| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationမဇ္ဈိမ နိကာယ ၃၈
The Middle-Length Suttas Collection 38
မဟာတဏှာသင်္ခယသုတ္တ
The Longer Discourse on the Ending of Craving
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery.
တေန ခေါ ပန သမယေန သာတိဿ နာမ ဘိက္ခုနော ကေဝဋ္ဋပုတ္တဿ ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ: “တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ အနညန်”တိ၊
Now at that time a bhikkhu called Sāti, the fisherman’s son, had the following harmful misconception: “As I understand the Buddha’s teachings, it is this very same consciousness that roams and transmigrates, not another.”
အဿောသုံ ခေါ သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ: “သာတိဿ ကိရ နာမ ဘိက္ခုနော ကေဝဋ္ဋပုတ္တဿ ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ: ‘တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ, အနညန်'”တိ၊ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ယေန သာတိ ဘိက္ခု ကေဝဋ္ဋပုတ္တော တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ သာတိံ ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ ဧတဒဝေါစုံ: “သစ္စံ ကိရ တေ, အာဝုသော သာတိ, ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ: ‘တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ, အနညန်'”တိ?
Several bhikkhus heard about this. They went up to Sāti and said to him, “Is it really true, Friend Sāti, that you have such a harmful misconception: ‘As I understand the Buddha’s teachings, it is this very same consciousness that roams and transmigrates, not another’?”
“ဧဝံ ဗျာ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ, အနညန်”တိ၊
“Absolutely, friends. As I understand the Buddha’s teachings, it is this very same consciousness that roams and transmigrates, not another.”
အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ သာတိံ ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ ဧတသ္မာ ပါပကာ ဒိဋ္ဌိဂတာ ဝိဝေစေတုကာမာ သမနုယုဉ္ဇန္တိ သမနုဂါဟန္တိ သမနုဘာသန္တိ: “မာ ဧဝံ, အာဝုသော သာတိ, အဝစ, မာ ဘဂဝန္တံ အဗ္ဘာစိက္ခိ, န ဟိ သာဓု ဘဂဝတော အဗ္ဘက္ခာနံ, န ဟိ ဘဂဝါ ဧဝံ ဝဒေယျ၊ အနေကပရိယာယေနာဝုသော သာတိ, ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နံ ဝိညာဏံ ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ, အညတြ ပစ္စယာ နတ္ထိ ဝိညာဏဿ သမ္ဘဝေါ”တိ၊
Then, wishing to dissuade Sāti from his view, the bhikkhus pursued, pressed, and grilled him, “Don’t say that, Sāti! Don’t misrepresent the Buddha, for misrepresentation of the Buddha is not good. And the Buddha would not say that. In many ways the Buddha has said that consciousness is dependently originated, since without a cause, consciousness does not come to be.”
ဧဝမ္ပိ ခေါ သာတိ ဘိက္ခု ကေဝဋ္ဋပုတ္တော တေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမနုယုဉ္ဇိယမာနော သမနုဂါဟိယမာနော သမနုဘာသိယမာနော တဒေဝ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ထာမသာ ပရာမာသာ အဘိနိဝိဿ ဝေါဟရတိ: “ဧဝံ ဗျာ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ အနညန်”တိ၊
But even though the bhikkhus pressed him in this way, Sāti obstinately stuck to his misconception and insisted on stating it.
ယတော ခေါ တေ ဘိက္ခူ နာသက္ခိံသု သာတိံ ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ ဧတသ္မာ ပါပကာ ဒိဋ္ဌိဂတာ ဝိဝေစေတုံ, အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု၊ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ: “သာတိဿ နာမ, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနော ကေဝဋ္ဋပုတ္တဿ ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ: ‘တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ, အနညန်'တိ၊ အဿုမှ ခေါ မယံ, ဘန္တေ, သာတိဿ ကိရ နာမ ဘိက္ခုနော ကေဝဋ္ဋပုတ္တဿ ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ: ‘တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ, အနညန်'တိ၊ အထ ခေါ မယံ, ဘန္တေ, ယေန သာတိ ဘိက္ခု ကေဝဋ္ဋပုတ္တော တေနုပသင်္ကမိမှ; ဥပသင်္ကမိတွာ သာတိံ ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ ဧတဒဝေါစုမှ: ‘သစ္စံ ကိရ တေ, အာဝုသော သာတိ, ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ: “တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ, အနညန်”'တိ? ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဘန္တေ, သာတိ ဘိက္ခု ကေဝဋ္ဋပုတ္တော အမှေ ဧတဒဝေါစ: ‘ဧဝံ ဗျာ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ, အနညန်'တိ၊ အထ ခေါ မယံ, ဘန္တေ, သာတိံ ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ ဧတသ္မာ ပါပကာ ဒိဋ္ဌိဂတာ ဝိဝေစေတုကာမာ သမနုယုဉ္ဇိမှ သမနုဂါဟိမှ သမနုဘာသိမှ: ‘မာ ဧဝံ, အာဝုသော သာတိ, အဝစ, မာ ဘဂဝန္တံ အဗ္ဘာစိက္ခိ, န ဟိ သာဓု ဘဂဝတော အဗ္ဘက္ခာနံ, န ဟိ ဘဂဝါ ဧဝံ ဝဒေယျ၊ အနေကပရိယာယေနာဝုသော သာတိ, ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နံ ဝိညာဏံ ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ, အညတြ ပစ္စယာ နတ္ထိ ဝိညာဏဿ သမ္ဘဝေါ'တိ၊ ဧဝမ္ပိ ခေါ, ဘန္တေ, သာတိ ဘိက္ခု ကေဝဋ္ဋပုတ္တော အမှေဟိ သမနုယုဉ္ဇိယမာနော သမနုဂါဟိယမာနော သမနုဘာသိယမာနော တဒေဝ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ထာမသာ ပရာမသာ အဘိနိဝိဿ ဝေါဟရတိ: ‘ဧဝံ ဗျာ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ, အနညန်'တိ၊ ယတော ခေါ မယံ, ဘန္တေ, နာသက္ခိမှ သာတိံ ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ ဧတသ္မာ ပါပကာ ဒိဋ္ဌိဂတာ ဝိဝေစေတုံ, အထ မယံ ဧတမတ္ထံ ဘဂဝတော အာရောစေမာ”တိ၊
When they weren’t able to dissuade Sāti from his view, the bhikkhus went to the Buddha, bowed, sat down to one side, and told him what had happened.
အထ ခေါ ဘဂဝါ အညတရံ ဘိက္ခုံ အာမန္တေသိ: “ဧဟိ တွံ ဘိက္ခု, မမ ဝစနေန သာတိံ ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ အာမန္တေဟိ: ‘သတ္ထာ တံ, အာဝုသော သာတိ, အာမန္တေတီ'”တိ၊
So the Buddha addressed a certain monk, “Please, monk, in my name tell the bhikkhu Sāti that the teacher summons him.”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”တိ ခေါ သော ဘိက္ခု ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ ယေန သာတိ ဘိက္ခု ကေဝဋ္ဋပုတ္တော တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ သာတိံ ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ: “သတ္ထာ တံ, အာဝုသော သာတိ, အာမန္တေတီ”တိ၊
“Yes, sir,” that monk replied. He went to Sāti and said to him, “Friend Sāti, the teacher summons you.”
“ဧဝမာဝုသော”တိ ခေါ သာတိ ဘိက္ခု ကေဝဋ္ဋပုတ္တော တဿ ဘိက္ခုနော ပဋိဿုတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ၊ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ သာတိံ ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ: “သစ္စံ ကိရ တေ, သာတိ, ဧဝရူပံ ပါပကံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ: ‘တထာဟံ ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ, အနညန်'”တိ?
“Yes, friend,” Sāti replied. He went to the Buddha, bowed, and sat down to one side. The Buddha said to him, “Is it really true, Sāti, that you have such a harmful misconception: ‘As I understand the Buddha’s teachings, it is this very same consciousness that roams and transmigrates, not another’?”
“ဧဝံ ဗျာ ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ ယထာ တဒေဝိဒံ ဝိညာဏံ သန္ဓာဝတိ သံသရတိ, အနညန်”တိ၊
“Absolutely, sir. As I understand the Buddha’s teachings, it is this very same consciousness that roams and transmigrates, not another.”
“ကတမံ တံ, သာတိ, ဝိညာဏန်”တိ?
“Sāti, what is that consciousness?”
“ယွာယံ, ဘန္တေ, ဝဒေါ ဝေဒေယျော တတြ တတြ ကလျာဏပါပကာနံ ကမ္မာနံ ဝိပါကံ ပဋိသံဝေဒေတီ”တိ၊
“Sir, he is the speaker, the knower who experiences the results of good and bad deeds in all the different realms.”
