| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationමජ්ඣිම නිකාය 12
The Middle-Length Suttas Collection 12
මහාසීහනාදසුත්ත
The Longer Discourse on the Lion’s Roar
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා වේසාලියං විහරති බහිනගරේ අපරපුරේ වනසණ්ඩේ.
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Vesālī in a woodland grove behind the town.
තේන ඛෝ පන සමයේන සුනක්ඛත්තෝ ලිච්ඡවිපුත්තෝ අචිරපක්කන්තෝ හෝති ඉමස්මා ධම්මවිනයා. සෝ වේසාලියං පරිසති ඒවං වාචං භාසති:
Now at that time Sunakkhatta the Licchavi had recently left this teaching and training. He was telling a crowd in Vesālī:
“නත්ථි සමණස්ස ගෝතමස්ස උත්තරි මනුස්සධම්මා අලමරියඤාණදස්සනවිසේසෝ. තක්කපරියාහතං සමණෝ ගෝතමෝ ධම්මං දේසේති වීමංසානුචරිතං සයම්පටිභානං. යස්ස ච ඛ්වාස්ස අත්ථාය ධම්මෝ දේසිතෝ සෝ නිය්‍යාති තක්කරස්ස සම්මා දුක්ඛක්ඛයායා”ති.
“The ascetic Gotama has no superhuman distinction in knowledge and vision worthy of the noble ones. He teaches what he’s worked out by logic, following a line of inquiry, expressing his own perspective. And his teaching leads those who practice it to the complete ending of suffering, the goal for which it’s taught.”
අථ ඛෝ ආයස්මා සාරිපුත්තෝ පුබ්බණ්හසමයං නිවාසේත්වා පත්තචීවරමාදාය වේසාලිං පිණ්ඩාය පාවිසි. අස්සෝසි ඛෝ ආයස්මා සාරිපුත්තෝ සුනක්ඛත්තස්ස ලිච්ඡවිපුත්තස්ස වේසාලියං පරිසති ඒවං වාචං භාසමානස්ස: “නත්ථි සමණස්ස ගෝතමස්ස උත්තරි මනුස්සධම්මා අලමරියඤාණදස්සනවිසේසෝ. තක්කපරියාහතං සමණෝ ගෝතමෝ ධම්මං දේසේති වීමංසානුචරිතං සයම්පටිභානං. යස්ස ච ඛ්වාස්ස අත්ථාය ධම්මෝ දේසිතෝ සෝ නිය්‍යාති තක්කරස්ස සම්මා දුක්ඛක්ඛයායා”ති.
Then Venerable Sāriputta robed up in the morning and, taking his bowl and robe, entered Vesālī for alms. He heard what Sunakkhatta was saying.
අථ ඛෝ ආයස්මා සාරිපුත්තෝ වේසාලියං පිණ්ඩාය චරිත්වා පච්ඡාභත්තං පිණ්ඩපාතපටික්කන්තෝ යේන භගවා තේනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවන්තං අභිවාදේත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ ආයස්මා සාරිපුත්තෝ භගවන්තං ඒතදවෝච: “සුනක්ඛත්තෝ, භන්තේ, ලිච්ඡවිපුත්තෝ අචිරපක්කන්තෝ ඉමස්මා ධම්මවිනයා. සෝ වේසාලියං පරිසති ඒවං වාචං භාසති: ‘නත්ථි සමණස්ස ගෝතමස්ස උත්තරි මනුස්සධම්මා අලමරියඤාණදස්සනවිසේසෝ. තක්කපරියාහතං සමණෝ ගෝතමෝ ධම්මං දේසේති වීමංසානුචරිතං සයම්පටිභානං. යස්ස ච ඛ්වාස්ස අත්ථාය ධම්මෝ දේසිතෝ සෝ නිය්‍යාති තක්කරස්ස සම්මා දුක්ඛක්ඛයායා(අ)”ති.
Then he wandered for alms in Vesālī. After the meal, on his return from almsround, he went to the Buddha, bowed, sat down to one side, and told him what had happened.
“කෝධනෝ හේසෝ, සාරිපුත්ත, සුනක්ඛත්තෝ මෝඝපුරිසෝ. කෝධා ච පනස්ස ඒසා වාචා භාසිතා. ‘අවණ්ණං භාසිස්සාමී(අ)ති ඛෝ, සාරිපුත්ත, සුනක්ඛත්තෝ මෝඝපුරිසෝ වණ්ණංයේව තථාගතස්ස භාසති. වණ්ණෝ හේසෝ, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස යෝ ඒවං වදේය්‍ය: ‘යස්ස ච ඛ්වාස්ස අත්ථාය ධම්මෝ දේසිතෝ සෝ නිය්‍යාති තක්කරස්ස සම්මා දුක්ඛක්ඛයායා(අ)ති.
“Sāriputta, Sunakkhatta, that silly man, is angry. His words are spoken out of anger. Thinking he criticizes the Realized One, in fact he just praises him. For it is praise of the Realized One to say: ‘His teaching leads those who practice it to the complete ending of suffering, the goal for which it’s taught.’
අයම්පි හි නාම, සාරිපුත්ත, සුනක්ඛත්තස්ස මෝඝපුරිසස්ස මයි ධම්මන්වයෝ න භවිස්සති: ‘ඉතිපි සෝ භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝ විජ්ජාචරණසම්පන්නෝ සුගතෝ ලෝකවිදූ අනුත්තරෝ පුරිසදම්මසාරථි, සත්ථා දේවමනුස්සානං, බුද්ධෝ භගවා(අ)ති.
But there’s no way Sunakkhatta will infer about me from the teaching: ‘That Blessed One is perfected, a fully awakened Buddha, accomplished in knowledge and conduct, holy, knower of the world, supreme guide for those who wish to train, teacher of gods and humans, awakened, blessed.’
අයම්පි හි නාම, සාරිපුත්ත, සුනක්ඛත්තස්ස මෝඝපුරිසස්ස මයි ධම්මන්වයෝ න භවිස්සති: ‘ඉතිපි සෝ භගවා අනේකවිහිතං ඉද්ධිවිධං පච්චනුභෝති—ඒකෝපි හුත්වා බහුධා හෝති, බහුධාපි හුත්වා ඒකෝ හෝති; ආවිභාවං, තිරෝභාවං; තිරෝකුට්ටං තිරෝපාකාරං තිරෝපබ්බතං අසජ්ජමානෝ ගච්ඡති, සේය්‍යථාපි ආකාසේ; පථවියාපි උම්මුජ්ජනිමුජ්ජං කරෝති, සේය්‍යථාපි උදකේ; උදකේපි අභිජ්ජමානේ ගච්ඡති, සේය්‍යථාපි පථවියං; ආකාසේපි පල්ලඞ්කේන කමති, සේය්‍යථාපි පක්ඛී සකුණෝ; ඉමේපි චන්දිමසූරියේ ඒවංමහිද්ධිකේ ඒවංමහානුභාවේ පාණිනා පරිමසති පරිමජ්ජති; යාව බ්‍රහ්මලෝකාපි කායේන වසං වත්තේතී(අ)ති.
And there’s no way Sunakkhatta will infer about me from the teaching: ‘That Blessed One wields the many kinds of psychic power: multiplying himself and becoming one again; appearing and disappearing; going unimpeded through a wall, a rampart, or a mountain as if through space; diving in and out of the earth as if it were water; walking on water as if it were earth; flying cross-legged through the sky like a bird; touching and stroking with the hand the sun and moon, so mighty and powerful; controlling the body as far as the Brahmā realm.’
අයම්පි හි නාම, සාරිපුත්ත, සුනක්ඛත්තස්ස මෝඝපුරිසස්ස මයි ධම්මන්වයෝ න භවිස්සති: ‘ඉතිපි සෝ භගවා දිබ්බාය සෝතධාතුයා විසුද්ධාය අතික්කන්තමානුසිකාය උභෝ සද්දේ සුණාති—දිබ්බේ ච මානුසේ ච, යේ දූරේ සන්තිකේ චා(අ)ති.
And there’s no way Sunakkhatta will infer about me from the teaching: ‘That Blessed One, with clairaudience that is purified and superhuman, hears both kinds of sounds, human and divine, whether near or far.’
අයම්පි හි නාම, සාරිපුත්ත, සුනක්ඛත්තස්ස මෝඝපුරිසස්ස මයි ධම්මන්වයෝ න භවිස්සති: ‘ඉතිපි සෝ භගවා පරසත්තානං පරපුග්ගලානං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාති—සරාගං වා චිත්තං සරාගං චිත්තන්ති පජානාති, වීතරාගං වා චිත්තං වීතරාගං චිත්තන්ති පජානාති; සදෝසං වා චිත්තං සදෝසං චිත්තන්ති පජානාති, වීතදෝසං වා චිත්තං වීතදෝසං චිත්තන්ති පජානාති; සමෝහං වා චිත්තං සමෝහං චිත්තන්ති පජානාති, වීතමෝහං වා චිත්තං වීතමෝහං චිත්තන්ති පජානාති; සඞ්ඛිත්තං වා චිත්තං සඞ්ඛිත්තං චිත්තන්ති පජානාති, වික්ඛිත්තං වා චිත්තං වික්ඛිත්තං චිත්තන්ති පජානාති; මහග්ගතං වා චිත්තං මහග්ගතං චිත්තන්ති පජානාති, අමහග්ගතං වා චිත්තං අමහග්ගතං චිත්තන්ති පජානාති; සෞත්තරං වා චිත්තං සෞත්තරං චිත්තන්ති පජානාති, අනුත්තරං වා චිත්තං අනුත්තරං චිත්තන්ති පජානාති; සමාහිතං වා චිත්තං සමාහිතං චිත්තන්ති පජානාති, අසමාහිතං වා චිත්තං අසමාහිතං චිත්තන්ති පජානාති; විමුත්තං වා චිත්තං විමුත්තං චිත්තන්ති පජානාති, අවිමුත්තං වා චිත්තං අවිමුත්තං චිත්තන්ති පජානාතී(අ)ති.
And there’s no way Sunakkhatta will infer about me from the teaching: ‘That Blessed One understands the minds of other beings and individuals, having comprehended them with his own mind. He understands mind with greed as “mind with greed,” and mind without greed as “mind without greed.” He understands mind with hate … mind without hate … mind with delusion … mind without delusion … constricted mind … scattered mind … expansive mind … unexpansive mind … mind that is supreme … mind that is not supreme … mind immersed in samādhi … mind not immersed in samādhi … freed mind as “freed mind,” and unfreed mind as “unfreed mind.”’
දස ඛෝ පනිමානි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගතබලානි යේහි බලේහි සමන්නාගතෝ තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති. කතමානි දස?
The Realized One possesses ten powers of a Realized One. With these he claims the bull’s place, roars his lion’s roar in the assemblies, and turns the holy wheel. What ten?
ඉධ, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ ඨානඤ්ච ඨානතෝ අට්ඨානඤ්ච අට්ඨානතෝ යථාභූතං පජානාති. යම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ ඨානඤ්ච ඨානතෝ අට්ඨානඤ්ච අට්ඨානතෝ යථාභූතං පජානාති, ඉදම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගතබලං හෝති යං බලං ආගම්ම තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
Firstly, the Realized One truly understands the possible as possible, and the impossible as impossible. Since he truly understands this, this is a power of the Realized One. Relying on this he claims the bull’s place, roars his lion’s roar in the assemblies, and turns the holy wheel.
