| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੩. ਮਹਾવਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤਂ
3. Mahāvacchasuttaṃ
੧੯੩. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਰਾਜਗਹੇ વਿਹਰਤਿ વੇਲ਼ੁવਨੇ ਕਲਨ੍ਦਕਨਿવਾਪੇ। ਅਥ ਖੋ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿ। ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਦੀਘਰਤ੍ਤਾਹਂ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ ਸਹਕਥੀ। ਸਾਧੁ ਮੇ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਂ ਦੇਸੇਤੂ’’ਤਿ। ‘‘ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨਪਿ ਖੋ ਤੇ ਅਹਂ, વਚ੍ਛ, ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਂ ਦੇਸੇਯ੍ਯਂ, વਿਤ੍ਥਾਰੇਨਪਿ ਖੋ ਤੇ ਅਹਂ, વਚ੍ਛ, ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਂ ਦੇਸੇਯ੍ਯਂ; ਅਪਿ ਚ ਤੇ ਅਹਂ, વਚ੍ਛ, ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਕੁਸਲਾਕੁਸਲਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ। ਤਂ ਸੁਣਾਹਿ, ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਹਿ, ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭੋ’’ਤਿ ਖੋ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
193. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Atha kho vacchagotto paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘dīgharattāhaṃ bhotā gotamena sahakathī. Sādhu me bhavaṃ gotamo saṃkhittena kusalākusalaṃ desetū’’ti. ‘‘Saṃkhittenapi kho te ahaṃ, vaccha, kusalākusalaṃ deseyyaṃ, vitthārenapi kho te ahaṃ, vaccha, kusalākusalaṃ deseyyaṃ; api ca te ahaṃ, vaccha, saṃkhittena kusalākusalaṃ desessāmi. Taṃ suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho vacchagotto paribbājako bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
੧੯੪. ‘‘ਲੋਭੋ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ, ਅਲੋਭੋ ਕੁਸਲਂ; ਦੋਸੋ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ, ਅਦੋਸੋ ਕੁਸਲਂ; ਮੋਹੋ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ, ਅਮੋਹੋ ਕੁਸਲਂ। ਇਤਿ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਇਮੇ ਤਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਅਕੁਸਲਾ, ਤਯੋ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।
194. ‘‘Lobho kho, vaccha, akusalaṃ, alobho kusalaṃ; doso kho, vaccha, akusalaṃ, adoso kusalaṃ; moho kho, vaccha, akusalaṃ, amoho kusalaṃ. Iti kho, vaccha, ime tayo dhammā akusalā, tayo dhammā kusalā.
‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੋ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ, ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ વੇਰਮਣੀ ਕੁਸਲਂ; ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਂ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ, ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ વੇਰਮਣੀ ਕੁਸਲਂ; ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੋ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ, ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ વੇਰਮਣੀ ਕੁਸਲਂ; ਮੁਸਾવਾਦੋ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ, ਮੁਸਾવਾਦਾ વੇਰਮਣੀ ਕੁਸਲਂ; ਪਿਸੁਣਾ વਾਚਾ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ , ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ વੇਰਮਣੀ ਕੁਸਲਂ; ਫਰੁਸਾ વਾਚਾ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ, ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ વੇਰਮਣੀ ਕੁਸਲਂ; ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪੋ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ, ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ વੇਰਮਣੀ ਕੁਸਲਂ; ਅਭਿਜ੍ਝਾ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ, ਅਨਭਿਜ੍ਝਾ ਕੁਸਲਂ; ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ, ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਕੁਸਲਂ; ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਕੁਸਲਂ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਕੁਸਲਂ। ਇਤਿ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਇਮੇ ਦਸ ਧਮ੍ਮਾ ਅਕੁਸਲਾ, ਦਸ ਧਮ੍ਮਾ ਕੁਸਲਾ।
‘‘Pāṇātipāto kho, vaccha, akusalaṃ, pāṇātipātā veramaṇī kusalaṃ; adinnādānaṃ kho, vaccha, akusalaṃ, adinnādānā veramaṇī kusalaṃ; kāmesumicchācāro kho, vaccha, akusalaṃ, kāmesumicchācārā veramaṇī kusalaṃ; musāvādo kho, vaccha, akusalaṃ, musāvādā veramaṇī kusalaṃ; pisuṇā vācā kho, vaccha, akusalaṃ , pisuṇāya vācāya veramaṇī kusalaṃ; pharusā vācā kho, vaccha, akusalaṃ, pharusāya vācāya veramaṇī kusalaṃ; samphappalāpo kho, vaccha, akusalaṃ, samphappalāpā veramaṇī kusalaṃ; abhijjhā kho, vaccha, akusalaṃ, anabhijjhā kusalaṃ; byāpādo kho, vaccha, akusalaṃ, abyāpādo kusalaṃ; micchādiṭṭhi kho, vaccha, akusalaṃ sammādiṭṭhi kusalaṃ. Iti kho, vaccha, ime dasa dhammā akusalā, dasa dhammā kusalā.