“ကဿ နု ခေါ နာမ တွံ, မောဃပုရိသ, မယာ ဧဝံ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာသိ? နနု မယာ, မောဃပုရိသ, အနေကပရိယာယေန ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နံ ဝိညာဏံ ဝုတ္တံ, အညတြ ပစ္စယာ နတ္ထိ ဝိညာဏဿ သမ္ဘဝေါတိ? အထ စ ပန တွံ, မောဃပုရိသ, အတ္တနာ ဒုဂ္ဂဟိတေန အမှေ စေဝ အဗ္ဘာစိက္ခသိ, အတ္တာနဉ္စ ခဏသိ, ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝသိ၊ တဉှိ တေ, မောဃပုရိသ, ဘဝိဿတိ ဒီဃရတ္တံ အဟိတာယ ဒုက္ခာယာ”တိ၊
“Silly man, who on earth have you ever known me to teach in that way? Haven’t I said in many ways that consciousness is dependently originated, since consciousness does not arise without a cause? But still you misrepresent me by your wrong grasp, harm yourself, and make much bad karma. This will be for your lasting harm and suffering.”
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ: “တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နာယံ သာတိ ဘိက္ခု ကေဝဋ္ဋပုတ္တော ဥသ္မီကတောပိ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ”တိ?
Then the Buddha said to the bhikkhus, “What do you think, bhikkhus? Has this bhikkhu Sāti kindled even a spark of wisdom in this teaching and training?”
“ကိဉှိ သိယာ, ဘန္တေ? နော ဟေတံ, ဘန္တေ”တိ၊ ဧဝံ ဝုတ္တေ, သာတိ ဘိက္ခု ကေဝဋ္ဋပုတ္တော တုဏှီဘူတော မင်္ကုဘူတော ပတ္တက္ခန္ဓော အဓောမုခေါ ပဇ္ဈာယန္တော အပ္ပဋိဘာနော နိသီဒိ၊
“How could that be, sir? No, sir.” When this was said, Sāti sat silent, dismayed, shoulders drooping, downcast, depressed, with nothing to say.
အထ ခေါ ဘဂဝါ သာတိံ ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ တုဏှီဘူတံ မင်္ကုဘူတံ ပတ္တက္ခန္ဓံ အဓောမုခံ ပဇ္ဈာယန္တံ အပ္ပဋိဘာနံ ဝိဒိတွာ သာတိံ ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ: “ပညာယိဿသိ ခေါ တွံ, မောဃပုရိသ, ဧတေန သကေန ပါပကေန ဒိဋ္ဌိဂတေန၊ ဣဓာဟံ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိဿာမီ”တိ၊
Knowing this, the Buddha said, “Silly man, you will be known by your own harmful misconception. I’ll question the bhikkhus about this.”
အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ: “တုမှေပိ မေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာထ ယထာယံ သာတိ ဘိက္ခု ကေဝဋ္ဋပုတ္တော အတ္တနာ ဒုဂ္ဂဟိတေန အမှေ စေဝ အဗ္ဘာစိက္ခတိ, အတ္တာနဉ္စ ခဏတိ, ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝတီ”တိ?
Then the Buddha said to the bhikkhus, “Bhikkhus, do you understand my teachings as Sāti does, when he misrepresents me by his wrong grasp, harms himself, and makes much bad karma?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ၊ အနေကပရိယာယေန ဟိ နော, ဘန္တေ, ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နံ ဝိညာဏံ ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ, အညတြ ပစ္စယာ နတ္ထိ ဝိညာဏဿ သမ္ဘဝေါ”တိ၊
“No, sir. For in many ways the Buddha has told us that consciousness is dependently originated, since without a cause, consciousness does not come to be.”
“သာဓု သာဓု, ဘိက္ခဝေ၊ သာဓု ခေါ မေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာထ၊ အနေကပရိယာယေန ဟိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နံ ဝိညာဏံ ဝုတ္တံ မယာ, အညတြ ပစ္စယာ နတ္ထိ ဝိညာဏဿ သမ္ဘဝေါ”တိ၊ အထ စ ပနာယံ သာတိ ဘိက္ခု ကေဝဋ္ဋပုတ္တော အတ္တနာ ဒုဂ္ဂဟိတေန အမှေ စေဝ အဗ္ဘာစိက္ခတိ, အတ္တာနဉ္စ ခဏတိ, ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝတိ၊ တဉှိ တဿ မောဃပုရိသဿ ဘဝိဿတိ ဒီဃရတ္တံ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ၊
“Good, good, bhikkhus! It’s good that you understand my teaching like this. For in many ways I have told you that consciousness is dependently originated, since without a cause, consciousness does not come to be. But still this Sāti misrepresents me by his wrong grasp, harms himself, and makes much bad karma. This will be for his lasting harm and suffering.
“ယံ ယဒေဝ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စယံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, တေန တေနေဝ ဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ၊ စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, စက္ခုဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ; သောတဉ္စ ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, သောတဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ; ဃာနဉ္စ ပဋိစ္စ ဂန္ဓေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, ဃာနဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ; ဇိဝှဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, ဇိဝှါဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ; ကာယဉ္စ ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, ကာယဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ; မနဉ္စ ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, မနောဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ၊
Consciousness is reckoned according to the specific conditions dependent upon which it arises. Consciousness that arises dependent on the eye and sights is reckoned as eye consciousness. Consciousness that arises dependent on the ear and sounds is reckoned as ear consciousness. Consciousness that arises dependent on the nose and smells is reckoned as nose consciousness. Consciousness that arises dependent on the tongue and tastes is reckoned as tongue consciousness. Consciousness that arises dependent on the body and touches is reckoned as body consciousness. Consciousness that arises dependent on the mind and thoughts is reckoned as mind consciousness.
သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ယံ ယဒေဝ ပစ္စယံ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ တေန တေနေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ၊ ကဋ္ဌဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ, ကဋ္ဌဂ္ဂိတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ; သကလိကဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ, သကလိကဂ္ဂိတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ; တိဏဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ, တိဏဂ္ဂိတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ; ဂေါမယဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ, ဂေါမယဂ္ဂိတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ; ထုသဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ, ထုသဂ္ဂိတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ; သင်္ကာရဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ, သင်္ကာရဂ္ဂိတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ၊
It’s like fire, which is reckoned according to the specific conditions dependent upon which it burns. A fire that burns dependent on logs is reckoned as a log fire. A fire that burns dependent on twigs is reckoned as a twig fire. A fire that burns dependent on grass is reckoned as a grass fire. A fire that burns dependent on cow-dung is reckoned as a cow-dung fire. A fire that burns dependent on husks is reckoned as a husk fire. A fire that burns dependent on rubbish is reckoned as a rubbish fire.
ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယံ ယဒေဝ ပစ္စယံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, တေန တေနေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ၊ စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, စက္ခုဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ; သောတဉ္စ ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, သောတဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ, ဃာနဉ္စ ပဋိစ္စ ဂန္ဓေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, ဃာနဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ, ဇိဝှဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, ဇိဝှါဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ၊ ကာယဉ္စ ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, ကာယဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ၊ မနဉ္စ ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ, မနောဝိညာဏန္တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ၊
In the same way, consciousness is reckoned according to the specific conditions dependent upon which it arises. …
ဘူတမိဒန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ပဿထာ”တိ?
Bhikkhus, do you see that this has come to be?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“တဒါဟာရသမ္ဘဝန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ပဿထာ”တိ?
“Do you see that it originated with that as fuel?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“တဒါဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ, တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ပဿထာ”တိ?
“Do you see that when that fuel ceases, what has come to be is liable to cease?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“ဘူတမိဒံ နောဿူတိ, ဘိက္ခဝေ, ကင်္ခတော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိစိကိစ္ဆာ”တိ?
“Does doubt arise when you’re uncertain whether or not this has come to be?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“တဒါဟာရသမ္ဘဝံ နောဿူတိ, ဘိက္ခဝေ, ကင်္ခတော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိစိကိစ္ဆာ”တိ?
“Does doubt arise when you’re uncertain whether or not this has originated with that as fuel?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“တဒါဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ, တံ နိရောဓဓမ္မံ နောဿူတိ, ဘိက္ခဝေ, ကင်္ခတော ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိစိကိစ္ဆာ”တိ?
“Does doubt arise when you’re uncertain whether or not when that fuel ceases, what has come to be is liable to cease?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“ဘူတမိဒန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပဿတော ယာ ဝိစိကိစ္ဆာ သာ ပဟီယတီ”တိ?
“Is doubt given up in someone who truly sees with right understanding that this has come to be?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“တဒါဟာရသမ္ဘဝန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပဿတော ယာ ဝိစိကိစ္ဆာ သာ ပဟီယတီ”တိ?
“Is doubt given up in someone who truly sees with right understanding that this has originated with that as fuel?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“တဒါဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ, တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပဿတော ယာ ဝိစိကိစ္ဆာ သာ ပဟီယတီ”တိ?
“Is doubt given up in someone who truly sees with right understanding that when that fuel ceases, what has come to be is liable to cease?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“ဘူတမိဒန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဣတိပိ ဝေါ ဧတ္ထ နိဗ္ဗိစိကိစ္ဆာ”တိ?
“Are you free of doubt as to whether this has come to be?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“တဒါဟာရသမ္ဘဝန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဣတိပိ ဝေါ ဧတ္ထ နိဗ္ဗိစိကိစ္ဆာ”တိ?
“Are you free of doubt as to whether this has originated with that as fuel?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“တဒါဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဣတိပိ ဝေါ ဧတ္ထ နိဗ္ဗိစိကိစ္ဆာ”တိ?
