Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā)

    ൩. മഹാവച്ഛസുത്തവണ്ണനാ

    3. Mahāvacchasuttavaṇṇanā

    ൧൯൩. ഏവം മേ സുതന്തി മഹാവച്ഛസുത്തം. തത്ഥ സഹകഥീതി സദ്ധിംവാദോ, ബഹും മയാ തുമ്ഹേഹി സദ്ധിം കഥിതപുബ്ബന്തി കഥം സാരേതി മേത്തിം ഘടേതി. പുരിമാനി ഹി ദ്വേ സുത്താനി ഏതസ്സേവ കഥിതാനി, സംയുത്തകേ അബ്യാകതസംയുത്തം (സം॰ നി॰ ൪.൪൧൬ ആദയോ) നാമ ഏതസ്സേവ കഥിതം – ‘‘കിം നു ഖോ, ഭോ ഗോതമ, സസ്സതോ ലോകോ ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞന്തി അബ്യാകതമേത’’ന്തി ഏവം ഏകുത്തരനികായേപി ഇമിനാ സദ്ധിം കഥിതം അത്ഥിയേവ. തസ്മാ ഏവമാഹ. സമ്മാസമ്ബുദ്ധോപി തസ്സ ആഗതാഗതസ്സ സങ്ഗഹം കത്വാ ഓകാസമകാസിയേവ. കസ്മാ? അയഞ്ഹി സസ്സതദിട്ഠികോ, സസ്സതദിട്ഠികാ ച സീഘം ലദ്ധിം ന വിസ്സജ്ജേന്തി, വസാതേലമക്ഖിതപിലോതികാ വിയ ചിരേന സുജ്ഝന്തി. പസ്സതി ച ഭഗവാ – ‘‘അയം പരിബ്ബാജകോ കാലേ ഗച്ഛന്തേ ഗച്ഛന്തേ ലദ്ധിം വിസ്സജ്ജേത്വാ മമ സന്തികേ പബ്ബജിത്വാ ഛ അഭിഞ്ഞായോ സച്ഛികത്വാ അഭിഞ്ഞാതസാവകോ ഭവിസ്സതീ’’തി. തസ്മാ തസ്സ ആഗതാഗതസ്സ സങ്ഗഹം കത്വാ ഓകാസമകാസിയേവ. ഇദം പനസ്സ പച്ഛിമഗമനം. സോ ഹി ഇമസ്മിം സുത്തേ തരണം വാ ഹോതു അതരണം വാ, യട്ഠിം ഓതരിത്വാ ഉദകേ പതമാനോ വിയ സമണസ്സ ഗോതമസ്സ സന്തികം ഗന്ത്വാ പബ്ബജിസ്സാമീതി സന്നിട്ഠാനം കത്വാ ആഗതോ. തസ്മാ ധമ്മദേസനം യാചന്തോ സാധു മേ ഭവം ഗോതമോതിആദിമാഹ. തസ്സ ഭഗവാ മൂലവസേന സംഖിത്തദേസനം, കമ്മപഥവസേന വിത്ഥാരദേസനം ദേസേസി. മൂലവസേന ചേത്ഥ അതിസംഖിത്താ ദേസനാ, കമ്മപഥവസേന സംഖിത്താ വിത്ഥാരസദിസാ. ബുദ്ധാനം പന നിപ്പരിയായേന വിത്ഥാരദേസനാ നാമ നത്ഥി. ചതുവീസതിസമന്തപട്ഠാനമ്പി ഹി സത്തപകരണേ അഭിധമ്മപിടകേ ച സബ്ബം സംഖിത്തമേവ. തസ്മാ മൂലവസേനാപി കമ്മപഥവസേനാപി സംഖിത്തമേവ ദേസേസീതി വേദിതബ്ബോ.

