Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੯. ਮਹਾਸਾਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤਂ
9. Mahāsāropamasuttaṃ
੩੦੭. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਰਾਜਗਹੇ વਿਹਰਤਿ ਗਿਜ੍ਝਕੂਟੇ ਪਬ੍ਬਤੇ ਅਚਿਰਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਦੇવਦਤ੍ਤੇ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਭਗવਾ ਦੇવਦਤ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ –
307. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate acirapakkante devadatte. Tatra kho bhagavā devadattaṃ ārabbha bhikkhū āmantesi –
‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਓਤਿਣ੍ਣੋਮ੍ਹਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ, ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਂ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ – ‘ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕવਾ 1, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਪ੍ਪਞ੍ਞਾਤਾ ਅਪ੍ਪੇਸਕ੍ਖਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ વਿਹਰਤਿ।
‘‘Idha, bhikkhave, ekacco kulaputto saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena attānukkaṃseti paraṃ vambheti – ‘ahamasmi lābhasakkārasilokavā 2, ime panaññe bhikkhū appaññātā appesakkhā’ti. So tena lābhasakkārasilokena majjati pamajjati pamādaṃ āpajjati, pamatto samāno dukkhaṃ viharati.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਸਾਰਤ੍ਥਿਕੋ ਸਾਰਗવੇਸੀ ਸਾਰਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮੇવ ਸਾਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਤਚਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਪਪਟਿਕਂ, ਸਾਖਾਪਲਾਸਂ ਛੇਤ੍વਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ ‘ਸਾਰ’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ। ਤਮੇਨਂ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਨ વਤਾਯਂ ਭવਂ ਪੁਰਿਸੋ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਸਾਰਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਫੇਗ੍ਗੁਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਤਚਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਪਪਟਿਕਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਸਾਖਾਪਲਾਸਂ। ਤਥਾ ਹਯਂ 3 ਭવਂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਾਰਤ੍ਥਿਕੋ ਸਾਰਗવੇਸੀ ਸਾਰਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮੇવ ਸਾਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਤਚਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਪਪਟਿਕਂ, ਸਾਖਾਪਲਾਸਂ ਛੇਤ੍વਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ‘ਸਾਰ’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ। ਯਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸਾਰੇਨ ਸਾਰਕਰਣੀਯਂ ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਨਾਨੁਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ – ਓਤਿਣ੍ਣੋਮ੍ਹਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ , ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਂ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ ‘ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕવਾ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਪ੍ਪਞ੍ਞਾਤਾ ਅਪ੍ਪੇਸਕ੍ਖਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਾਖਾਪਲਾਸਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ; ਤੇਨ ਚ વੋਸਾਨਂ ਆਪਾਦਿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ atikkamma tacaṃ atikkamma papaṭikaṃ, sākhāpalāsaṃ chetvā ādāya pakkameyya ‘sāra’nti maññamāno. Tamenaṃ cakkhumā puriso disvā evaṃ vadeyya – ‘na vatāyaṃ bhavaṃ puriso aññāsi sāraṃ, na aññāsi phegguṃ, na aññāsi tacaṃ, na aññāsi papaṭikaṃ, na aññāsi sākhāpalāsaṃ. Tathā hayaṃ 4 bhavaṃ puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ atikkamma tacaṃ atikkamma papaṭikaṃ, sākhāpalāsaṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ nānubhavissatī’ti. Evameva kho, bhikkhave, idhekacco kulaputto saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto , appeva nāma imassa kevalassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti ‘ahamasmi lābhasakkārasilokavā, ime panaññe bhikkhū appaññātā appesakkhā’ti. So tena lābhasakkārasilokena majjati pamajjati pamādaṃ āpajjati, pamatto samāno dukkhaṃ viharati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhikkhu sākhāpalāsaṃ aggahesi brahmacariyassa; tena ca vosānaṃ āpādi.