“Are you free of doubt as to whether when that fuel ceases, what has come to be is liable to cease?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“ဘူတမိဒန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ သုဒိဋ္ဌန်”တိ?
“Have you truly seen clearly with right understanding that this has come to be?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“တဒါဟာရသမ္ဘဝန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ သုဒိဋ္ဌန်”တိ?
“Have you truly seen clearly with right understanding that this has originated with that as fuel?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“တဒါဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ သုဒိဋ္ဌန်”တိ?
“Have you truly seen clearly with right understanding that when that fuel ceases, what has come to be is liable to cease?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“ဣမဉ္စေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဒိဋ္ဌိံ ဧဝံ ပရိသုဒ္ဓံ ဧဝံ ပရိယောဒါတံ အလ္လီယေထ ကေလာယေထ ဓနာယေထ မမာယေထ, အပိ နု မေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ကုလ္လူပမံ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနေယျာထ နိတ္ထရဏတ္ထာယ နော ဂဟဏတ္ထာယာ”တိ?
“Pure and bright as this view is, bhikkhus, if you cherish it, fancy it, treasure it, and treat it as your own, would you be understanding how the Dhamma is similar to a raft: for crossing over, not for holding on?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ”၊
“No, sir.”
“ဣမဉ္စေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဒိဋ္ဌိံ ဧဝံ ပရိသုဒ္ဓံ ဧဝံ ပရိယောဒါတံ န အလ္လီယေထ န ကေလာယေထ န ဓနာယေထ န မမာယေထ, အပိ နု မေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ကုလ္လူပမံ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနေယျာထ နိတ္ထရဏတ္ထာယ နော ဂဟဏတ္ထာယာ”တိ?
“Pure and bright as this view is, bhikkhus, if you don’t cherish it, fancy it, treasure it, and treat it as your own, would you be understanding how the Dhamma is similar to a raft: for crossing over, not for holding on?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“စတ္တာရောမေ, ဘိက္ခဝေ, အာဟာရာ ဘူတာနံ ဝါ သတ္တာနံ ဌိတိယာ, သမ္ဘဝေသီနံ ဝါ အနုဂ္ဂဟာယ၊ ကတမေ စတ္တာရော? ကဗဠီကာရော အာဟာရော ဩဠာရိကော ဝါ သုခုမော ဝါ, ဖဿော ဒုတိယော, မနောသဉ္စေတနာ တတိယာ, ဝိညာဏံ စတုတ္ထံ၊
“Bhikkhus, there are these four fuels. They maintain sentient beings that have been born and help those that are about to be born. What four? Solid food, whether coarse or fine; contact is the second, mental intention the third, and consciousness the fourth.
ဣမေ စ, ဘိက္ခဝေ, စတ္တာရော အာဟာရာ ကိံနိဒါနာ ကိံသမုဒယာ ကိံဇာတိကာ ကိံပဘဝါ? ဣမေ စတ္တာရော အာဟာရာ တဏှာနိဒါနာ တဏှာသမုဒယာ တဏှာဇာတိကာ တဏှာပဘဝါ၊
What is the source, origin, birthplace, and inception of these four fuels? Craving.
တဏှာ စာယံ, ဘိက္ခဝေ, ကိံနိဒါနာ ကိံသမုဒယာ ကိံဇာတိကာ ကိံပဘဝါ? တဏှာ ဝေဒနာနိဒါနာ ဝေဒနာသမုဒယာ ဝေဒနာဇာတိကာ ဝေဒနာပဘဝါ၊
And what is the source of craving? Feeling.
ဝေဒနာ စာယံ, ဘိက္ခဝေ, ကိံနိဒါနာ ကိံသမုဒယာ ကိံဇာတိကာ ကိံပဘဝါ? ဝေဒနာ ဖဿနိဒါနာ ဖဿသမုဒယာ ဖဿဇာတိကာ ဖဿပဘဝါ၊
And what is the source of feeling? Contact.
ဖဿော စာယံ, ဘိက္ခဝေ, ကိံနိဒါနော ကိံသမုဒယော ကိံဇာတိကော ကိံပဘဝေါ? ဖဿော သဠာယတနနိဒါနော သဠာယတနသမုဒယော သဠာယတနဇာတိကော သဠာယတနပဘဝေါ၊
And what is the source of contact? The six sense fields.
သဠာယတနဉ္စိဒံ, ဘိက္ခဝေ, ကိံနိဒါနံ ကိံသမုဒယံ ကိံဇာတိကံ ကိံပဘဝံ? သဠာယတနံ နာမရူပနိဒါနံ နာမရူပသမုဒယံ နာမရူပဇာတိကံ နာမရူပပဘဝံ၊
And what is the source of the six sense fields? Name and form.
နာမရူပဉ္စိဒံ, ဘိက္ခဝေ, ကိံနိဒါနံ ကိံသမုဒယံ ကိံဇာတိကံ ကိံပဘဝံ? နာမရူပံ ဝိညာဏနိဒါနံ ဝိညာဏသမုဒယံ ဝိညာဏဇာတိကံ ဝိညာဏပဘဝံ၊
And what is the source of name and form? Consciousness.
ဝိညာဏဉ္စိဒံ, ဘိက္ခဝေ, ကိံနိဒါနံ ကိံသမုဒယံ ကိံဇာတိကံ ကိံပဘဝံ? ဝိညာဏံ သင်္ခါရနိဒါနံ သင်္ခါရသမုဒယံ သင်္ခါရဇာတိကံ သင်္ခါရပဘဝံ၊
And what is the source of consciousness? Choices.
သင်္ခါရာ စိမေ, ဘိက္ခဝေ, ကိံနိဒါနာ ကိံသမုဒယာ ကိံဇာတိကာ ကိံပဘဝါ? သင်္ခါရာ အဝိဇ္ဇာနိဒါနာ အဝိဇ္ဇာသမုဒယာ အဝိဇ္ဇာဇာတိကာ အဝိဇ္ဇာပဘဝါ၊
And what is the source of choices? Ignorance.
ဣတိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ, သင်္ခါရပစ္စယာ ဝိညာဏံ, ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပံ, နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနံ, သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ, ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ, တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါနံ, ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ, ဘဝပစ္စယာ ဇာတိ, ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ သမ္ဘဝန္တိ၊ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ သမုဒယော ဟောတိ၊
So, ignorance is a condition for choices. Choices are a condition for consciousness. Consciousness is a condition for name and form. Name and form are conditions for the six sense fields. The six sense fields are conditions for contact. Contact is a condition for feeling. Feeling is a condition for craving. Craving is a condition for grasping. Grasping is a condition for continued existence. Continued existence is a condition for rebirth. Rebirth is a condition for old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress to come to be. That is how this entire mass of suffering originates.
ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏန္တိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဇာတိပစ္စယာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဇရာမရဏံ, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ?
‘Rebirth is a condition for old age and death.’ That’s what I said. Is that how you see this or not?”
“ဇာတိပစ္စယာ, ဘန္တေ, ဇရာမရဏံ; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏန်”တိ၊
“That’s how we see it.”
“ဘဝပစ္စယာ ဇာတီတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဘဝပစ္စယာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဇာတိ, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “ဘဝပစ္စယာ, ဘန္တေ, ဇာတိ; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဘဝပစ္စယာ ဇာတီ”တိ၊
“‘Continued existence is a condition for rebirth.’ …
“ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဥပါဒါနပစ္စယာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘဝေါ, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “ဥပါဒါနပစ္စယာ, ဘန္တေ, ဘဝေါ; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ”တိ၊
“တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါနန္တိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ, တဏှာပစ္စယာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဥပါဒါနံ, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “တဏှာပစ္စယာ, ဘန္တေ, ဥပါဒါနံ; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါနန်”တိ၊
“ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဝေဒနာပစ္စယာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တဏှာ, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “ဝေဒနာပစ္စယာ, ဘန္တေ, တဏှာ; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ”တိ၊
“ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဖဿပစ္စယာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝေဒနာ, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “ဖဿပစ္စယာ, ဘန္တေ, ဝေဒနာ; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ”တိ၊
“သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; သဠာယတနပစ္စယာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဖဿော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “သဠာယတနပစ္စယာ, ဘန္တေ, ဖဿော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿော”တိ၊
“နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနန္တိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; နာမရူပပစ္စယာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သဠာယတနံ, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “နာမရူပပစ္စယာ, ဘန္တေ, သဠာယတနံ; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနန်”တိ၊
“ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပန္တိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဝိညာဏပစ္စယာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, နာမရူပံ, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “ဝိညာဏပစ္စယာ, ဘန္တေ, နာမရူပံ; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပန်”တိ၊
“သင်္ခါရပစ္စယာ ဝိညာဏန္တိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; သင်္ခါရပစ္စယာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိညာဏံ, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “သင်္ခါရပစ္စယာ, ဘန္တေ, ဝိညာဏံ; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—သင်္ခါရပစ္စယာ ဝိညာဏန်”တိ၊
“အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သင်္ခါရာ, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ?
