Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៤. មហាសាលសុត្តំ
4. Mahāsālasuttaṃ
២០០. សាវត្ថិនិទានំ ។ អថ ខោ អញ្ញតរោ ព្រាហ្មណមហាសាលោ លូខោ លូខបាវុរណោ 1 យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធិំ សម្មោទិ។ សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ តំ ព្រាហ្មណមហាសាលំ ភគវា ឯតទវោច – ‘‘កិន្នុ ត្វំ, ព្រាហ្មណ, លូខោ លូខបាវុរណោ’’តិ? ‘‘ឥធ មេ, ភោ គោតម, ចត្តារោ បុត្តា។ តេ មំ ទារេហិ សំបុច្ឆ ឃរា និក្ខាមេន្តី’’តិ។ ‘‘តេន ហិ ត្វំ, ព្រាហ្មណ, ឥមា គាថាយោ បរិយាបុណិត្វា សភាយំ មហាជនកាយេ សន្និបតិតេ បុត្តេសុ ច សន្និសិន្នេសុ ភាសស្សុ –
200. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho aññataro brāhmaṇamahāsālo lūkho lūkhapāvuraṇo 2 yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho taṃ brāhmaṇamahāsālaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘kinnu tvaṃ, brāhmaṇa, lūkho lūkhapāvuraṇo’’ti? ‘‘Idha me, bho gotama, cattāro puttā. Te maṃ dārehi saṃpuccha gharā nikkhāmentī’’ti. ‘‘Tena hi tvaṃ, brāhmaṇa, imā gāthāyo pariyāpuṇitvā sabhāyaṃ mahājanakāye sannipatite puttesu ca sannisinnesu bhāsassu –
‘‘យេហិ ជាតេហិ នន្ទិស្សំ, យេសញ្ច ភវមិច្ឆិសំ;
‘‘Yehi jātehi nandissaṃ, yesañca bhavamicchisaṃ;
តេ មំ ទារេហិ សំបុច្ឆ, សាវ វារេន្តិ សូករំ។
Te maṃ dārehi saṃpuccha, sāva vārenti sūkaraṃ.
‘‘អសន្តា កិរ មំ ជម្មា, តាត តាតាតិ ភាសរេ;
‘‘Asantā kira maṃ jammā, tāta tātāti bhāsare;
រក្ខសា បុត្តរូបេន, តេ ជហន្តិ វយោគតំ។
Rakkhasā puttarūpena, te jahanti vayogataṃ.
‘‘អស្សោវ ជិណ្ណោ និព្ភោគោ, ខាទនា អបនីយតិ;
‘‘Assova jiṇṇo nibbhogo, khādanā apanīyati;
ពាលកានំ បិតា ថេរោ, បរាគារេសុ ភិក្ខតិ។
Bālakānaṃ pitā thero, parāgāresu bhikkhati.
‘‘ទណ្ឌោវ កិរ មេ សេយ្យោ, យញ្ចេ បុត្តា អនស្សវា;
‘‘Daṇḍova kira me seyyo, yañce puttā anassavā;
ចណ្ឌម្បិ គោណំ វារេតិ, អថោ ចណ្ឌម្បិ កុក្កុរំ។
Caṇḍampi goṇaṃ vāreti, atho caṇḍampi kukkuraṃ.
‘‘អន្ធការេ បុរេ ហោតិ, គម្ភីរេ គាធមេធតិ;
‘‘Andhakāre pure hoti, gambhīre gādhamedhati;
ទណ្ឌស្ស អានុភាវេន, ខលិត្វា បតិតិដ្ឋតី’’តិ។
Daṇḍassa ānubhāvena, khalitvā patitiṭṭhatī’’ti.
