| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၆. မဟာသုပိနသုတ္တံ
6. Mahāsupinasuttaṃ
၁၉၆. ‘‘တထာဂတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော ပဉ္စ မဟာသုပိနာ ပာတုရဟေသုံ။ ကတမေ ပဉ္စ? တထာဂတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော အယံ မဟာပထဝီ မဟာသယနံ အဟောသိ, ဟိမဝာ ပဗ္ဗတရာဇာ ဗိဗ္ဗောဟနံ 1 အဟောသိ, ပုရတ္ထိမေ သမုဒ္ဒေ ဝာမော ဟတ္ထော ဩဟိတော အဟောသိ, ပစ္ဆိမေ သမုဒ္ဒေ ဒက္ခိဏော ဟတ္ထော ဩဟိတော အဟောသိ, ဒက္ခိဏေ သမုဒ္ဒေ ဥဘော ပာဒာ ဩဟိတာ အဟေသုံ။ တထာဂတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော အယံ ပဌမော မဟာသုပိနော ပာတုရဟောသိ။
196. ‘‘Tathāgatassa, bhikkhave, arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato pañca mahāsupinā pāturahesuṃ. Katame pañca? Tathāgatassa, bhikkhave, arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato ayaṃ mahāpathavī mahāsayanaṃ ahosi, himavā pabbatarājā bibbohanaṃ 2 ahosi, puratthime samudde vāmo hattho ohito ahosi, pacchime samudde dakkhiṇo hattho ohito ahosi, dakkhiṇe samudde ubho pādā ohitā ahesuṃ. Tathāgatassa, bhikkhave, arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato ayaṃ paṭhamo mahāsupino pāturahosi.
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတသ္သ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော တိရိယာ နာမ တိဏဇာတိ နာဘိယာ ဥဂ္ဂန္တ္ဝာ နဘံ အာဟစ္စ ဌိတာ အဟောသိ။ တထာဂတသ္သ, ဘိက္ခဝေ , အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော အယံ ဒုတိယော မဟာသုပိနော ပာတုရဟောသိ။
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, tathāgatassa arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato tiriyā nāma tiṇajāti nābhiyā uggantvā nabhaṃ āhacca ṭhitā ahosi. Tathāgatassa, bhikkhave , arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato ayaṃ dutiyo mahāsupino pāturahosi.
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတသ္သ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော သေတာ ကိမီ ကဏ္ဟသီသာ ပာဒေဟိ ဥသ္သက္ကိတ္ဝာ ( ) 3 ယာဝ ဇာဏုမဏ္ဍလာ ပဋိစ္ဆာဒေသုံ။ တထာဂတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော အယံ တတိယော မဟာသုပိနော ပာတုရဟောသိ။
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, tathāgatassa arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato setā kimī kaṇhasīsā pādehi ussakkitvā ( ) 4 yāva jāṇumaṇḍalā paṭicchādesuṃ. Tathāgatassa, bhikkhave, arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato ayaṃ tatiyo mahāsupino pāturahosi.
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတသ္သ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော စတ္တာရော သကုဏာ နာနာဝဏ္ဏာ စတူဟိ ဒိသာဟိ အာဂန္တ္ဝာ ပာဒမူလေ နိပတိတ္ဝာ သဗ္ဗသေတာ သမ္ပဇ္ဇိံသု။ တထာဂတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော အယံ စတုတ္ထော မဟာသုပိနော ပာတုရဟောသိ။
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, tathāgatassa arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato cattāro sakuṇā nānāvaṇṇā catūhi disāhi āgantvā pādamūle nipatitvā sabbasetā sampajjiṃsu. Tathāgatassa, bhikkhave, arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato ayaṃ catuttho mahāsupino pāturahosi.
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတော အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓော ဗောဓိသတ္တောဝ သမာနော မဟတော မီဠ္ဟပဗ္ဗတသ္သ ဥပရူပရိ စင္ကမတိ အလိပ္ပမာနော မီဠ္ဟေန။ တထာဂတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော အယံ ပဉ္စမော မဟာသုပိနော ပာတုရဟောသိ။
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, tathāgato arahaṃ sammāsambuddho pubbeva sambodhā anabhisambuddho bodhisattova samāno mahato mīḷhapabbatassa uparūpari caṅkamati alippamāno mīḷhena. Tathāgatassa, bhikkhave, arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato ayaṃ pañcamo mahāsupino pāturahosi.
‘‘ယမ္ပိ , ဘိက္ခဝေ, တထာဂတသ္သ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော အယံ မဟာပထဝီ မဟာသယနံ အဟောသိ, ဟိမဝာ ပဗ္ဗတရာဇာ ဗိဗ္ဗောဟနံ အဟောသိ, ပုရတ္ထိမေ သမုဒ္ဒေ ဝာမော ဟတ္ထော ဩဟိတော အဟောသိ, ပစ္ဆိမေ သမုဒ္ဒေ ဒက္ခိဏော ဟတ္ထော ဩဟိတော အဟောသိ, ဒက္ခိဏေ သမုဒ္ဒေ ဥဘော ပာဒာ ဩဟိတာ အဟေသုံ; တထာဂတေန , ဘိက္ခဝေ, အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန အနုတ္တရာ သမ္မာသမ္ဗောဓိ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓာ။ တသ္သာ အဘိသမ္ဗောဓာယ အယံ ပဌမော မဟာသုပိနော ပာတုရဟောသိ။
‘‘Yampi , bhikkhave, tathāgatassa arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato ayaṃ mahāpathavī mahāsayanaṃ ahosi, himavā pabbatarājā bibbohanaṃ ahosi, puratthime samudde vāmo hattho ohito ahosi, pacchime samudde dakkhiṇo hattho ohito ahosi, dakkhiṇe samudde ubho pādā ohitā ahesuṃ; tathāgatena , bhikkhave, arahatā sammāsambuddhena anuttarā sammāsambodhi abhisambuddhā. Tassā abhisambodhāya ayaṃ paṭhamo mahāsupino pāturahosi.