‘Ignorance is a condition for choices.’ That’s what I said. Is that how you see this or not?”
“အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ, ဘန္တေ, သင်္ခါရာ; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ”တိ၊
“That’s how we see it.”
“သာဓု, ဘိက္ခဝေ၊ ဣတိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တုမှေပိ ဧဝံ ဝဒေထ, အဟမ္ပိ ဧဝံ ဝဒါမိ—ဣမသ္မိံ သတိ ဣဒံ ဟောတိ, ဣမဿုပ္ပါဒါ ဣဒံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ယဒိဒံ—အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ, သင်္ခါရပစ္စယာ ဝိညာဏံ, ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပံ, နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနံ, သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ, ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ, တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါနံ, ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ, ဘဝပစ္စယာ ဇာတိ, ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ သမ္ဘဝန္တိ၊ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ သမုဒယော ဟောတိ၊
“Good, bhikkhus! So both you and I say this. When this exists, that is; due to the arising of this, that arises. That is: Ignorance is a condition for choices. Choices are a condition for consciousness. Consciousness is a condition for name and form. Name and form are conditions for the six sense fields. The six sense fields are conditions for contact. Contact is a condition for feeling. Feeling is a condition for craving. Craving is a condition for grasping. Grasping is a condition for continued existence. Continued existence is a condition for rebirth. Rebirth is a condition for old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress to come to be. That is how this entire mass of suffering originates.
အဝိဇ္ဇာယ တွေဝ အသေသဝိရာဂနိရောဓာ သင်္ခါရနိရောဓော, သင်္ခါရနိရောဓာ ဝိညာဏနိရောဓော, ဝိညာဏနိရောဓာ နာမရူပနိရောဓော, နာမရူပနိရောဓာ သဠာယတနနိရောဓော, သဠာယတနနိရောဓာ ဖဿနိရောဓော, ဖဿနိရောဓာ ဝေဒနာနိရောဓော, ဝေဒနာနိရောဓာ တဏှာနိရောဓော, တဏှာနိရောဓာ ဥပါဒါနနိရောဓော, ဥပါဒါနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓော, ဘဝနိရောဓာ ဇာတိနိရောဓော, ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ နိရောဓော ဟောတိ၊
When ignorance fades away and ceases with nothing left over, choices cease. When choices cease, consciousness ceases. When consciousness ceases, name and form cease. When name and form cease, the six sense fields cease. When the six sense fields cease, contact ceases. When contact ceases, feeling ceases. When feeling ceases, craving ceases. When craving ceases, grasping ceases. When grasping ceases, continued existence ceases. When continued existence ceases, rebirth ceases. When rebirth ceases, old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress cease. That is how this entire mass of suffering ceases.
ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏနိရောဓောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဇာတိနိရောဓာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဇရာမရဏနိရောဓော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ?
‘When rebirth ceases, old age and death cease.’ That’s what I said. Is that how you see this or not?”
“ဇာတိနိရောဓာ, ဘန္တေ, ဇရာမရဏနိရောဓော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏနိရောဓော”တိ၊
“That’s how we see it.”
“ဘဝနိရောဓာ ဇာတိနိရောဓောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဘဝနိရောဓာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဇာတိနိရောဓော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “ဘဝနိရောဓာ, ဘန္တေ, ဇာတိနိရောဓော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဘဝနိရောဓာ ဇာတိနိရောဓော”တိ၊
‘When continued existence ceases, rebirth ceases.’ …
“ဥပါဒါနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဥပါဒါနနိရောဓာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘဝနိရောဓော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “ဥပါဒါနနိရောဓာ, ဘန္တေ, ဘဝနိရောဓော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဥပါဒါနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓော”တိ၊
“တဏှာနိရောဓာ ဥပါဒါနနိရောဓောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; တဏှာနိရောဓာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဥပါဒါနနိရောဓော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “တဏှာနိရောဓာ, ဘန္တေ, ဥပါဒါနနိရောဓော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—တဏှာနိရောဓာ ဥပါဒါနနိရောဓော”တိ၊
“ဝေဒနာနိရောဓာ တဏှာနိရောဓောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဝေဒနာနိရောဓာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တဏှာနိရောဓော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “ဝေဒနာနိရောဓာ, ဘန္တေ, တဏှာနိရောဓော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဝေဒနာနိရောဓာ တဏှာနိရောဓော”တိ၊
“ဖဿနိရောဓာ ဝေဒနာနိရောဓောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဖဿနိရောဓာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝေဒနာနိရောဓော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “ဖဿနိရောဓာ, ဘန္တေ, ဝေဒနာနိရောဓော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဖဿနိရောဓာ ဝေဒနာနိရောဓော”တိ၊
“သဠာယတနနိရောဓာ ဖဿနိရောဓောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; သဠာယတနနိရောဓာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဖဿနိရောဓော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီတိ? သဠာယတနနိရောဓာ, ဘန္တေ, ဖဿနိရောဓော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—သဠာယတနနိရောဓာ ဖဿနိရောဓော”တိ၊
“နာမရူပနိရောဓာ သဠာယတနနိရောဓောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; နာမရူပနိရောဓာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သဠာယတနနိရောဓော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “နာမရူပနိရောဓာ, ဘန္တေ, သဠာယတနနိရောဓော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—နာမရူပနိရောဓာ သဠာယတနနိရောဓော”တိ၊ “ဝိညာဏနိရောဓာ နာမရူပနိရောဓောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; ဝိညာဏနိရောဓာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, နာမရူပနိရောဓော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ?
“ဝိညာဏနိရောဓာ, ဘန္တေ, နာမရူပနိရောဓော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—ဝိညာဏနိရောဓာ နာမရူပနိရောဓော”တိ၊ “သင်္ခါရနိရောဓာ ဝိညာဏနိရောဓောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; သင်္ခါရနိရောဓာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိညာဏနိရောဓော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ? “သင်္ခါရနိရောဓာ, ဘန္တေ, ဝိညာဏနိရောဓော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—သင်္ခါရနိရောဓာ ဝိညာဏနိရောဓော”တိ၊
“အဝိဇ္ဇာနိရောဓာ သင်္ခါရနိရောဓောတိ ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ; အဝိဇ္ဇာနိရောဓာ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သင်္ခါရနိရောဓော, နော ဝါ, ကထံ ဝါ ဧတ္ထ ဟောတီ”တိ?
‘When ignorance ceases, choices cease.’ That’s what I said. Is that how you see this or not?”
“အဝိဇ္ဇာနိရောဓာ, ဘန္တေ, သင်္ခါရနိရောဓော; ဧဝံ နော ဧတ္ထ ဟောတိ—အဝိဇ္ဇာနိရောဓာ သင်္ခါရနိရောဓော”တိ၊
“That’s how we see it.”
“သာဓု, ဘိက္ခဝေ၊ ဣတိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တုမှေပိ ဧဝံ ဝဒေထ, အဟမ္ပိ ဧဝံ ဝဒါမိ—ဣမသ္မိံ အသတိ ဣဒံ န ဟောတိ, ဣမဿ နိရောဓာ ဣဒံ နိရုဇ္ဈတိ, ယဒိဒံ—အဝိဇ္ဇာနိရောဓာ သင်္ခါရနိရောဓော, သင်္ခါရနိရောဓာ ဝိညာဏနိရောဓော, ဝိညာဏနိရောဓာ နာမရူပနိရောဓော, နာမရူပနိရောဓာ သဠာယတနနိရောဓော, သဠာယတနနိရောဓာ ဖဿနိရောဓော, ဖဿနိရောဓာ ဝေဒနာနိရောဓော, ဝေဒနာနိရောဓာ တဏှာနိရောဓော, တဏှာနိရောဓာ ဥပါဒါနနိရောဓော, ဥပါဒါနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓော, ဘဝနိရောဓာ ဇာတိနိရောဓော, ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ နိရောဓော ဟောတိ၊
“Good, bhikkhus! So both you and I say this. When this doesn’t exist, that is not; due to the cessation of this, that ceases. That is: When ignorance ceases, choices cease. When choices cease, consciousness ceases. When consciousness ceases, name and form cease. When name and form cease, the six sense fields cease. When the six sense fields cease, contact ceases. When contact ceases, feeling ceases. When feeling ceases, craving ceases. When craving ceases, grasping ceases. When grasping ceases, continued existence ceases. When continued existence ceases, rebirth ceases. When rebirth ceases, old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress cease. That is how this entire mass of suffering ceases.
အပိ နု တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဇာနန္တာ ဧဝံ ပဿန္တာ ပုဗ္ဗန္တံ ဝါ ပဋိဓာဝေယျာထ: ‘အဟေသုမှ နု ခေါ မယံ အတီတမဒ္ဓါနံ, နနု ခေါ အဟေသုမှ အတီတမဒ္ဓါနံ, ကိံ နု ခေါ အဟေသုမှ အတီတမဒ္ဓါနံ, ကထံ နု ခေါ အဟေသုမှ အတီတမဒ္ဓါနံ, ကိံ ဟုတွာ ကိံ အဟေသုမှ နု ခေါ မယံ အတီတမဒ္ဓါနန်'”တိ?