පුන චපරං, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ අතීතානාගතපච්චුප්පන්නානං කම්මසමාදානානං ඨානසෝ හේතුසෝ විපාකං යථාභූතං පජානාති. යම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ අතීතානාගතපච්චුප්පන්නානං කම්මසමාදානානං ඨානසෝ හේතුසෝ විපාකං යථාභූතං පජානාති, ඉදම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගතබලං හෝති යං බලං ආගම්ම තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
Furthermore, the Realized One truly understands the result of deeds undertaken in the past, future, and present in terms of causes and reasons. Since he truly understands this, this is a power of the Realized One. …
පුන චපරං, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ සබ්බත්ථගාමිනිං පටිපදං යථාභූතං පජානාති. යම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ සබ්බත්ථගාමිනිං පටිපදං යථාභූතං පජානාති, ඉදම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගතබලං හෝති යං බලං ආගම්ම තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
Furthermore, the Realized One truly understands where all paths of practice lead. Since he truly understands this, this is a power of the Realized One. …
පුන චපරං, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ අනේකධාතුනානාධාතුලෝකං යථාභූතං පජානාති. යම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ අනේකධාතුනානාධාතුලෝකං යථාභූතං පජානාති, ඉදම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගතබලං හෝති යං බලං ආගම්ම තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
Furthermore, the Realized One truly understands the world with its many and diverse elements. Since he truly understands this, this is a power of the Realized One. …
පුන චපරං, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ සත්තානං නානාධිමුත්තිකතං යථාභූතං පජානාති. යම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ සත්තානං නානාධිමුත්තිකතං යථාභූතං පජානාති, ඉදම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගතබලං හෝති යං බලං ආගම්ම තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
Furthermore, the Realized One truly understands the diverse convictions of sentient beings. Since he truly understands this, this is a power of the Realized One. …
පුන චපරං, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ පරසත්තානං පරපුග්ගලානං ඉන්ද්‍රියපරෝපරියත්තං යථාභූතං පජානාති. යම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ පරසත්තානං පරපුග්ගලානං ඉන්ද්‍රියපරෝපරියත්තං යථාභූතං පජානාති, ඉදම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගතබලං හෝති යං බලං ආගම්ම තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
Furthermore, the Realized One truly understands the faculties of other sentient beings and other individuals after comprehending them with his mind. Since he truly understands this, this is a power of the Realized One. …
පුන චපරං, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ ඣානවිමෝක්ඛසමාධිසමාපත්තීනං සඞ්කිලේසං වෝදානං වුට්ඨානං යථාභූතං පජානාති. යම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ ඣානවිමෝක්ඛසමාධිසමාපත්තීනං සඞ්කිලේසං වෝදානං වුට්ඨානං යථාභූතං පජානාති, ඉදම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගතබලං හෝති යං බලං ආගම්ම තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
Furthermore, the Realized One truly understands corruption, cleansing, and emergence regarding the jhāna, liberations, samādhi, and attainments. Since he truly understands this, this is a power of the Realized One. …
පුන චපරං, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති, සේය්‍යථිදං—ඒකම්පි ජාතිං ද්වේපි ජාතියෝ තිස්සෝපි ජාතියෝ චතස්සෝපි ජාතියෝ පඤ්චපි ජාතියෝ දසපි ජාතියෝ වීසම්පි ජාතියෝ තිංසම්පි ජාතියෝ චත්තාලීසම්පි ජාතියෝ පඤ්ඤාසම්පි ජාතියෝ ජාතිසතම්පි ජාතිසහස්සම්පි ජාතිසතසහස්සම්පි අනේකේපි සංවට්ටකප්පේ අනේකේපි විවට්ටකප්පේ අනේකේපි සංවට්ටවිවට්ටකප්පේ: ‘අමුත්‍රාසිං ඒවංනාමෝ ඒවඞ්ගෝත්තෝ ඒවංවණ්ණෝ ඒවමාහාරෝ ඒවංසුඛදුක්ඛප්පටිසංවේදී ඒවමායුපරියන්තෝ, සෝ තතෝ චුතෝ අමුත්‍ර උදපාදිං; තත්‍රාපාසිං ඒවංනාමෝ ඒවඞ්ගෝත්තෝ ඒවංවණ්ණෝ ඒවමාහාරෝ ඒවංසුඛදුක්ඛප්පටිසංවේදී ඒවමායුපරියන්තෝ, සෝ තතෝ චුතෝ ඉධූපපන්නෝ(අ)ති. ඉති සාකාරං සෞද්දේසං අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති. යම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති, සේය්‍යථිදං—ඒකම්පි ජාතිං ද්වේපි ජාතියෝ …පේ… ඉති සාකාරං සෞද්දේසං අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති, ඉදම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගතබලං හෝති යං බලං ආගම්ම තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
Furthermore, the Realized One recollects many kinds of past lives. That is: one, two, three, four, five, ten, twenty, thirty, forty, fifty, a hundred, a thousand, a hundred thousand rebirths; many eons of the world contracting, many eons of the world expanding, many eons of the world contracting and expanding. He remembers: ‘There, I was named this, my clan was that, I looked like this, and that was my food. This was how I felt pleasure and pain, and that was how my life ended. When I passed away from that place I was reborn somewhere else. There, too, I was named this, my clan was that, I looked like this, and that was my food. This was how I felt pleasure and pain, and that was how my life ended. When I passed away from that place I was reborn here.’ And so he recollects his many kinds of past lives, with features and details. Since he truly understands this, this is a power of the Realized One. …
පුන චපරං, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන සත්තේ පස්සති චවමානේ උපපජ්ජමානේ හීනේ පණීතේ සුවණ්ණේ දුබ්බණ්ණේ සුගතේ දුග්ගතේ යථාකම්මූපගේ සත්තේ පජානාති: ‘ඉමේ වත භෝන්තෝ සත්තා කායදුච්චරිතේන සමන්නාගතා වචීදුච්චරිතේන සමන්නාගතා මනෝදුච්චරිතේන සමන්නාගතා අරියානං උපවාදකා මිච්ඡාදිට්ඨිකා මිච්ඡාදිට්ඨිකම්මසමාදානා, තේ කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපන්නා. ඉමේ වා පන භෝන්තෝ සත්තා කායසුචරිතේන සමන්නාගතා වචීසුචරිතේන සමන්නාගතා මනෝසුචරිතේන සමන්නාගතා අරියානං අනුපවාදකා සම්මාදිට්ඨිකා සම්මාදිට්ඨිකම්මසමාදානා, තේ කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපන්නා(අ)ති. ඉති දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන සත්තේ පස්සති චවමානේ උපපජ්ජමානේ හීනේ පණීතේ සුවණ්ණේ දුබ්බණ්ණේ සුගතේ දුග්ගතේ යථාකම්මූපගේ සත්තේ පජානාති. යම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන සත්තේ පස්සති චවමානේ උපපජ්ජමානේ හීනේ පණීතේ සුවණ්ණේ දුබ්බණ්ණේ සුගතේ දුග්ගතේ යථාකම්මූපගේ සත්තේ පජානාති: ‘ඉමේ වත භෝන්තෝ සත්තා කායදුච්චරිතේන සමන්නාගතා වචීදුච්චරිතේන සමන්නාගතා මනෝදුච්චරිතේන සමන්නාගතා අරියානං උපවාදකා මිච්ඡාදිට්ඨිකා මිච්ඡාදිට්ඨිකම්මසමාදානා, තේ කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපන්නා. ඉමේ වා පන භෝන්තෝ සත්තා කායසුචරිතේන සමන්නාගතා වචීසුචරිතේන සමන්නාගතා මනෝසුචරිතේන සමන්නාගතා අරියානං අනුපවාදකා සම්මාදිට්ඨිකා සම්මාදිට්ඨිකම්මසමාදානා, තේ කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපන්නා(අ)ති. ඉති දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන සත්තේ පස්සති චවමානේ උපපජ්ජමානේ හීනේ පණීතේ සුවණ්ණේ දුබ්බණ්ණේ සුගතේ දුග්ගතේ යථාකම්මූපගේ සත්තේ පජානාති. ඉදම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගතබලං හෝති යං බලං ආගම්ම තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
Furthermore, with clairvoyance that is purified and superhuman, the Realized One sees sentient beings passing away and being reborn—inferior and superior, beautiful and ugly, in a good place or a bad place. He understands how sentient beings are reborn according to their deeds. ‘These dear beings did bad things by way of body, speech, and mind. They spoke ill of the noble ones; they had wrong view; and they chose to act out of that wrong view. When their body breaks up, after death, they’re reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell. These dear beings, however, did good things by way of body, speech, and mind. They never spoke ill of the noble ones; they had right view; and they chose to act out of that right view. When their body breaks up, after death, they’re reborn in a good place, a heavenly realm.’ And so, with clairvoyance that is purified and superhuman, he sees sentient beings passing away and being reborn—inferior and superior, beautiful and ugly, in a good place or a bad place. He understands how sentient beings are reborn according to their deeds. Since he truly understands this, this is a power of the Realized One. …
පුන චපරං, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ ආසවානං ඛයා අනාසවං චේතෝවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරති. යම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතෝ ආසවානං ඛයා අනාසවං චේතෝවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරති, ඉදම්පි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගතබලං හෝති යං බලං ආගම්ම තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
Furthermore, the Realized One has realized the undefiled freedom of heart and freedom by wisdom in this very life, and lives having realized it with his own insight due to the ending of defilements. Since he truly understands this, this is a power of the Realized One. Relying on this he claims the bull’s place, roars his lion’s roar in the assemblies, and turns the holy wheel.
ඉමානි ඛෝ, සාරිපුත්ත, දස තථාගතස්ස තථාගතබලානි යේහි බලේහි සමන්නාගතෝ තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
A Realized One possesses these ten powers of a Realized One. With these he claims the bull’s place, roars his lion’s roar in the assemblies, and turns the holy wheel.
යෝ ඛෝ මං, සාරිපුත්ත, ඒවං ජානන්තං ඒවං පස්සන්තං ඒවං වදේය්‍ය: ‘නත්ථි සමණස්ස ගෝතමස්ස උත්තරි මනුස්සධම්මා අලමරියඤාණදස්සනවිසේසෝ; තක්කපරියාහතං සමණෝ ගෝතමෝ ධම්මං දේසේති වීමංසානුචරිතං සයම්පටිභානන්(අ)ති, තං, සාරිපුත්ත, වාචං අප්පහාය තං චිත්තං අප්පහාය තං දිට්ඨිං අප්පටිනිස්සජ්ජිත්වා යථාභතං නික්ඛිත්තෝ ඒවං නිරයේ. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සීලසම්පන්නෝ සමාධිසම්පන්නෝ පඤ්ඤාසම්පන්නෝ දිට්ඨේව ධම්මේ අඤ්ඤං ආරාධේය්‍ය, ඒවං සම්පදමිදං, සාරිපුත්ත, වදාමි. තං වාචං අප්පහාය, තං චිත්තං අප්පහාය තං දිට්ඨිං අප්පටිනිස්සජ්ජිත්වා යථාභතං නික්ඛිත්තෝ ඒවං නිරයේ.
When I know and see in this way, suppose someone were to say this: ‘The ascetic Gotama has no superhuman distinction in knowledge and vision worthy of the noble ones. He teaches what he’s worked out by logic, following a line of inquiry, expressing his own perspective.’ Unless they give up that speech and that thought, and let go of that view, they will be cast down to hell. Just as a bhikkhu accomplished in ethics, immersion, and wisdom would reach enlightenment in this very life, such is the consequence, I say. Unless they give up that speech and thought, and let go of that view, they will be cast down to hell.
චත්තාරිමානි, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස වේසාරජ්ජානි යේහි වේසාරජ්ජේහි සමන්නාගතෝ තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති. කතමානි චත්තාරි?
Sāriputta, a Realized One has four kinds of self-assurance. With these he claims the bull’s place, roars his lion’s roar in the assemblies, and turns the holy wheel. What four?