੩੦੮. ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਓਤਿਣ੍ਣੋਮ੍ਹਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ, ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਂ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ – ‘ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਸੀਲવਾ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ વਿਹਰਤਿ।
308. ‘‘Idha pana, bhikkhave, ekacco kulaputto saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tena lābhasakkārasilokena na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati. Appamatto samāno sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya attānukkaṃseti, paraṃ vambheti – ‘ahamasmi sīlavā kalyāṇadhammo, ime panaññe bhikkhū dussīlā pāpadhammā’ti. So tāya sīlasampadāya majjati pamajjati pamādaṃ āpajjati, pamatto samāno dukkhaṃ viharati.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਸਾਰਤ੍ਥਿਕੋ ਸਾਰਗવੇਸੀ ਸਾਰਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮੇવ ਸਾਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਤਚਂ, ਪਪਟਿਕਂ ਛੇਤ੍વਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ ‘ਸਾਰ’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ। ਤਮੇਨਂ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਨ વਤਾਯਂ ਭવਂ ਪੁਰਿਸੋ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਸਾਰਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਫੇਗ੍ਗੁਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਤਚਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਪਪਟਿਕਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਸਾਖਾਪਲਾਸਂ। ਤਥਾ ਹਯਂ ਭવਂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਾਰਤ੍ਥਿਕੋ ਸਾਰਗવੇਸੀ ਸਾਰਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮੇવ ਸਾਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਤਚਂ, ਪਪਟਿਕਂ ਛੇਤ੍વਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ‘ਸਾਰ’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ; ਯਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸਾਰੇਨ ਸਾਰਕਰਣੀਯਂ ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਨਾਨੁਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ atikkamma tacaṃ, papaṭikaṃ chetvā ādāya pakkameyya ‘sāra’nti maññamāno. Tamenaṃ cakkhumā puriso disvā evaṃ vadeyya – ‘na vatāyaṃ bhavaṃ puriso aññāsi sāraṃ, na aññāsi phegguṃ, na aññāsi tacaṃ, na aññāsi papaṭikaṃ, na aññāsi sākhāpalāsaṃ. Tathā hayaṃ bhavaṃ puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ atikkamma tacaṃ, papaṭikaṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno; yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ nānubhavissatī’ti.
‘‘ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਓਤਿਣ੍ਣੋਮ੍ਹਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ, ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਂ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ – ‘ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਸੀਲવਾ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਪਟਿਕਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ; ਤੇਨ ਚ વੋਸਾਨਂ ਆਪਾਦਿ।
‘‘Evameva kho, bhikkhave, idhekacco kulaputto saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tena lābhasakkārasilokena na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati. Appamatto samāno sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya attānukkaṃseti, paraṃ vambheti – ‘ahamasmi sīlavā kalyāṇadhammo, ime panaññe bhikkhū dussīlā pāpadhammā’ti. So tāya sīlasampadāya majjati pamajjati pamādaṃ āpajjati, pamatto samāno dukkhaṃ viharati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhikkhu papaṭikaṃ aggahesi brahmacariyassa; tena ca vosānaṃ āpādi.
