Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
੯. ਮਹਾਸਾਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
9. Mahāsāropamasuttavaṇṇanā
੩੦੭. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਮਹਾਸਾਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਅਚਿਰਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇਤਿ ਸਙ੍ਘਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਰੁਹਿਰੁਪ੍ਪਾਦਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ ਨਚਿਰਪਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਸਲਿਙ੍ਗੇਨੇવ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕੇ ਜਾਤੇ।
307.Evaṃme sutanti mahāsāropamasuttaṃ. Tattha acirapakkanteti saṅghaṃ bhinditvā ruhiruppādakammaṃ katvā nacirapakkante saliṅgeneva pāṭiyekke jāte.
ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਅਸੁਕਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋਤਿ ਨ ਨਿਯਾਮਿਤੋ, ਦੇવਦਤ੍ਤਂਯੇવ ਪਨ ਸਨ੍ਧਾਯ ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਸੋ ਹਿ ਅਸਮ੍ਭਿਨ੍ਨਾਯ ਮਹਾਸਮ੍ਮਤਪવੇਣਿਯਾ ਓਕ੍ਕਾਕવਂਸੇ ਜਾਤਤ੍ਤਾ ਜਾਤਿਕੁਲਪੁਤ੍ਤੋ। ਓਤਿਣ੍ਣੋਤਿ ਯਸ੍ਸ ਜਾਤਿ ਅਨ੍ਤੋ ਅਨੁਪવਿਟ੍ਠਾ, ਸੋ ਜਾਤਿਯਾ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਨਾਮ। ਜਰਾਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਾਦੀਸੁਪਿ ਲਾਭੋਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯਾ। ਸਕ੍ਕਾਰੋਤਿ ਤੇਸਂਯੇવ ਸੁਕਤਭਾવੋ। ਸਿਲੋਕੋਤਿ વਣ੍ਣਭਣਨਂ। ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ। ਅਪਞ੍ਞਾਤਾਤਿ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਜਨਾਨਂ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਘਾਸਚ੍ਛਾਦਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ। ਅਪ੍ਪੇਸਕ੍ਖਾਤਿ ਅਪ੍ਪਪਰਿવਾਰਾ, ਪੁਰਤੋ વਾ ਪਚ੍ਛਤੋ વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਨ ਲਭਨ੍ਤਿ।
Idha, bhikkhave, ekacco kulaputtoti kiñcāpi asukakulaputtoti na niyāmito, devadattaṃyeva pana sandhāya idaṃ vuttanti veditabbaṃ. So hi asambhinnāya mahāsammatapaveṇiyā okkākavaṃse jātattā jātikulaputto. Otiṇṇoti yassa jāti anto anupaviṭṭhā, so jātiyā otiṇṇo nāma. Jarādīsupi eseva nayo. Lābhasakkārādīsupi lābhoti cattāro paccayā. Sakkāroti tesaṃyeva sukatabhāvo. Silokoti vaṇṇabhaṇanaṃ. Abhinibbattetīti uppādeti. Apaññātāti dvinnaṃ janānaṃ ṭhitaṭṭhāne na paññāyanti, ghāsacchādanamattampi na labhanti. Appesakkhāti appaparivārā, purato vā pacchato vā gacchantaṃ na labhanti.
ਸਾਰੇਨ ਸਾਰਕਰਣੀਯਨ੍ਤਿ ਰੁਕ੍ਖਸਾਰੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਕ੍ਖਚਕ੍ਕਯੁਗਨਙ੍ਗਲਾਦਿਕਂ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ। ਸਾਖਾਪਲਾਸਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸਾਤਿ ਮਗ੍ਗਫਲਸਾਰਸ੍ਸ ਸਾਸਨਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯਾ ਸਾਖਾਪਲਾਸਂ ਨਾਮ, ਤਂ ਅਗ੍ਗਹੇਸਿ। ਤੇਨ ਚ વੋਸਾਨਂ ਆਪਾਦੀਤਿ ਤੇਨੇવ ਚ ਅਲਮੇਤ੍ਤਾવਤਾ ਸਾਰੋ ਮੇ ਪਤ੍ਤੋਤਿ વੋਸਾਨਂ ਆਪਨ੍ਨੋ।
Sārena sārakaraṇīyanti rukkhasārena kattabbaṃ akkhacakkayuganaṅgalādikaṃ yaṃkiñci. Sākhāpalāsaṃ aggahesi brahmacariyassāti maggaphalasārassa sāsanabrahmacariyassa cattāro paccayā sākhāpalāsaṃ nāma, taṃ aggahesi. Tena ca vosānaṃ āpādīti teneva ca alamettāvatā sāro me pattoti vosānaṃ āpanno.