‘සම්මාසම්බුද්ධස්ස තේ පටිජානතෝ ඉමේ ධම්මා අනභිසම්බුද්ධා(අ)ති. තත්‍ර වත මං සමණෝ වා බ්‍රාහ්මණෝ වා දේවෝ වා මාරෝ වා බ්‍රහ්මා වා කෝචි වා ලෝකස්මිං සහධම්මේන පටිචෝදේස්සතීති නිමිත්තමේතං, සාරිපුත්ත, න සමනුපස්සාමි. ඒතමහං, සාරිපුත්ත, නිමිත්තං අසමනුපස්සන්තෝ ඛේමප්පත්තෝ අභයප්පත්තෝ වේසාරජ්ජප්පත්තෝ විහරාමි.
I see no reason for anyone—whether ascetic, brahmin, god, Māra, or Brahmā, or anyone else in the world—to legitimately scold me, saying: ‘You claim to be fully awakened, but you don’t understand these things.’ Since I see no such reason, I live secure, fearless, and assured.
‘ඛීණාසවස්ස තේ පටිජානතෝ ඉමේ ආසවා අපරික්ඛීණා(අ)ති. තත්‍ර වත මං සමණෝ වා බ්‍රාහ්මණෝ වා දේවෝ වා මාරෝ වා බ්‍රහ්මා වා කෝචි වා ලෝකස්මිං සහධම්මේන පටිචෝදේස්සතීති නිමිත්තමේතං, සාරිපුත්ත, න සමනුපස්සාමි. ඒතමහං, සාරිපුත්ත, නිමිත්තං අසමනුපස්සන්තෝ ඛේමප්පත්තෝ අභයප්පත්තෝ වේසාරජ්ජප්පත්තෝ විහරාමි.
I see no reason for anyone—whether ascetic, brahmin, god, Māra, or Brahmā, or anyone else in the world—to legitimately scold me, saying: ‘You claim to have ended all defilements, but these defilements have not ended.’ Since I see no such reason, I live secure, fearless, and assured.
‘යේ ඛෝ පන තේ අන්තරායිකා ධම්මා වුත්තා, තේ පටිසේවතෝ නාලං අන්තරායායා(අ)ති. තත්‍ර වත මං සමණෝ වා බ්‍රාහ්මණෝ වා දේවෝ වා මාරෝ වා බ්‍රහ්මා වා කෝචි වා ලෝකස්මිං සහධම්මේන පටිචෝදේස්සතීති නිමිත්තමේතං, සාරිපුත්ත, න සමනුපස්සාමි. ඒතමහං, සාරිපුත්ත, නිමිත්තං අසමනුපස්සන්තෝ ඛේමප්පත්තෝ අභයප්පත්තෝ වේසාරජ්ජප්පත්තෝ විහරාමි.
I see no reason for anyone—whether ascetic, brahmin, god, Māra, or Brahmā, or anyone else in the world—to legitimately scold me, saying: ‘The acts that you say are obstructions are not really obstructions for the one who performs them.’ Since I see no such reason, I live secure, fearless, and assured.
‘යස්ස ඛෝ පන තේ අත්ථාය ධම්මෝ දේසිතෝ, සෝ න නිය්‍යාති තක්කරස්ස සම්මා දුක්ඛක්ඛයායා(අ)ති. තත්‍ර වත මං සමණෝ වා බ්‍රාහ්මණෝ වා දේවෝ වා මාරෝ වා බ්‍රහ්මා වා කෝචි වා ලෝකස්මිං සහධම්මේන පටිචෝදේස්සතීති නිමිත්තමේතං, සාරිපුත්ත, න සමනුපස්සාමි. ඒතමහං, සාරිපුත්ත, නිමිත්තං අසමනුපස්සන්තෝ ඛේමප්පත්තෝ අභයප්පත්තෝ වේසාරජ්ජප්පත්තෝ විහරාමි.
I see no reason for anyone—whether ascetic, brahmin, god, Māra, or Brahmā, or anyone else in the world—to legitimately scold me, saying: ‘The teaching doesn’t lead those who practice it to the complete ending of suffering, the goal for which you taught it.’ Since I see no such reason, I live secure, fearless, and assured.
ඉමානි ඛෝ, සාරිපුත්ත, චත්තාරි තථාගතස්ස වේසාරජ්ජානි යේහි වේසාරජ්ජේහි සමන්නාගතෝ තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.
A Realized One has these four kinds of self-assurance. With these he claims the bull’s place, roars his lion’s roar in the assemblies, and turns the holy wheel.
යෝ ඛෝ මං, සාරිපුත්ත, ඒවං ජානන්තං ඒවං පස්සන්තං ඒවං වදේය්‍ය: ‘නත්ථි සමණස්ස ගෝතමස්ස උත්තරි මනුස්සධම්මා අලමරියඤාණදස්සනවිසේසෝ, තක්කපරියාහතං සමණෝ ගෝතමෝ ධම්මං දේසේති වීමංසානුචරිතං සයම්පටිභානන්(අ)ති, තං, සාරිපුත්ත, වාචං අප්පහාය තං චිත්තං අප්පහාය තං දිට්ඨිං අප්පටිනිස්සජ්ජිත්වා යථාභතං නික්ඛිත්තෝ ඒවං නිරයේ. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සීලසම්පන්නෝ සමාධිසම්පන්නෝ පඤ්ඤාසම්පන්නෝ දිට්ඨේව ධම්මේ අඤ්ඤං ආරාධේය්‍ය, ඒවං සම්පදමිදං, සාරිපුත්ත, වදාමි. තං වාචං අප්පහාය තං චිත්තං අප්පහාය තං දිට්ඨිං අප්පටිනිස්සජ්ජිත්වා යථාභතං නික්ඛිත්තෝ ඒවං නිරයේ.
When I know and see in this way, suppose someone were to say this: ‘The ascetic Gotama has no superhuman distinction in knowledge and vision worthy of the noble ones …’ Unless they give up that speech and that thought, and let go of that view, they will be cast down to hell.
අට්ඨ ඛෝ ඉමා, සාරිපුත්ත, පරිසා. කතමා අට්ඨ? ඛත්තියපරිසා, බ්‍රාහ්මණපරිසා, ගහපතිපරිසා, සමණපරිසා, චාතුමහාරාජිකපරිසා, තාවතිංසපරිසා, මාරපරිසා, බ්‍රහ්මපරිසා—ඉමා ඛෝ, සාරිපුත්ත, අට්ඨ පරිසා. ඉමේහි ඛෝ, සාරිපුත්ත, චතූහි වේසාරජ්ජේහි සමන්නාගතෝ තථාගතෝ ඉමා අට්ඨ පරිසා උපසඞ්කමති අජ්ඣෝගාහති. අභිජානාමි ඛෝ පනාහං, සාරිපුත්ත, අනේකසතං ඛත්තියපරිසං උපසඞ්කමිතා. තත්‍රපි මයා සන්නිසින්නපුබ්බඤ්චේව, සල්ලපිතපුබ්බඤ්ච, සාකච්ඡා ච සමාපජ්ජිතපුබ්බා. තත්‍ර වත මං භයං වා සාරජ්ජං වා ඕක්කමිස්සතීති නිමිත්තමේතං, සාරිපුත්ත, න සමනුපස්සාමි. ඒතමහං, සාරිපුත්ත, නිමිත්තං අසමනුපස්සන්තෝ ඛේමප්පත්තෝ අභයප්පත්තෝ වේසාරජ්ජප්පත්තෝ විහරාමි.
Sāriputta, there are these eight assemblies. What eight? The assemblies of aristocrats, brahmins, householders, and ascetics. An assembly of the gods under the Four Great Kings. An assembly of the gods under the Thirty-Three. An assembly of Māras. An assembly of Brahmās. These are the eight assemblies. Possessing these four kinds of self-assurance, the Realized One approaches and enters right into these eight assemblies. I recall having approached an assembly of hundreds of aristocrats. There I used to sit with them, converse, and engage in discussion. But I don’t see any reason to feel afraid or insecure. Since I see no such reason, I live secure, fearless, and assured.
අභිජානාමි ඛෝ පනාහං, සාරිපුත්ත, අනේකසතං බ්‍රාහ්මණපරිසං …පේ… ගහපතිපරිසං … සමණපරිසං … චාතුමහාරාජිකපරිසං … තාවතිංසපරිසං … මාරපරිසං … බ්‍රහ්මපරිසං උපසඞ්කමිතා. තත්‍රපි මයා සන්නිසින්නපුබ්බඤ්චේව, සල්ලපිතපුබ්බඤ්ච, සාකච්ඡා ච සමාපජ්ජිතපුබ්බා. තත්‍ර වත මං භයං වා සාරජ්ජං වා ඕක්කමිස්සතීති නිමිත්තමේතං, සාරිපුත්ත, න සමනුපස්සාමි. ඒතමහං, සාරිපුත්ත, නිමිත්තං අසමනුපස්සන්තෝ ඛේමප්පත්තෝ අභයප්පත්තෝ වේසාරජ්ජප්පත්තෝ විහරාමි.
I recall having approached an assembly of hundreds of brahmins … householders … ascetics … the gods under the Four Great Kings … the gods under the Thirty-Three … Māras … Brahmās. There too I used to sit with them, converse, and engage in discussion. But I don’t see any reason to feel afraid or insecure. Since I see no such reason, I live secure, fearless, and assured.
යෝ ඛෝ මං, සාරිපුත්ත, ඒවං ජානන්තං ඒවං පස්සන්තං ඒවං වදේය්‍ය: ‘නත්ථි සමණස්ස ගෝතමස්ස උත්තරි මනුස්සධම්මා අලමරියඤාණදස්සනවිසේසෝ, තක්කපරියාහතං සමණෝ ගෝතමෝ ධම්මං දේසේති වීමංසානුචරිතං සයම්පටිභානන්(අ)ති, තං, සාරිපුත්ත, වාචං අප්පහාය තං චිත්තං අප්පහාය තං දිට්ඨිං අප්පටිනිස්සජ්ජිත්වා යථාභතං නික්ඛිත්තෝ ඒවං නිරයේ. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සීලසම්පන්නෝ සමාධිසම්පන්නෝ පඤ්ඤාසම්පන්නෝ දිට්ඨේව ධම්මේ අඤ්ඤං ආරාධේය්‍ය, ඒවං සම්පදමිදං, සාරිපුත්ත, වදාමි. තං වාචං අප්පහාය තං චිත්තං අප්පහාය තං දිට්ඨිං අප්පටිනිස්සජ්ජිත්වා යථාභතං නික්ඛිත්තෝ ඒවං නිරයේ.
When I know and see in this way, suppose someone were to say this: ‘The ascetic Gotama has no superhuman distinction in knowledge and vision worthy of the noble ones …’ Unless they give up that speech and that thought, and let go of that view, they will be cast down to hell.
චතස්සෝ ඛෝ ඉමා, සාරිපුත්ත, යෝනියෝ. කතමා චතස්සෝ? අණ්ඩජා යෝනි, ජලාබුජා යෝනි, සංසේදජා යෝනි, ඕපපාතිකා යෝනි.
Sāriputta, there are these four kinds of reproduction. What four? Reproduction for creatures born from an egg, from a womb, from moisture, or spontaneously.
කතමා ච, සාරිපුත්ත, අණ්ඩජා යෝනි? යේ ඛෝ තේ, සාරිපුත්ත, සත්තා අණ්ඩකෝසං අභිනිබ්භිජ්ජ ජායන්ති—අයං වුච්චති, සාරිපුත්ත, අණ්ඩජා යෝනි. කතමා ච, සාරිපුත්ත, ජලාබුජා යෝනි? යේ ඛෝ තේ, සාරිපුත්ත, සත්තා වත්ථිකෝසං අභිනිබ්භිජ්ජ ජායන්ති—අයං වුච්චති, සාරිපුත්ත, ජලාබුජා යෝනි. කතමා ච, සාරිපුත්ත, සංසේදජා යෝනි? යේ ඛෝ තේ, සාරිපුත්ත, සත්තා පූතිමච්ඡේ වා ජායන්ති පූතිකුණපේ වා පූතිකුම්මාසේ වා චන්දනිකායේ වා ඕළිගල්ලේ වා ජායන්ති—අයං වුච්චති, සාරිපුත්ත, සංසේදජා යෝනි. කතමා ච, සාරිපුත්ත, ඕපපාතිකා යෝනි? දේවා, නේරයිකා, ඒකච්චේ ච මනුස්සා, ඒකච්චේ ච විනිපාතිකා—අයං වුච්චති, සාරිපුත්ත, ඕපපාතිකා යෝනි. ඉමා ඛෝ, සාරිපුත්ත, චතස්සෝ යෝනියෝ.