੩੦੯. ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਓਤਿਣ੍ਣੋਮ੍ਹਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ, ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਂ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ । ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ – ‘ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਸਮਾਹਿਤੋ ਏਕਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਸਮਾਹਿਤਾ વਿਬ੍ਭਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ વਿਹਰਤਿ।
309. ‘‘Idha pana, bhikkhave, ekacco kulaputto saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tena lābhasakkārasilokena na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tāya sīlasampadāya na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati. Appamatto samāno samādhisampadaṃ ārādheti . So tāya samādhisampadāya attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. So tāya samādhisampadāya attānukkaṃseti, paraṃ vambheti – ‘ahamasmi samāhito ekaggacitto, ime panaññe bhikkhū asamāhitā vibbhantacittā’ti. So tāya samādhisampadāya majjati pamajjati pamādaṃ āpajjati, pamatto samāno dukkhaṃ viharati.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਸਾਰਤ੍ਥਿਕੋ ਸਾਰਗવੇਸੀ ਸਾਰਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮੇવ ਸਾਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਤਚਂ ਛੇਤ੍વਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ ‘ਸਾਰ’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ। ਤਮੇਨਂ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ ‘ਨ વਤਾਯਂ ਭવਂ ਪੁਰਿਸੋ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਸਾਰਂ , ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਫੇਗ੍ਗੁਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਤਚਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਪਪਟਿਕਂ, ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਸਾਖਾਪਲਾਸਂ। ਤਥਾ ਹਯਂ ਭવਂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਾਰਤ੍ਥਿਕੋ ਸਾਰਗવੇਸੀ ਸਾਰਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮੇવ ਸਾਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਤਚਂ ਛੇਤ੍વਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ‘ਸਾਰ’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ। ਯਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸਾਰੇਨ ਸਾਰਕਰਣੀਯਂ ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਨਾਨੁਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ।
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ tacaṃ chetvā ādāya pakkameyya ‘sāra’nti maññamāno. Tamenaṃ cakkhumā puriso disvā evaṃ vadeyya ‘na vatāyaṃ bhavaṃ puriso aññāsi sāraṃ , na aññāsi phegguṃ, na aññāsi tacaṃ, na aññāsi papaṭikaṃ, na aññāsi sākhāpalāsaṃ. Tathā hayaṃ bhavaṃ puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ atikkamma phegguṃ tacaṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ nānubhavissatī’ti.
‘‘ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਓਤਿਣ੍ਣੋਮ੍ਹਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ, ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਂ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ – ‘ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਸਮਾਹਿਤੋ ਏਕਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਸਮਾਹਿਤਾ વਿਬ੍ਭਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਚਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ; ਤੇਨ ਚ વੋਸਾਨਂ ਆਪਾਦਿ।
‘‘Evameva kho, bhikkhave, idhekacco kulaputto saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tena lābhasakkārasilokena na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tāya sīlasampadāya na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno samādhisampadaṃ ārādheti. So tāya samādhisampadāya attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. So tāya samādhisampadāya attānukkaṃseti, paraṃ vambheti – ‘ahamasmi samāhito ekaggacitto, ime panaññe bhikkhū asamāhitā vibbhantacittā’ti. So tāya samādhisampadāya majjati pamajjati pamādaṃ āpajjati, pamatto samāno dukkhaṃ viharati. Ayaṃ vuccati , bhikkhave, bhikkhu tacaṃ aggahesi brahmacariyassa; tena ca vosānaṃ āpādi.
੩੧੦. ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਓਤਿਣ੍ਣੋਮ੍ਹਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ, ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਂ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ – ‘ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਜਾਨਂ ਪਸ੍ਸਂ વਿਹਰਾਮਿ। ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਜਾਨਂ ਅਪਸ੍ਸਂ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ વਿਹਰਤਿ।
310. ‘‘Idha pana, bhikkhave, ekacco kulaputto saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tena lābhasakkārasilokena na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati. Appamatto samāno sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tāya sīlasampadāya na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno samādhisampadaṃ ārādheti. So tāya samādhisampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya samādhisampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tāya samādhisampadāya na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati appamatto samāno ñāṇadassanaṃ ārādheti. So tena ñāṇadassanena attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. So tena ñāṇadassanena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti – ‘ahamasmi jānaṃ passaṃ viharāmi. Ime panaññe bhikkhū ajānaṃ apassaṃ viharantī’ti. So tena ñāṇadassanena majjati pamajjati pamādaṃ āpajjati, pamatto samāno dukkhaṃ viharati.