Knowing and seeing in this way, bhikkhus, would you turn back to the past, thinking, ‘Did we exist in the past? Did we not exist in the past? What were we in the past? How were we in the past? After being what, what did we become in the past?’?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ”၊
“No, sir.”
“အပိ နု တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဇာနန္တာ ဧဝံ ပဿန္တာ အပရန္တံ ဝါ ပဋိဓာဝေယျာထ—ဘဝိဿာမ နု ခေါ မယံ အနာဂတမဒ္ဓါနံ, နနု ခေါ ဘဝိဿာမ အနာဂတမဒ္ဓါနံ, ကိံ နု ခေါ ဘဝိဿာမ အနာဂတမဒ္ဓါနံ, ကထံ နု ခေါ ဘဝိဿာမ အနာဂတမဒ္ဓါနံ, ကိံ ဟုတွာ ကိံ ဘဝိဿာမ နု ခေါ မယံ အနာဂတမဒ္ဓါနန်”တိ?
“Knowing and seeing in this way, bhikkhus, would you turn forward to the future, thinking, ‘Will we exist in the future? Will we not exist in the future? What will we be in the future? How will we be in the future? After being what, what will we become in the future?’?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ”၊
“No, sir.”
“အပိ နု တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဇာနန္တာ ဧဝံ ပဿန္တာ ဧတရဟိ ဝါ ပစ္စုပ္ပန္နမဒ္ဓါနံ အဇ္ဈတ္တံ ကထင်္ကထီ အဿထ—အဟံ နု ခေါသ္မိ, နော နု ခေါသ္မိ, ကိံ နု ခေါသ္မိ, ကထံ နု ခေါသ္မိ, အယံ နု ခေါ သတ္တော ကုတော အာဂတော, သော ကုဟိံ ဂါမီ ဘဝိဿတီ”တိ?
“Knowing and seeing in this way, bhikkhus, would you be undecided about the present, thinking, ‘Am I? Am I not? What am I? How am I? This sentient being—where did it come from? And where will it go?’?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ”၊
“No, sir.”
“အပိ နု တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဇာနန္တာ ဧဝံ ပဿန္တာ ဧဝံ ဝဒေယျာထ—သတ္ထာ နော ဂရု, သတ္ထုဂါရဝေန စ မယံ ဧဝံ ဝဒေမာ”တိ?
“Knowing and seeing in this way, would you say, ‘Our teacher is respected. We speak like this out of respect for our teacher.’?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ”၊
“No, sir.”
“အပိ နု တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဇာနန္တာ ဧဝံ ပဿန္တာ ဧဝံ ဝဒေယျာထ—သမဏော ဧဝမာဟ, သမဏာ စ နာမ မယံ ဧဝံ ဝဒေမာ”တိ?
“Knowing and seeing in this way, would you say, ‘Our ascetic says this. It’s only because of him that we say this’?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ”၊
“No, sir.”
“အပိ နု တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဇာနန္တာ ဧဝံ ပဿန္တာ အညံ သတ္ထာရံ ဥဒ္ဒိသေယျာထာ”တိ?
“Knowing and seeing in this way, would you dedicate yourself to another teacher?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ”၊
“No, sir.”
“အပိ နု တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဇာနန္တာ ဧဝံ ပဿန္တာ ယာနိ တာနိ ပုထုသမဏဗြာဟ္မဏာနံ ဝတ ကောတူဟလမင်္ဂလာနိ တာနိ သာရတော ပစ္စာဂစ္ဆေယျာထာ”တိ?
“Knowing and seeing in this way, would you believe that the observances and noisy, superstitious rites of the various ascetics and brahmins are the most important things?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ”၊
“No, sir.”
“နနု, ဘိက္ခဝေ, ယဒေဝ တုမှာကံ သာမံ ဉာတံ သာမံ ဒိဋ္ဌံ သာမံ ဝိဒိတံ, တဒေဝ တုမှေ ဝဒေထာ”တိ၊
“Aren’t you speaking only of what you have known and seen and realized for yourselves?”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”၊
“Yes, sir.”
“သာဓု, ဘိက္ခဝေ, ဥပနီတာ ခေါ မေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဣမိနာ သန္ဒိဋ္ဌိကေန ဓမ္မေန အကာလိကေန ဧဟိပဿိကေန ဩပနေယျိကေန ပစ္စတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗေန ဝိညူဟိ၊ သန္ဒိဋ္ဌိကော အယံ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မော အကာလိကော ဧဟိပဿိကော ဩပနေယျိကော ပစ္စတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗော ဝိညူဟိ—ဣတိ ယန္တံ ဝုတ္တံ, ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တန္တိ၊
“Good, bhikkhus! You have been guided by me with this teaching that’s apparent in the present life, immediately effective, inviting inspection, relevant, so that sensible people can know it for themselves. For when I said that this teaching is apparent in the present life, immediately effective, inviting inspection, relevant, so that sensible people can know it for themselves, this is what I was referring to.
တိဏ္ဏံ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, သန္နိပါတာ ဂဗ္ဘဿာဝက္ကန္တိ ဟောတိ၊ ဣဓ မာတာပိတရော စ သန္နိပတိတာ ဟောန္တိ, မာတာ စ န ဥတုနီ ဟောတိ, ဂန္ဓဗ္ဗော စ န ပစ္စုပဋ္ဌိတော ဟောတိ, နေဝ တာဝ ဂဗ္ဘဿာဝက္ကန္တိ ဟောတိ၊ ဣဓ မာတာပိတရော စ သန္နိပတိတာ ဟောန္တိ, မာတာ စ ဥတုနီ ဟောတိ, ဂန္ဓဗ္ဗော စ န ပစ္စုပဋ္ဌိတော ဟောတိ, နေဝ တာဝ ဂဗ္ဘဿာဝက္ကန္တိ ဟောတိ၊ ယတော စ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, မာတာပိတရော စ သန္နိပတိတာ ဟောန္တိ, မာတာ စ ဥတုနီ ဟောတိ, ဂန္ဓဗ္ဗော စ ပစ္စုပဋ္ဌိတော ဟောတိ—ဧဝံ တိဏ္ဏံ သန္နိပါတာ ဂဗ္ဘဿာဝက္ကန္တိ ဟောတိ၊
Bhikkhus, when three things come together an embryo is conceived. In a case where the mother and father come together, but the mother is not in the fertile phase of her menstrual cycle, and the virile spirit is not potent, the embryo is not conceived. In a case where the mother and father come together, the mother is in the fertile phase of her menstrual cycle, but the virile spirit is not potent, the embryo is not conceived. But when these three things come together—the mother and father come together, the mother is in the fertile phase of her menstrual cycle, and the virile spirit is potent—an embryo is conceived.
တမေနံ, ဘိက္ခဝေ, မာတာ နဝ ဝါ ဒသ ဝါ မာသေ ဂဗ္ဘံ ကုစ္ဆိနာ ပရိဟရတိ မဟတာ သံသယေန ဂရုဘာရံ၊ တမေနံ, ဘိက္ခဝေ, မာတာ နဝန္နံ ဝါ ဒသန္နံ ဝါ မာသာနံ အစ္စယေန ဝိဇာယတိ မဟတာ သံသယေန ဂရုဘာရံ၊ တမေနံ ဇာတံ သမာနံ သကေန လောဟိတေန ပေါသေတိ၊ လောဟိတဉှေတံ, ဘိက္ခဝေ, အရိယဿ ဝိနယေ ယဒိဒံ မာတုထညံ၊
The mother nurtures the embryo in her womb for nine or ten months at great risk to her heavy burden. When nine or ten months have passed, the mother gives birth at great risk to her heavy burden. When the infant is born she nourishes it with her own blood. For mother’s milk is regarded as blood in the training of the Noble One.
သ ခေါ သော, ဘိက္ခဝေ, ကုမာရော ဝုဒ္ဓိမနွာယ ဣန္ဒြိယာနံ ပရိပါကမနွာယ ယာနိ တာနိ ကုမာရကာနံ ကီဠာပနကာနိ တေဟိ ကီဠတိ, သေယျထိဒံ—ဝင်္ကကံ ဃဋိကံ မောက္ခစိကံ စိင်္ဂုလကံ ပတ္တာဠှကံ ရထကံ ဓနုကံ၊
That boy grows up and his faculties mature. He accordingly plays childish games such as toy plows, tipcat, somersaults, pinwheels, toy measures, toy carts, and toy bows.
သ ခေါ သော, ဘိက္ခဝေ, ကုမာရော ဝုဒ္ဓိမနွာယ ဣန္ဒြိယာနံ ပရိပါကမနွာယ ပဉ္စဟိ ကာမဂုဏေဟိ သမပ္ပိတော သမင်္ဂီဘူတော ပရိစာရေတိ—စက္ခုဝိညေယျေဟိ ရူပေဟိ ဣဋ္ဌေဟိ ကန္တေဟိ မနာပေဟိ ပိယရူပေဟိ ကာမူပသံဟိတေဟိ ရဇနီယေဟိ,
That boy grows up and his faculties mature further. He accordingly amuses himself, supplied and provided with the five kinds of sensual stimulation. Sights known by the eye that are likable, desirable, agreeable, pleasant, sensual, and arousing.