And what is reproduction from an egg? There are beings who are born by breaking out of an eggshell. This is called reproduction from an egg. And what is reproduction from a womb? There are beings who are born by breaking out of the amniotic sac. This is called reproduction from a womb. And what is reproduction from moisture? There are beings who are born in a rotten fish, in a rotten carcass, in rotten dough, in a cesspool or a sump. This is called reproduction from moisture. And what is spontaneous reproduction? Gods, hell-beings, certain humans, and certain beings in the lower realms. This is called spontaneous reproduction. These are the four kinds of reproduction.
යෝ ඛෝ මං, සාරිපුත්ත, ඒවං ජානන්තං ඒවං පස්සන්තං ඒවං වදේය්‍ය: ‘නත්ථි සමණස්ස ගෝතමස්ස උත්තරි මනුස්සධම්මා අලමරියඤාණදස්සනවිසේසෝ, තක්කපරියාහතං සමණෝ ගෝතමෝ ධම්මං දේසේති වීමංසානුචරිතං සයම්පටිභානන්(අ)ති, තං, සාරිපුත්ත, වාචං අප්පහාය තං චිත්තං අප්පහාය තං දිට්ඨිං අප්පටිනිස්සජ්ජිත්වා යථාභතං නික්ඛිත්තෝ ඒවං නිරයේ. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සීලසම්පන්නෝ සමාධිසම්පන්නෝ පඤ්ඤාසම්පන්නෝ දිට්ඨේව ධම්මේ අඤ්ඤං ආරාධේය්‍ය, ඒවං සම්පදමිදං, සාරිපුත්ත, වදාමි. තං වාචං අප්පහාය තං චිත්තං අප්පහාය තං දිට්ඨිං අප්පටිනිස්සජ්ජිත්වා යථාභතං නික්ඛිත්තෝ ඒවං නිරයේ.
When I know and see in this way, suppose someone were to say this: ‘The ascetic Gotama has no superhuman distinction in knowledge and vision worthy of the noble ones …’ Unless they give up that speech and that thought, and let go of that view, they will be cast down to hell.
පඤ්ච ඛෝ ඉමා, සාරිපුත්ත, ගතියෝ. කතමා පඤ්ච? නිරයෝ, තිරච්ඡානයෝනි, පේත්තිවිසයෝ, මනුස්සා, දේවා.
There are these five destinations. What five? Hell, the animal realm, the ghost realm, humanity, and the gods.
නිරයඤ්චාහං, සාරිපුත්ත, පජානාමි, නිරයගාමිඤ්ච මග්ගං, නිරයගාමිනිඤ්ච පටිපදං; යථා පටිපන්නෝ ච කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජති තඤ්ච පජානාමි. තිරච්ඡානයෝනිඤ්චාහං, සාරිපුත්ත, පජානාමි, තිරච්ඡානයෝනිගාමිඤ්ච මග්ගං, තිරච්ඡානයෝනිගාමිනිඤ්ච පටිපදං; යථා පටිපන්නෝ ච කායස්ස භේදා පරං මරණා තිරච්ඡානයෝනිං උපපජ්ජති තඤ්ච පජානාමි. පේත්තිවිසයඤ්චාහං, සාරිපුත්ත, පජානාමි, පේත්තිවිසයගාමිඤ්ච මග්ගං, පේත්තිවිසයගාමිනිඤ්ච පටිපදං; යථා පටිපන්නෝ ච කායස්ස භේදා පරං මරණා පේත්තිවිසයං උපපජ්ජති තඤ්ච පජානාමි. මනුස්සේ චාහං, සාරිපුත්ත, පජානාමි, මනුස්සලෝකගාමිඤ්ච මග්ගං, මනුස්සලෝකගාමිනිඤ්ච පටිපදං; යථා පටිපන්නෝ ච කායස්ස භේදා පරං මරණා මනුස්සේසු උපපජ්ජති තඤ්ච පජානාමි. දේවේ චාහං, සාරිපුත්ත, පජානාමි, දේවලෝකගාමිඤ්ච මග්ගං, දේවලෝකගාමිනිඤ්ච පටිපදං; යථා පටිපන්නෝ ච කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජති තඤ්ච පජානාමි. නිබ්බානඤ්චාහං, සාරිපුත්ත, පජානාමි, නිබ්බානගාමිඤ්ච මග්ගං, නිබ්බානගාමිනිඤ්ච පටිපදං; යථා පටිපන්නෝ ච ආසවානං ඛයා අනාසවං චේතෝවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරති තඤ්ච පජානාමි.
I understand hell, and the path and practice that leads to hell. And I understand how someone practicing that way, when their body breaks up, after death, is reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell. I understand the animal realm … the ghost realm … humanity … gods, and the path and practice that leads to the world of the gods. And I understand how someone practicing that way, when their body breaks up, after death, is reborn in a good place, a heavenly realm. And I understand Nibbana, and the path and practice that leads to Nibbana. And I understand how someone practicing that way realizes the undefiled freedom of heart and freedom by wisdom in this very life, and lives having realized it with their own insight due to the ending of defilements.
ඉධාහං, සාරිපුත්ත, ඒකච්චං පුග්ගලං ඒවං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි—තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජිස්සතීති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපන්නං, ඒකන්තදුක්ඛා තිබ්බා කටුකා වේදනා වේදයමානං. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, අඞ්ගාරකාසු සාධිකපෝරිසා පූරා අඞ්ගාරානං වීතච්චිකානං වීතධූමානං. අථ පුරිසෝ ආගච්ඡේය්‍ය ඝම්මාභිතත්තෝ ඝම්මපරේතෝ කිලන්තෝ තසිතෝ පිපාසිතෝ ඒකායනේන මග්ගේන තමේව අඞ්ගාරකාසුං පණිධාය. තමේනං චක්ඛුමා පුරිසෝ දිස්වා ඒවං වදේය්‍ය: ‘තථායං භවං පුරිසෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා ඉමංයේව අඞ්ගාරකාසුං ආගමිස්සතී(අ)ති. තමේනං පස්සේය්‍ය අපරේන සමයේන තස්සා අඞ්ගාරකාසුයා පතිතං, ඒකන්තදුක්ඛා තිබ්බා කටුකා වේදනා වේදයමානං.
When I’ve comprehended the mind of a certain person, I understand: ‘This person is practicing in such a way and has entered such a path that when their body breaks up, after death, they will be reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell.’ Then some time later I see that they have indeed been reborn in hell, where they experience exclusively painful feelings, sharp and severe. Suppose there was a pit of glowing coals deeper than a man’s height, full of glowing coals that neither flamed nor smoked. Then along comes a person struggling in the oppressive heat, weary, thirsty, and parched. And they have set out on a path that meets with that same pit of coals. If a person with clear eyes saw them, they’d say: ‘This person is proceeding in such a way and has entered such a path that they will arrive at that very pit of coals.’ Then some time later they see that they have indeed fallen into that pit of coals, where they experience exclusively painful feelings, sharp and severe. …
ඒවමේව ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, ඉධේකච්චං පුග්ගලං ඒවං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි—තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ යථා කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජිස්සතීති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපන්නං, ඒකන්තදුක්ඛා තිබ්බා කටුකා වේදනා වේදයමානං.
ඉධ පනාහං, සාරිපුත්ත, ඒකච්චං පුග්ගලං ඒවං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි—තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා කායස්ස භේදා පරං මරණා තිරච්ඡානයෝනිං උපපජ්ජිස්සතීති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන කායස්ස භේදා පරං මරණා තිරච්ඡානයෝනිං උපපන්නං, දුක්ඛා තිබ්බා කටුකා වේදනා වේදයමානං. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, ගූථකූපෝ සාධිකපෝරිසෝ, පූරෝ ගූථස්ස. අථ පුරිසෝ ආගච්ඡේය්‍ය ඝම්මාභිතත්තෝ ඝම්මපරේතෝ කිලන්තෝ තසිතෝ පිපාසිතෝ ඒකායනේන මග්ගේන තමේව ගූථකූපං පණිධාය. තමේනං චක්ඛුමා පුරිසෝ දිස්වා ඒවං වදේය්‍ය: ‘තථායං භවං පුරිසෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ යථා ඉමංයේව ගූථකූපං ආගමිස්සතී(අ)ති. තමේනං පස්සේය්‍ය අපරේන සමයේන තස්මිං ගූථකූපේ පතිතං, දුක්ඛා තිබ්බා කටුකා වේදනා වේදයමානං.
When I’ve comprehended the mind of a certain person, I understand: ‘This person … will be reborn in the animal realm.’ Then some time later I see that they have indeed been reborn in the animal realm, where they suffer painful feelings, sharp and severe. Suppose there was a sewer deeper than a man’s height, full to the brim with feces. Then along comes a person struggling in the oppressive heat, weary, thirsty, and parched. And they have set out on a path that meets with that same sewer. If a person with clear eyes saw them, they’d say: ‘This person is proceeding in such a way and has entered such a path that they will arrive at that very sewer.’ Then some time later they see that they have indeed fallen into that sewer, where they suffer painful feelings, sharp and severe. …
ඒවමේව ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, ඉධේකච්චං පුග්ගලං ඒවං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි—තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා කායස්ස භේදා පරං මරණා තිරච්ඡානයෝනිං උපපජ්ජිස්සතීති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන කායස්ස භේදා පරං මරණා තිරච්ඡානයෝනිං උපපන්නං, දුක්ඛා තිබ්බා කටුකා වේදනා වේදයමානං.
ඉධ පනාහං, සාරිපුත්ත, ඒකච්චං පුග්ගලං ඒවං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි—තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා කායස්ස භේදා පරං මරණා පේත්තිවිසයං උපපජ්ජිස්සතීති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන කායස්ස භේදා පරං මරණා පේත්තිවිසයං උපපන්නං, දුක්ඛබහුලා වේදනා වේදයමානං. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, රුක්ඛෝ විසමේ භූමිභාගේ ජාතෝ තනුපත්තපලාසෝ කබරච්ඡායෝ. අථ පුරිසෝ ආගච්ඡේය්‍ය ඝම්මාභිතත්තෝ ඝම්මපරේතෝ කිලන්තෝ තසිතෝ පිපාසිතෝ ඒකායනේන මග්ගේන තමේව රුක්ඛං පණිධාය. තමේනං චක්ඛුමා පුරිසෝ දිස්වා ඒවං වදේය්‍ය: ‘තථායං භවං පුරිසෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා ඉමංයේව රුක්ඛං ආගමිස්සතී(අ)ති. තමේනං පස්සේය්‍ය, අපරේන සමයේන තස්ස රුක්ඛස්ස ඡායාය නිසින්නං වා නිපන්නං වා දුක්ඛබහුලා වේදනා වේදයමානං.