‘‘ਯਤੋ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਣ੍ਹਾ ਪਹੀਨਾ ਹੋਤਿ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਮੂਲਾ ਤਾਲਾવਤ੍ਥੁਕਤਾ ਅਨਭਾવਂਕਤਾ ਆਯਤਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਧਮ੍ਮਾ, ਸੋ ਹੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਂ ਖੀਣਾਸવੋ વੁਸਿਤવਾ ਕਤਕਰਣੀਯੋ ਓਹਿਤਭਾਰੋ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥੋ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨੋ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿ।
‘‘Yato kho, vaccha, bhikkhuno taṇhā pahīnā hoti ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā, so hoti bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto’’ti.
੧੯੫. ‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ। ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਤੇ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਏਕਭਿਕ੍ਖੁਪਿ ਸਾવਕੋ ਯੋ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ 1 ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਏਕਂਯੇવ ਸਤਂ ਨ ਦ੍વੇ ਸਤਾਨਿ ਨ ਤੀਣਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ, ਅਥ ਖੋ ਭਿਯ੍ਯੋવ ਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਮ ਸਾવਕਾ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
195. ‘‘Tiṭṭhatu bhavaṃ gotamo. Atthi pana te bhoto gotamassa ekabhikkhupi sāvako yo āsavānaṃ khayā 2 anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’’ti? ‘‘Na kho, vaccha, ekaṃyeva sataṃ na dve satāni na tīṇi satāni na cattāri satāni na pañca satāni, atha kho bhiyyova ye bhikkhū mama sāvakā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharantī’’ti.
‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ। ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਏਕਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਪਿ ਸਾવਿਕਾ ਯਾ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਏਕਂਯੇવ ਸਤਂ ਨ ਦ੍વੇ ਸਤਾਨਿ ਨ ਤੀਣਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ, ਅਥ ਖੋ ਭਿਯ੍ਯੋવ ਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਮਮ ਸਾવਿਕਾ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Tiṭṭhatu bhavaṃ gotamo, tiṭṭhantu bhikkhū. Atthi pana bhoto gotamassa ekā bhikkhunīpi sāvikā yā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’’ti? ‘‘Na kho, vaccha, ekaṃyeva sataṃ na dve satāni na tīṇi satāni na cattāri satāni na pañca satāni, atha kho bhiyyova yā bhikkhuniyo mama sāvikā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharantī’’ti.
‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ। ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਏਕੁਪਾਸਕੋਪਿ ਸਾવਕੋ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਯੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਓਪਪਾਤਿਕੋ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੀ ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੋ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਏਕਂਯੇવ ਸਤਂ ਨ ਦ੍વੇ ਸਤਾਨਿ ਨ ਤੀਣਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ, ਅਥ ਖੋ ਭਿਯ੍ਯੋવ ਯੇ ਉਪਾਸਕਾ ਮਮ ਸਾવਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੋ ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ’’ਤਿ।
‘‘Tiṭṭhatu bhavaṃ gotamo, tiṭṭhantu bhikkhū, tiṭṭhantu bhikkhuniyo. Atthi pana bhoto gotamassa ekupāsakopi sāvako gihī odātavasano brahmacārī yo pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā’’ti? ‘‘Na kho, vaccha, ekaṃyeva sataṃ na dve satāni na tīṇi satāni na cattāri satāni na pañca satāni, atha kho bhiyyova ye upāsakā mama sāvakā gihī odātavasanā brahmacārino pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātikā tattha parinibbāyino anāvattidhammā tasmā lokā’’ti.
‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਉਪਾਸਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ। ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਏਕੁਪਾਸਕੋਪਿ ਸਾવਕੋ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨੋ ਕਾਮਭੋਗੀ ਸਾਸਨਕਰੋ ਓવਾਦਪ੍ਪਟਿਕਰੋ ਯੋ ਤਿਣ੍ਣવਿਚਿਕਿਚ੍ਛੋ વਿਗਤਕਥਂਕਥੋ વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਪਰਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇ વਿਹਰਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਏਕਂਯੇવ ਸਤਂ ਨ ਦ੍વੇ ਸਤਾਨਿ ਨ ਤੀਣਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ , ਅਥ ਖੋ ਭਿਯ੍ਯੋવ ਯੇ ਉਪਾਸਕਾ ਮਮ ਸਾવਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ ਸਾਸਨਕਰਾ ਓવਾਦਪ੍ਪਟਿਕਰਾ ਤਿਣ੍ਣવਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ વਿਗਤਕਥਂਕਥਾ વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਪਰਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Tiṭṭhatu bhavaṃ gotamo, tiṭṭhantu bhikkhū, tiṭṭhantu bhikkhuniyo, tiṭṭhantu upāsakā gihī odātavasanā brahmacārino. Atthi pana bhoto gotamassa ekupāsakopi sāvako gihī odātavasano kāmabhogī sāsanakaro ovādappaṭikaro yo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane viharatī’’ti? ‘‘Na kho, vaccha, ekaṃyeva sataṃ na dve satāni na tīṇi satāni na cattāri satāni na pañca satāni , atha kho bhiyyova ye upāsakā mama sāvakā gihī odātavasanā kāmabhogino sāsanakarā ovādappaṭikarā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane viharantī’’ti.
‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਉਪਾਸਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਉਪਾਸਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ। ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਏਕੁਪਾਸਿਕਾਪਿ ਸਾવਿਕਾ ਗਿਹਿਨੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੀ ਯਾ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨੀ ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਏਕਂਯੇવ ਸਤਂ ਨ ਦ੍વੇ ਸਤਾਨਿ ਨ ਤੀਣਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ, ਅਥ ਖੋ ਭਿਯ੍ਯੋવ ਯਾ ਉਪਾਸਿਕਾ ਮਮ ਸਾવਿਕਾ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨਿਯੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾਨਂ ਸਂਯੋਜਨਾਨਂ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਿਨਿਯੋ ਅਨਾવਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਾ ਤਸ੍ਮਾ ਲੋਕਾ’’ਤਿ।
‘‘Tiṭṭhatu bhavaṃ gotamo, tiṭṭhantu bhikkhū, tiṭṭhantu bhikkhuniyo, tiṭṭhantu upāsakā gihī odātavasanā brahmacārino, tiṭṭhantu upāsakā gihī odātavasanā kāmabhogino. Atthi pana bhoto gotamassa ekupāsikāpi sāvikā gihinī odātavasanā brahmacārinī yā pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātikā tattha parinibbāyinī anāvattidhammā tasmā lokā’’ti? ‘‘Na kho, vaccha, ekaṃyeva sataṃ na dve satāni na tīṇi satāni na cattāri satāni na pañca satāni, atha kho bhiyyova yā upāsikā mama sāvikā gihiniyo odātavasanā brahmacāriniyo pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātikā tattha parinibbāyiniyo anāvattidhammā tasmā lokā’’ti.
‘‘ਤਿਟ੍ਠਤੁ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਭਿਕ੍ਖੂ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਉਪਾਸਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਉਪਾਸਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ, ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ ਉਪਾਸਿਕਾ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨਿਯੋ। ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਏਕੁਪਾਸਿਕਾਪਿ ਸਾવਿਕਾ ਗਿਹਿਨੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੀ ਸਾਸਨਕਰਾ ਓવਾਦਪ੍ਪਟਿਕਰਾ ਯਾ ਤਿਣ੍ਣવਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ વਿਗਤਕਥਂਕਥਾ વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਪਰਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇ વਿਹਰਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਨ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਏਕਂਯੇવ ਸਤਂ ਨ ਦ੍વੇ ਸਤਾਨਿ ਨ ਤੀਣਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਤਾਨਿ ਨ ਪਞ੍ਚ ਸਤਾਨਿ, ਅਥ ਖੋ ਭਿਯ੍ਯੋવ ਯਾ ਉਪਾਸਿਕਾ ਮਮ ਸਾવਿਕਾ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨਿਯੋ ਸਾਸਨਕਰਾ ਓવਾਦਪ੍ਪਟਿਕਰਾ ਤਿਣ੍ਣવਿਚ੍ਛਿਕਿਚ੍ਛਾ વਿਗਤਕਥਂਕਥਾ વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਅਪਰਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Tiṭṭhatu bhavaṃ gotamo, tiṭṭhantu bhikkhū, tiṭṭhantu bhikkhuniyo, tiṭṭhantu upāsakā gihī odātavasanā brahmacārino, tiṭṭhantu upāsakā gihī odātavasanā kāmabhogino, tiṭṭhantu upāsikā gihiniyo odātavasanā brahmacāriniyo. Atthi pana bhoto gotamassa ekupāsikāpi sāvikā gihinī odātavasanā kāmabhoginī sāsanakarā ovādappaṭikarā yā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane viharatī’’ti? ‘‘Na kho, vaccha, ekaṃyeva sataṃ na dve satāni na tīṇi satāni na cattāri satāni na pañca satāni, atha kho bhiyyova yā upāsikā mama sāvikā gihiniyo odātavasanā kāmabhoginiyo sāsanakarā ovādappaṭikarā tiṇṇavicchikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane viharantī’’ti.
੧੯੬. ‘‘ਸਚੇ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਂਯੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ ਅਭવਿਸ੍ਸ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਞ੍ਚੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਆਰਾਧਕਾ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
196. ‘‘Sace hi, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavaṃyeva gotamo ārādhako abhavissa, no ca kho bhikkhū ārādhakā abhavissaṃsu ; evamidaṃ brahmacariyaṃ aparipūraṃ abhavissa tenaṅgena. Yasmā ca kho, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavañceva gotamo ārādhako bhikkhū ca ārādhakā; evamidaṃ brahmacariyaṃ paripūraṃ tenaṅgena.