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਸਾਰਤ੍ਥਿਕੋ ਸਾਰਗવੇਸੀ ਸਾਰਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮੇવ ਸਾਰਂ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਛੇਤ੍વਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ ‘ਸਾਰ’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ। ਤਮੇਨਂ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਨ વਤਾਯਂ ਭવਂ ਪੁਰਿਸੋ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਸਾਰਂ ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਤਚਂ ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਪਪਟਿਕਂ ਨ ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਸਾਖਾਪਲਾਸਂ। ਤਥਾ ਹਯਂ ਭવਂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਾਰਤ੍ਥਿਕੋ ਸਾਰਗવੇਸੀ ਸਾਰਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮੇવ ਸਾਰਂ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਛੇਤ੍વਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ‘ਸਾਰ’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ। ਯਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸਾਰੇਨ ਸਾਰਕਰਣੀਯਂ ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਨਾਨੁਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਓਤਿਣ੍ਣੋਮ੍ਹਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ, ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਂ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ – ‘ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਜਾਨਂ ਪਸ੍ਸਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਜਾਨਂ ਅਪਸ੍ਸਂ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ વਿਹਰਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਫੇਗ੍ਗੁਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ; ਤੇਨ ਚ વੋਸਾਨਂ ਆਪਾਦਿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ phegguṃ chetvā ādāya pakkameyya ‘sāra’nti maññamāno. Tamenaṃ cakkhumā puriso disvā evaṃ vadeyya – ‘na vatāyaṃ bhavaṃ puriso aññāsi sāraṃ na aññāsi phegguṃ na aññāsi tacaṃ na aññāsi papaṭikaṃ na aññāsi sākhāpalāsaṃ. Tathā hayaṃ bhavaṃ puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato atikkammeva sāraṃ phegguṃ chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti maññamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ nānubhavissatī’ti. Evameva kho, bhikkhave, idhekacco kulaputto saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tena lābhasakkārasilokena na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tāya sīlasampadāya na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno samādhisampadaṃ ārādheti. So tāya samādhisampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya samādhisampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tāya samādhisampadāya na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno ñāṇadassanaṃ ārādheti. So tena ñāṇadassanena attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. So tena ñāṇadassanena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti – ‘ahamasmi jānaṃ passaṃ viharāmi, ime panaññe bhikkhū ajānaṃ apassaṃ viharantī’ti. So tena ñāṇadassanena majjati pamajjati pamādaṃ āpajjati, pamatto samāno dukkhaṃ viharati. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhikkhu phegguṃ aggahesi brahmacariyassa; tena ca vosānaṃ āpādi.
੩੧੧. ‘‘ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਓਤਿਣ੍ਣੋਮ੍ਹਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ, ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਂ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ , ਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਅਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਅਟ੍ਠਾਨਮੇਤਂ 5, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨવਕਾਸੋ ਯਂ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਾਯ ਅਸਮਯવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਹਾਯੇਥ।
311. ‘‘Idha pana, bhikkhave, ekacco kulaputto saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti , na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tena lābhasakkārasilokena na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tāya sīlasampadāya na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno samādhisampadaṃ ārādheti. So tāya samādhisampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya samādhisampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tāya samādhisampadāya na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno ñāṇadassanaṃ ārādheti. So tena ñāṇadassanena attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tena ñāṇadassanena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tena ñāṇadassanena na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno asamayavimokkhaṃ ārādheti. Aṭṭhānametaṃ 6, bhikkhave, anavakāso yaṃ so bhikkhu tāya asamayavimuttiyā parihāyetha.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਸਾਰਤ੍ਥਿਕੋ ਸਾਰਗવੇਸੀ ਸਾਰਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਸਾਰਞ੍ਞੇવ ਛੇਤ੍વਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ ‘ਸਾਰ’ਨ੍ਤਿ ਜਾਨਮਾਨੋ। ਤਮੇਨਂ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਦਿਸ੍વਾ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ – ‘ਅਞ੍ਞਾਸਿ વਤਾਯਂ ਭવਂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਾਰਂ, ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਫੇਗ੍ਗੁਂ, ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਤਚਂ, ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਪਪਟਿਕਂ, ਅਞ੍ਞਾਸਿ ਸਾਖਾਪਲਾਸਂ। ਤਥਾ ਹਯਂ ਭવਂ ਪੁਰਿਸੋ ਸਾਰਤ੍ਥਿਕੋ ਸਾਰਗવੇਸੀ ਸਾਰਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤੋ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਤਿਟ੍ਠਤੋ ਸਾਰવਤੋ ਸਾਰਞ੍ਞੇવ ਛੇਤ੍વਾ ਆਦਾਯ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ‘ਸਾਰ’ਨ੍ਤਿ ਜਾਨਮਾਨੋ। ਯਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸਾਰੇਨ ਸਾਰਕਰਣੀਯਂ ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਅਨੁਭવਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ।
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato sāraññeva chetvā ādāya pakkameyya ‘sāra’nti jānamāno. Tamenaṃ cakkhumā puriso disvā evaṃ vadeyya – ‘aññāsi vatāyaṃ bhavaṃ puriso sāraṃ, aññāsi phegguṃ, aññāsi tacaṃ, aññāsi papaṭikaṃ, aññāsi sākhāpalāsaṃ. Tathā hayaṃ bhavaṃ puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno mahato rukkhassa tiṭṭhato sāravato sāraññeva chetvā ādāya pakkanto ‘sāra’nti jānamāno. Yañcassa sārena sārakaraṇīyaṃ tañcassa atthaṃ anubhavissatī’ti.