When I’ve comprehended the mind of a certain person, I understand: ‘This person … will be reborn in the ghost realm.’ Then some time later I see that they have indeed been reborn in the ghost realm, where they experience many painful feelings. Suppose there was a tree growing on rugged ground, with thin foliage casting dappled shade. Then along comes a person struggling in the oppressive heat, weary, thirsty, and parched. And they have set out on a path that meets with that same tree. If a person with clear eyes saw them, they’d say: ‘This person is proceeding in such a way and has entered such a path that they will arrive at that very tree.’ Then some time later they see them sitting or lying under that tree, where they experience many painful feelings. …
ඒවමේව ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, ඉධේකච්චං පුග්ගලං ඒවං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි—තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා කායස්ස භේදා පරං මරණා පේත්තිවිසයං උපපජ්ජිස්සතීති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන කායස්ස භේදා පරං මරණා පේත්තිවිසයං උපපන්නං, දුක්ඛබහුලා වේදනා වේදයමානං.
ඉධ පනාහං, සාරිපුත්ත, ඒකච්චං පුග්ගලං ඒවං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි—තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ යථා කායස්ස භේදා පරං මරණා මනුස්සේසු උපපජ්ජිස්සතීති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන කායස්ස භේදා පරං මරණා මනුස්සේසු උපපන්නං, සුඛබහුලා වේදනා වේදයමානං. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, රුක්ඛෝ සමේ භූමිභාගේ ජාතෝ බහලපත්තපලාසෝ සන්දච්ඡායෝ. අථ පුරිසෝ ආගච්ඡේය්‍ය ඝම්මාභිතත්තෝ ඝම්මපරේතෝ කිලන්තෝ තසිතෝ පිපාසිතෝ ඒකායනේන මග්ගේන තමේව රුක්ඛං පණිධාය. තමේනං චක්ඛුමා පුරිසෝ දිස්වා ඒවං වදේය්‍ය: ‘තථායං භවං පුරිසෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා ඉමමේව රුක්ඛං ආගමිස්සතී(අ)ති. තමේනං පස්සේය්‍ය අපරේන සමයේන තස්ස රුක්ඛස්ස ඡායාය නිසින්නං වා නිපන්නං වා සුඛබහුලා වේදනා වේදයමානං.
When I’ve comprehended the mind of a certain person, I understand: ‘This person … will be reborn among human beings.’ Then some time later I see that they have indeed been reborn among human beings, where they experience many pleasant feelings. Suppose there was a tree growing on smooth ground, with abundant foliage casting dense shade. Then along comes a person struggling in the oppressive heat, weary, thirsty, and parched. And they have set out on a path that meets with that same tree. If a person with clear eyes saw them, they’d say: ‘This person is proceeding in such a way and has entered such a path that they will arrive at that very tree.’ Then some time later they see them sitting or lying under that tree, where they experience many pleasant feelings. …
ඒවමේව ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, ඉධේකච්චං පුග්ගලං ඒවං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි—තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ යථා කායස්ස භේදා පරං මරණා මනුස්සේසු උපපජ්ජිස්සතීති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන කායස්ස භේදා පරං මරණා මනුස්සේසු උපපන්නං, සුඛබහුලා වේදනා වේදයමානං.
ඉධ පනාහං, සාරිපුත්ත, ඒකච්චං පුග්ගලං ඒවං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි: ‘තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජිස්සතී(අ)ති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපන්නං, ඒකන්තසුඛා වේදනා වේදයමානං. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, පාසාදෝ, තත්‍රාස්ස කූටාගාරං උල්ලිත්තාවලිත්තං නිවාතං ඵුසිතග්ගළං පිහිතවාතපානං. තත්‍රාස්ස පල්ලඞ්කෝ ගෝනකත්ථතෝ පටිකත්ථතෝ පටලිකත්ථතෝ කදලිමිගපවරපච්චත්ථරණෝ සෞත්තරච්ඡදෝ උභතෝලෝහිතකූපධානෝ. අථ පුරිසෝ ආගච්ඡේය්‍ය ඝම්මාභිතත්තෝ ඝම්මපරේතෝ කිලන්තෝ තසිතෝ පිපාසිතෝ ඒකායනේන මග්ගේන තමේව පාසාදං පණිධාය. තමේනං චක්ඛුමා පුරිසෝ දිස්වා ඒවං වදේය්‍ය: ‘තථායං භවං පුරිසෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා ඉමංයේව පාසාදං ආගමිස්සතී(අ)ති. තමේනං පස්සේය්‍ය අපරේන සමයේන තස්මිං පාසාදේ තස්මිං කූටාගාරේ තස්මිං පල්ලඞ්කේ නිසින්නං වා නිපන්නං වා ඒකන්තසුඛා වේදනා වේදයමානං.
When I’ve comprehended the mind of a certain person, I understand: ‘This person … will be reborn in a good place, a heavenly realm.’ Then some time later I see that they have indeed been reborn in a heavenly realm, where they experience exclusively pleasant feelings. Suppose there was a stilt longhouse with a peaked roof, plastered inside and out, draft-free, with latches fastened and windows shuttered. And it had a couch spread with woolen covers—shag-piled, pure white, or embroidered with flowers—and spread with a fine deer hide, with a canopy above and red pillows at both ends. Then along comes a person struggling in the oppressive heat, weary, thirsty, and parched. And they have set out on a path that meets with that same stilt longhouse. If a person with clear eyes saw them, they’d say: ‘This person is proceeding in such a way and has entered such a path that they will arrive at that very stilt longhouse.’ Then some time later they see them sitting or lying in that stilt longhouse, where they experience exclusively pleasant feelings. …
ඒවමේව ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, ඉධේකච්චං පුග්ගලං ඒවං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි—තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ යථා කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජිස්සතීති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපන්නං, ඒකන්තසුඛා වේදනා වේදයමානං.
ඉධ පනාහං, සාරිපුත්ත, ඒකච්චං පුග්ගලං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි—තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා ආසවානං ඛයා අනාසවං චේතෝවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරිස්සතීති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන ආසවානං ඛයා අනාසවං චේතෝවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරන්තං, ඒකන්තසුඛා වේදනා වේදයමානං. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, පෝක්ඛරණී අච්ඡෝදකා සාතෝදකා සීතෝදකා සේතකා සුපතිත්ථා රමණීයා. අවිදූරේ චස්සා තිබ්බෝ වනසණ්ඩෝ. අථ පුරිසෝ ආගච්ඡේය්‍ය ඝම්මාභිතත්තෝ ඝම්මපරේතෝ කිලන්තෝ තසිතෝ පිපාසිතෝ ඒකායනේන මග්ගේන තමේව පෝක්ඛරණිං පණිධාය. තමේනං චක්ඛුමා පුරිසෝ දිස්වා ඒවං වදේය්‍ය: ‘තථා භවං පුරිසෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා ඉමංයේව පෝක්ඛරණිං ආගමිස්සතී(අ)ති. තමේනං පස්සේය්‍ය අපරේන සමයේන තං පෝක්ඛරණිං ඕගාහේත්වා න්හායිත්වා ච පිවිත්වා ච සබ්බදරථකිලමථපරිළාහං පටිප්පස්සම්භේත්වා පච්චුත්තරිත්වා තස්මිං වනසණ්ඩේ නිසින්නං වා නිපන්නං වා, ඒකන්තසුඛා වේදනා වේදයමානං.
When I’ve comprehended the mind of a certain person, I understand: ‘This person is practicing in such a way and has entered such a path that they will realize the undefiled freedom of heart and freedom by wisdom in this very life, and live having realized it with their own insight due to the ending of defilements.’ Then some time later I see that they have indeed realized the undefiled freedom of heart and freedom by wisdom in this very life, and live having realized it with their own insight due to the ending of defilements, experiencing exclusively pleasant feelings. Suppose there was a lotus pond with clear, sweet, cool water, clean, with smooth banks, delightful. And nearby was a dark forest grove. Then along comes a person struggling in the oppressive heat, weary, thirsty, and parched. And they have set out on a path that meets with that same lotus pond. If a person with clear eyes saw them, they’d say: ‘This person is proceeding in such a way and has entered such a path that they will arrive at that very lotus pond.’ Then some time later they would see that person after they had plunged into that lotus pond, bathed and drunk. When all their stress, weariness, and heat exhaustion had faded away, they emerged and sat or lay down in that woodland thicket, where they experienced exclusively pleasant feelings.
ඒවමේව ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, ඉධේකච්චං පුග්ගලං ඒවං චේතසා චේතෝ පරිච්ච පජානාමි: ‘තථායං පුග්ගලෝ පටිපන්නෝ තථා ච ඉරියති තඤ්ච මග්ගං සමාරූළ්හෝ, යථා ආසවානං ඛයා අනාසවං චේතෝවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරිස්සතී(අ)ති. තමේනං පස්සාමි අපරේන සමයේන ආසවානං ඛයා අනාසවං චේතෝවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරන්තං, ඒකන්තසුඛා වේදනා වේදයමානං. ඉමා ඛෝ, සාරිපුත්ත, පඤ්ච ගතියෝ.
In the same way, when I’ve comprehended the mind of a person, I understand: ‘This person is practicing in such a way and has entered such a path that they will realize the undefiled freedom of heart and freedom by wisdom in this very life, and live having realized it with their own insight due to the ending of defilements.’ Then some time later I see that they have indeed realized the undefiled freedom of heart and freedom by wisdom in this very life, and live having realized it with their own insight due to the ending of defilements, experiencing exclusively pleasant feelings. These are the five destinations.
යෝ ඛෝ මං, සාරිපුත්ත, ඒවං ජානන්තං ඒවං පස්සන්තං ඒවං වදේය්‍ය: ‘නත්ථි සමණස්ස ගෝතමස්ස උත්තරි මනුස්සධම්මා අලමරියඤාණදස්සනවිසේසෝ; තක්කපරියාහතං සමණෝ ගෝතමෝ ධම්මං දේසේති වීමංසානුචරිතං සයම්පටිභානන්(අ)ති තං, සාරිපුත්ත, වාචං අප්පහාය තං චිත්තං අප්පහාය තං දිට්ඨිං අප්පටිනිස්සජ්ජිත්වා යථාභතං නික්ඛිත්තෝ ඒවං නිරයේ. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, භික්ඛු සීලසම්පන්නෝ සමාධිසම්පන්නෝ පඤ්ඤාසම්පන්නෝ දිට්ඨේව ධම්මේ අඤ්ඤං ආරාධේය්‍ය; ඒවං සම්පදමිදං, සාරිපුත්ත, වදාමි තං වාචං අප්පහාය තං චිත්තං අප්පහාය තං දිට්ඨිං අප්පටිනිස්සජ්ජිත්වා යථාභතං නික්ඛිත්තෝ ඒවං නිරයේ.
When I know and see in this way, suppose someone were to say this: ‘The ascetic Gotama has no superhuman distinction in knowledge and vision worthy of the noble ones. He teaches what he’s worked out by logic, following a line of inquiry, expressing his own perspective.’ Unless they give up that speech and that thought, and let go of that view, they will be cast down to hell. Just as a bhikkhu accomplished in ethics, immersion, and wisdom would reach enlightenment in this very life, such is the consequence, I say. Unless they give up that speech and thought, and let go of that view, they will be cast down to hell.
අභිජානාමි ඛෝ පනාහං, සාරිපුත්ත, චතුරඞ්ගසමන්නාගතං බ්‍රහ්මචරියං චරිතා—තපස්සී සුදං හෝමි පරමතපස්සී, ලූඛෝ සුදං හෝමි පරමලූඛෝ, ජේගුච්ඡී සුදං හෝමි පරමජේගුච්ඡී, පවිවිත්තෝ සුදං හෝමි පරමපවිවිත්තෝ.
Sāriputta, I recall having practiced a spiritual path consisting of four factors. I used to be a fervent mortifier, the ultimate fervent mortifier. I used to live rough, the ultimate rough-liver. I used to live in disgust at sin, the ultimate one living in disgust at sin. I used to be secluded, in ultimate seclusion.
