikāya vaḍḍhanti; pheggunā vaḍḍhanti; sārena vaḍḍhanti. Himavantaṃ, bhikkhave, pabbatarājaṃ nissāya mahāsālā imāhi pañcahi vaḍḍhīhi vaḍḍhanti. Evamevaṃ kho, bhikkhave, saddhaṃ kulaputtaṃ nissāya antojano pañcahi vaḍḍhīhi vaḍḍhati. Katamāhi pañcahi? Saddhāya vaḍḍhati; sīlena vaḍḍhati; sutena vaḍḍhati; cāgena vaḍḍhati; paññāya vaḍḍhati. Saddhaṃ, bhikkhave, kulaputtaṃ nissāya antojano imāhi pañcahi vaḍḍhīhi vaḍḍhatī’’ti.
‘‘ยถา หิ ปพฺพโต เสโล, อรญฺญสฺมิํ พฺรหาวเน;
‘‘Yathā hi pabbato selo, araññasmiṃ brahāvane;
ตํ รุกฺขา อุปนิสฺสาย, วฑฺฒเนฺต เต วนปฺปตีฯ
Taṃ rukkhā upanissāya, vaḍḍhante te vanappatī.
อุปนิสฺสาย วฑฺฒนฺติ, ปุตฺตทารา จ พนฺธวา;
Upanissāya vaḍḍhanti, puttadārā ca bandhavā;
อมจฺจา ญาติสงฺฆา จ, เย จสฺส อนุชีวิโนฯ
Amaccā ñātisaṅghā ca, ye cassa anujīvino.
‘‘ตฺยสฺส สีลวโต สีลํ, จาคํ สุจริตานิ จ;
‘‘Tyassa sīlavato sīlaṃ, cāgaṃ sucaritāni ca;
ปสฺสมานานุกุพฺพนฺติ, เย ภวนฺติ วิจกฺขณาฯ
Passamānānukubbanti, ye bhavanti vicakkhaṇā.
นนฺทิโน เทวโลกสฺมิํ, โมทนฺติ กามกามิโน’’ติฯ ทสมํ;
Nandino devalokasmiṃ, modanti kāmakāmino’’ti. dasamaṃ;
สุมนวโคฺค จตุโตฺถฯ
Sumanavaggo catuttho.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
สุมนา จุนฺที อุคฺคโห, สีโห ทานานิสํสโก;
Sumanā cundī uggaho, sīho dānānisaṃsako;
กาลโภชนสทฺธา จ, ปุตฺตสาเลหิ เต ทสาติฯ
Kālabhojanasaddhā ca, puttasālehi te dasāti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. มหาสาลปุตฺตสุตฺตวณฺณนา • 10. Mahāsālaputtasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๙-๑๐. ปุตฺตสุตฺตาทิวณฺณนา • 9-10. Puttasuttādivaṇṇanā