သောတဝိညေယျေဟိ သဒ္ဒေဟိ …
Sounds known by the ear …
ဃာနဝိညေယျေဟိ ဂန္ဓေဟိ …
Smells known by the nose …
ဇိဝှါဝိညေယျေဟိ ရသေဟိ …
Tastes known by the tongue …
ကာယဝိညေယျေဟိ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေဟိ ဣဋ္ဌေဟိ ကန္တေဟိ မနာပေဟိ ပိယရူပေဟိ ကာမူပသံဟိတေဟိ ရဇနီယေဟိ၊
Touches known by the body that are likable, desirable, agreeable, pleasant, sensual, and arousing.
သော စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ ပိယရူပေ ရူပေ သာရဇ္ဇတိ, အပ္ပိယရူပေ ရူပေ ဗျာပဇ္ဇတိ, အနုပဋ္ဌိတကာယသတိ စ ဝိဟရတိ ပရိတ္တစေတသော၊ တဉ္စ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ ယတ္ထဿ တေ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အပရိသေသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊
When they see a sight with their eyes, if it’s pleasant they desire it, but if it’s unpleasant they dislike it. They live with mindfulness of the body unestablished and their heart restricted. And they don’t truly understand the freedom of heart and freedom by wisdom where those arisen bad, unskillful qualities cease without anything left over.
သော ဧဝံ အနုရောဓဝိရောဓံ သမာပန္နော ယံ ကိဉ္စိ ဝေဒနံ ဝေဒေတိ သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ, သော တံ ဝေဒနံ အဘိနန္ဒတိ အဘိဝဒတိ အဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတိ၊ တဿ တံ ဝေဒနံ အဘိနန္ဒတော အဘိဝဒတော အဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နန္ဒီ၊ ယာ ဝေဒနာသု နန္ဒီ တဒုပါဒါနံ, တဿုပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ, ဘဝပစ္စယာ ဇာတိ, ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ သမ္ဘဝန္တိ၊ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ သမုဒယော ဟောတိ၊
Being so full of favoring and opposing, when they experience any kind of feeling—pleasant, unpleasant, or neutral—they approve, welcome, and keep clinging to it. This gives rise to relishing. Relishing feelings is grasping. Their grasping is a condition for continued existence. Continued existence is a condition for rebirth. Rebirth is a condition for old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress to come to be. That is how this entire mass of suffering originates.
သောတေန သဒ္ဒံ သုတွာ …ပေ…
When they hear a sound with their ears …
ဃာနေန ဂန္ဓံ ဃာယိတွာ …ပေ…
When they smell an odor with their nose …
ဇိဝှါယ ရသံ သာယိတွာ …ပေ…
When they taste a flavor with their tongue …
ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ဖုသိတွာ …ပေ…
When they feel a touch with their body …
မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ ပိယရူပေ ဓမ္မေ သာရဇ္ဇတိ, အပ္ပိယရူပေ ဓမ္မေ ဗျာပဇ္ဇတိ, အနုပဋ္ဌိတကာယသတိ စ ဝိဟရတိ ပရိတ္တစေတသော၊ တဉ္စ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ ယတ္ထဿ တေ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အပရိသေသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊
When they know a thought with their mind, if it’s pleasant they desire it, but if it’s unpleasant they dislike it. They live with mindfulness of the body unestablished and their heart restricted. And they don’t truly understand the freedom of heart and freedom by wisdom where those arisen bad, unskillful qualities cease without anything left over.
သော ဧဝံ အနုရောဓဝိရောဓံ သမာပန္နော ယံ ကိဉ္စိ ဝေဒနံ ဝေဒေတိ သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ, သော တံ ဝေဒနံ အဘိနန္ဒတိ အဘိဝဒတိ အဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတိ၊ တဿ တံ ဝေဒနံ အဘိနန္ဒတော အဘိဝဒတော အဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နန္ဒီ၊ ယာ ဝေဒနာသု နန္ဒီ တဒုပါဒါနံ, တဿုပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ, ဘဝပစ္စယာ ဇာတိ, ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ သမ္ဘဝန္တိ၊ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ သမုဒယော ဟောတိ၊
Being so full of favoring and opposing, when they experience any kind of feeling—pleasant, unpleasant, or neutral—they approve, welcome, and keep clinging to it. This gives rise to relishing. Relishing feelings is grasping. Their grasping is a condition for continued existence. Continued existence is a condition for rebirth. Rebirth is a condition for old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress to come to be. That is how this entire mass of suffering originates.
ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတော လောကေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နော သုဂတော လောကဝိဒူ အနုတ္တရော ပုရိသဒမ္မသာရထိ သတ္ထာ ဒေဝမနုဿာနံ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ၊ သော ဣမံ လောကံ သဒေဝကံ သမာရကံ သဗြဟ္မကံ သဿမဏဗြာဟ္မဏိံ ပဇံ သဒေဝမနုဿံ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ပဝေဒေတိ၊ သော ဓမ္မံ ဒေသေတိ အာဒိကလျာဏံ မဇ္ဈေကလျာဏံ ပရိယောသာနကလျာဏံ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ; ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ ပကာသေတိ၊
But consider when a Realized One arises in the world, perfected, a fully awakened Buddha, accomplished in knowledge and conduct, holy, knower of the world, supreme guide for those who wish to train, teacher of gods and humans, awakened, blessed. He has realized with his own insight this world—with its gods, Māras and Brahmās, this population with its ascetics and brahmins, gods and humans—and he makes it known to others. He proclaims a teaching that is good in the beginning, good in the middle, and good in the end, with the right meaning and phrasing. He reveals an entirely full and pure spiritual life.
တံ ဓမ္မံ သုဏာတိ ဂဟပတိ ဝါ ဂဟပတိပုတ္တော ဝါ အညတရသ္မိံ ဝါ ကုလေ ပစ္စာဇာတော၊ သော တံ ဓမ္မံ သုတွာ တထာဂတေ သဒ္ဓံ ပဋိလဘတိ၊ သော တေန သဒ္ဓါပဋိလာဘေန သမန္နာဂတော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ: ‘သမ္ဗာဓော ဃရာဝါသော ရဇာပထော, အဗ္ဘောကာသော ပဗ္ဗဇ္ဇာ၊ နယိဒံ သုကရံ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသတာ ဧကန္တပရိပုဏ္ဏံ ဧကန္တပရိသုဒ္ဓံ သင်္ခလိခိတံ ဗြဟ္မစရိယံ စရိတုံ၊ ယန္နူနာဟံ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ, ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ, အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇေယျန်'”တိ၊ သော အပရေန သမယေန အပ္ပံ ဝါ ဘောဂက္ခန္ဓံ ပဟာယ, မဟန္တံ ဝါ ဘောဂက္ခန္ဓံ ပဟာယ, အပ္ပံ ဝါ ဉာတိပရိဝဋ္ဋံ ပဟာယ, မဟန္တံ ဝါ ဉာတိပရိဝဋ္ဋံ ပဟာယ, ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ, ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ, အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇတိ၊
A householder hears that teaching, or a householder’s child, or someone reborn in a good family. They gain faith in the Realized One and reflect, ‘Living in a house is cramped and dirty, but the life of one gone forth is wide open. It’s not easy for someone living at home to lead the spiritual life utterly full and pure, like a polished shell. Why don’t I shave off my hair and beard, dress in ocher robes, and go forth from lay life to homelessness?’ After some time they give up a large or small fortune, and a large or small family circle. They shave off hair and beard, dress in ocher robes, and go forth from the lay life to homelessness.
သော ဧဝံ ပဗ္ဗဇိတော သမာနော ဘိက္ခူနံ သိက္ခာသာဇီဝသမာပန္နော ပါဏာတိပါတံ ပဟာယ ပါဏာတိပါတာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, နိဟိတဒဏ္ဍော နိဟိတသတ္ထော လဇ္ဇီ ဒယာပန္နော သဗ္ဗပါဏဘူတဟိတာနုကမ္ပီ ဝိဟရတိ၊
Once they’ve gone forth, they take up the training and livelihood of the bhikkhus. They give up killing living creatures, renouncing the rod and the sword. They’re scrupulous and kind, living full of compassion for all living beings.
အဒိန္နာဒါနံ ပဟာယ အဒိန္နာဒါနာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ဒိန္နာဒါယီ ဒိန္နပါဋိကင်္ခီ အထေနေန သုစိဘူတေန အတ္တနာ ဝိဟရတိ၊
They give up stealing. They take only what’s given, and expect only what’s given. They keep themselves clean by not thieving.
အဗြဟ္မစရိယံ ပဟာယ ဗြဟ္မစာရီ ဟောတိ, အာရာစာရီ ဝိရတော မေထုနာ ဂါမဓမ္မာ၊
They give up unchastity. They are celibate, set apart, avoiding the vulgar act of sex.
