| Upanishads |
Mahavakya Upanishad
Sanskrit Devanagari with Roman transliteration (IAST)
॥ महावाक्योपनिषत् ॥
॥ mahāvākyopaniṣat ॥
यन्महावाक्यसिद्धान्तमहाविद्याकलेवरम् ।
yanmahāvākyasiddhāntamahāvidyākalevaram ।
विकलेवरकैवल्यं रामचन्द्रपदं भजे ॥
vikalevarakaivalyaṃ rāmacandrapadaṃ bhaje ॥
ॐ भद्रं कर्णेभिः श्रुणुयाम देवाः
भद्रं पश्येमाक्षभिर्यजत्राः ।
oṃ bhadraṃ karṇebhiḥ śruṇuyāma devāḥ
bhadraṃ paśyemākṣabhiryajatrāḥ ।
स्थिरैरङ्गैस्तुष्टुवा्ँसस्तनूभिः
व्यशेम देवहितं यदायुः ॥
sthirairaṅgaistuṣṭuvām̐sastanūbhiḥ
vyaśema devahitaṃ yadāyuḥ ॥
ॐ शान्तिः शान्तिः शान्तिः ॥
oṃ śāntiḥ śāntiḥ śāntiḥ ॥
हरिः ॐ ॥
hariḥ oṃ ॥
अथ होवाच भगवान्ब्रह्मापरोक्षानुभवपरोपनिषदं
व्याख्यास्यामः ।
atha hovāca bhagavānbrahmāparokṣānubhavaparopaniṣadaṃ
vyākhyāsyāmaḥ ।
गुह्याद्गुह्यपरमेषा न प्राकृतायोपदेष्टव्या ।
guhyādguhyaparameṣā na prākṛtāyopadeṣṭavyā ।
सात्विकायान्तर्मुखाय परिशुश्रूषवे ।
sātvikāyāntarmukhāya pariśuśrūṣave ।
अथ संसृतिबन्धमोक्षयोर्विद्याविद्ये चक्षुषी
उपसंहृत्य विज्ञायाविद्यालोकाण्डस्तमोदृक् ।
atha saṃsṛtibandhamokṣayorvidyāvidye cakṣuṣī
upasaṃhṛtya vijñāyāvidyālokāṇḍastamodṛk ।
तमो हि शारीरप्रपञ्चमाब्रह्मस्थावरान्तमनन्ताखिलाजाण्डभूतम् ।
निखिलनिगमोदितसकामकर्मव्यवहारो लोकः ।
tamo hi śārīraprapañcamābrahmasthāvarāntamanantākhilājāṇḍabhūtam ।
nikhilanigamoditasakāmakarmavyavahāro lokaḥ ।
नैषोऽन्धकारोऽयमात्मा ।
naiṣo'ndhakāro'yamātmā ।
विद्या हि काण्डान्तरादित्यो ज्योतिर्मण्डलं ग्राह्यं नापरम् ।
vidyā hi kāṇḍāntarādityo jyotirmaṇḍalaṃ grāhyaṃ nāparam ।
असावादित्यो ब्रह्मेत्यजपयोपहितं हंसः सोऽहम् ।
asāvādityo brahmetyajapayopahitaṃ haṃsaḥ so'ham ।
प्राणापानाभ्यां प्रतिलोमानुलोमाभ्यां
समुपलभ्यैवं सा चिरं लब्ध्वा त्रिवृदात्मनि
ब्रह्मण्यभिध्यायमाने सच्चिदानन्दः परमात्माविर्भवति ।
prāṇāpānābhyāṃ pratilomānulomābhyāṃ
samupalabhyaivaṃ sā ciraṃ labdhvā trivṛdātmani
brahmaṇyabhidhyāyamāne saccidānandaḥ paramātmāvirbhavati ।
सहस्रभानुमच्छुरितापूरितत्वादलिप्या पारावारपूर इव ।
sahasrabhānumacchuritāpūritatvādalipyā pārāvārapūra iva ।
नैषा समाधिः ।