‘‘ယမ္ပိ , ဘိက္ခဝေ, တထာဂတသ္သ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော တိရိယာ နာမ တိဏဇာတိ နာဘိယာ ဥဂ္ဂန္တ္ဝာ နဘံ အာဟစ္စ ဌိတာ အဟောသိ; တထာဂတေန, ဘိက္ခဝေ, အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန အရိယော အဋ္ဌင္ဂိကော မဂ္ဂော အဘိသမ္ဗုဇ္ဈိတ္ဝာ ယာဝ ဒေဝမနုသ္သေဟိ သုပ္ပကာသိတော။ တသ္သ အဘိသမ္ဗောဓာယ အယံ ဒုတိယော မဟာသုပိနော ပာတုရဟောသိ။
‘‘Yampi , bhikkhave, tathāgatassa arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato tiriyā nāma tiṇajāti nābhiyā uggantvā nabhaṃ āhacca ṭhitā ahosi; tathāgatena, bhikkhave, arahatā sammāsambuddhena ariyo aṭṭhaṅgiko maggo abhisambujjhitvā yāva devamanussehi suppakāsito. Tassa abhisambodhāya ayaṃ dutiyo mahāsupino pāturahosi.
‘‘ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတသ္သ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော သေတာ ကိမီ ကဏ္ဟသီသာ ပာဒေဟိ ဥသ္သက္ကိတ္ဝာ ယာဝ ဇာဏုမဏ္ဍလာ ပဋိစ္ဆာဒေသုံ; ဗဟူ, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟီ ဩဒာတဝသနာ တထာဂတံ ပာဏုပေတာ 5 သရဏံ ဂတာ။ တသ္သ အဘိသမ္ဗောဓာယ အယံ တတိယော မဟာသုပိနော ပာတုရဟောသိ။
‘‘Yampi, bhikkhave, tathāgatassa arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato setā kimī kaṇhasīsā pādehi ussakkitvā yāva jāṇumaṇḍalā paṭicchādesuṃ; bahū, bhikkhave, gihī odātavasanā tathāgataṃ pāṇupetā 6 saraṇaṃ gatā. Tassa abhisambodhāya ayaṃ tatiyo mahāsupino pāturahosi.
‘‘ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတသ္သ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော စတ္တာရော သကုဏာ နာနာဝဏ္ဏာ စတူဟိ ဒိသာဟိ အာဂန္တ္ဝာ ပာဒမူလေ နိပတိတ္ဝာ သဗ္ဗသေတာ သမ္ပဇ္ဇိံသု; စတ္တာရောမေ, ဘိက္ခဝေ, ဝဏ္ဏာ ခတ္တိယာ ဗ္ရာဟ္မဏာ ဝေသ္သာ သုဒ္ဒာ တေ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ အနုတ္တရံ ဝိမုတ္တိံ သစ္ဆိကရောန္တိ။ တသ္သ အဘိသမ္ဗောဓာယ အယံ စတုတ္ထော မဟာသုပိနော ပာတုရဟောသိ။
‘‘Yampi, bhikkhave, tathāgatassa arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato cattāro sakuṇā nānāvaṇṇā catūhi disāhi āgantvā pādamūle nipatitvā sabbasetā sampajjiṃsu; cattārome, bhikkhave, vaṇṇā khattiyā brāhmaṇā vessā suddā te tathāgatappavedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajitvā anuttaraṃ vimuttiṃ sacchikaronti. Tassa abhisambodhāya ayaṃ catuttho mahāsupino pāturahosi.
‘‘ယမ္ပိ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတော အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓော ဗောဓိသတ္တောဝ သမာနော မဟတော မီဠ္ဟပဗ္ဗတသ္သ ဥပရူပရိ စင္ကမတိ အလိပ္ပမာနော မီဠ္ဟေန; လာဘီ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတော စီဝရပိဏ္ဍပာတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနံ, တံ 7 တထာဂတော အဂထိတော 8 အမုစ္ဆိတော အနဇ္ဈောသန္နော 9 အာဒီနဝဒသ္သာဝီ နိသ္သရဏပညော ပရိဘုဉ္ဇတိ။ တသ္သ အဘိသမ္ဗောဓာယ အယံ ပဉ္စမော မဟာသုပိနော ပာတုရဟောသိ။
‘‘Yampi, bhikkhave, tathāgato arahaṃ sammāsambuddho pubbeva sambodhā anabhisambuddho bodhisattova samāno mahato mīḷhapabbatassa uparūpari caṅkamati alippamāno mīḷhena; lābhī, bhikkhave, tathāgato cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ, taṃ 10 tathāgato agathito 11 amucchito anajjhosanno 12 ādīnavadassāvī nissaraṇapañño paribhuñjati. Tassa abhisambodhāya ayaṃ pañcamo mahāsupino pāturahosi.
‘‘တထာဂတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပုဗ္ဗေဝ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဗောဓိသတ္တသ္သေဝ သတော ဣမေ ပဉ္စ မဟာသုပိနာ ပာတုရဟေသု’’န္တိ။ ဆဋ္ဌံ။
‘‘Tathāgatassa, bhikkhave, arahato sammāsambuddhassa pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato ime pañca mahāsupinā pāturahesu’’nti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၆. မဟာသုပိနသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 6. Mahāsupinasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၆. မဟာသုပိနသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 6. Mahāsupinasuttavaṇṇanā