    193.Evaṃme sutanti mahāvacchasuttaṃ. Tattha sahakathīti saddhiṃvādo, bahuṃ mayā tumhehi saddhiṃ kathitapubbanti kathaṃ sāreti mettiṃ ghaṭeti. Purimāni hi dve suttāni etasseva kathitāni, saṃyuttake abyākatasaṃyuttaṃ (saṃ. ni. 4.416 ādayo) nāma etasseva kathitaṃ – ‘‘kiṃ nu kho, bho gotama, sassato loko idameva saccaṃ moghamaññanti abyākatameta’’nti evaṃ ekuttaranikāyepi iminā saddhiṃ kathitaṃ atthiyeva. Tasmā evamāha. Sammāsambuddhopi tassa āgatāgatassa saṅgahaṃ katvā okāsamakāsiyeva. Kasmā? Ayañhi sassatadiṭṭhiko, sassatadiṭṭhikā ca sīghaṃ laddhiṃ na vissajjenti, vasātelamakkhitapilotikā viya cirena sujjhanti. Passati ca bhagavā – ‘‘ayaṃ paribbājako kāle gacchante gacchante laddhiṃ vissajjetvā mama santike pabbajitvā cha abhiññāyo sacchikatvā abhiññātasāvako bhavissatī’’ti. Tasmā tassa āgatāgatassa saṅgahaṃ katvā okāsamakāsiyeva. Idaṃ panassa pacchimagamanaṃ. So hi imasmiṃ sutte taraṇaṃ vā hotu ataraṇaṃ vā, yaṭṭhiṃ otaritvā udake patamāno viya samaṇassa gotamassa santikaṃ gantvā pabbajissāmīti sanniṭṭhānaṃ katvā āgato. Tasmā dhammadesanaṃ yācanto sādhu me bhavaṃ gotamotiādimāha. Tassa bhagavā mūlavasena saṃkhittadesanaṃ, kammapathavasena vitthāradesanaṃ desesi. Mūlavasena cettha atisaṃkhittā desanā, kammapathavasena saṃkhittā vitthārasadisā. Buddhānaṃ pana nippariyāyena vitthāradesanā nāma natthi. Catuvīsatisamantapaṭṭhānampi hi sattapakaraṇe abhidhammapiṭake ca sabbaṃ saṃkhittameva. Tasmā mūlavasenāpi kammapathavasenāpi saṃkhittameva desesīti veditabbo.

    ൧൯൪. തത്ഥ പാണാതിപാതാ വേരമണീ കുസലന്തിആദീസു പടിപാടിയാ സത്തധമ്മാ കാമാവചരാ, അനഭിജ്ഝാദയോ തയോ ചതുഭൂമികാപി വട്ടന്തി.

    194. Tattha pāṇātipātā veramaṇī kusalantiādīsu paṭipāṭiyā sattadhammā kāmāvacarā, anabhijjhādayo tayo catubhūmikāpi vaṭṭanti.

    യതോ ഖോ, വച്ഛ, ഭിക്ഖുനോതി കിഞ്ചാപി അനിയമേത്വാ വുത്തം, യഥാ പന ജീവകസുത്തേ ച ചങ്കീസുത്തേ ച, ഏവം ഇമസ്മിം സുത്തേ ച അത്താനമേവ സന്ധായേതം ഭഗവതാ വുത്തന്തി വേദിതബ്ബം.

    Yatokho, vaccha, bhikkhunoti kiñcāpi aniyametvā vuttaṃ, yathā pana jīvakasutte ca caṅkīsutte ca, evaṃ imasmiṃ sutte ca attānameva sandhāyetaṃ bhagavatā vuttanti veditabbaṃ.

    ൧൯൫. അത്ഥി പനാതി കിം പുച്ഛാമീതി പുച്ഛതി? അയം കിരസ്സ ലദ്ധി – ‘‘തസ്മിം തസ്മിം സാസനേ സത്ഥാവ അരഹാ ഹോതി, സാവകോ പന അരഹത്തം പത്തും സമത്ഥോ നത്ഥി. സമണോ ച ഗോതമോ ‘യതോ ഖോ, വച്ഛ, ഭിക്ഖുനോ’തി ഏകം ഭിക്ഖും കഥേന്തോ വിയ കഥേതി, അത്ഥി നു ഖോ സമണസ്സ ഗോതമസ്സ സാവകോ അരഹത്തപ്പത്തോ’’തി. ഏതമത്ഥം പുച്ഛിസ്സാമീതി പുച്ഛതി. തത്ഥ തിട്ഠതൂതി ഭവം താവ ഗോതമോ തിട്ഠതു, ഭവഞ്ഹി ലോകേ പാകടോ അരഹാതി അത്ഥോ. തസ്മിം ബ്യാകതേ ഉത്തരി ഭിക്ഖുനീആദീനം വസേന പഞ്ഹം പുച്ഛി, ഭഗവാപിസ്സ ബ്യാകാസി.