තත්‍රාස්සු මේ ඉදං, සාරිපුත්ත, තපස්සිතාය හෝති—අචේලකෝ හෝමි මුත්තාචාරෝ හත්ථාපලේඛනෝ, නඒහිභද්දන්තිකෝ නතිට්ඨභද්දන්තිකෝ; නාභිහටං න උද්දිස්සකතං න නිමන්තනං සාදියාමි. සෝ න කුම්භිමුඛා පටිග්ගණ්හාමි, න කළෝපිමුඛා පටිග්ගණ්හාමි, න ඒළකමන්තරං, න දණ්ඩමන්තරං, න මුසලමන්තරං, න ද්වින්නං භුඤ්ජමානානං, න ගබ්භිනියා, න පායමානාය, න පුරිසන්තරගතාය, න සඞ්කිත්තීසු, න යත්ථ සා උපට්ඨිතෝ හෝති, න යත්ථ මක්ඛිකා සණ්ඩසණ්ඩචාරිනී; න මච්ඡං න මංසං න සුරං න මේරයං න ථුසෝදකං පිවාමි; සෝ ඒකාගාරිකෝ වා හෝමි ඒකාලෝපිකෝ, ද්වාගාරිකෝ වා හෝමි ද්වාලෝපිකෝ …පේ… සත්තාගාරිකෝ වා හෝමි සත්තාලෝපිකෝ; ඒකිස්සාපි දත්තියා යාපේමි, ද්වීහිපි දත්තීහි යාපේමි …පේ… සත්තහිපි දත්තීහි යාපේමි; ඒකාහිකම්පි ආහාරං ආහාරේමි, ද්වීහිකම්පි ආහාරං ආහාරේමි …පේ… සත්තාහිකම්පි ආහාරං ආහාරේමි; ඉති ඒවරූපං අද්ධමාසිකම්පි පරියායභත්තභෝජනානුයෝගමනුයුත්තෝ විහරාමි.
And this is what my fervent mortification was like. I went naked, ignoring conventions. I licked my hands, and didn’t come or stop when asked. I didn’t consent to food brought to me, or food prepared specially for me, or an invitation for a meal. I didn’t receive anything from a pot or bowl; or from someone who keeps sheep, or who has a weapon or a shovel in their home; or where a couple is eating; or where there is a woman who is pregnant, breastfeeding, or who has a man in her home; or where food for distribution is advertised; or where there’s a dog waiting or flies buzzing. I accepted no fish or meat or liquor or wine, and drank no beer. I went to just one house for alms, taking just one mouthful, or two houses and two mouthfuls, up to seven houses and seven mouthfuls. I fed on one saucer a day, two saucers a day, up to seven saucers a day. I ate once a day, once every second day, up to once a week, and so on, even up to once a fortnight. I lived committed to the practice of eating food at set intervals.
සෝ සාකභක්ඛෝ වා හෝමි, සාමාකභක්ඛෝ වා හෝමි, නීවාරභක්ඛෝ වා හෝමි, දද්දුලභක්ඛෝ වා හෝමි, හටභක්ඛෝ වා හෝමි, කණභක්ඛෝ වා හෝමි, ආචාමභක්ඛෝ වා හෝමි, පිඤ්ඤාකභක්ඛෝ වා හෝමි, තිණභක්ඛෝ වා හෝමි, ගෝමයභක්ඛෝ වා හෝමි, වනමූලඵලාහාරෝ යාපේමි පවත්තඵලභෝජී.
I ate herbs, millet, wild rice, poor rice, water lettuce, rice bran, scum from boiling rice, sesame flour, grass, or cow dung. I survived on forest roots and fruits, or eating fallen fruit.
සෝ සාණානිපි ධාරේමි, මසාණානිපි ධාරේමි, ඡවදුස්සානිපි ධාරේමි, පංසුකූලානිපි ධාරේමි, තිරීටානිපි ධාරේමි, අජිනම්පි ධාරේමි, අජිනක්ඛිපම්පි ධාරේමි, කුසචීරම්පි ධාරේමි, වාකචීරම්පි ධාරේමි, ඵලකචීරම්පි ධාරේමි, කේසකම්බලම්පි ධාරේමි, වාළකම්බලම්පි ධාරේමි, උලූකපක්ඛම්පි ධාරේමි; කේසමස්සුලෝචකෝපි හෝමි කේසමස්සුලෝචනානුයෝගමනුයුත්තෝ; උබ්භට්ඨකෝපි හෝමි ආසනපටික්ඛිත්තෝ; උක්කුටිකෝපි හෝමි උක්කුටිකප්පධානමනුයුත්තෝ; කණ්ටකාපස්සයිකෝපි හෝමි කණ්ටකාපස්සයේ සේය්‍යං කප්පේමි; සායතතියකම්පි උදකෝරෝහනානුයෝගමනුයුත්තෝ විහරාමි—ඉති ඒවරූපං අනේකවිහිතං කායස්ස ආතාපනපරිතාපනානුයෝගමනුයුත්තෝ විහරාමි. ඉදංසු මේ, සාරිපුත්ත, තපස්සිතාය හෝති.
I wore robes of sunn hemp, mixed hemp, corpse-wrapping cloth, rags, lodh tree bark, antelope hide (whole or in strips), kusa grass, bark, wood-chips, human hair, horse-tail hair, or owls’ wings. I tore out hair and beard, committed to this practice. I constantly stood, refusing seats. I squatted, committed to the endeavor of squatting. I lay on a mat of thorns, making a mat of thorns my bed. I was committed to the practice of immersion in water three times a day, including the evening. And so I lived committed to practicing these various ways of mortifying and tormenting the body. Such was my practice of fervent mortification.
තත්‍රාස්සු මේ ඉදං, සාරිපුත්ත, ලූඛස්මිං හෝති—නේකවස්සගණිකං රජෝජල්ලං කායේ සන්නිචිතං හෝති පපටිකජාතං. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, තින්දුකඛාණු නේකවස්සගණිකෝ සන්නිචිතෝ හෝති පපටිකජාතෝ, ඒවමේවාස්සු මේ, සාරිපුත්ත, නේකවස්සගණිකං රජෝජල්ලං කායේ සන්නිචිතං හෝති පපටිකජාතං. තස්ස මය්හං, සාරිපුත්ත, න ඒවං හෝති: ‘අහෝ වතාහං ඉමං රජෝජල්ලං පාණිනා පරිමජ්ජේය්‍යං, අඤ්ඤේ වා පන මේ ඉමං රජෝජල්ලං පාණිනා පරිමජ්ජේය්‍යුන්(අ)ති. ඒවම්පි මේ, සාරිපුත්ත, න හෝති. ඉදංසු මේ, සාරිපුත්ත, ලූඛස්මිං හෝති.
And this is what my rough living was like. The dust and dirt built up on my body over many years until it started flaking off. It’s like the trunk of a pale-moon ebony tree, which builds up bark over many years until it starts flaking off. But it didn’t occur to me: ‘Oh, this dust and dirt must be rubbed off by my hand or another’s.’ That didn’t occur to me. Such was my rough living.
තත්‍රාස්සු මේ ඉදං, සාරිපුත්ත, ජේගුච්ඡිස්මිං හෝති—සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, සතෝව අභික්කමාමි, සතෝව පටික්කමාමි, යාව උදකබින්දුම්හිපි මේ දයා පච්චුපට්ඨිතා හෝති: ‘මාහං ඛුද්දකේ පාණේ විසමගතේ සඞ්ඝාතං ආපාදේසින්(අ)ති. ඉදංසු මේ, සාරිපුත්ත, ජේගුච්ඡිස්මිං හෝති.
And this is what my living in disgust of sin was like. I’d step forward or back ever so mindfully. I was full of pity even regarding a drop of water, thinking: ‘May I not accidentally injure any little creatures that happen to be in the wrong place.’ Such was my living in disgust of sin.
තත්‍රාස්සු මේ ඉදං, සාරිපුත්ත, පවිවිත්තස්මිං හෝති—සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, අඤ්ඤතරං අරඤ්ඤායතනං අජ්ඣෝගාහේත්වා විහරාමි. යදා පස්සාමි ගෝපාලකං වා පසුපාලකං වා තිණහාරකං වා කට්ඨහාරකං වා වනකම්මිකං වා, වනේන වනං ගහනේන ගහනං නින්නේන නින්නං ථලේන ථලං සම්පතාමි. තං කිස්ස හේතු? මා මං තේ අද්දසංසු අහඤ්ච මා තේ අද්දසන්ති. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, ආරඤ්ඤකෝ මගෝ මනුස්සේ දිස්වා වනේන වනං ගහනේන ගහනං නින්නේන නින්නං ථලේන ථලං සම්පතති; ඒවමේව ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, යදා පස්සාමි ගෝපාලකං වා පසුපාලකං වා තිණහාරකං වා කට්ඨහාරකං වා වනකම්මිකං වා වනේන වනං ගහනේන ගහනං නින්නේන නින්නං ථලේන ථලං සම්පතාමි. තං කිස්ස හේතු? මා මං තේ අද්දසංසු අහඤ්ච මා තේ අද්දසන්ති. ඉදංසු මේ, සාරිපුත්ත, පවිවිත්තස්මිං හෝති.
And this is what my seclusion was like. I would plunge deep into a wilderness region and stay there. When I saw a cowherd or a shepherd, or someone gathering grass or sticks, or a lumberjack, I’d flee from forest to forest, from thicket to thicket, from valley to valley, from uplands to uplands. Why is that? So that I wouldn’t see them, nor they me. I fled like a wild deer seeing a human being. Such was my practice of seclusion.
සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, යේ තේ ගෝට්ඨා පට්ඨිතගාවෝ අපගතගෝපාලකා, තත්ථ චතුක්කුණ්ඩිකෝ උපසඞ්කමිත්වා යානි තානි වච්ඡකානං තරුණකානං ධේනුපකානං ගෝමයානි තානි සුදං ආහාරේමි. යාවකීවඤ්ච මේ, සාරිපුත්ත, සකං මුත්තකරීසං අපරියාදින්නං හෝති, සකංයේව සුදං මුත්තකරීසං ආහාරේමි. ඉදංසු මේ, සාරිපුත්ත, මහාවිකටභෝජනස්මිං හෝති.
I would go on all fours into the cow-pens after the cattle had left and eat the dung of the young suckling calves. As long as my own urine and excrement lasted, I would even eat that. Such was my eating of most unnatural things.
සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, අඤ්ඤතරං භිංසනකං වනසණ්ඩං අජ්ඣෝගාහේත්වා විහරාමි. තත්‍රාස්සුදං, සාරිපුත්ත, භිංසනකස්ස වනසණ්ඩස්ස භිංසනකතස්මිං හෝති—යෝ කෝචි අවීතරාගෝ තං වනසණ්ඩං පවිසති, යේභුය්‍යේන ලෝමානි හංසන්ති. සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, යා තා රත්තියෝ සීතා හේමන්තිකා අන්තරට්ඨකා හිමපාතසමයා තථාරූපාසු රත්තීසු රත්තිං අබ්භෝකාසේ විහරාමි, දිවා වනසණ්ඩේ; ගිම්හානං පච්ඡිමේ මාසේ දිවා අබ්භෝකාසේ විහරාමි, රත්තිං වනසණ්ඩේ. අපිස්සු මං, සාරිපුත්ත, අයං අනච්ඡරියගාථා පටිභාසි පුබ්බේ අස්සුතපුබ්බා:
I would plunge deep into an awe-inspiring forest grove and stay there. It was so awe-inspiring that normally it would make your hair stand on end if you weren’t free of greed. And on days such as the cold spell when the snow falls in the dead of winter, I stayed in the open by night and in the forest by day. But in the last month of summer I’d stay in the open by day and in the forest by night. And then these verses, which were neither supernaturally inspired, nor learned before in the past, occurred to me:
‘සෝතත්තෝ සෝසින්නෝ චේව, ඒකෝ භිංසනකේ වනේ; නග්ගෝ න චග්ගිමාසීනෝ, ඒසනාපසුතෝ මුනී(අ)ති.