‘‘ਸਚੇ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਞ੍ਚੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਆਰਾਧਿਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ ਅਭવਿਸ੍ਸ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਞ੍ਚੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਆਰਾਧਕਾ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਆਰਾਧਿਕਾ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
‘‘Sace hi, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavañceva gotamo ārādhako abhavissa, bhikkhū ca ārādhakā abhavissaṃsu, no ca kho bhikkhuniyo ārādhikā abhavissaṃsu; evamidaṃ brahmacariyaṃ aparipūraṃ abhavissa tenaṅgena. Yasmā ca kho, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavañceva gotamo ārādhako, bhikkhū ca ārādhakā, bhikkhuniyo ca ārādhikā; evamidaṃ brahmacariyaṃ paripūraṃ tenaṅgena.
‘‘ਸਚੇ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਞ੍ਚੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਆਰਾਧਿਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਉਪਾਸਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ ਅਭવਿਸ੍ਸ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਞ੍ਚੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਆਰਾਧਕਾ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਆਰਾਧਿਕਾ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
‘‘Sace hi, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavañceva gotamo ārādhako abhavissa, bhikkhū ca ārādhakā abhavissaṃsu, bhikkhuniyo ca ārādhikā abhavissaṃsu, no ca kho upāsakā gihī odātavasanā brahmacārino ārādhakā abhavissaṃsu; evamidaṃ brahmacariyaṃ aparipūraṃ abhavissa tenaṅgena. Yasmā ca kho, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavañceva gotamo ārādhako, bhikkhū ca ārādhakā, bhikkhuniyo ca ārādhikā, upāsakā ca gihī odātavasanā brahmacārino ārādhakā; evamidaṃ brahmacariyaṃ paripūraṃ tenaṅgena.
‘‘ਸਚੇ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਞ੍ਚੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਆਰਾਧਿਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਉਪਾਸਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ ਅਭવਿਸ੍ਸ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਞ੍ਚੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਆਰਾਧਕਾ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਆਰਾਧਿਕਾ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
‘‘Sace hi, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavañceva gotamo ārādhako abhavissa, bhikkhū ca ārādhakā abhavissaṃsu, bhikkhuniyo ca ārādhikā abhavissaṃsu, upāsakā ca gihī odātavasanā brahmacārino ārādhakā abhavissaṃsu, no ca kho upāsakā gihī odātavasanā kāmabhogino ārādhakā abhavissaṃsu; evamidaṃ brahmacariyaṃ aparipūraṃ abhavissa tenaṅgena. Yasmā ca kho, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavañceva gotamo ārādhako, bhikkhū ca ārādhakā, bhikkhuniyo ca ārādhikā, upāsakā ca gihī odātavasanā brahmacārino ārādhakā, upāsakā ca gihī odātavasanā kāmabhogino ārādhakā; evamidaṃ brahmacariyaṃ paripūraṃ tenaṅgena.
‘‘ਸਚੇ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਞ੍ਚੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਆਰਾਧਿਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਉਪਾਸਿਕਾ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨਿਯੋ ਆਰਾਧਿਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ ਅਭવਿਸ੍ਸ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਞ੍ਚੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਆਰਾਧਕਾ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਆਰਾਧਿਕਾ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ , ਉਪਾਸਿਕਾ ਚ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨਿਯੋ ਆਰਾਧਿਕਾ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
‘‘Sace hi, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavañceva gotamo ārādhako abhavissa, bhikkhū ca ārādhakā abhavissaṃsu, bhikkhuniyo ca ārādhikā abhavissaṃsu, upāsakā ca gihī odātavasanā brahmacārino ārādhakā abhavissaṃsu, upāsakā ca gihī odātavasanā kāmabhogino ārādhakā abhavissaṃsu, no ca kho upāsikā gihiniyo odātavasanā brahmacāriniyo ārādhikā abhavissaṃsu; evamidaṃ brahmacariyaṃ aparipūraṃ abhavissa tenaṅgena. Yasmā ca kho, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavañceva gotamo ārādhako, bhikkhū ca ārādhakā, bhikkhuniyo ca ārādhikā, upāsakā ca gihī odātavasanā brahmacārino ārādhakā, upāsakā ca gihī odātavasanā kāmabhogino ārādhakā , upāsikā ca gihiniyo odātavasanā brahmacāriniyo ārādhikā; evamidaṃ brahmacariyaṃ paripūraṃ tenaṅgena.