    195.Atthipanāti kiṃ pucchāmīti pucchati? Ayaṃ kirassa laddhi – ‘‘tasmiṃ tasmiṃ sāsane satthāva arahā hoti, sāvako pana arahattaṃ pattuṃ samattho natthi. Samaṇo ca gotamo ‘yato kho, vaccha, bhikkhuno’ti ekaṃ bhikkhuṃ kathento viya katheti, atthi nu kho samaṇassa gotamassa sāvako arahattappatto’’ti. Etamatthaṃ pucchissāmīti pucchati. Tattha tiṭṭhatūti bhavaṃ tāva gotamo tiṭṭhatu, bhavañhi loke pākaṭo arahāti attho. Tasmiṃ byākate uttari bhikkhunīādīnaṃ vasena pañhaṃ pucchi, bhagavāpissa byākāsi.

    ൧൯൬. ആരാധകോതി സമ്പാദകോ പരിപൂരകോ.

    196.Ārādhakoti sampādako paripūrako.

    ൧൯൭. സേഖായ വിജ്ജായ പത്തബ്ബന്തി ഹേട്ഠിമഫലത്തയം പത്തബ്ബം. തം സബ്ബം മയാ അനുപ്പത്തന്തി വദതി. വിതണ്ഡവാദീ പനാഹ – ‘‘കതമേ ധമ്മാ സേക്ഖാ? ചത്താരോ മഗ്ഗാ അപരിയാപന്നാ ഹേട്ഠിമാനി ച തീണി സാമഞ്ഞഫലാനീ’’തി (ധ॰ സ॰ ൧൦൨൩) വചനതോ അരഹത്തമഗ്ഗോപി അനേന പത്തോയേവ. ഫലം പന അപത്തം, തസ്സ പത്തിയാ ഉത്തരി യോഗം കഥാപേതീതി. സോ ഏവം സഞ്ഞാപേതബ്ബോ –

    197.Sekhāya vijjāya pattabbanti heṭṭhimaphalattayaṃ pattabbaṃ. Taṃ sabbaṃ mayā anuppattanti vadati. Vitaṇḍavādī panāha – ‘‘katame dhammā sekkhā? Cattāro maggā apariyāpannā heṭṭhimāni ca tīṇi sāmaññaphalānī’’ti (dha. sa. 1023) vacanato arahattamaggopi anena pattoyeva. Phalaṃ pana apattaṃ, tassa pattiyā uttari yogaṃ kathāpetīti. So evaṃ saññāpetabbo –

    ‘‘യോ വേ കിലേസാനി പഹായ പഞ്ച,

    ‘‘Yo ve kilesāni pahāya pañca,

    പരിപുണ്ണസേഖോ അപരിഹാനധമ്മോ;

    Paripuṇṇasekho aparihānadhammo;

    ചേതോവസിപ്പത്തോ സമാഹിതിന്ദ്രിയോ,

    Cetovasippatto samāhitindriyo,

    സ വേ ഠിതത്തോതി നരോ പവുച്ചതീ’’തി. (അ॰ നി॰ ൪.൫);

    Sa ve ṭhitattoti naro pavuccatī’’ti. (a. ni. 4.5);

    അനാഗാമിപുഗ്ഗലോ ഹി ഏകന്തപരിപുണ്ണസേഖോ. തം സന്ധായ ‘‘സേഖായ വിജ്ജായ പത്തബ്ബ’’ന്തി ആഹ. മഗ്ഗസ്സ പന ഏകചിത്തക്ഖണികത്താ തത്ഥ ഠിതസ്സ പുച്ഛാ നാമ നത്ഥി. ഇമിനാ സുത്തേന മഗ്ഗോപി ബഹുചിത്തക്ഖണികോ ഹോതൂതി ചേ. ഏതം ന ബുദ്ധവചനം, വുത്തഗാഥായ ച അത്ഥോ വിരുജ്ഝതി. തസ്മാ അനാഗാമിഫലേ ഠത്വാ അരഹത്തമഗ്ഗസ്സ വിപസ്സനം കഥാപേതീതി വേദിതബ്ബോ. യസ്മാ പനസ്സ ന കേവലം സുദ്ധഅരഹത്തസ്സേവ ഉപനിസ്സയോ, ഛന്നമ്പി അഭിഞ്ഞാനം ഉപനിസ്സയോ അത്ഥി, തസ്മാ ഭഗവാ – ‘‘ഏവമയം സമഥേ കമ്മം കത്വാ പഞ്ച അഭിഞ്ഞാ നിബ്ബത്തേസ്സതി , വിപസ്സനായ കമ്മം കത്വാ അരഹത്തം പാപുണിസ്സതി. ഏവം ഛളഭിഞ്ഞോ മഹാസാവകോ ഭവിസ്സതീ’’തി വിപസ്സനാമത്തം അകഥേത്വാ സമഥവിപസ്സനാ ആചിക്ഖി.