‘Scorched and frozen, alone in the awe-inspiring forest. Naked, no fire to sit beside, the sage still pursues his quest.’
සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, සුසානේ සේය්‍යං කප්පේමි ඡවට්ඨිකානි උපධාය. අපිස්සු මං, සාරිපුත්ත, ගාමණ්ඩලා උපසඞ්කමිත්වා ඕට්ඨුභන්තිපි, ඕමුත්තේන්තිපි, පංසුකේනපි ඕකිරන්ති, කණ්ණසෝතේසුපි සලාකං පවේසේන්ති. න ඛෝ පනාහං, සාරිපුත්ත, අභිජානාමි තේසු පාපකං චිත්තං උප්පාදේතා. ඉදංසු මේ, සාරිපුත්ත, උපේක්ඛාවිහාරස්මිං හෝති.
I would make my bed in a charnel ground, with the bones of the dead for a pillow. Then the cowboys would come up to me. They’d spit and piss on me, throw mud on me, even poke sticks in my ears. But I don’t recall ever having a bad thought about them. Such was my abiding in equanimity.
සන්ති ඛෝ පන, සාරිපුත්ත, ඒකේ සමණබ්‍රාහ්මණා ඒවංවාදිනෝ ඒවංදිට්ඨිනෝ: ‘ආහාරේන සුද්ධී(අ)ති. තේ ඒවමාහංසු: ‘කෝලේහි යාපේමා(අ)ති. තේ කෝලම්පි ඛාදන්ති, කෝලචුණ්ණම්පි ඛාදන්ති, කෝලෝදකම්පි පිවන්ති—අනේකවිහිතම්පි කෝලවිකතිං පරිභුඤ්ජන්ති. අභිජානාමි ඛෝ පනාහං, සාරිපුත්ත, ඒකංයේව කෝලං ආහාරං ආහාරිතා. සියා ඛෝ පන තේ, සාරිපුත්ත, ඒවමස්ස: ‘මහා නූන තේන සමයේන කෝලෝ අහෝසී(අ)ති. න ඛෝ පනේතං, සාරිපුත්ත, ඒවං දට්ඨබ්බං. තදාපි ඒතපරමෝයේව කෝලෝ අහෝසි සේය්‍යථාපි ඒතරහි. තස්ස මය්හං, සාරිපුත්ත, ඒකංයේව කෝලං ආහාරං ආහාරයතෝ අධිමත්තකසිමානං පත්තෝ කායෝ හෝති. සේය්‍යථාපි නාම ආසීතිකපබ්බානි වා කාළපබ්බානි වා; ඒවමේවස්සු මේ අඞ්ගපච්චඞ්ගානි භවන්ති තායේවප්පාහාරතාය. සේය්‍යථාපි නාම ඕට්ඨපදං; ඒවමේවස්සු මේ ආනිසදං හෝති තායේවප්පාහාරතාය. සේය්‍යථාපි නාම වට්ටනාවළී; ඒවමේවස්සු මේ පිට්ඨිකණ්ටකෝ උන්නතාවනතෝ හෝති තායේවප්පාහාරතාය. සේය්‍යථාපි නාම ජරසාලාය ගෝපානසියෝ ඕලුග්ගවිලුග්ගා භවන්ති; ඒවමේවස්සු මේ ඵාසුළියෝ ඕලුග්ගවිලුග්ගා භවන්ති තායේවප්පාහාරතාය. සේය්‍යථාපි නාම ගම්භීරේ උදපානේ උදකතාරකා ගම්භීරගතා ඕක්ඛායිකා දිස්සන්ති; ඒවමේවස්සු මේ අක්ඛිකූපේසු අක්ඛිතාරකා ගම්භීරගතා ඕක්ඛායිකා දිස්සන්ති තායේවප්පාහාරතාය. සේය්‍යථාපි නාම තිත්තකාලාබු ආමකච්ඡින්නෝ වාතාතපේන සම්ඵුටිතෝ හෝති සම්මිලාතෝ; ඒවමේවස්සු මේ සීසච්ඡවි සම්ඵුටිතා හෝති සම්මිලාතා තායේවප්පාහාරතාය. සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, ‘උදරච්ඡවිං පරිමසිස්සාමී(අ)ති පිට්ඨිකණ්ටකංයේව පරිග්ගණ්හාමි, ‘පිට්ඨිකණ්ටකං පරිමසිස්සාමී(අ)ති උදරච්ඡවිංයේව පරිග්ගණ්හාමි, යාවස්සු මේ, සාරිපුත්ත, උදරච්ඡවි පිට්ඨිකණ්ටකං අල්ලීනා හෝති තායේවප්පාහාරතාය. සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, ‘වච්චං වා මුත්තං වා කරිස්සාමී(අ)ති තත්ථේව අවකුජ්ජෝ පපතාමි තායේවප්පාහාරතාය. සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, තමේව කායං අස්සාසේන්තෝ පාණිනා ගත්තානි අනෝමජ්ජාමි. තස්ස මය්හං, සාරිපුත්ත, පාණිනා ගත්තානි අනෝමජ්ජතෝ පූතිමූලානි ලෝමානි කායස්මා පතන්ති තායේවප්පාහාරතාය.
There are some ascetics and brahmins who have this doctrine and view: ‘Purity comes from food.’ They say: ‘Let’s live on jujubes.’ So they eat jujubes and jujube powder, and drink jujube juice. And they enjoy many jujube concoctions. I recall eating just a single jujube. You might think that at that time the jujubes must have been very big. But you should not see it like this. The jujubes then were at most the same size as today. Eating so very little, my body became extremely emaciated. Due to eating so little, my limbs became like the joints of an eighty-year-old or a corpse, my bottom became like a camel’s hoof, my vertebrae stuck out like beads on a string, and my ribs were as gaunt as the broken-down rafters on an old barn. Due to eating so little, the gleam of my eyes sank deep in their sockets, like the gleam of water sunk deep down a well. Due to eating so little, my scalp shriveled and withered like a green bitter-gourd in the wind and sun. Due to eating so little, the skin of my belly stuck to my backbone, so that when I tried to rub the skin of my belly I grabbed my backbone, and when I tried to rub my backbone I rubbed the skin of my belly. Due to eating so little, when I tried to urinate or defecate I fell face down right there. Due to eating so little, when I tried to relieve my body by rubbing my limbs with my hands, the hair, rotted at its roots, fell out.
සන්ති ඛෝ පන, සාරිපුත්ත, ඒකේ සමණබ්‍රාහ්මණා ඒවංවාදිනෝ ඒවංදිට්ඨිනෝ: ‘ආහාරේන සුද්ධී(අ)ති. තේ ඒවමාහංසු: ‘මුග්ගේහි යාපේම …පේ… තිලේහි යාපේම …පේ… තණ්ඩුලේහි යාපේමා(අ)ති. තේ තණ්ඩුලම්පි ඛාදන්ති, තණ්ඩුලචුණ්ණම්පි ඛාදන්ති, තණ්ඩුලෝදකම්පි පිවන්ති—අනේකවිහිතම්පි තණ්ඩුලවිකතිං පරිභුඤ්ජන්ති. අභිජානාමි ඛෝ පනාහං, සාරිපුත්ත, ඒකංයේව තණ්ඩුලං ආහාරං ආහාරිතා. සියා ඛෝ පන තේ, සාරිපුත්ත, ඒවමස්ස: ‘මහා නූන තේන සමයේන තණ්ඩුලෝ අහෝසී(අ)ති. න ඛෝ පනේතං, සාරිපුත්ත, ඒවං දට්ඨබ්බං. තදාපි ඒතපරමෝයේව තණ්ඩුලෝ අහෝසි, සේය්‍යථාපි ඒතරහි. තස්ස මය්හං, සාරිපුත්ත, ඒකංයේව තණ්ඩුලං ආහාරං ආහාරයතෝ අධිමත්තකසිමානං පත්තෝ කායෝ හෝති. සේය්‍යථාපි නාම ආසීතිකපබ්බානි වා කාළපබ්බානි වා; ඒවමේවස්සු මේ අඞ්ගපච්චඞ්ගානි භවන්ති තායේවප්පාහාරතාය. සේය්‍යථාපි නාම ඕට්ඨපදං; ඒවමේවස්සු මේ ආනිසදං හෝති තායේවප්පාහාරතාය. සේය්‍යථාපි නාම වට්ටනාවළී; ඒවමේවස්සු මේ පිට්ඨිකණ්ටකෝ උන්නතාවනතෝ හෝති තායේවප්පාහාරතාය. සේය්‍යථාපි නාම ජරසාලාය ගෝපානසියෝ ඕලුග්ගවිලුග්ගා භවන්ති; ඒවමේවස්සු මේ ඵාසුළියෝ ඕලුග්ගවිලුග්ගා භවන්ති තායේවප්පාහාරතාය. සේය්‍යථාපි නාම ගම්භීරේ උදපානේ උදකතාරකා ගම්භීරගතා ඕක්ඛායිකා දිස්සන්ති; ඒවමේවස්සු මේ අක්ඛිකූපේසු අක්ඛිතාරකා ගම්භීරගතා ඕක්ඛායිකා දිස්සන්ති තායේවප්පාහාරතාය. සේය්‍යථාපි නාම තිත්තකාලාබු ආමකච්ඡින්නෝ වාතාතපේන සම්ඵුටිතෝ හෝති සම්මිලාතෝ; ඒවමේවස්සු මේ සීසච්ඡවි සම්ඵුටිතා හෝති සම්මිලාතා තායේවප්පාහාරතාය. සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, ‘උදරච්ඡවිං පරිමසිස්සාමී(අ)ති පිට්ඨිකණ්ටකංයේව පරිග්ගණ්හාමි, ‘පිට්ඨිකණ්ටකං පරිමසිස්සාමී(අ)ති උදරච්ඡවිංයේව පරිග්ගණ්හාමි. යාවස්සු මේ, සාරිපුත්ත, උදරච්ඡවි පිට්ඨිකණ්ටකං අල්ලීනා හෝති තායේවප්පාහාරතාය. සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, ‘වච්චං වා මුත්තං වා කරිස්සාමී(අ)ති තත්ථේව අවකුජ්ජෝ පපතාමි තායේවප්පාහාරතාය. සෝ ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, තමේව කායං අස්සාසේන්තෝ පාණිනා ගත්තානි අනෝමජ්ජාමි. තස්ස මය්හං, සාරිපුත්ත, පාණිනා ගත්තානි අනෝමජ්ජතෝ පූතිමූලානි ලෝමානි කායස්මා පතන්ති තායේවප්පාහාරතාය.
There are some ascetics and brahmins who have this doctrine and view: ‘Purity comes from food.’ They say: ‘Let’s live on mung beans.’ … ‘Let’s live on sesame.’ … ‘Let’s live on ordinary rice.’ … Due to eating so little, when I tried to relieve my body by rubbing my limbs with my hands, the hair, rotted at its roots, fell out.
තායපි ඛෝ අහං, සාරිපුත්ත, ඉරියාය තාය පටිපදාය තාය දුක්කරකාරිකාය නාජ්ඣගමං උත්තරිං මනුස්සධම්මා අලමරියඤාණදස්සනවිසේසං. තං කිස්ස හේතු? ඉමිස්සායේව අරියාය පඤ්ඤාය අනධිගමා, යායං අරියා පඤ්ඤා අධිගතා අරියා නිය්‍යානිකා, නිය්‍යාති තක්කරස්ස සම්මා දුක්ඛක්ඛයාය.
But Sāriputta, I did not achieve any superhuman distinction in knowledge and vision worthy of the noble ones by that conduct, that practice, that grueling work. Why is that? Because I didn’t achieve that noble wisdom that’s noble and emancipating, and which leads someone who practices it to the complete ending of suffering.