‘‘ਸਚੇ ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਞ੍ਚੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ ਅਭવਿਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਆਰਾਧਿਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਉਪਾਸਿਕਾ ਚ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨਿਯੋ ਆਰਾਧਿਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ, ਨੋ ਚ ਖੋ ਉਪਾਸਿਕਾ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨਿਯੋ ਆਰਾਧਿਕਾ ਅਭવਿਸ੍ਸਂਸੁ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਅਪਰਿਪੂਰਂ ਅਭવਿਸ੍ਸ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਖੋ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਭવਞ੍ਚੇવ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਧਕੋ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਆਰਾਧਕਾ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਆਰਾਧਿਕਾ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ, ਉਪਾਸਕਾ ਚ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ ਆਰਾਧਕਾ, ਉਪਾਸਿਕਾ ਚ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨਿਯੋ ਆਰਾਧਿਕਾ, ਉਪਾਸਿਕਾ ਚ ਗਿਹਿਨਿਯੋ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਕਾਮਭੋਗਿਨਿਯੋ ਆਰਾਧਿਕਾ; ਏવਮਿਦਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਤੇਨਙ੍ਗੇਨ।
‘‘Sace hi, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavañceva gotamo ārādhako abhavissa, bhikkhū ca ārādhakā abhavissaṃsu, bhikkhuniyo ca ārādhikā abhavissaṃsu, upāsakā ca gihī odātavasanā brahmacārino ārādhakā abhavissaṃsu, upāsakā ca gihī odātavasanā kāmabhogino ārādhakā abhavissaṃsu, upāsikā ca gihiniyo odātavasanā brahmacāriniyo ārādhikā abhavissaṃsu, no ca kho upāsikā gihiniyo odātavasanā kāmabhoginiyo ārādhikā abhavissaṃsu; evamidaṃ brahmacariyaṃ aparipūraṃ abhavissa tenaṅgena. Yasmā ca kho, bho gotama, imaṃ dhammaṃ bhavañceva gotamo ārādhako, bhikkhū ca ārādhakā, bhikkhuniyo ca ārādhikā, upāsakā ca gihī odātavasanā brahmacārino ārādhakā, upāsakā ca gihī odātavasanā kāmabhogino ārādhakā, upāsikā ca gihiniyo odātavasanā brahmacāriniyo ārādhikā, upāsikā ca gihiniyo odātavasanā kāmabhoginiyo ārādhikā; evamidaṃ brahmacariyaṃ paripūraṃ tenaṅgena.
੧੯੭. ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਗਙ੍ਗਾ ਨਦੀ ਸਮੁਦ੍ਦਨਿਨ੍ਨਾ ਸਮੁਦ੍ਦਪੋਣਾ ਸਮੁਦ੍ਦਪਬ੍ਭਾਰਾ ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਆਹਚ੍ਚ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਏવਮੇવਾਯਂ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਪਰਿਸਾ ਸਗਹਟ੍ਠਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਨਿਨ੍ਨਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪੋਣਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਬ੍ਭਾਰਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਆਹਚ੍ਚ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ…ਪੇ॰… ਏਸਾਹਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ। ਲਭੇਯ੍ਯਾਹਂ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਲਭੇਯ੍ਯਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ । ‘‘ਯੋ ਖੋ, વਚ੍ਛ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਪੁਬ੍ਬੋ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਆਕਙ੍ਖਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ, ਸੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਪਰਿવਸਤਿ। ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਾਸਾਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਆਰਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾવਾਯ; ਅਪਿ ਚ ਮੇਤ੍ਥ ਪੁਗ੍ਗਲવੇਮਤ੍ਤਤਾ વਿਦਿਤਾ’’ਤਿ। ‘‘ਸਚੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਪੁਬ੍ਬਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਆਕਙ੍ਖਨ੍ਤਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਆਕਙ੍ਖਨ੍ਤਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਾਸੇ ਪਰਿવਸਨ੍ਤਿ, ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਾਸਾਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਆਰਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾવਾਯ; ਅਹਂ ਚਤ੍ਤਾਰਿ વਸ੍ਸਾਨਿ ਪਰਿવਸਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਚਤੁਨ੍ਨਂ વਸ੍ਸਾਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਆਰਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਨ੍ਤੁ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤੁ ਭਿਕ੍ਖੁਭਾવਾਯਾ’’ਤਿ। ਅਲਤ੍ਥ ਖੋ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਅਲਤ੍ਥ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ।
197. ‘‘Seyyathāpi, bho gotama, gaṅgā nadī samuddaninnā samuddapoṇā samuddapabbhārā samuddaṃ āhacca tiṭṭhati, evamevāyaṃ bhoto gotamassa parisā sagahaṭṭhapabbajitā nibbānaninnā nibbānapoṇā nibbānapabbhārā nibbānaṃ āhacca tiṭṭhati. Abhikkantaṃ, bho gotama…pe… esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Labheyyāhaṃ bhoto gotamassa santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti . ‘‘Yo kho, vaccha, aññatitthiyapubbo imasmiṃ dhammavinaye ākaṅkhati pabbajjaṃ, ākaṅkhati upasampadaṃ, so cattāro māse parivasati. Catunnaṃ māsānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājenti upasampādenti bhikkhubhāvāya; api ca mettha puggalavemattatā viditā’’ti. ‘‘Sace, bhante, aññatitthiyapubbā imasmiṃ dhammavinaye ākaṅkhantā pabbajjaṃ, ākaṅkhantā upasampadaṃ cattāro māse parivasanti, catunnaṃ māsānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājenti upasampādenti bhikkhubhāvāya; ahaṃ cattāri vassāni parivasissāmi. Catunnaṃ vassānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājentu upasampādentu bhikkhubhāvāyā’’ti. Alattha kho vacchagotto paribbājako bhagavato santike pabbajjaṃ alattha upasampadaṃ.
ਅਚਿਰੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਖੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਅਦ੍ਧਮਾਸੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਯਾવਤਕਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸੇਖੇਨ ਞਾਣੇਨ ਸੇਖਾਯ વਿਜ੍ਜਾਯ ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਤਂ ਮਯਾ; ਉਤ੍ਤਰਿ ਚ ਮੇ 3 ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤੂ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤ੍વਂ, વਚ੍ਛ, ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮੇ ਉਤ੍ਤਰਿ ਭਾવੇਹਿ – ਸਮਥਞ੍ਚ વਿਪਸ੍ਸਨਞ੍ਚ। ਇਮੇ ਖੋ ਤੇ, વਚ੍ਛ, ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ ਉਤ੍ਤਰਿ ਭਾવਿਤਾ – ਸਮਥੋ ਚ વਿਪਸ੍ਸਨਾ ਚ – ਅਨੇਕਧਾਤੁਪਟਿવੇਧਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ।
Acirūpasampanno kho panāyasmā vacchagotto addhamāsūpasampanno yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā vacchagotto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yāvatakaṃ, bhante, sekhena ñāṇena sekhāya vijjāya pattabbaṃ, anuppattaṃ taṃ mayā; uttari ca me 4 bhagavā dhammaṃ desetū’’ti. ‘‘Tena hi tvaṃ, vaccha, dve dhamme uttari bhāvehi – samathañca vipassanañca. Ime kho te, vaccha, dve dhammā uttari bhāvitā – samatho ca vipassanā ca – anekadhātupaṭivedhāya saṃvattissanti.
੧੯੮. ‘‘ਸੋ ਤ੍વਂ, વਚ੍ਛ, ਯਾવਦੇવ 5 ਆਕਙ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ – ‘ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭવੇਯ੍ਯਂ – ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੁਧਾ ਅਸ੍ਸਂ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕੋ ਅਸ੍ਸਂ; ਆવਿਭਾવਂ, ਤਿਰੋਭਾવਂ; ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਂ ਤਿਰੋਪਾਕਾਰਂ ਤਿਰੋਪਬ੍ਬਤਂ ਅਸਜ੍ਜਮਾਨੋ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਆਕਾਸੇ; ਪਥવਿਯਾਪਿ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਿਮੁਜ੍ਜਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਉਦਕੇ; ਉਦਕੇਪਿ ਅਭਿਜ੍ਜਮਾਨੇ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਥવਿਯਂ; ਆਕਾਸੇਪਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਕਮੇਯ੍ਯਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪਕ੍ਖੀ ਸਕੁਣੋ; ਇਮੇਪਿ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯੇ ਏવਂਮਹਿਦ੍ਧਿਕੇ ਏવਂਮਹਾਨੁਭਾવੇ ਪਾਣਿਨਾ ਪਰਿਮਸੇਯ੍ਯਂ, ਪਰਿਮਜ੍ਜੇਯ੍ਯਂ; ਯਾવਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸਿ, ਸਤਿ ਸਤਿਆਯਤਨੇ।
198. ‘‘So tvaṃ, vaccha, yāvadeva 6 ākaṅkhissasi – ‘anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhaveyyaṃ – ekopi hutvā bahudhā assaṃ, bahudhāpi hutvā eko assaṃ; āvibhāvaṃ, tirobhāvaṃ; tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gaccheyyaṃ, seyyathāpi ākāse; pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ kareyyaṃ, seyyathāpi udake; udakepi abhijjamāne gaccheyyaṃ, seyyathāpi pathaviyaṃ; ākāsepi pallaṅkena kameyyaṃ, seyyathāpi pakkhī sakuṇo; imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parimaseyyaṃ, parimajjeyyaṃ; yāvabrahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇissasi, sati satiāyatane.
‘‘ਸੋ ਤ੍વਂ, વਚ੍ਛ, ਯਾવਦੇવ ਆਕਙ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ – ‘ਦਿਬ੍ਬਾਯ ਸੋਤਧਾਤੁਯਾ વਿਸੁਦ੍ਧਾਯ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਿਕਾਯ ਉਭੋ ਸਦ੍ਦੇ ਸੁਣੇਯ੍ਯਂ – ਦਿਬ੍ਬੇ ਚ ਮਾਨੁਸੇ ਚ, ਯੇ ਦੂਰੇ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਚਾ’ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸਿ, ਸਤਿ ਸਤਿਆਯਤਨੇ।
‘‘So tvaṃ, vaccha, yāvadeva ākaṅkhissasi – ‘dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya ubho sadde suṇeyyaṃ – dibbe ca mānuse ca, ye dūre santike cā’ti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇissasi, sati satiāyatane.