မုသာဝါဒံ ပဟာယ မုသာဝါဒါ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, သစ္စဝါဒီ သစ္စသန္ဓော ထေတော ပစ္စယိကော အဝိသံဝါဒကော လောကဿ၊
They give up lying. They speak the truth and stick to the truth. They’re honest and trustworthy, and don’t trick the world with their words.
ပိသုဏံ ဝါစံ ပဟာယ ပိသုဏာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတော ဟောတိ—ဣတော သုတွာ န အမုတြ အက္ခာတာ ဣမေသံ ဘေဒါယ, အမုတြ ဝါ သုတွာ န ဣမေသံ အက္ခာတာ အမူသံ ဘေဒါယ၊ ဣတိ ဘိန္နာနံ ဝါ သန္ဓာတာ, သဟိတာနံ ဝါ အနုပ္ပဒါတာ သမဂ္ဂါရာမော သမဂ္ဂရတော သမဂ္ဂနန္ဒီ, သမဂ္ဂကရဏိံ ဝါစံ ဘာသိတာ ဟောတိ၊
They give up divisive speech. They don’t repeat in one place what they heard in another so as to divide people against each other. Instead, they reconcile those who are divided, supporting unity, delighting in harmony, loving harmony, speaking words that promote harmony.
ဖရုသံ ဝါစံ ပဟာယ ဖရုသာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတော ဟောတိ—ယာ သာ ဝါစာ နေလာ ကဏ္ဏသုခါ ပေမနီယာ ဟဒယင်္ဂမာ ပေါရီ ဗဟုဇနကန္တာ ဗဟုဇနမနာပါ တထာရူပိံ ဝါစံ ဘာသိတာ ဟောတိ၊
They give up harsh speech. They speak in a way that’s mellow, pleasing to the ear, lovely, going to the heart, polite, likable and agreeable to the people.
သမ္ဖပ္ပလာပံ ပဟာယ သမ္ဖပ္ပလာပါ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ကာလဝါဒီ ဘူတဝါဒီ အတ္ထဝါဒီ ဓမ္မဝါဒီ ဝိနယဝါဒီ, နိဓာနဝတိံ ဝါစံ ဘာသိတာ ကာလေန, သာပဒေသံ ပရိယန္တဝတိံ အတ္ထသံဟိတံ၊
They give up talking nonsense. Their words are timely, true, and meaningful, in line with the teaching and training. They say things at the right time which are valuable, reasonable, succinct, and beneficial.
သော ဗီဇဂါမဘူတဂါမသမာရမ္ဘာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ဧကဘတ္တိကော ဟောတိ ရတ္တူပရတော, ဝိရတော ဝိကာလဘောဇနာ၊ နစ္စဂီတဝါဒိတဝိသူကဒဿနာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, မာလာဂန္ဓဝိလေပနဓာရဏမဏ္ဍနဝိဘူသနဋ္ဌာနာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ဥစ္စာသယနမဟာသယနာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ဇာတရူပရဇတပဋိဂ္ဂဟဏာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, အာမကဓညပဋိဂ္ဂဟဏာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, အာမကမံသပဋိဂ္ဂဟဏာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ဣတ္ထိကုမာရိကပဋိဂ္ဂဟဏာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ဒါသိဒါသပဋိဂ္ဂဟဏာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, အဇေဠကပဋိဂ္ဂဟဏာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ကုက္ကုဋသူကရပဋိဂ္ဂဟဏာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ဟတ္ထိဂဝါဿဝဠဝပဋိဂ္ဂဟဏာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ခေတ္တဝတ္ထုပဋိဂ္ဂဟဏာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ဒူတေယျပဟိဏဂမနာနုယောဂါ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ကယဝိက္ကယာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, တုလာကူဋကံသကူဋမာနကူဋာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ဥက္ကောဋနဝဉ္စနနိကတိသာစိယောဂါ ပဋိဝိရတော ဟောတိ, ဆေဒနဝဓဗန္ဓနဝိပရာမောသအာလောပသဟသာကာရာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ၊
They avoid injuring plants and seeds. They eat in one part of the day, abstaining from eating at night and food at the wrong time. They avoid seeing shows of dancing, singing, and music . They avoid beautifying and adorning themselves with garlands, perfumes, and makeup. They avoid high and luxurious beds. They avoid receiving gold and money, raw grains, raw meat, women and girls, male and female bondservants, goats and sheep, chickens and pigs, elephants, cows, horses, and mares, and fields and land. They avoid running errands and messages; buying and selling; falsifying weights, metals, or measures; bribery, fraud, cheating, and duplicity; mutilation, murder, abduction, banditry, plunder, and violence.
သော သန္တုဋ္ဌော ဟောတိ ကာယပရိဟာရိကေန စီဝရေန ကုစ္ဆိပရိဟာရိကေန ပိဏ္ဍပါတေန၊ သော ယေန ယေနေဝ ပက္ကမတိ သမာဒါယေဝ ပက္ကမတိ၊ သေယျထာပိ နာမ ပက္ခီ သကုဏော ယေန ယေနေဝ ဍေတိ သပတ္တဘာရောဝ ဍေတိ; ဧဝမေဝ ဘိက္ခု သန္တုဋ္ဌော ဟောတိ ကာယပရိဟာရိကေန စီဝရေန, ကုစ္ဆိပရိဟာရိကေန ပိဏ္ဍပါတေန၊ သော ယေန ယေနေဝ ပက္ကမတိ သမာဒါယေဝ ပက္ကမတိ၊ သော ဣမိနာ အရိယေန သီလက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော အဇ္ဈတ္တံ အနဝဇ္ဇသုခံ ပဋိသံဝေဒေတိ၊
They’re content with robes to look after the body and almsfood to look after the belly. Wherever they go, they set out taking only these things. They’re like a bird: wherever it flies, wings are its only burden. In the same way, a bhikkhu is content with robes to look after the body and almsfood to look after the belly. Wherever they go, they set out taking only these things. When they have this entire spectrum of noble ethics, they experience a blameless happiness inside themselves.
သော စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ န နိမိတ္တဂ္ဂါဟီ ဟောတိ နာနုဗျဉ္ဇနဂ္ဂါဟီ၊ ယတွာဓိကရဏမေနံ စက္ခုန္ဒြိယံ အသံဝုတံ ဝိဟရန္တံ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿာ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အနွာဿဝေယျုံ တဿ သံဝရာယ ပဋိပဇ္ဇတိ, ရက္ခတိ စက္ခုန္ဒြိယံ, စက္ခုန္ဒြိယေ သံဝရံ အာပဇ္ဇတိ၊
When they see a sight with their eyes, they don’t get caught up in the features and details. If the faculty of sight were left unrestrained, bad unskillful qualities of covetousness and displeasure would become overwhelming. For this reason, they practice restraint, protecting the faculty of sight, and achieving its restraint.
သောတေန သဒ္ဒံ သုတွာ …ပေ…
When they hear a sound with their ears …
ဃာနေန ဂန္ဓံ ဃာယိတွာ …ပေ…
When they smell an odor with their nose …
ဇိဝှါယ ရသံ သာယိတွာ …ပေ…
When they taste a flavor with their tongue …
ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ဖုသိတွာ …ပေ…
When they feel a touch with their body …
မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ န နိမိတ္တဂ္ဂါဟီ ဟောတိ နာနုဗျဉ္ဇနဂ္ဂါဟီ၊ ယတွာဓိကရဏမေနံ မနိန္ဒြိယံ အသံဝုတံ ဝိဟရန္တံ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿာ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အနွာဿဝေယျုံ တဿ သံဝရာယ ပဋိပဇ္ဇတိ, ရက္ခတိ မနိန္ဒြိယံ မနိန္ဒြိယေ သံဝရံ အာပဇ္ဇတိ၊ သော ဣမိနာ အရိယေန ဣန္ဒြိယသံဝရေန သမန္နာဂတော အဇ္ဈတ္တံ အဗျာသေကသုခံ ပဋိသံဝေဒေတိ၊
When they know a thought with their mind, they don’t get caught up in the features and details. If the faculty of mind were left unrestrained, bad unskillful qualities of covetousness and displeasure would become overwhelming. For this reason, they practice restraint, protecting the faculty of mind, and achieving its restraint. When they have this noble sense restraint, they experience an unsullied bliss inside themselves.
သော အဘိက္ကန္တေ ပဋိက္ကန္တေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, အာလောကိတေ ဝိလောကိတေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, သမိဉ္ဇိတေ ပသာရိတေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, သင်္ဃာဋိပတ္တစီဝရဓာရဏေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, အသိတေ ပီတေ ခါယိတေ သာယိတေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, ဥစ္စာရပဿာဝကမ္မေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ, ဂတေ ဌိတေ နိသိန္နေ သုတ္တေ ဇာဂရိတေ ဘာသိတေ တုဏှီဘာဝေ သမ္ပဇာနကာရီ ဟောတိ၊
They act with situational awareness when going out and coming back; when looking ahead and aside; when bending and extending the limbs; when bearing the outer robe, bowl and robes; when eating, drinking, chewing, and tasting; when urinating and defecating; when walking, standing, sitting, sleeping, waking, speaking, and keeping silent.