੩੧੦. ਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ ਆਰਾਧੇਤੀਤਿ ਦੇવਦਤ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਾਭਿਞ੍ਞੋ, ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਚ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਨਂ ਮਤ੍ਥਕੇ ਠਿਤਂ, ਤਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਞਾਣਦਸ੍ਸਨ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ । ਅਜਾਨਂ ਅਪਸ੍ਸਂ વਿਹਰਨ੍ਤੀਤਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸੁਖੁਮਂ ਰੂਪਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਪਂਸੁਪਿਸਾਚਕਮ੍ਪਿ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।
310.Ñāṇadassanaṃ ārādhetīti devadatto pañcābhiñño, dibbacakkhu ca pañcannaṃ abhiññānaṃ matthake ṭhitaṃ, taṃ imasmiṃ sutte ‘‘ñāṇadassana’’nti vuttaṃ . Ajānaṃ apassaṃ viharantīti kiñci sukhumaṃ rūpaṃ ajānantā antamaso paṃsupisācakampi apassantā viharanti.
੩੧੧. ਅਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖਂ ਆਰਾਧੇਤੀਤਿ, ‘‘ਕਤਮੋ ਅਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ, ਅਯਂ ਅਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖੋ’’ਤਿ (ਪਟਿ॰ ਮ॰ ੧.੨੧੩) ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਨવਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇ ਆਰਾਧੇਤਿ ਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਲੋਕਿਯਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਹਿ ਅਪ੍ਪਿਤਪ੍ਪਿਤਕ੍ਖਣੇਯੇવ ਪਚ੍ਚਨੀਕਧਮ੍ਮੇਹਿ વਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ, ‘‘ਕਤਮੋ ਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਝਾਨਾਨਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਚ ਅਰੂਪਾવਚਰਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਅਯਂ ਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖੋ’’ਤਿ ਏવਂ ਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖੋਤਿ વੁਤ੍ਤਾ। ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾ ਪਨ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ વਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਸਕਿਂ વਿਮੁਤ੍ਤਾਨਿ ਹਿ ਮਗ੍ਗਫਲਾਨਿ વਿਮੁਤ੍ਤਾਨੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇਹਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤਮੇવਾਤਿ ਇਮੇ ਨવ ਧਮ੍ਮਾ ਅਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖੋਤਿ વੁਤ੍ਤਾ।
311.Asamayavimokkhaṃ ārādhetīti, ‘‘katamo asamayavimokkho? Cattāro ca ariyamaggā cattāri ca sāmaññaphalāni, nibbānañca, ayaṃ asamayavimokkho’’ti (paṭi. ma. 1.213) evaṃ vutte navalokuttaradhamme ārādheti sampādeti paṭilabhati. Lokiyasamāpattiyo hi appitappitakkhaṇeyeva paccanīkadhammehi vimuccanti, tasmā, ‘‘katamo samayavimokkho? Cattāri ca jhānāni catasso ca arūpāvacarasamāpattiyo, ayaṃ samayavimokkho’’ti evaṃ samayavimokkhoti vuttā. Lokuttaradhammā pana kālena kālaṃ vimuccanti, sakiṃ vimuttāni hi maggaphalāni vimuttāneva honti. Nibbānaṃ sabbakilesehi accantaṃ vimuttamevāti ime nava dhammā asamayavimokkhoti vuttā.
ਅਕੁਪ੍ਪਾ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤੀਤਿ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲવਿਮੁਤ੍ਤਿ। ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤਦਤ੍ਥਂ, ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਤ੍ਥਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ। ਅਯਂ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਏਤਂ ਸਾਰਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਸਾਰਂ। ਏਤਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਪਰਿਯੋਸਾਨਂ, ਏਸਾ ਕੋਟਿ, ਨ ਇਤੋ ਪਰਂ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਯਥਾਨੁਸਨ੍ਧਿਨਾવ ਦੇਸਨਂ ਨਿਟ੍ਠਪੇਸੀਤਿ।
Akuppā cetovimuttīti arahattaphalavimutti. Ayamattho etassāti etadatthaṃ, arahattaphalatthamidaṃ brahmacariyaṃ. Ayaṃ etassa atthoti vuttaṃ hoti. Etaṃ sāranti etaṃ arahattaphalaṃ brahmacariyassa sāraṃ. Etaṃ pariyosānanti etaṃ arahattaphalaṃ brahmacariyassa pariyosānaṃ, esā koṭi, na ito paraṃ pattabbaṃ atthīti yathānusandhināva desanaṃ niṭṭhapesīti.
ਪਪਞ੍ਚਸੂਦਨਿਯਾ ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯਟ੍ਠਕਥਾਯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ਮਹਾਸਾਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Mahāsāropamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya / ੯. ਮਹਾਸਾਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤਂ • 9. Mahāsāropamasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੯. ਮਹਾਸਾਰੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Mahāsāropamasuttavaṇṇanā