සන්ති ඛෝ පන, සාරිපුත්ත, ඒකේ සමණබ්‍රාහ්මණා ඒවංවාදිනෝ ඒවංදිට්ඨිනෝ: ‘සංසාරේන සුද්ධී(අ)ති. න ඛෝ පන සෝ, සාරිපුත්ත, සංසාරෝ සුලභරූපෝ යෝ මයා අසංසරිතපුබ්බෝ ඉමිනා දීඝේන අද්ධුනා, අඤ්ඤත්‍ර සුද්ධාවාසේහි දේවේහි. සුද්ධාවාසේ චාහං, සාරිපුත්ත, දේවේ සංසරේය්‍යං, නයිමං ලෝකං පුනරාගච්ඡේය්‍යං.
There are some ascetics and brahmins who have this doctrine and view: ‘Purity comes from transmigration.’ But it’s not easy to find a realm that I haven’t previously transmigrated to in all this long time, except for the gods of the pure abodes. For if I had transmigrated to the gods of the pure abodes I would not have returned to this realm again.
සන්ති ඛෝ පන, සාරිපුත්ත, ඒකේ සමණබ්‍රාහ්මණා ඒවංවාදිනෝ ඒවංදිට්ඨිනෝ: ‘උපපත්තියා සුද්ධී(අ)ති. න ඛෝ පන සා, සාරිපුත්ත, උපපත්ති සුලභරූපා යා මයා අනුපපන්නපුබ්බා ඉමිනා දීඝේන අද්ධුනා, අඤ්ඤත්‍ර සුද්ධාවාසේහි දේවේහි. සුද්ධාවාසේ චාහං, සාරිපුත්ත, දේවේ උපපජ්ජේය්‍යං, නයිමං ලෝකං පුනරාගච්ඡේය්‍යං.
There are some ascetics and brahmins who have this doctrine and view: ‘Purity comes from rebirth.’ But it’s not easy to find any rebirth that I haven’t previously been reborn in …
සන්ති ඛෝ පන, සාරිපුත්ත, ඒකේ සමණබ්‍රාහ්මණා ඒවංවාදිනෝ ඒවංදිට්ඨිනෝ: ‘ආවාසේන සුද්ධී(අ)ති. න ඛෝ පන සෝ, සාරිපුත්ත, ආවාසෝ සුලභරූපෝ යෝ මයා අනාවුට්ඨපුබ්බෝ ඉමිනා දීඝේන අද්ධුනා, අඤ්ඤත්‍ර සුද්ධාවාසේහි දේවේහි. සුද්ධාවාසේ චාහං, සාරිපුත්ත, දේවේ ආවසේය්‍යං, නයිමං ලෝකං පුනරාගච්ඡේය්‍යං.
There are some ascetics and brahmins who have this doctrine and view: ‘Purity comes from abode of rebirth.’ But it’s not easy to find an abode where I haven’t previously abided …
සන්ති ඛෝ පන, සාරිපුත්ත, ඒකේ සමණබ්‍රාහ්මණා ඒවංවාදිනෝ ඒවංදිට්ඨිනෝ: ‘යඤ්ඤේන සුද්ධී(අ)ති. න ඛෝ පන සෝ, සාරිපුත්ත, යඤ්ඤෝ සුලභරූපෝ යෝ මයා අයිට්ඨපුබ්බෝ ඉමිනා දීඝේන අද්ධුනා, තඤ්ච ඛෝ රඤ්ඤා වා සතා ඛත්තියේන මුද්ධාවසිත්තේන බ්‍රාහ්මණේන වා මහාසාලේන.
There are some ascetics and brahmins who have this doctrine and view: ‘Purity comes from sacrifice.’ But it’s not easy to find a sacrifice that I haven’t previously offered in all this long time, when I was an anointed aristocratic king or a well-to-do brahmin.
සන්ති ඛෝ පන, සාරිපුත්ත, ඒකේ සමණබ්‍රාහ්මණා ඒවංවාදිනෝ ඒවංදිට්ඨිනෝ: ‘අග්ගිපරිචරියාය සුද්ධී(අ)ති. න ඛෝ පන සෝ, සාරිපුත්ත, අග්ගි සුලභරූපෝ යෝ මයා අපරිචිණ්ණපුබ්බෝ ඉමිනා දීඝේන අද්ධුනා, තඤ්ච ඛෝ රඤ්ඤා වා සතා ඛත්තියේන මුද්ධාවසිත්තේන බ්‍රාහ්මණේන වා මහාසාලේන.
There are some ascetics and brahmins who have this doctrine and view: ‘Purity comes from serving the sacred flame.’ But it’s not easy to find a fire that I haven’t previously served in all this long time, when I was an anointed aristocratic king or a well-to-do brahmin.
සන්ති ඛෝ පන, සාරිපුත්ත, ඒකේ සමණබ්‍රාහ්මණා ඒවංවාදිනෝ ඒවංදිට්ඨිනෝ: ‘යාවදේවායං භවං පුරිසෝ දහරෝ හෝති යුවා සුසුකාළකේසෝ භද්‍රේන යෝබ්බනේන සමන්නාගතෝ පඨමේන වයසා තාවදේව පරමේන පඤ්ඤාවේය්‍යත්තියේන සමන්නාගතෝ හෝති. යතෝ ච ඛෝ අයං භවං පුරිසෝ ජිණ්ණෝ හෝති වුද්ධෝ මහල්ලකෝ අද්ධගතෝ වයෝඅනුප්පත්තෝ, ආසීතිකෝ වා නාවුතිකෝ වා වස්සසතිකෝ වා ජාතියා, අථ තම්හා පඤ්ඤාවේය්‍යත්තියා, පරිහායතී(අ)ති. න ඛෝ පනේතං, සාරිපුත්ත, ඒවං දට්ඨබ්බං. අහං ඛෝ පන, සාරිපුත්ත, ඒතරහි ජිණ්ණෝ වුද්ධෝ මහල්ලකෝ අද්ධගතෝ වයෝඅනුප්පත්තෝ, ආසීතිකෝ මේ වයෝ වත්තති. ඉධ මේ අස්සු, සාරිපුත්ත, චත්තාරෝ සාවකා වස්සසතායුකා වස්සසතජීවිනෝ, පරමාය සතියා ච ගතියා ච ධිතියා ච සමන්නාගතා පරමේන ච පඤ්ඤාවේය්‍යත්තියේන. සේය්‍යථාපි, සාරිපුත්ත, දළ්හධම්මා ධනුග්ගහෝ සික්ඛිතෝ කතහත්ථෝ කතූපාසනෝ ලහුකේන අසනේන අප්පකසිරේනේව තිරියං තාලච්ඡායං අතිපාතේය්‍ය, ඒවං අධිමත්තසතිමන්තෝ ඒවං අධිමත්තගතිමන්තෝ ඒවං අධිමත්තධිතිමන්තෝ ඒවං පරමේන පඤ්ඤාවේය්‍යත්තියේන සමන්නාගතා. තේ මං චතුන්නං සතිපට්ඨානානං උපාදායුපාදාය පඤ්හං පුච්ඡේය්‍යුං, පුට්ඨෝ පුට්ඨෝ චාහං තේසං බ්‍යාකරේය්‍යං, බ්‍යාකතඤ්ච මේ බ්‍යාකතතෝ ධාරේය්‍යුං, න ච මං දුතියකං උත්තරි පටිපුච්ඡේය්‍යුං. අඤ්ඤත්‍ර අසිතපීතඛායිතසායිතා අඤ්ඤත්‍ර උච්චාරපස්සාවකම්මා, අඤ්ඤත්‍ර නිද්දාකිලමථපටිවිනෝදනා අපරියාදින්නායේවස්ස, සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස ධම්මදේසනා, අපරියාදින්නංයේවස්ස තථාගතස්ස ධම්මපදබ්‍යඤ්ජනං, අපරියාදින්නංයේවස්ස තථාගතස්ස පඤ්හපටිභානං. අථ මේ තේ චත්තාරෝ සාවකා වස්සසතායුකා වස්සසතජීවිනෝ වස්සසතස්ස අච්චයේන කාලං කරේය්‍යුං. මඤ්චකේන චේපි මං, සාරිපුත්ත, පරිහරිස්සථ, නේවත්ථි තථාගතස්ස පඤ්ඤාවේය්‍යත්තියස්ස අඤ්ඤථත්තං.
There are some ascetics and brahmins who have this doctrine and view: ‘So long as this gentleman is youthful, young, black-haired, blessed with youth, in the prime of life he will be endowed with perfect lucidity of wisdom. But when he’s old, elderly, and senior, advanced in years, and has reached the final stage of life—eighty, ninety, or a hundred years old—he will lose his lucidity of wisdom.’ But you should not see it like this. For now I am old, elderly, and senior, I’m advanced in years, and have reached the final stage of life. I am eighty years old. Suppose I had four disciples with a lifespan of a hundred years. And they each were perfect in memory, range, retention, and perfect lucidity of wisdom. Imagine how easily a well-trained expert archer with a strong bow would shoot a light arrow across the shadow of a palm tree. That’s how extraordinary they were in memory, range, retention, and perfect lucidity of wisdom. They’d bring up questions about the four kinds of mindfulness meditation again and again, and I would answer each question. They’d remember the answers and not ask the same question twice. And they’d pause only to eat and drink, go to the toilet, and sleep to dispel weariness. But the Realized One would not run out of Dhamma teachings, words and phrases of the teachings, or spontaneous answers. And at the end of a hundred years my four disciples would pass away. Even if you have to carry me around on a stretcher, there will never be any deterioration in the Realized One’s lucidity of wisdom.
යං ඛෝ තං, සාරිපුත්ත, සම්මා වදමානෝ වදේය්‍ය: ‘අසම්මෝහධම්මෝ සත්තෝ ලෝකේ උප්පන්නෝ බහුජනහිතාය බහුජනසුඛාය ලෝකානුකම්පාය අත්ථාය හිතාය සුඛාය දේවමනුස්සානන්(අ)ති, මමේව තං සම්මා වදමානෝ වදේය්‍ය ‘අසම්මෝහධම්මෝ සත්තෝ ලෝකේ උප්පන්නෝ බහුජනහිතාය බහුජනසුඛාය ලෝකානුකම්පාය අත්ථාය හිතාය සුඛාය දේවමනුස්සානන්(අ)”ති.
And if there’s anyone of whom it may be rightly said that a being not liable to delusion has arisen in the world for the welfare and happiness of the people, out of compassion for the world, for the benefit, welfare, and happiness of gods and humans, it’s of me that this should be said.”
තේන ඛෝ පන සමයේන ආයස්මා නාගසමාලෝ භගවතෝ පිට්ඨිතෝ ඨිතෝ හෝති භගවන්තං බීජයමානෝ. අථ ඛෝ ආයස්මා නාගසමාලෝ භගවන්තං ඒතදවෝච:
Now at that time Venerable Nāgasamāla was standing behind the Buddha fanning him. Then he said to the Buddha:
“අච්ඡරියං, භන්තේ, අබ්භුතං, භන්තේ. අපි හි මේ, භන්තේ, ඉමං ධම්මපරියායං සුත්වා ලෝමානි හට්ඨානි. කෝනාමෝ අයං, භන්තේ, ධම්මපරියායෝ”ති?
“It’s incredible, sir, it’s amazing! While I was listening to this exposition of the teaching my hair stood up! What is the name of this exposition of the teaching?”
“තස්මාතිහ ත්වං, නාගසමාල, ඉමං ධම්මපරියායං ලෝමහංසනපරියායෝත්වේව නං ධාරේහී”ති.
“Well, Nāgasamāla, you may remember this exposition of the teaching as ‘The Hair-raising Discourse’.”
ඉදමවෝච භගවා. අත්තමනෝ ආයස්මා නාගසමාලෝ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දීති.
That is what the Buddha said. Satisfied, Venerable Nāgasamāla was happy with what the Buddha said.
මහාසීහනාදසුත්තං නිට්ඨිතං දුතියං.
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