‘‘ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ – ‘ਓਤਿਣ੍ਣੋਮ੍ਹਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਦੁਕ੍ਖੋਤਿਣ੍ਣੋ ਦੁਕ੍ਖਪਰੇਤੋ, ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਇਮਸ੍ਸ ਕੇવਲਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਞਾਯੇਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਂ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕੇਨ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਯ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨੇਨ ਨ ਮਜ੍ਜਤਿ ਨਪ੍ਪਮਜ੍ਜਤਿ ਨ ਪਮਾਦਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਸਮਾਨੋ ਅਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖਂ ਆਰਾਧੇਤਿ। ਅਟ੍ਠਾਨਮੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨવਕਾਸੋ ਯਂ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਾਯ ਅਸਮਯવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਪਰਿਹਾਯੇਥ।
‘‘Evameva kho, bhikkhave, idhekacco kulaputto saddhā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti – ‘otiṇṇomhi jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, dukkhotiṇṇo dukkhapareto, appeva nāma imassa kevalassa dukkhakkhandhassa antakiriyā paññāyethā’ti. So evaṃ pabbajito samāno lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti. So tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti, na paripuṇṇasaṅkappo. So tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tena lābhasakkārasilokena na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno sīlasampadaṃ ārādheti. So tāya sīlasampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya sīlasampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tāya sīlasampadāya na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno samādhisampadaṃ ārādheti. So tāya samādhisampadāya attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tāya samādhisampadāya na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tāya samādhisampadāya na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno ñāṇadassanaṃ ārādheti. So tena ñāṇadassanena attamano hoti, no ca kho paripuṇṇasaṅkappo. So tena ñāṇadassanena na attānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. So tena ñāṇadassanena na majjati nappamajjati na pamādaṃ āpajjati, appamatto samāno asamayavimokkhaṃ ārādheti. Aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso yaṃ so bhikkhu tāya asamayavimuttiyā parihāyetha.
‘‘ਇਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਯਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਸਿਲੋਕਾਨਿਸਂਸਂ, ਨ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਨਿਸਂਸਂ, ਨ ਸਮਾਧਿਸਮ੍ਪਦਾਨਿਸਂਸਂ, ਨ ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਾਨਿਸਂਸਂ। ਯਾ ਚ ਖੋ ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਕੁਪ੍ਪਾ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿ – ਏਤਦਤ੍ਥਮਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਏਤਂ ਸਾਰਂ ਏਤਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Iti kho, bhikkhave, nayidaṃ brahmacariyaṃ lābhasakkārasilokānisaṃsaṃ, na sīlasampadānisaṃsaṃ, na samādhisampadānisaṃsaṃ, na ñāṇadassanānisaṃsaṃ. Yā ca kho ayaṃ, bhikkhave, akuppā cetovimutti – etadatthamidaṃ, bhikkhave, brahmacariyaṃ, etaṃ sāraṃ etaṃ pariyosāna’’nti.
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੁਨ੍ਤਿ।
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ਮਹਾਸਾਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਨવਮਂ।
Mahāsāropamasuttaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੯. ਮਹਾਸਾਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Mahāsāropamasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੯. ਮਹਾਸਾਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Mahāsāropamasuttavaṇṇanā