‘‘ਸੋ ਤ੍વਂ, વਚ੍ਛ, ਯਾવਦੇવ ਆਕਙ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ – ‘ਪਰਸਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ – ਸਰਾਗਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਰਾਗਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, વੀਤਰਾਗਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ વੀਤਰਾਗਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ; ਸਦੋਸਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਦੋਸਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, વੀਤਦੋਸਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ વੀਤਦੋਸਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ; ਸਮੋਹਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮੋਹਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, વੀਤਮੋਹਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ વੀਤਮੋਹਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ; ਸਂਖਿਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ; ਮਹਗ੍ਗਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਮਹਗ੍ਗਤਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, ਅਮਹਗ੍ਗਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਮਹਗ੍ਗਤਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ; ਸਉਤ੍ਤਰਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਉਤ੍ਤਰਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ; ਸਮਾਹਿਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, ਅਸਮਾਹਿਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਸਮਾਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ; વਿਮੁਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ, ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ વਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅવਿਮੁਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸਿ, ਸਤਿ ਸਤਿਆਯਤਨੇ।
‘‘So tvaṃ, vaccha, yāvadeva ākaṅkhissasi – ‘parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajāneyyaṃ – sarāgaṃ vā cittaṃ sarāgaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vītarāgaṃ vā cittaṃ vītarāgaṃ cittanti pajāneyyaṃ; sadosaṃ vā cittaṃ sadosaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vītadosaṃ vā cittaṃ vītadosaṃ cittanti pajāneyyaṃ; samohaṃ vā cittaṃ samohaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vītamohaṃ vā cittaṃ vītamohaṃ cittanti pajāneyyaṃ; saṃkhittaṃ vā cittaṃ saṃkhittaṃ cittanti pajāneyyaṃ, vikkhittaṃ vā cittaṃ vikkhittaṃ cittanti pajāneyyaṃ; mahaggataṃ vā cittaṃ mahaggataṃ cittanti pajāneyyaṃ, amahaggataṃ vā cittaṃ amahaggataṃ cittanti pajāneyyaṃ; sauttaraṃ vā cittaṃ sauttaraṃ cittanti pajāneyyaṃ, anuttaraṃ vā cittaṃ anuttaraṃ cittanti pajāneyyaṃ; samāhitaṃ vā cittaṃ samāhitaṃ cittanti pajāneyyaṃ, asamāhitaṃ vā cittaṃ asamāhitaṃ cittanti pajāneyyaṃ; vimuttaṃ vā cittaṃ vimuttaṃ cittanti pajāneyyaṃ, avimuttaṃ vā cittaṃ avimuttaṃ cittanti pajāneyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇissasi, sati satiāyatane.
‘‘ਸੋ ਤ੍વਂ, વਚ੍ਛ, ਯਾવਦੇવ ਆਕਙ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ – ‘ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰੇਯ੍ਯਂ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ ਦ੍વੇਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਚਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਦਸਪਿ ਜਾਤਿਯੋ વੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਜਾਤਿਸਤਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ; ਅਨੇਕੇਪਿ ਸਂવਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ ਅਨੇਕੇਪਿ વਿવਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ ਅਨੇਕੇਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਕਪ੍ਪੇ – ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋਤਿ; ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸਿ, ਸਤਿ ਸਤਿਆਯਤਨੇ।
‘‘So tvaṃ, vaccha, yāvadeva ākaṅkhissasi – ‘anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussareyyaṃ, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi; anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe – amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapannoti; iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussareyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇissasi, sati satiāyatane.
‘‘ਸੋ ਤ੍વਂ, વਚ੍ਛ, ਯਾવਦੇવ ਆਕਙ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ – ‘ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਂ ਚવਮਾਨੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਹੀਨੇ ਪਣੀਤੇ ਸੁવਣ੍ਣੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੇ ਸੁਗਤੇ ਦੁਗ੍ਗਤੇ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯਂ – ਇਮੇ વਤ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ વਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਉਪવਾਦਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾ, ਤੇ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਪਾਯਂ ਦੁਗ੍ਗਤਿਂ વਿਨਿਪਾਤਂ ਨਿਰਯਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾ; ਇਮੇ વਾ ਪਨ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ વਚੀਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਮਨੋਸੁਚਰਿਤੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਅਰਿਯਾਨਂ ਅਨੁਪવਾਦਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਾ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਕਮ੍ਮਸਮਾਦਾਨਾ, ਤੇ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸੁਗਤਿਂ ਸਗ੍ਗਂ ਲੋਕਂ ਉਪਪਨ੍ਨਾਤਿ; ਇਤਿ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਸਤ੍ਤੇ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਂ ਚવਮਾਨੇ ਉਪਪਜ੍ਜਮਾਨੇ ਹੀਨੇ ਪਣੀਤੇ ਸੁવਣ੍ਣੇ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੇ ਸੁਗਤੇ ਦੁਗ੍ਗਤੇ ਯਥਾਕਮ੍ਮੂਪਗੇ ਸਤ੍ਤੇ ਪਜਾਨੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸਿ, ਸਤਿ ਸਤਿਆਯਤਨੇ।
‘‘So tvaṃ, vaccha, yāvadeva ākaṅkhissasi – ‘dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passeyyaṃ cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajāneyyaṃ – ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā, te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā; ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacīsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaṃ anupavādakā sammādiṭṭhikā sammādiṭṭhikammasamādānā, te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannāti; iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passeyyaṃ cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate yathākammūpage satte pajāneyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇissasi, sati satiāyatane.