naiṣā samādhiḥ ।
नैषा योगसिद्धिः ।
naiṣā yogasiddhiḥ ।
नैषा मनोलयः ।
naiṣā manolayaḥ ।
ब्रह्मैक्यं तत् ।
brahmaikyaṃ tat ।
आदित्यवर्णं तमसस्तु पारे ।
ādityavarṇaṃ tamasastu pāre ।
सर्वाणि रूपाणि विचित्य धीरः ।
sarvāṇi rūpāṇi vicitya dhīraḥ ।
नामानि कृत्वाऽभिवदन्यदास्ते ।
nāmāni kṛtvā'bhivadanyadāste ।
धाता पुरस्ताद्यमुदाजहार ।
dhātā purastādyamudājahāra ।
शक्रः प्रविद्वान्प्रदिशश्चतस्रः ।
śakraḥ pravidvānpradiśaścatasraḥ ।
तमेव विद्वानमृत इह भवति ।
tameva vidvānamṛta iha bhavati ।
नान्यः पन्था अयनाय विद्यते ।
nānyaḥ panthā ayanāya vidyate ।
यज्ञेन यज्ञमयजन्त देवाः ।
yajñena yajñamayajanta devāḥ ।
तानि धर्माणि प्रथमान्यासन् ।
tāni dharmāṇi prathamānyāsan ।
ते ह नाकं महिमानः सचन्ते ।
te ha nākaṃ mahimānaḥ sacante ।
यत्र पूर्वे साध्याः सन्ति देवाः ।
yatra pūrve sādhyāḥ santi devāḥ ।
सोऽहमर्कः परं ज्योतिरर्कज्योतिरहं शिवः ।
so'hamarkaḥ paraṃ jyotirarkajyotirahaṃ śivaḥ ।
आत्मज्योतिरहं शुक्रः सर्वज्योतिरसावदोम् ।
ātmajyotirahaṃ śukraḥ sarvajyotirasāvadom ।
य एतदथर्वशिरोऽधीते ।
ya etadatharvaśiro'dhīte ।
प्रातरधीयानो रात्रिकृतं पापं नाशयति ।
prātaradhīyāno rātrikṛtaṃ pāpaṃ nāśayati ।
सायमधीयानो दिवसकृतं पापं नाशयति ।
sāyamadhīyāno divasakṛtaṃ pāpaṃ nāśayati ।
तत्सायं प्रातः प्रयुञ्जानः पापोऽपापो भवति ।
tatsāyaṃ prātaḥ prayuñjānaḥ pāpo'pāpo bhavati ।
मध्यन्दिनमादित्याभिमुखोऽधीयानः
पञ्चमहापातकोपपातकात्प्रमुच्यते ।
madhyandinamādityābhimukho'dhīyānaḥ
pañcamahāpātakopapātakātpramucyate ।
सर्ववेदपारायणपुण्यं लभते ।
sarvavedapārāyaṇapuṇyaṃ labhate ।
श्रीमहाविष्णुसायुज्यमवाप्नोतीत्युपनिषत् ॥
śrīmahāviṣṇusāyujyamavāpnotītyupaniṣat ॥
ॐ भद्रं कर्णेभिः श्रुणुयाम देवाः
भद्रं पश्येमाक्षभिर्यजत्राः ।
oṃ bhadraṃ karṇebhiḥ śruṇuyāma devāḥ
bhadraṃ paśyemākṣabhiryajatrāḥ ।
स्थिरैरङ्गैस्तुष्टुवा्ँसस्तनूभिः
व्यशेम देवहितं यदायुः ॥
sthirairaṅgaistuṣṭuvām̐sastanūbhiḥ
vyaśema devahitaṃ yadāyuḥ ॥
ॐ शान्तिः शान्तिः शान्तिः ।
oṃ śāntiḥ śāntiḥ śāntiḥ ।
हरिः ॐ तत्सत्
hariḥ oṃ tatsat
इति महावाक्योपनिषत्समाप्ता ॥
iti mahāvākyopaniṣatsamāptā ॥
YOU MAY ALSO LIKE