អថ ខោ សោ ព្រាហ្មណមហាសាលោ ភគវតោ សន្តិកេ ឥមា គាថាយោ បរិយាបុណិត្វា សភាយំ មហាជនកាយេ សន្និបតិតេ បុត្តេសុ ច សន្និសិន្នេសុ អភាសិ –
Atha kho so brāhmaṇamahāsālo bhagavato santike imā gāthāyo pariyāpuṇitvā sabhāyaṃ mahājanakāye sannipatite puttesu ca sannisinnesu abhāsi –
‘‘យេហិ ជាតេហិ នន្ទិស្សំ, យេសញ្ច ភវមិច្ឆិសំ;
‘‘Yehi jātehi nandissaṃ, yesañca bhavamicchisaṃ;
តេ មំ ទារេហិ សំបុច្ឆ, សាវ វារេន្តិ សូករំ។
Te maṃ dārehi saṃpuccha, sāva vārenti sūkaraṃ.
‘‘អសន្តា កិរ មំ ជម្មា, តាត តាតាតិ ភាសរេ;
‘‘Asantā kira maṃ jammā, tāta tātāti bhāsare;
រក្ខសា បុត្តរូបេន, តេ ជហន្តិ វយោគតំ។
Rakkhasā puttarūpena, te jahanti vayogataṃ.
‘‘អស្សោវ ជិណ្ណោ និព្ភោគោ, ខាទនា អបនីយតិ;
‘‘Assova jiṇṇo nibbhogo, khādanā apanīyati;
ពាលកានំ បិតា ថេរោ, បរាគារេសុ ភិក្ខតិ។
Bālakānaṃ pitā thero, parāgāresu bhikkhati.
‘‘ទណ្ឌោវ កិរ មេ សេយ្យោ, យញ្ចេ បុត្តា អនស្សវា;
‘‘Daṇḍova kira me seyyo, yañce puttā anassavā;
ចណ្ឌម្បិ គោណំ វារេតិ, អថោ ចណ្ឌម្បិ កុក្កុរំ។
Caṇḍampi goṇaṃ vāreti, atho caṇḍampi kukkuraṃ.
‘‘អន្ធការេ បុរេ ហោតិ, គម្ភីរេ គាធមេធតិ;
‘‘Andhakāre pure hoti, gambhīre gādhamedhati;
ទណ្ឌស្ស អានុភាវេន, ខលិត្វា បតិតិដ្ឋតី’’តិ។
Daṇḍassa ānubhāvena, khalitvā patitiṭṭhatī’’ti.
អថ ខោ នំ ព្រាហ្មណមហាសាលំ បុត្តា ឃរំ នេត្វា ន្ហាបេត្វា បច្ចេកំ ទុស្សយុគេន អច្ឆាទេសុំ។ អថ ខោ សោ ព្រាហ្មណមហាសាលោ ឯកំ ទុស្សយុគំ អាទាយ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវតា សទ្ធិំ សម្មោទិ។ សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ ព្រាហ្មណមហាសាលោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘មយំ, ភោ គោតម, ព្រាហ្មណា នាម អាចរិយស្ស អាចរិយធនំ បរិយេសាម។ បដិគ្គណ្ហតុ មេ ភវំ គោតមោ អាចរិយធន’’ន្តិ។ បដិគ្គហេសិ ភគវា អនុកម្បំ ឧបាទាយ។ អថ ខោ សោ ព្រាហ្មណមហាសាលោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘អភិក្កន្តំ, ភោ គោតម…បេ.… ឧបាសកំ មំ ភវំ គោតមោ ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណំ គត’’ន្តិ។
Atha kho naṃ brāhmaṇamahāsālaṃ puttā gharaṃ netvā nhāpetvā paccekaṃ dussayugena acchādesuṃ. Atha kho so brāhmaṇamahāsālo ekaṃ dussayugaṃ ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho brāhmaṇamahāsālo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘mayaṃ, bho gotama, brāhmaṇā nāma ācariyassa ācariyadhanaṃ pariyesāma. Paṭiggaṇhatu me bhavaṃ gotamo ācariyadhana’’nti. Paṭiggahesi bhagavā anukampaṃ upādāya. Atha kho so brāhmaṇamahāsālo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៤. មហាសាលសុត្តវណ្ណនា • 4. Mahāsālasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៤. មហាសាលសុត្តវណ្ណនា • 4. Mahāsālasuttavaṇṇanā