‘‘ਸੋ ਤ੍વਂ, વਚ੍ਛ, ਯਾવਦੇવ ਆਕਙ੍ਖਿਸ੍ਸਸਿ – ‘ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਤਤ੍ਰੇવ ਸਕ੍ਖਿਭਬ੍ਬਤਂ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਸਿ, ਸਤਿ ਸਤਿਆਯਤਨੇ’’ਤਿ।
‘‘So tvaṃ, vaccha, yāvadeva ākaṅkhissasi – ‘āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihareyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇissasi, sati satiāyatane’’ti.
੧੯੯. ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਮੋਦਿਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਏਕੋ વੂਪਕਟ੍ਠੋ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਆਤਾਪੀ ਪਹਿਤਤ੍ਤੋ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ – ਯਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਨ੍ਤਿ ਤਦਨੁਤ੍ਤਰਂ – ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਪਰਿਯੋਸਾਨਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਾਸਿ। ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾ’ਤਿ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿ। ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਖੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਅਰਹਤਂ ਅਹੋਸਿ।
199. Atha kho āyasmā vacchagotto bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho āyasmā vacchagotto eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti abbhaññāsi. Aññataro kho panāyasmā vacchagotto arahataṃ ahosi.
੨੦੦. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦੂਰਤੋવ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇ। ਦਿਸ੍વਾਨ ਯੇਨ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਹਨ੍ਦ! ਕਹਂ ਪਨ ਤੁਮ੍ਹੇ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ ਗਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਭਗવਨ੍ਤਂ ਖੋ ਮਯਂ, ਆવੁਸੋ, ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ । ‘‘ਤੇਨਹਾਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ ਮਮ વਚਨੇਨ ਭਗવਤੋ ਪਾਦੇ ਸਿਰਸਾ વਨ੍ਦਥ, ਏવਞ੍ਚ વਦੇਥ – ‘વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਤੋ ਪਾਦੇ ਸਿਰਸਾ વਨ੍ਦਤਿ, ਏવਞ੍ਚ વਦੇਤਿ – ਪਰਿਚਿਣ੍ਣੋ ਮੇ ਭਗવਾ, ਪਰਿਚਿਣ੍ਣੋ ਮੇ ਸੁਗਤੋ’’’ਤਿ। ‘‘ਏવਮਾવੁਸੋ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਆਯਸ੍ਮਾ, ਭਨ੍ਤੇ, વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਭਗવਤੋ ਪਾਦੇ ਸਿਰਸਾ વਨ੍ਦਤਿ, ਏવਞ੍ਚ વਦੇਤਿ – ‘ਪਰਿਚਿਣ੍ਣੋ ਮੇ ਭਗવਾ, ਪਰਿਚਿਣ੍ਣੋ ਮੇ ਸੁਗਤੋ’’’ਤਿ। ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇવ ਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ વਿਦਿਤੋ – ‘ਤੇવਿਜ੍ਜੋ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਮਹਾਨੁਭਾવੋ’ਤਿ। ਦੇવਤਾਪਿ ਮੇ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ – ‘ਤੇવਿਜ੍ਜੋ, ਭਨ੍ਤੇ, વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਹਿਦ੍ਧਿਕੋ ਮਹਾਨੁਭਾવੋ’’’ਤਿ।
200. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū bhagavantaṃ dassanāya gacchanti. Addasā kho āyasmā vacchagotto te bhikkhū dūratova āgacchante. Disvāna yena te bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā te bhikkhū etadavoca – ‘‘handa! Kahaṃ pana tumhe āyasmanto gacchathā’’ti? ‘‘Bhagavantaṃ kho mayaṃ, āvuso, dassanāya gacchāmā’’ti . ‘‘Tenahāyasmanto mama vacanena bhagavato pāde sirasā vandatha, evañca vadetha – ‘vacchagotto, bhante, bhikkhu bhagavato pāde sirasā vandati, evañca vadeti – pariciṇṇo me bhagavā, pariciṇṇo me sugato’’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato vacchagottassa paccassosuṃ. Atha kho te bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘āyasmā, bhante, vacchagotto bhagavato pāde sirasā vandati, evañca vadeti – ‘pariciṇṇo me bhagavā, pariciṇṇo me sugato’’’ti. ‘‘Pubbeva me, bhikkhave, vacchagotto bhikkhu cetasā ceto paricca vidito – ‘tevijjo vacchagotto bhikkhu mahiddhiko mahānubhāvo’ti. Devatāpi me etamatthaṃ ārocesuṃ – ‘tevijjo, bhante, vacchagotto bhikkhu mahiddhiko mahānubhāvo’’’ti.
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੁਨ੍ਤਿ।
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ਮਹਾવਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਤਤਿਯਂ।
Mahāvacchasuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਮਹਾવਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Mahāvacchasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੩. ਮਹਾવਚ੍ਛਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Mahāvacchasuttavaṇṇanā