သော ဣမိနာ စ အရိယေန သီလက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော, ဣမာယ စ အရိယာယ သန္တုဋ္ဌိယာ သမန္နာဂတော, ဣမိနာ စ အရိယေန ဣန္ဒြိယသံဝရေန သမန္နာဂတော, ဣမိနာ စ အရိယေန သတိသမ္ပဇညေန သမန္နာဂတော, ဝိဝိတ္တံ သေနာသနံ ဘဇတိ—အရညံ ရုက္ခမူလံ ပဗ္ဗတံ ကန္ဒရံ ဂိရိဂုဟံ သုသာနံ ဝနပတ္ထံ အဗ္ဘောကာသံ ပလာလပုဉ္ဇံ၊
When they have this entire spectrum of noble ethics, this noble sense restraint, and this noble mindfulness and situational awareness, they frequent a secluded lodging—a wilderness, the root of a tree, a hill, a ravine, a mountain cave, a charnel ground, a forest, the open air, a heap of straw.
သော ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပါတပဋိက္ကန္တော နိသီဒတိ ပလ္လင်္ကံ အာဘုဇိတွာ, ဥဇုံ ကာယံ ပဏိဓာယ, ပရိမုခံ သတိံ ဥပဋ္ဌပေတွာ၊ သော အဘိဇ္ဈံ လောကေ ပဟာယ ဝိဂတာဘိဇ္ဈေန စေတသာ ဝိဟရတိ, အဘိဇ္ဈာယ စိတ္တံ ပရိသောဓေတိ; ဗျာပါဒပဒေါသံ ပဟာယ အဗျာပန္နစိတ္တော ဝိဟရတိ, သဗ္ဗပါဏဘူတဟိတာနုကမ္ပီ, ဗျာပါဒပဒေါသာ စိတ္တံ ပရိသောဓေတိ; ထိနမိဒ္ဓံ ပဟာယ ဝိဂတထိနမိဒ္ဓေါ ဝိဟရတိ အာလောကသညီ, သတော သမ္ပဇာနော, ထိနမိဒ္ဓါ စိတ္တံ ပရိသောဓေတိ; ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စံ ပဟာယ အနုဒ္ဓတော ဝိဟရတိ အဇ္ဈတ္တံ ဝူပသန္တစိတ္တော, ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စာ စိတ္တံ ပရိသောဓေတိ; ဝိစိကိစ္ဆံ ပဟာယ တိဏ္ဏဝိစိကိစ္ဆော ဝိဟရတိ အကထင်္ကထီ ကုသလေသု ဓမ္မေသု, ဝိစိကိစ္ဆာယ စိတ္တံ ပရိသောဓေတိ၊
After the meal, they return from almsround, sit down cross-legged, set their body straight, and establish mindfulness in front of them. Giving up covetousness for the world, they meditate with a heart rid of covetousness, cleansing the mind of covetousness. Giving up ill will and malevolence, they meditate with a mind rid of ill will, full of compassion for all living beings, cleansing the mind of ill will. Giving up dullness and drowsiness, they meditate with a mind rid of dullness and drowsiness, perceiving light, mindful and aware, cleansing the mind of dullness and drowsiness. Giving up restlessness and remorse, they meditate without restlessness, their mind peaceful inside, cleansing the mind of restlessness and remorse. Giving up doubt, they meditate having gone beyond doubt, not undecided about skillful qualities, cleansing the mind of doubt.
သော ဣမေ ပဉ္စ နီဝရဏေ ပဟာယ စေတသော ဥပက္ကိလေသေ ပညာယ ဒုဗ္ဗလီကရဏေ, ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ သဝိတက္ကံ သဝိစာရံ ဝိဝေကဇံ ပီတိသုခံ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ၊ ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ အဇ္ဈတ္တံ သမ္ပသာဒနံ စေတသော ဧကောဒိဘာဝံ အဝိတက္ကံ အဝိစာရံ သမာဓိဇံ ပီတိသုခံ ဒုတိယံ ဈာနံ …ပေ… တတိယံ ဈာနံ …ပေ… စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ၊
They give up these five hindrances, corruptions of the heart that weaken wisdom. Then, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, they enter and remain in the first jhāna, which has the rapture and bliss born of seclusion, while placing the mind and keeping it connected. Furthermore, as the placing of the mind and keeping it connected are stilled, a bhikkhu enters and remains in the second jhāna … third jhāna … fourth jhāna.
သော စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ ပိယရူပေ ရူပေ န သာရဇ္ဇတိ, အပ္ပိယရူပေ ရူပေ န ဗျာပဇ္ဇတိ, ဥပဋ္ဌိတကာယသတိ စ ဝိဟရတိ အပ္ပမာဏစေတသော၊ တဉ္စ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ ယတ္ထဿ တေ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အပရိသေသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊
When they see a sight with their eyes, if it’s pleasant they don’t desire it, and if it’s unpleasant they don’t dislike it. They live with mindfulness of the body established and a limitless heart. And they truly understand the freedom of heart and freedom by wisdom where those arisen bad, unskillful qualities cease without anything left over.
သော ဧဝံ အနုရောဓဝိရောဓဝိပ္ပဟီနော ယံ ကိဉ္စိ ဝေဒနံ ဝေဒေတိ, သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ, သော တံ ဝေဒနံ နာဘိနန္ဒတိ နာဘိဝဒတိ နာဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတိ၊ တဿ တံ ဝေဒနံ အနဘိနန္ဒတော အနဘိဝဒတော အနဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတော ယာ ဝေဒနာသု နန္ဒီ သာ နိရုဇ္ဈတိ၊ တဿ နန္ဒီနိရောဓာ ဥပါဒါနနိရောဓော, ဥပါဒါနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓော, ဘဝနိရောဓာ ဇာတိနိရောဓော, ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ နိရောဓော ဟောတိ၊
Having given up favoring and opposing, when they experience any kind of feeling—pleasant, unpleasant, or neutral—they don’t approve, welcome, or keep clinging to it. As a result, relishing of feelings ceases. When their relishing ceases, grasping ceases. When grasping ceases, continued existence ceases. When continued existence ceases, rebirth ceases. When rebirth ceases, old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress cease. That is how this entire mass of suffering ceases.
သောတေန သဒ္ဒံ သုတွာ …ပေ…
When they hear a sound with their ears …
ဃာနေန ဂန္ဓံ ဃာယိတွာ …ပေ…
When they smell an odor with their nose …
ဇိဝှါယ ရသံ သာယိတွာ …ပေ…
When they taste a flavor with their tongue …
ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ဖုသိတွာ …ပေ…
When they feel a touch with their body …
မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ ပိယရူပေ ဓမ္မေ န သာရဇ္ဇတိ, အပ္ပိယရူပေ ဓမ္မေ န ဗျာပဇ္ဇတိ, ဥပဋ္ဌိတကာယသတိ စ ဝိဟရတိ အပ္ပမာဏစေတသော, တဉ္စ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ ယတ္ထဿ တေ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အပရိသေသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊
When they know a thought with their mind, if it’s pleasant they don’t desire it, and if it’s unpleasant they don’t dislike it. They live with mindfulness of the body established and a limitless heart. And they truly understand the freedom of heart and freedom by wisdom where those arisen bad, unskillful qualities cease without anything left over.
သော ဧဝံ အနုရောဓဝိရောဓဝိပ္ပဟီနော ယံ ကိဉ္စိ ဝေဒနံ ဝေဒေတိ, သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ, သော တံ ဝေဒနံ နာဘိနန္ဒတိ နာဘိဝဒတိ နာဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတိ၊ တဿ တံ ဝေဒနံ အနဘိနန္ဒတော အနဘိဝဒတော အနဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတော ယာ ဝေဒနာသု နန္ဒီ သာ နိရုဇ္ဈတိ၊ တဿ နန္ဒီနိရောဓာ ဥပါဒါနနိရောဓော, ဥပါဒါနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓော, ဘဝနိရောဓာ ဇာတိနိရောဓော, ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ နိရောဓော ဟောတိ၊
Having given up favoring and opposing, when they experience any kind of feeling—pleasant, unpleasant, or neutral—they don’t approve, welcome, or keep clinging to it. As a result, relishing of feelings ceases. When their relishing ceases, grasping ceases. When grasping ceases, continued existence ceases. When continued existence ceases, rebirth ceases. When rebirth ceases, old age and death, sorrow, lamentation, pain, sadness, and distress cease. That is how this entire mass of suffering ceases.
ဣမံ ခေါ မေ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, သင်္ခိတ္တေန တဏှာသင်္ခယဝိမုတ္တိံ ဓာရေထ, သာတိံ ပန ဘိက္ခုံ ကေဝဋ္ဋပုတ္တံ မဟာတဏှာဇာလတဏှာသင်္ဃာဋပ္ပဋိမုက္ကန်”တိ၊
Bhikkhus, you should memorize that brief statement on freedom through the ending of craving. But the bhikkhu Sāti, the fisherman’s son, is caught in a vast net of craving, a tangle of craving.”
ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ၊ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ၊
That is what the Buddha said. Satisfied, the bhikkhus approved what the Buddha said.
မဟာတဏှာသင်္ခယသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ အဋ္ဌမံ၊
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