    Anāgāmipuggalo hi ekantaparipuṇṇasekho. Taṃ sandhāya ‘‘sekhāya vijjāya pattabba’’nti āha. Maggassa pana ekacittakkhaṇikattā tattha ṭhitassa pucchā nāma natthi. Iminā suttena maggopi bahucittakkhaṇiko hotūti ce. Etaṃ na buddhavacanaṃ, vuttagāthāya ca attho virujjhati. Tasmā anāgāmiphale ṭhatvā arahattamaggassa vipassanaṃ kathāpetīti veditabbo. Yasmā panassa na kevalaṃ suddhaarahattasseva upanissayo, channampi abhiññānaṃ upanissayo atthi, tasmā bhagavā – ‘‘evamayaṃ samathe kammaṃ katvā pañca abhiññā nibbattessati , vipassanāya kammaṃ katvā arahattaṃ pāpuṇissati. Evaṃ chaḷabhiñño mahāsāvako bhavissatī’’ti vipassanāmattaṃ akathetvā samathavipassanā ācikkhi.

    ൧൯൮. സതി സതിആയതനേതി സതി സതികാരണേ. കിഞ്ചേത്ഥ കാരണം? അഭിഞ്ഞാ വാ അഭിഞ്ഞാപാദകജ്ഝാനം വാ അവസാനേ പന അരഹത്തം വാ കാരണം അരഹത്തസ്സ വിപസ്സനാ വാതി വേദിതബ്ബം.

    198.Satisatiāyataneti sati satikāraṇe. Kiñcettha kāraṇaṃ? Abhiññā vā abhiññāpādakajjhānaṃ vā avasāne pana arahattaṃ vā kāraṇaṃ arahattassa vipassanā vāti veditabbaṃ.

    ൨൦൦. പരിചിണ്ണോ മേ ഭഗവാതി സത്ത ഹി സേഖാ ഭഗവന്തം പരിചരന്തി നാമ, ഖീണാസവേന ഭഗവാ പരിചിണ്ണോ ഹോതി. ഇതി സങ്ഖേപേന അരഹത്തം ബ്യാകരോന്തോ ഥേരോ ഏവമാഹ. തേ പന ഭിക്ഖൂ തമത്ഥം ന ജാനിംസു, അജാനന്താവ തസ്സ വചനം സമ്പടിച്ഛിത്വാ. ഭഗവതോ ആരോചേസും. ദേവതാതി തേസം ഗുണാനം ലാഭീ ദേവതാ. സേസം സബ്ബത്ഥ ഉത്താനമേവാതി.

    200.Pariciṇṇo me bhagavāti satta hi sekhā bhagavantaṃ paricaranti nāma, khīṇāsavena bhagavā pariciṇṇo hoti. Iti saṅkhepena arahattaṃ byākaronto thero evamāha. Te pana bhikkhū tamatthaṃ na jāniṃsu, ajānantāva tassa vacanaṃ sampaṭicchitvā. Bhagavato ārocesuṃ. Devatāti tesaṃ guṇānaṃ lābhī devatā. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.

    പപഞ്ചസൂദനിയാ മജ്ഝിമനികായട്ഠകഥായ

    Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya

    മഹാവച്ഛസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Mahāvacchasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya / ൩. മഹാവച്ഛസുത്തം • 3. Mahāvacchasuttaṃ

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൩. മഹാവച്ഛസുത്തവണ്ണനാ • 3. Mahāvacchasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact