| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਨਯવਿਨਿਚ੍ਛਯ-ਟੀਕਾ • Vinayavinicchaya-ṭīkā |
ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Mahāvibhaṅgasaṅgahakathāvaṇṇanā
੪. ਏવਂ ਸੋਤੁਜਨਂ ਸવਨੇ ਨਿਯੋਜੇਤ੍વਾ ਯਥਾਪਟਿਞ੍ਞਾਤਂ ਉਤ੍ਤਰવਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਮੇਥੁਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ‘‘ਕਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ’’ਤਿ ਅਯਂ ਦਿਟ੍ਠਸਂਸਨ੍ਦਨਾ, ਅਦਿਟ੍ਠਜੋਤਨਾ, વਿਮਤਿਚ੍ਛੇਦਨਾ, ਅਨੁਮਤਿ, ਕਥੇਤੁਕਮ੍ਯਤਾਪੁਚ੍ਛਾਤਿ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਪੁਚ੍ਛਾਨਂ ਕਥੇਤੁਕਮ੍ਯਤਾਪੁਚ੍ਛਾ। ਤਿਸ੍ਸੋ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਫੁਸੇਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਂ।
4. Evaṃ sotujanaṃ savane niyojetvā yathāpaṭiññātaṃ uttaravinicchayaṃ dassetumāha ‘‘methuna’’ntiādi. ‘‘Kati āpattiyo’’ti ayaṃ diṭṭhasaṃsandanā, adiṭṭhajotanā, vimaticchedanā, anumati, kathetukamyatāpucchāti pañcannaṃ pucchānaṃ kathetukamyatāpucchā. Tisso āpattiyo phuseti tassā saṅkhepato vissajjanaṃ.
੫. ਏવਂ ਗਣਨਾવਸੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਂ ‘‘ਭવੇ’’ਤਿਆਦਿ ਸਰੂਪਤੋ ਦਸ੍ਸਨਂ। ਖੇਤ੍ਤੇਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਅਲ੍ਲੋਕਾਸੇ ਤਿਲਬੀਜਮਤ੍ਤੇਪਿ ਪਦੇਸੇ। ਮੇਥੁਨਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਭવੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ‘‘ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਯੇਭੁਯ੍ਯਕ੍ਖਾਯਿਤੇ’’ਤਿ ਇਦਂ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ, ਉਪਡ੍ਢਕ੍ਖਾਯਿਤੇਪਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ। વਟ੍ਟਕਤੇ ਮੁਖੇ ਅਫੁਸਨ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ ਪવੇਸੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
5. Evaṃ gaṇanāvasena dassitānaṃ ‘‘bhave’’tiādi sarūpato dassanaṃ. Khetteti tiṇṇaṃ maggānaṃ aññatarasmiṃ allokāse tilabījamattepi padese. Methunaṃ paṭisevantassa pārājikaṃ bhaveti sambandho. ‘‘Thullaccaya’’nti vuttanti yojanā. ‘‘Yebhuyyakkhāyite’’ti idaṃ nidassanamattaṃ, upaḍḍhakkhāyitepi thullaccayassa heṭṭhā vuttattā. Vaṭṭakate mukhe aphusantaṃ aṅgajātaṃ pavesentassa dukkaṭaṃ vuttanti yojanā.
੬. ‘‘ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਨ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਯੋਪਿ વੁਤ੍ਤਨਯਾਯੇવ।
6.‘‘Adinnaṃādiyanto’’tiādayopi vuttanayāyeva.
੭. ਪਞ੍ਚਮਾਸਗ੍ਘਨੇ વਾਪੀਤਿ ਪੋਰਾਣਕਸ੍ਸ ਨੀਲਕਹਾਪਣਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥਭਾਗਸਙ੍ਖਾਤੇ ਪਞ੍ਚਮਾਸੇ, ਤਦਗ੍ਘਨਕੇ વਾ। ਅਧਿਕੇ વਾਤਿ ਅਤਿਰੇਕਪਞ੍ਚਮਾਸਕੇ વਾ ਤਦਗ੍ਘਨਕੇ વਾ। ਅਦਿਨ੍ਨੇ ਪਞ੍ਚવੀਸਤਿਯਾ ਅવਹਾਰਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਅવਹਟੇ ਪਰਾਜਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮਾਸੇ વਾ ਊਨਮਾਸੇ વਾ ਤਦਗ੍ਘਨਕੇ વਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਤਤੋ ਮਜ੍ਝੇਤਿ ਪਞ੍ਚਮਾਸਕਤੋ ਮਜ੍ਝੇ। ਪਞ੍ਚ ਮਾਸਾ ਸਮਾਹਟਾ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਮਾਸਾਨਂ ਸਮਾਹਾਰੋਤਿ વਾ ਪਞ੍ਚਮਾਸਂ, ਪਞ੍ਚਮਾਸਂ ਅਗ੍ਘਤੀਤਿ ਪਞ੍ਚਮਾਸਗ੍ਘਨਂ, ਪਞ੍ਚਮਾਸਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚਮਾਸਗ੍ਘਨਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚਮਾਸਗ੍ਘਨਂ, ਏਕਦੇਸਸਰੂਪੇਕਸੇਸੋਯਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ। ਮਾਸੇ વਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਮਾਸੋ ਚ ਮਾਸਗ੍ਘਨਕਞ੍ਚ ਮਾਸਮਾਸਗ੍ਘਨਕੋਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ‘‘ਮਾਸੇ’’ਤਿ ਏਕਦੇਸਸਰੂਪੇਕਸੇਸੋ, ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੋ ਚ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ।
7.Pañcamāsagghane vāpīti porāṇakassa nīlakahāpaṇassa catutthabhāgasaṅkhāte pañcamāse, tadagghanake vā. Adhike vāti atirekapañcamāsake vā tadagghanake vā. Adinne pañcavīsatiyā avahārānaṃ aññatarena avahaṭe parājayo hotīti attho. Māse vā ūnamāse vā tadagghanake vā dukkaṭaṃ. Tato majjheti pañcamāsakato majjhe. Pañca māsā samāhaṭā, pañcannaṃ māsānaṃ samāhāroti vā pañcamāsaṃ, pañcamāsaṃ agghatīti pañcamāsagghanaṃ, pañcamāsañca pañcamāsagghanañca pañcamāsagghanaṃ, ekadesasarūpekasesoyaṃ, tasmiṃ. Māse vāti etthāpi māso ca māsagghanakañca māsamāsagghanakoti vattabbe ‘‘māse’’ti ekadesasarūpekaseso, uttarapadalopo ca daṭṭhabbo.
‘‘ਪਞ੍ਚਮਾਸਗ੍ਘਨੇ’’ਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞੇਨ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ਪੋਰਾਣਕਸ੍ਸ ਨੀਲਕਹਾਪਣਸ੍ਸੇવ ਚਤੁਤ੍ਥਭਾਗવਸੇਨ ਪਞ੍ਚਮਾਸਨਿਯਮੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ। ਤਥਾ ਹਿ ਭਗવਤਾ ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਪਬ੍ਬਜਿਤਂ ਪੁਰਾਣવੋਹਾਰਿਕਮਹਾਮਤ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕੇਨ વਤ੍ਥੁਨਾ ਰਾਜਾ ਮਾਗਧੋ ਸੇਨਿਯੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਚੋਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਹਨਤਿ વਾ ਬਨ੍ਧਤਿ વਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤਿ વਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ‘‘ਪਾਦੇਨ વਾ ਪਾਦਾਰਹੇਨ વਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਤੇਨੇવ ਪਮਾਣੇਨ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਆਦਿਯਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ। ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ –
‘‘Pañcamāsagghane’’ti sāmaññena vuttepi porāṇakassa nīlakahāpaṇasseva catutthabhāgavasena pañcamāsaniyamo kātabbo. Tathā hi bhagavatā dutiyapārājikaṃ paññāpentena bhikkhūsu pabbajitaṃ purāṇavohārikamahāmattaṃ bhikkhuṃ ‘‘kittakena vatthunā rājā māgadho seniyo bimbisāro coraṃ gahetvā hanati vā bandhati vā pabbājeti vā’’ti pucchitvā tena ‘‘pādena vā pādārahena vā’’ti vutte teneva pamāṇena adinnaṃ ādiyantassa paññattaṃ. Aṭṭhakathāyañca –
‘‘ਪਞ੍ਚਮਾਸਕੋ ਪਾਦੋਤਿ ਪਾਲ਼ਿਂ ਉਲ੍ਲਿਙ੍ਗਿਤ੍વਾ ‘ਤਦਾ ਰਾਜਗਹੇ વੀਸਤਿਮਾਸਕੋ ਕਹਾਪਣੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਞ੍ਚਮਾਸਕੋ ਪਾਦੋ’। ਏਤੇਨ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਬ੍ਬਜਨਪਦੇਸੁ ਕਹਾਪਣਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਭਾਗੋ ‘ਪਾਦੋ’ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਸੋ ਚ ਖੋ ਪੋਰਾਣਕਸ੍ਸ ਨੀਲਕਹਾਪਣਸ੍ਸ વਸੇਨ, ਨ ਇਤਰੇਸਂ ਦੁਦ੍ਰਦਾਮਕਾਦੀਨਂ। ਤੇਨ ਹਿ ਪਾਦੇਨ ਅਤੀਤਾ ਬੁਦ੍ਧਾਪਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਪਞ੍ਞਪੇਸੁਂ, ਅਨਾਗਤਾਪਿ ਪਞ੍ਞਪੇਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਾਨਞ੍ਹਿ ਪਾਰਾਜਿਕવਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕੇ વਾ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਾਨੇવ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਾਰਾਜਿਕવਤ੍ਥੂਨਿ, ਇਮਾਨੇવ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾਨਿ, ਇਤੋ ਊਨਂ વਾ ਅਤਿਰੇਕਂ વਾ ਨਤ੍ਥਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਭਗવਾਪਿ ਧਨਿਯਂ વਿਗਰਹਿਤ੍વਾ ਪਾਦੇਨੇવ ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੋ ‘ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਦਿਨ੍ਨਂ ਥੇਯ੍ਯਸਙ੍ਖਾਤ’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.੮੮) વੁਤ੍ਤਂ।
‘‘Pañcamāsako pādoti pāḷiṃ ulliṅgitvā ‘tadā rājagahe vīsatimāsako kahāpaṇo hoti, tasmā pañcamāsako pādo’. Etena lakkhaṇena sabbajanapadesu kahāpaṇassa catuttho bhāgo ‘pādo’ti veditabbo. So ca kho porāṇakassa nīlakahāpaṇassa vasena, na itaresaṃ dudradāmakādīnaṃ. Tena hi pādena atītā buddhāpi pārājikaṃ paññapesuṃ, anāgatāpi paññapessanti. Sabbabuddhānañhi pārājikavatthumhi vā pārājike vā nānattaṃ natthi, imāneva cattāri pārājikavatthūni, imāneva cattāri pārājikāni, ito ūnaṃ vā atirekaṃ vā natthi. Tasmā bhagavāpi dhaniyaṃ vigarahitvā pādeneva dutiyapārājikaṃ paññapento ‘yo pana bhikkhu adinnaṃ theyyasaṅkhāta’ntiādimāhā’’ti (pārā. aṭṭha. 1.88) vuttaṃ.
ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਞ੍ਚ –
Sāratthadīpaniyañca –
‘‘ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਭਾਗੋ ਪਾਦੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਇਮਿਨਾવ ਸਬ੍ਬਜਨਪਦੇਸੁ ਕਹਾਪਣਸ੍ਸੇવ વੀਸਤਿਮੋ ਭਾਗੋਮਾਸਕੋਤਿ ਇਦਞ੍ਚ વੁਤ੍ਤਮੇવ ਹੋਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਪੋਰਾਣਸਤ੍ਥਾਨੁਰੂਪਂ ਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਾ ਨੀਲਕਹਾਪਣਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਦੁਦ੍ਰਦਾਮੇਨ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤੋ ਦੁਦ੍ਰਦਾਮਕੋ। ਸੋ ਕਿਰ ਨੀਲਕਹਾਪਣਸ੍ਸ ਤਿਭਾਗਂ ਅਗ੍ਘਤੀ’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇਸੇ ਨੀਲਕਹਾਪਣਾ ਨ ਸਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਨੀਲਕਹਾਪਣવਸੇਨੇવ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ। ਕਥਂ? ਨੀਲਕਹਾਪਣਾਨਂ વਲ਼ਞ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਅવਲ਼ਞ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨੇ ਚ ਸਮਾਨਅਗ੍ਘવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਮਾਨਂ ਭਣ੍ਡਂ ਨੀਲਕਹਾਪਣੇਨ ਸਮਾਨਗ੍ਘਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥਭਾਗਗ੍ਘਨਕਂ ਨੀਲਕਹਾਪਣਸ੍ਸ ਪਾਦਗ੍ਘਨਕਨ੍ਤਿ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ (ਸਾਰਤ੍ਥ॰ ਟੀ॰ ੨.੮੮) ਅਯਮਤ੍ਥੋવ વੁਤ੍ਤੋ।
‘‘Catuttho bhāgo pādoti veditabboti imināva sabbajanapadesu kahāpaṇasseva vīsatimo bhāgomāsakoti idañca vuttameva hotīti daṭṭhabbaṃ. Porāṇasatthānurūpaṃ lakkhaṇasampannā uppāditā nīlakahāpaṇāti veditabbā. Dudradāmena uppādito dudradāmako. So kira nīlakahāpaṇassa tibhāgaṃ agghatī’ti vatvā ‘yasmiṃ padese nīlakahāpaṇā na santi, tatthāpi nīlakahāpaṇavaseneva paricchedo kātabbo. Kathaṃ? Nīlakahāpaṇānaṃ vaḷañjanaṭṭhāne ca avaḷañjanaṭṭhāne ca samānaagghavasena pavattamānaṃ bhaṇḍaṃ nīlakahāpaṇena samānagghaṃ gahetvā tassa catutthabhāgagghanakaṃ nīlakahāpaṇassa pādagghanakanti paricchinditvā vinicchayo kātabbo’’ti (sārattha. ṭī. 2.88) ayamatthova vutto.
ਏਤ੍ਥ ਕਹਾਪਣਂ ਨਾਮ ਕਰੋਨ੍ਤਾ ਸੁવਣ੍ਣੇਨਪਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ ਰਜਤੇਨਪਿ ਤਮ੍ਬੇਨਪਿ ਸੁવਣ੍ਣਰਜਤਤਮ੍ਬਮਿਸ੍ਸਕੇਨਪਿ । ਤੇਸੁ ਕਤਰਂ ਕਹਾਪਣਂ ਨੀਲਕਹਾਪਣਨ੍ਤਿ? ਕੇਚਿ ਤਾવ ‘‘ਸੁવਣ੍ਣਕਹਾਪਣ’’ਨ੍ਤਿ। ਕੇਚਿ ‘‘ਮਿਸ੍ਸਕਕਹਾਪਣ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ‘‘ਸੁવਣ੍ਣਕਹਾਪਣ’’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਾਨਂ ਅਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ਪਾਰਾਜਿਕવਤ੍ਥੁਨਾ ਪਾਦੇਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਏਕਲਕ੍ਖਣੇਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ, ਕਾਲਦੇਸਪਰਿਭੋਗਾਦਿવਸੇਨ ਅਗ੍ਘਨਾਨਤ੍ਤਂ ਪਾਦਸ੍ਸੇવ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ। ਭਗવਤਾ ਹਿ ਧਮ੍ਮਿਕਰਾਜੂਹਿ ਹਨਨਬਨ੍ਧਨਪਬ੍ਬਾਜਨਾਨੁਰੂਪੇਨੇવ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨੇ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਨ ਇਤਰਥਾ। ਤਸ੍ਮਾ ਏਸਾ ਸਬ੍ਬਦਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਅਬ੍ਯਭਿਚਾਰੀਤਿ ਸੁવਣ੍ਣਮਯਸ੍ਸ ਕਹਾਪਣਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥੇਨ ਪਾਦੇਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ।
Ettha kahāpaṇaṃ nāma karontā suvaṇṇenapi karonti rajatenapi tambenapi suvaṇṇarajatatambamissakenapi . Tesu kataraṃ kahāpaṇaṃ nīlakahāpaṇanti? Keci tāva ‘‘suvaṇṇakahāpaṇa’’nti. Keci ‘‘missakakahāpaṇa’’nti. Tattha ‘‘suvaṇṇakahāpaṇa’’nti vadantānaṃ ayamadhippāyo – pārājikavatthunā pādena sabbattha ekalakkhaṇena bhavitabbaṃ, kāladesaparibhogādivasena agghanānattaṃ pādasseva bhavitabbaṃ. Bhagavatā hi dhammikarājūhi hananabandhanapabbājanānurūpeneva adinnādāne pārājikaṃ paññattaṃ, na itarathā. Tasmā esā sabbadā sabbattha abyabhicārīti suvaṇṇamayassa kahāpaṇassa catutthena pādena bhavitabbanti.
‘‘ਮਿਸ੍ਸਕਕਹਾਪਣ’’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਾਨਂ ਪਨ ਅਯਮਧਿਪ੍ਪਾਯੋ –
‘‘Missakakahāpaṇa’’nti vadantānaṃ pana ayamadhippāyo –
ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ –
Aṭṭhakathāyaṃ –
‘‘ਤਦਾ ਰਾਜਗਹੇ વੀਸਤਿਮਾਸਕੋ ਕਹਾਪਣੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਞ੍ਚਮਾਸਕੋ ਪਾਦੋ। ਏਤੇਨ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਬ੍ਬਜਨਪਦੇਸੁ ਕਹਾਪਣਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਭਾਗੋ ‘ਪਾਦੋ’ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਸੋ ਚ ਖੋ ਪੋਰਾਣਕਸ੍ਸ ਨੀਲਕਹਾਪਣਸ੍ਸ વਸੇਨ, ਨ ਇਤਰੇਸਂ ਦੁਦ੍ਰਦਾਮਕਾਦੀਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.੮੮) –
‘‘Tadā rājagahe vīsatimāsako kahāpaṇo hoti, tasmā pañcamāsako pādo. Etena lakkhaṇena sabbajanapadesu kahāpaṇassa catuttho bhāgo ‘pādo’ti veditabbo. So ca kho porāṇakassa nīlakahāpaṇassa vasena, na itaresaṃ dudradāmakādīna’’nti (pārā. aṭṭha. 1.88) –
વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ, ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨਿਯਞ੍ਚ –
Vuttattā, sāratthadīpaniyañca –
‘‘ਪੋਰਾਣਸਤ੍ਥਾਨੁਰੂਪਂ ਲਕ੍ਖਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤਾ ਨੀਲਕਹਾਪਣਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ (ਸਾਰਤ੍ਥ॰ ਟੀ॰ ੨.੮੮) –
‘‘Porāṇasatthānurūpaṃ lakkhaṇasampannā uppāditā nīlakahāpaṇāti veditabbā’’ti (sārattha. ṭī. 2.88) –
વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚ ‘‘વਿਨਯવਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਪਤ੍વਾ ਗਰੁਕੇ ਠਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ વਚਨਤੋ ਚ ਮਿਸ੍ਸਕਕਹਾਪਣੋਯੇવ ਨੀਲਕਹਾਪਣੋ। ਤਤ੍ਥੇવ ਹਿ ਪੋਰਾਣਸਤ੍ਥવਿਹਿਤਂ ਲਕ੍ਖਣਂ ਦਿਸ੍ਸਤਿ। ਕਥਂ? ਪਞ੍ਚ ਮਾਸਾ ਸੁવਣ੍ਣਸ੍ਸ, ਤਥਾ ਰਜਤਸ੍ਸ, ਦਸ ਮਾਸਾ ਤਮ੍ਬਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤੇ વੀਸਤਿ ਮਾਸੇ ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਬਨ੍ਧਨਤ੍ਥਾਯ વੀਹਿਮਤ੍ਤਂ ਲੋਹਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਅਕ੍ਖਰਾਨਿ ਚ ਹਤ੍ਥਿਆਦੀਨਮਞ੍ਞਤਰਞ੍ਚ ਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਕਤੋ ਨਿਦ੍ਦੋਸਤ੍ਤਾ ਨੀਲਕਹਾਪਣੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ।
Vuttattā ca ‘‘vinayavinicchayaṃ patvā garuke ṭhātabba’’nti vacanato ca missakakahāpaṇoyeva nīlakahāpaṇo. Tattheva hi porāṇasatthavihitaṃ lakkhaṇaṃ dissati. Kathaṃ? Pañca māsā suvaṇṇassa, tathā rajatassa, dasa māsā tambassāti ete vīsati māse missetvā bandhanatthāya vīhimattaṃ lohaṃ pakkhipitvā akkharāni ca hatthiādīnamaññatarañca rūpaṃ dassetvā kato niddosattā nīlakahāpaṇo nāma hotīti.
ਸਿਕ੍ਖਾਭਾਜਨવਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਚ ਕੇਸੁਚਿ ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ‘‘ਪਾਦੋ ਨਾਮ ਪਞ੍ਚ ਮਾਸਾ ਸੁવਣ੍ਣਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪੁਰਿਮਪਕ੍ਖવਾਦੀਨਂ ਮਤੇਨ ਪਾਠੋ ਲਿਖਿਤੋ। ਕੇਸੁਚਿ ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਦੁਤਿਯਪਕ੍ਖવਾਦੀਨਂ ਮਤੇਨ ‘‘ਪਞ੍ਚ ਮਾਸਾ ਹਿਰਞ੍ਞਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਾਠੋ ਲਿਖਿਤੋ। ਸੀਹਲ਼ਭਾਸਾਯ ਪੋਰਾਣਕੇਹਿ ਲਿਖਿਤਾਯ ਸਾਮਣੇਰਸਿਕ੍ਖਾਯ ਪਨ –
Sikkhābhājanavinicchaye ca kesuci potthakesu ‘‘pādo nāma pañca māsā suvaṇṇassā’’ti purimapakkhavādīnaṃ matena pāṭho likhito. Kesuci potthakesu dutiyapakkhavādīnaṃ matena ‘‘pañca māsā hiraññassā’’ti pāṭho likhito. Sīhaḷabhāsāya porāṇakehi likhitāya sāmaṇerasikkhāya pana –
‘‘ਪੋਰਾਣਕਸ੍ਸ ਨੀਲਕਹਾਪਣਸ੍ਸਾਤਿ વੁਤ੍ਤਅਟ੍ਠਕਥਾવਚਨਸ੍ਸ, ਪੋਰਾਣਕੇ ਰਤਨਸੁਤ੍ਤਾਭਿਧਾਨਕਸੁਤ੍ਤੇ વੁਤ੍ਤਕਹਾਪਣਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਚ ਅਨੁਰੂਪਤੋ ‘ਸੁવਣ੍ਣਰਜਤਤਮ੍ਬਾਨਿ ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਕਤਕਹਾਪਣਂ ਕਹਾਪਣਂ ਨਾਮਾ’ਤਿ ਚ ‘ਸਾਮਣੇਰਾਨਮੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਞ੍ਚ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਪਾਰਾਜਿਕવਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਕੋ વਿਸੇਸੋ’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਂ ਕਤ੍વਾ ‘ਸਾਮਣੇਰਾਨਂ ਦਸਿਕਸੁਤ੍ਤੇਨਾਪਿ ਪਾਰਾਜਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਨ ਸੁવਣ੍ਣਸ੍ਸ વੀਸਤਿવੀਹਿਮਤ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿ –
‘‘Porāṇakassa nīlakahāpaṇassāti vuttaaṭṭhakathāvacanassa, porāṇake ratanasuttābhidhānakasutte vuttakahāpaṇalakkhaṇassa ca anurūpato ‘suvaṇṇarajatatambāni missetvā uṭṭhāpetvā katakahāpaṇaṃ kahāpaṇaṃ nāmā’ti ca ‘sāmaṇerānamupasampannānañca adinnādānapārājikavatthumhi ko viseso’ti pucchaṃ katvā ‘sāmaṇerānaṃ dasikasuttenāpi pārājiko hoti, upasampannānaṃ pana suvaṇṇassa vīsativīhimattenā’’ti –
ਚ વਿਸੇਸੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ।
Ca viseso dassito.
ਤਂ ਪਨ ਸੁવਣ੍ਣਮਾਸਕવਸੇਨ ਅਡ੍ਢਤਿਯਮਾਸਕਂ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਚਮਾਸਕੇਨ ਚ ਭਗવਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ। ਤਸ੍ਮਾ ਤਸ੍ਸ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਕਹਾਪਣਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਦੇਸੇਸੁ ਅਲਬ੍ਭਮਾਨਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਦੇਸਸਾਧਾਰਣੇਨ ਤਸ੍ਸ ਮਿਸ੍ਸਕਕਹਾਪਣਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਮਾਸਪਾਦਗ੍ਘਨਕੇਨ ਸੁવਣ੍ਣੇਨੇવ ਪਾਰਾਜਿਕવਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਨਿਯਮਿਤੇ ਸਬ੍ਬਦੇਸવਾਸੀਨਂ ਉਪਕਾਰਾਯ ਹੋਤੀਤਿ ਏવਂ ਸੁવਣ੍ਣੇਨੇવ ਪਾਰਾਜਿਕવਤ੍ਥੁਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਕਤੋ। ਅਯਮੇવ ਨਿਯਮੋ ਸੀਹਲ਼ਾਚਰਿਯવਾਦੇਹਿ ਸਾਰੋਤਿ ਗਹਿਤੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਸਿਕ੍ਖਾਗਰੁਕੇਹਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪੇਸਲੇਹਿ વਿਨਯਧਰੇਹਿ ਅਯਮੇવ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਸਾਰਤੋ ਪਚ੍ਚੇਤਬ੍ਬੋ। ਹੋਨ੍ਤਿ ਚੇਤ੍ਥ –
Taṃ pana suvaṇṇamāsakavasena aḍḍhatiyamāsakaṃ hoti, pañcamāsakena ca bhagavatā pārājikaṃ paññattaṃ. Tasmā tassa yathāvuttalakkhaṇassa kahāpaṇassa sabbadesesu alabbhamānattā sabbadesasādhāraṇena tassa missakakahāpaṇassa pañcamāsapādagghanakena suvaṇṇeneva pārājikavatthumhi niyamite sabbadesavāsīnaṃ upakārāya hotīti evaṃ suvaṇṇeneva pārājikavatthuparicchedo kato. Ayameva niyamo sīhaḷācariyavādehi sāroti gahito. Tasmā sikkhāgarukehi sabbattha pesalehi vinayadharehi ayameva vinicchayo sārato paccetabbo. Honti cettha –
‘‘ਹੇਮਰਜਤਤਮ੍ਬੇਹਿ, ਸਤ੍ਥੇ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਲਕ੍ਖਣਂ।
‘‘Hemarajatatambehi, satthe niddiṭṭhalakkhaṇaṃ;
ਅਹਾਪੇਤ੍વਾ ਕਤੋ વੀਸ-ਮਾਸੋ ਨੀਲਕਹਾਪਣੋ॥
Ahāpetvā kato vīsa-māso nīlakahāpaṇo.
ਹੇਮਪਾਦਂ ਸਜ੍ਝੁਪਾਦਂ, ਤਮ੍ਬਪਾਦਦ੍વਯਞ੍ਹਿ ਸੋ।
Hemapādaṃ sajjhupādaṃ, tambapādadvayañhi so;
ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਰੂਪਮਪ੍ਪੇਤ੍વਾ, ਕਾਤੁਂ ਸਤ੍ਥੇਸੁ ਦਸ੍ਸਿਤੋ॥
Missetvā rūpamappetvā, kātuṃ satthesu dassito.
‘ਏਲਾ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤੇ ਦੋਸੋ, ਨਿਦ੍ਦੋਸਤ੍ਤਾ ਤਥੀਰਿਤੋ।
‘Elā’ti vuccate doso, niddosattā tathīrito;
ਤਸ੍ਸ ਪਾਦੋ ਸੁવਣ੍ਣਸ੍ਸ, વੀਸવੀਹਗ੍ਘਨੋ ਮਤੋ॥
Tassa pādo suvaṇṇassa, vīsavīhagghano mato.
ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਪਦੇਸੇ ਸੋ, ਨ વਤ੍ਤਤਿ ਕਹਾਪਣੋ।
Yasmiṃ pana padese so, na vattati kahāpaṇo;
વੀਸਸੋવਣ੍ਣવੀਹਗ੍ਘਂ, ਤਪ੍ਪਾਦਗ੍ਘਨ੍ਤਿ વੇਦਿਯਂ॥
Vīsasovaṇṇavīhagghaṃ, tappādagghanti vediyaṃ.
વੀਸਸੋવਣ੍ਣવੀਹਗ੍ਘਂ, ਥੇਨੇਨ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖવੋ ਤਤੋ।
Vīsasovaṇṇavīhagghaṃ, thenentā bhikkhavo tato;
ਚવਨ੍ਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞਗੁਣਾ, ਇਚ੍ਚਾਹੁ વਿਨਯਞ੍ਞੁਨੋ’’ਤਿ॥
Cavanti sāmaññaguṇā, iccāhu vinayaññuno’’ti.
੯. ਓਪਾਤਨ੍ਤਿ ਆવਾਟਂ। ਦੁਕ੍ਖੇ ਜਾਤੇਤਿ ਯੋਜਨਾ।
9.Opātanti āvāṭaṃ. Dukkhe jāteti yojanā.
੧੦. ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ ਮਜ੍ਝਪਦਲੋਪਂ, ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਾਗਮਞ੍ਚ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਝਾਯੀਨਞ੍ਚੇવ ਅਰਿਯਾਨਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਂ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਂ। ਅਤ੍ਤੁਪਨਾਯਿਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਿ ਤਂ ਉਪਨੇਤਿ ‘‘ਮਯਿ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤੋ, ਅਤ੍ਤਾਨਂ વਾ ਤਤ੍ਥ ਉਪਨੇਤਿ ‘‘ਅਹਂ ਏਤ੍ਥ ਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਤੁਪਨਾਯਿਕੋ, ਤਂ ਅਤ੍ਤੁਪਨਾਯਿਕਂ, ਏવਂ ਕਤ੍વਾ વਦਨ੍ਤੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
10.Uttariṃ dhammanti ettha ‘‘uttarimanussadhamma’’nti vattabbe niruttinayena majjhapadalopaṃ, niggahītāgamañca katvā ‘‘uttariṃ dhamma’’nti vuttaṃ. Uttarimanussānaṃ jhāyīnañceva ariyānañca dhammaṃ uttarimanussadhammaṃ. Attupanāyikanti attani taṃ upaneti ‘‘mayi atthī’’ti samudācaranto, attānaṃ vā tattha upaneti ‘‘ahaṃ ettha sandissāmī’’ti samudācarantoti attupanāyiko, taṃ attupanāyikaṃ, evaṃ katvā vadantoti sambandho.
੧੧. ਪਰਿਯਾਯੇਤਿ ‘‘ਯੋ ਤੇ વਿਹਾਰੇ વਸਤਿ, ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਹਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਰਿ॰ ੨੮੭) ਪਰਿਯਾਯਭਣਨੇ। ਞਾਤੇਤਿ ਯਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਭਣਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ વਿਞ੍ਞੁਮ੍ਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕੇ ਅਚਿਰੇਨ ਞਾਤੇ। ਨੋ ਚੇਤਿ ਨੋ ਚੇ ਜਾਨਾਤਿ।
11.Pariyāyeti ‘‘yo te vihāre vasati, so bhikkhu arahā’’tiādinā (pari. 287) pariyāyabhaṇane. Ñāteti yaṃ uddissa bhaṇati, tasmiṃ viññumhi manussajātike acirena ñāte. No ceti no ce jānāti.
ਇਤਿ ਉਤ੍ਤਰੇ ਲੀਨਤ੍ਥਪਕਾਸਨਿਯਾ
Iti uttare līnatthapakāsaniyā
ਪਾਰਾਜਿਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pārājikakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
੧੩. ਚੇਤੇਤਿ, ਉਪਕ੍ਕਮਤਿ, ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਏવਂ ਅਙ੍ਗਤ੍ਤਯੇ ਪੁਣ੍ਣੇ ਗਰੁਕਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਦ੍વਙ੍ਗੇ ਚੇਤੇਤਿ, ਉਪਕ੍ਕਮਤਿ ਯਦਿ ਨ ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਏવਂ ਅਙ੍ਗਦ੍વਯੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਪਯੋਜੇਤ੍વਾ ਉਪਕ੍ਕਮਿਤੁਂ ਅਙ੍ਗਜਾਤਾਮਸਨਂ, ਪਰਸ੍ਸ ਆਣਾਪਨਨ੍ਤਿ ਏવਰੂਪੇ ਸਾਹਤ੍ਥਿਕਾਣਤ੍ਤਿਕਪਯੋਗੇ।
13. Ceteti, upakkamati, muccati, evaṃ aṅgattaye puṇṇe garukaṃ vuttaṃ. Dvaṅge ceteti, upakkamati yadi na muccati, evaṃ aṅgadvaye thullaccayanti yojanā. Payogeti payojetvā upakkamituṃ aṅgajātāmasanaṃ, parassa āṇāpananti evarūpe sāhatthikāṇattikapayoge.
੧੪. વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਉਪਰੂਪਰਿ ਪਞ੍ਹਾਪੁਚ੍ਛਨਂ ਞਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਤਂ ਅવਤ੍ਤੁਕਾਮੋ ਆਹ ‘‘ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਮਯਮ੍ਪਿ ਯਦੇਤ੍ਥ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅવੁਤ੍ਤਮਨੁਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਞ੍ਚ, ਤਦੇવ વਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮ।
14. Vuttanayeneva uparūpari pañhāpucchanaṃ ñātuṃ sakkāti taṃ avattukāmo āha ‘‘ito paṭṭhāyā’’tiādi. Mayampi yadettha pubbe avuttamanuttānatthañca, tadeva vaṇṇayissāma.
੧੫. ਕਾਯੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਯੇਨ। ਕਾਯਨ੍ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਕਾਯਂ। ਏਸ ਨਯੋ ‘‘ਕਾਯਬਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ।
15.Kāyenāti attano kāyena. Kāyanti itthiyā kāyaṃ. Esa nayo ‘‘kāyabaddha’’nti etthāpi.
੧੬. ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਬਦ੍ਧੇਨ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧੇ ਫੁਟ੍ਠੇ ਤੁ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
16. Attano kāyena paṭibaddhena itthiyā kāyapaṭibaddhe phuṭṭhe tu dukkaṭanti yojanā.
੧੭. ਤਿਸ੍ਸੋ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਿਯੁਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਮਗ੍ਗਾਨਨ੍ਤਿ વਚ੍ਚਮਗ੍ਗਪਸ੍ਸਾવਮਗ੍ਗਾਨਂ।
17.Tisso āpattiyo siyunti yojanā. Dvinnaṃ maggānanti vaccamaggapassāvamaggānaṃ.
੧੮. વਣ੍ਣਾਦਿਭਞ੍ਞੇਤਿ વਣ੍ਣਾਦਿਨਾ ਭਣਨੇ। ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧੇ વਣ੍ਣਾਦਿਨਾ ਭਞ੍ਞੇ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
18.Vaṇṇādibhaññeti vaṇṇādinā bhaṇane. Kāyapaṭibaddhe vaṇṇādinā bhaññe dukkaṭanti yojanā.
੧੯. ਅਤ੍ਤਕਾਮਚਰਿਯਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਤਕਾਮਪਾਰਿਚਰਿਯਾਯ।
19.Attakāmacariyāyāti attakāmapāricariyāya.
੨੦. ਪਣ੍ਡਕਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇਪਿ ਅਤ੍ਤਕਾਮਪਾਰਿਚਰਿਯਾਯ વਣ੍ਣਂ વਦਤੋ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਸ੍ਸਾਪਿ ਸਨ੍ਤਿਕੇਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ।
20. Paṇḍakassa santikepi attakāmapāricariyāya vaṇṇaṃ vadato tassa bhikkhunoti yojanā. Tiracchānagatassāpi santiketi etthāpi eseva nayo.
੨੧. ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਾਨਮਨ੍ਤਰੇ ਸਞ੍ਚਰਿਤ੍ਤਂ ਸਞ੍ਚਰਣਭਾવਂ ਸਮਾਪਨ੍ਨੇ ਭਿਕ੍ਖੁਮ੍ਹਿ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨવੀਮਂਸਾਪਚ੍ਚਾਹਰਣਕਤ੍ਤਿਕੇ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਤਸ੍ਸ ਬੁਧੋ ਗਰੁਕਂ ਨਿਦ੍ਦਿਸੇਤਿ ਯੋਜਨਾ।
21. Itthipurisānamantare sañcarittaṃ sañcaraṇabhāvaṃ samāpanne bhikkhumhi paṭiggaṇhanavīmaṃsāpaccāharaṇakattike sampanne tassa budho garukaṃ niddiseti yojanā.
੨੨. ਦ੍વਙ੍ਗਸਮਾਯੋਗੇਤਿ ਤੀਸ੍વੇਤੇਸੁ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਅਙ੍ਗਾਨਂ ਯਥਾਕਥਞ੍ਚਿ ਸਮਾਯੋਗੇ। ਅਙ੍ਗੇ ਸਤਿ ਪਨੇਕਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਤਿਣ੍ਣਮੇਕਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਅਙ੍ਗੇ ਸਤਿ।
22.Dvaṅgasamāyogeti tīsvetesu dvinnaṃ aṅgānaṃ yathākathañci samāyoge. Aṅge sati panekasminti tiṇṇamekasmiṃ pana aṅge sati.
੨੪. ਪਯੋਗੇਤਿ ‘‘ਅਦੇਸਿਤવਤ੍ਥੁਕਂ ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ ਕੁਟਿਂ, ਅਦੇਸਿਤવਤ੍ਥੁਕਂ ਮਹਲ੍ਲਕવਿਹਾਰਞ੍ਚ ਕਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਪਕਰਣਤ੍ਥਂ ਅਰਞ੍ਞਗਮਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਬ੍ਬਪਯੋਗੇ। ਏਕਪਿਣ੍ਡੇ ਅਨਾਗਤੇਤਿ ਸਬ੍ਬਪਰਿਯਨ੍ਤਿਮਂ ਪਿਣ੍ਡਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ।
24.Payogeti ‘‘adesitavatthukaṃ pamāṇātikkantaṃ kuṭiṃ, adesitavatthukaṃ mahallakavihārañca kāressāmī’’ti upakaraṇatthaṃ araññagamanato paṭṭhāya sabbapayoge. Ekapiṇḍe anāgateti sabbapariyantimaṃ piṇḍaṃ sandhāya vuttaṃ.
੨੫. ਇਧ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਮੂਲਕੇਨ ਪਾਰਾਜਿਕੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਅਨੁਦ੍ਧਂਸੇਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
25. Idha yo bhikkhu amūlakena pārājikena dhammena anuddhaṃsetīti yojanā.
੨੬. ਓਕਾਸਂ ਨ ਚ ਕਾਰੇਤ੍વਾਤਿ ‘‘ਕਰੋਤੁ ਮੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ, ਓਕਾਸਂ, ਅਹਂ ਤੇ વਤ੍ਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਏવਂ ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਓਕਾਸਂ ਅਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ।
26.Okāsaṃna ca kāretvāti ‘‘karotu me, āyasmā, okāsaṃ, ahaṃ te vattukāmo’’ti evaṃ tena bhikkhunā okāsaṃ akārāpetvā.
੨੮. ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯੇਤਿ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਪਦੇਨ ਉਪਲਕ੍ਖਿਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ਏવਂ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰਪਿ ਈਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
28.Aññabhāgiyeti aññabhāgiyapadena upalakkhitasikkhāpade. Evaṃ aññatrapi īdisesu ṭhānesu attho veditabbo.
੨੯. ‘‘ਸਮਨੁਭਾਸਨਾਯ ਏવਾ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਨ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜਨ੍ਤਿ ਅਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜਨ੍ਤੋ।
29. ‘‘Samanubhāsanāya evā’’ti padacchedo. Na paṭinissajanti appaṭinissajanto.
੩੦. ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਸਿਯਾ, ਦ੍વੀਹਿ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਹਿ ਥੁਲ੍ਲਤਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਸਿਯਾ, ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਓਸਾਨੇ ਗਰੁਕਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਥੁਲ੍ਲਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਾਪਤ੍ਤਿਉਪਲਕ੍ਖਣવਚਨਂ।
30. Ñattiyā dukkaṭaṃ āpanno siyā, dvīhi kammavācāhi thullataṃ āpanno siyā, kammavācāya osāne garukaṃ āpanno siyāti yojanā. ‘‘Thullata’’nti idaṃ thullaccayāpattiupalakkhaṇavacanaṃ.
੩੧. ਚਤੂਸੁ ਯਾવਤਤਿਯਕੇਸੁ ਪਠਮੇ ਆਪਤ੍ਤਿਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਇਤਰੇਸਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਤੇਨਪਿ ਏਕਪਰਿਚ੍ਛੇਦਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ ਤੇਸੁ ਅਤਿਦਿਸਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਭੇਦਾਨੁવਤ੍ਤਕੇ’’ਤਿਆਦਿ।
31. Catūsu yāvatatiyakesu paṭhame āpattiparicchedaṃ dassetvā itaresaṃ tiṇṇaṃ tenapi ekaparicchedattā tattha vuttanayameva tesu atidisanto āha ‘‘bhedānuvattake’’tiādi.
ਇਤਿ ਉਤ੍ਤਰੇ ਲੀਨਤ੍ਥਪਕਾਸਨਿਯਾ
Iti uttare līnatthapakāsaniyā
ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Saṅghādisesakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
੩੨. ਅਤਿਰੇਕਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਅਨਧਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਅવਿਕਪ੍ਪਿਤਂ વਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਪਮਾਣਂ ਚੀવਰਂ ਲਦ੍ਧਾ ਦਸਾਹਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਏਕਮੇવ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਤਿਚੀવਰੇਨ ਏਕਰਤ੍ਤਿਮ੍ਪਿ વਿਨਾ વਸਨ੍ਤੋ ਏਕਮੇવ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਇਦਞ੍ਚ ਜਾਤਿવਸੇਨ ਏਕਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ વਤ੍ਥੁਗਣਨਾਯ ਆਪਤ੍ਤੀਨਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ।
32.Atirekacīvaranti anadhiṭṭhitaṃ, avikappitaṃ vikappanupagapamāṇaṃ cīvaraṃ laddhā dasāhaṃ atikkamanto ekameva nissaggiyaṃ pācittiyaṃ āpajjati. Ticīvarena ekarattimpi vinā vasanto ekameva nissaggiyaṃ pācittiyaṃ āpajjati. Idañca jātivasena ekattaṃ sandhāya vuttaṃ vatthugaṇanāya āpattīnaṃ paricchinditabbattā.
੩੩. ਗਹੇਤ੍વਾਕਾਲਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਅਕਾਲਚੀવਰਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ। ਮਾਸਨ੍ਤਿ ਸਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚਾਸਾਯ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਮਾਸਂ। ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋਤਿ ਸਤਿਯਾਪਿ ਪਚ੍ਚਾਸਾਯ વੀਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤੋਮਾਸੇ ਅਨਧਿਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ, ਅવਿਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾ વਾ ਤਿਂਸਦਿવਸਾਨਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ, ਚੀવਰੁਪ੍ਪਾਦਦਿવਸਂ ਅਰੁਣਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍વਾ ਏਕਤਿਂਸਮਂ ਅਰੁਣਂ ਉਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਕਂ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਉਦੀਰਿਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
33.Gahetvākālacīvaranti akālacīvaraṃ paṭiggahetvā. Māsanti satiyā paccāsāya nikkhipituṃ anuññātaṃ māsaṃ. Atikkamantoti satiyāpi paccāsāya vītikkamanto antomāse anadhiṭṭhahitvā, avikappetvā vā tiṃsadivasāni atikkamanto, cīvaruppādadivasaṃ aruṇaṃ ādiṃ katvā ekatiṃsamaṃ aruṇaṃ uṭṭhāpentoti attho. Ekaṃ nissaggiyaṃ āpattiṃ āpajjatīti udīritanti yojanā.
੩੪. ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ। ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਪੁਰਾਣਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਏਕવਾਰਮ੍ਪਿ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਘਾਟਿਆਦੀਨਮਞ੍ਞਤਰਂ ਚੀવਰਂ।
34.Aññātikāya bhikkhuniyā. Yaṃkiñci purāṇacīvaranti ekavārampi paribhuttaṃ saṅghāṭiādīnamaññataraṃ cīvaraṃ.
੩੫. ਪਯੋਗਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ‘‘ਧੋવਾ’’ਤਿਆਦਿਕੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਣਤ੍ਤਿਕਪਯੋਗੇ, ਏવਂ ਆਣਤ੍ਤਾਯ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਉਦ੍ਧਨਾਦਿਕੇ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਪਯੋਗੇ ਚ। ‘‘ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾવ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
35.Payogasminti ‘‘dhovā’’tiādike bhikkhuno āṇattikapayoge, evaṃ āṇattāya ca bhikkhuniyā uddhanādike sabbasmiṃ payoge ca. ‘‘Nissaggiyāva pācitti hotīti nissaggiyā pācitti ca hotīti yojanā.
੩੬. ਪਟਿਗਣ੍ਹਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਾਰਿવਤ੍ਤਕਾ’’ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
36.Paṭigaṇhatoti ettha ‘‘aññatra pārivattakā’’ti yojanā.
੩੮. ਪਯੋਗਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਪਨਪਯੋਗੇ। વਿਞ੍ਞਾਪਿਤੇਤਿ વਿਞ੍ਞਾਪਿਤਚੀવਰੇ ਪਟਿਲਦ੍ਧੇ।
38.Payogasminti viññāpanapayoge. Viññāpiteti viññāpitacīvare paṭiladdhe.
੩੯. ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਚੀવਰੋ વਾ ਨਟ੍ਠਚੀવਰੋ વਾ ਭਿਕ੍ਖੁ। ਤਦੁਤ੍ਤਰਿਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਤਰੁਤ੍ਤਰਪਰਮਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਂ।
39.Bhikkhūti acchinnacīvaro vā naṭṭhacīvaro vā bhikkhu. Taduttarinti santaruttaraparamato uttariṃ.
੪੧. ਪਯੋਗੇਤਿ વਿਕਪ੍ਪਨਾਪਜ੍ਜਨਪਯੋਗੇ।
41.Payogeti vikappanāpajjanapayoge.
੪੨. ਦੁવੇਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯવਸੇਨ ਦੁવੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਫੁਸੇਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ।
42.Duveti dukkaṭapācittiyavasena duve āpattiyo phuseti yojetabbaṃ.
੪੪. ਪਯੋਗੇਤਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਪਯੋਗਤੋ ਅਤਿਰੇਕਾਭਿਨਿਪ੍ਫਾਦਨਪਯੋਗੇ। ਲਾਭੇਤਿ ਚੀવਰਸ੍ਸ ਪਟਿਲਾਭੇ।
44.Payogeti anuññātapayogato atirekābhinipphādanapayoge. Lābheti cīvarassa paṭilābhe.
ਕਥਿਨવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ।
Kathinavaggavaṇṇanā paṭhamā.
੪੫. ਕੋਸਿਯવਗ੍ਗਸ੍ਸ ਆਦੀਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਦ੍વੇ ਦ੍વੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਕਰਣਕਾਰਾਪਨਪਯੋਗੇ। ਲਾਭੇਤਿ ਕਤ੍વਾ વਾ ਕਾਰੇਤ੍વਾ વਾ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਾਪਨੇ।
45. Kosiyavaggassa ādīsu pañcasu sikkhāpadesu dve dve āpattiyoti yojanā. Payogeti karaṇakārāpanapayoge. Lābheti katvā vā kāretvā vā pariniṭṭhāpane.
੪੬. ‘‘ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਲ਼ਕਲੋਮਾਨੀ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤੋ।
46. ‘‘Gahetvā eḷakalomānī’’ti padacchedo. Atikkamanti atikkamanto.
੪੭. ਅਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ। ‘‘ਧੋવਾਪੇਤਿ ਏਲ਼ਲੋਮਕ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਏਲ਼ਲੋਮਕਨ੍ਤਿ ਏਲ਼ਕਲੋਮਾਨਿ। ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ ਕ-ਕਾਰਸ੍ਸ વਿਪਰਿਯਾਯੋ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਧੋવਾਪਨਪਯੋਗੇ।
47.Aññāyāti aññātikāya bhikkhuniyā. ‘‘Dhovāpeti eḷalomaka’’nti padacchedo. Eḷalomakanti eḷakalomāni. Niruttinayena ka-kārassa vipariyāyo. Payogeti dhovāpanapayoge.
੪੮. ਪਯੋਗੇਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨਪਯੋਗੇ।
48.Payogeti paṭiggaṇhanapayoge.
੪੯. ਨਾਨਾਕਾਰਨ੍ਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਂ। ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ। ਸਮਾਪਨ੍ਨੇਤਿ ਸਂવੋਹਾਰੇ ਸਮਾਪਨ੍ਨੇ ਸਤਿ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਸਮਾਪਜ੍ਜਨਪਯੋਗੇ।
49.Nānākāranti nānappakāraṃ. Samāpajjanti samāpajjanto bhikkhu. Samāpanneti saṃvohāre samāpanne sati. Payogeti samāpajjanapayoge.
੫੦. ਪਯੋਗੇਤਿ ਕਯવਿਕ੍ਕਯਾਪਜ੍ਜਨਪਯੋਗੇ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਤੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਣ੍ਡੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਭਾવਂ ਨੀਤੇ।
50.Payogeti kayavikkayāpajjanapayoge. Tasmiṃ kateti tasmiṃ bhaṇḍe attano santakabhāvaṃ nīte.
ਕੋਸਿਯવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ।
Kosiyavaggavaṇṇanā dutiyā.
੫੧. ਅਤਿਰੇਕਕਨ੍ਤਿ ਅਨਧਿਟ੍ਠਿਤਂ, ਅવਿਕਪ੍ਪਿਤਂ વਾ ਪਤ੍ਤਂ। ਦਸਾਹਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਏਕਾવ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
51.Atirekakanti anadhiṭṭhitaṃ, avikappitaṃ vā pattaṃ. Dasāhaṃ atikkamentassa tassa bhikkhuno ekāva nissaggiyāpatti hotīti yojanā.
੫੨-੩. ਨਤ੍ਥਿ ਏਤਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚ ਬਨ੍ਧਨਾਨੀਤਿ ਅਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ, ਊਨਪਞ੍ਚਬਨ੍ਧਨੇ ਪਤ੍ਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਯੋਗੇਤਿ વਿਞ੍ਞਾਪਨਪਯੋਗੇ। ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਲਾਭੇ ਪਟਿਲਾਭੇ।
52-3. Natthi etassa pañca bandhanānīti apañcabandhano, tasmiṃ, ūnapañcabandhane patteti attho. Payogeti viññāpanapayoge. Tassa pattassa lābhe paṭilābhe.
੫੪. ਭੇਸਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਸਪ੍ਪਿਆਦਿਕਂ।
54.Bhesajjanti sappiādikaṃ.
੫੫. ਪਯੋਗੇਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨਪਯੋਗੇ।
55.Payogeti pariyesanapayoge.
੫੬. ਪਯੋਗੇਤਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਾਪਨਪਯੋਗੇ। ਹਟੇਤਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਗਹਿਤੇ।
56.Payogeti acchindanaacchindāpanapayoge. Haṭeti acchinditvā gahite.
੫੭. ਦ੍વੇ ਪਨਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਫੁਸੇਤਿ વਾਯਾਪਨਪਯੋਗੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, વਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਪਚ੍ਛਿਮਚੀવਰਪਮਾਣੇਨ વੀਤੇ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਨ੍ਤਿ ਦ੍વੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
57.Dve panāpattiyo phuseti vāyāpanapayoge dukkaṭaṃ, vikappanupagapacchimacīvarapamāṇena vīte nissaggiyanti dve āpattiyo āpajjatīti attho.
੫੮-੯. ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਪ੍ਪવਾਰਿਤੋ ਅਞ੍ਞਾਤਕਸ੍ਸੇવ ਤਨ੍ਤવਾਯੇ ਸਮੇਚ੍ਚ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਚੀવਰੇ વਿਕਪ੍ਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਸੋਤਿ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ। ਦ੍વੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਸਂਸਯੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਯੋਗੇਤਿ વਿਕਪ੍ਪਾਪਜ੍ਜਨਪਯੋਗੇ।
58-9. Yo pana bhikkhu appavārito aññātakasseva tantavāye samecca upasaṅkamitvā cīvare vikappaṃ āpajjanto hoti. Soti so bhikkhu. Dve āpattiyo āpajjati, na saṃsayoti yojanā. Payogeti vikappāpajjanapayoge.
੬੦. ਅਚ੍ਚੇਕਸਞ੍ਞਿਤਂ ਚੀવਰਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਕਾਲਨ੍ਤਿ ਚੀવਰਕਾਲਂ।
60. Accekasaññitaṃ cīvaraṃ paṭiggahetvāti yojanā. Kālanti cīvarakālaṃ.
੬੧. ਤਿਣ੍ਣਮਞ੍ਞਤਰਂ વਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਚੀવਰਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਚੀવਰਂ। ਘਰੇਤਿ ਅਨ੍ਤਰਘਰੇ। ਨਿਦਹਿਤ੍વਾਤਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ। ਤੇਨ ਚੀવਰੇਨ વਿਨਾ ਛਾਰਤ੍ਤਤੋ ਅਧਿਕਂ ਦਿવਸਂ ਯਸ੍ਸ ਆਰਞ੍ਞਕਸ੍ਸ વਿਹਾਰਸ੍ਸ ਗੋਚਰਗਾਮੇ ਤਂ ਚੀવਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਤਮ੍ਹਾ વਿਹਾਰਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ વਸਨ੍ਤੋ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਫੁਸੇਤਿ ਯੋਜਨਾ।
61.Tiṇṇamaññataraṃ vatthanti tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ. Ghareti antaraghare. Nidahitvāti nikkhipitvā. Tena cīvarena vinā chārattato adhikaṃ divasaṃ yassa āraññakassa vihārassa gocaragāme taṃ cīvaraṃ nikkhittaṃ, tamhā vihārā aññatra vasanto nissaggiyaṃ phuseti yojanā.
੬੨. ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਲਾਭਂ ਪਰਿਣਤਂ ਜਾਨਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ।
62. Saṅghikaṃ lābhaṃ pariṇataṃ jānaṃ jānanto.
੬੩. ਪਯੋਗੇਤਿ ਪਰਿਣਾਮਨਪਯੋਗੇ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾਦੀਸੁ ਸਬ੍ਬਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ। ਅਪ੍ਪਨਾવਾਰਪਰਿਹਾਨੀਤਿ ਪਰਿવਾਰੇ ਪਠਮਂ વੁਤ੍ਤਕਤ੍ਥਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿવਾਰਸ੍ਸ ਪਰਿਹਾਪਨਂ, ਇਧ ਅવਚਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਤਸ੍ਸ વਾਰਸ੍ਸ ਪਰਿવਾਰੇ ਸਬ੍ਬਪਠਮਤ੍ਤਾ ਪਠਮਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਭਾવੇਪਿ ਤਤ੍ਥ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਪਚ੍ਛਾ ਗਣ੍ਹਿਤੁਕਾਮੇਨ ਮਯਾ ਤਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਪਠਮਂ ਆਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਤਦਨਨ੍ਤਰੋ ਕਤਾਪਤ੍ਤਿવਾਰੋ ਪਠਮਂ વੁਤ੍ਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
63.Payogeti pariṇāmanapayoge. Sabbatthāti pārājikādīsu sabbasikkhāpadesu. Appanāvāraparihānīti parivāre paṭhamaṃ vuttakatthapaññattivārassa parihāpanaṃ, idha avacananti attho, tassa vārassa parivāre sabbapaṭhamattā paṭhamaṃ vattabbabhāvepi tattha vattabbaṃ pacchā gaṇhitukāmena mayā taṃ ṭhapetvā paṭhamaṃ āpattidassanatthaṃ tadanantaro katāpattivāro paṭhamaṃ vuttoti adhippāyo.
ਪਤ੍ਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ।
Pattavaggavaṇṇanā tatiyā.
ਇਤਿ ਉਤ੍ਤਰੇ ਲੀਨਤ੍ਥਪਕਾਸਨਿਯਾ
Iti uttare līnatthapakāsaniyā
ਤਿਂਸਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Tiṃsanissaggiyakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
੬੪. ਮਨੁਸ੍ਸੁਤ੍ਤਰਿਧਮ੍ਮੇਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੇ। ਅਭੂਤਸ੍ਮਿਂ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮੇ ਸਮੁਲ੍ਲਪਿਤੇ ਪਰਾਜਯੋ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿ।
64.Manussuttaridhammeti uttarimanussadhamme. Abhūtasmiṃ uttarimanussadhamme samullapite parājayo pārājikāpatti.
੬੫. ਅਮੂਲਨ੍ਤਿਮવਤ੍ਥੁਨਾ ਅਮੂਲਕੇਨ ਪਾਰਾਜਿਕੇਨ ਧਮ੍ਮੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਚੋਦਨਾਯ ਗਰੁ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੋ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਰਿਯਾਯવਚਨੇਤਿ ‘‘ਯੋ ਤੇ વਿਹਾਰੇ વਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਰਿ॰ ੨੮੭) ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਕਥਨੇ। ਞਾਤੇਤਿ ਯਸ੍ਸ ਕਥੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ વਚਨਾਨਨ੍ਤਰਮੇવ ਞਾਤੇ।
65.Amūlantimavatthunā amūlakena pārājikena dhammena bhikkhuṃ codanāya garu saṅghādiseso hotīti yojanā. Pariyāyavacaneti ‘‘yo te vihāre vasatī’’tiādinā (pari. 287) pariyāyena kathane. Ñāteti yassa katheti, tasmiṃ vacanānantarameva ñāte.
੬੬. ਨੋ ਚੇ ਪਨ વਿਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਥ ਤਂ ਪਰਿਯਾਯੇਨ વੁਤ੍ਤਂ વਚਨਾਨਨ੍ਤਰਮੇવ ਸਚੇ ਨ ਜਾਨਾਤਿ। ਸਮੁਦਾਹਟਨ੍ਤਿ ਕਥਿਤਂ।
66.Noce pana vijānātīti atha taṃ pariyāyena vuttaṃ vacanānantarameva sace na jānāti. Samudāhaṭanti kathitaṃ.
੬੭. ਓਮਸਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਦੁવੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ વੁਤ੍ਤਾ। ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਓਮਸਤੋ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾ। ਇਤਰਂ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਓਮਸਤੋ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
67. Omasato bhikkhussa duve āpattiyo vuttā. Upasampannaṃ omasato pācitti siyā. Itaraṃ anupasampannaṃ omasato dukkaṭaṃ siyāti yojanā.
੬੮. ਪੇਸੁਞ੍ਞਹਰਣੇਪਿ ਦ੍વੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤਿ।
68. Pesuññaharaṇepi dve āpattiyo honti.
੬੯. ਪਯੋਗੇਤਿ ਪਦਸੋ ਧਮ੍ਮਂ વਾਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸ વਚਨਕਿਰਿਯਾਰਮ੍ਭਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾવ ਪਦਾਦੀਨਂ ਪਰਿਸਮਾਪਨਂ, ਏਤ੍ਥਨ੍ਤਰੇ ਅਕ੍ਖਰੁਚ੍ਚਾਰਣਪਯੋਗੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਪਦਾਨਂ ਪਰਿਸਮਤ੍ਤਿਯਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ।
69.Payogeti padaso dhammaṃ vācentassa vacanakiriyārambhato paṭṭhāya yāva padādīnaṃ parisamāpanaṃ, etthantare akkharuccāraṇapayoge dukkaṭaṃ. Padānaṃ parisamattiyaṃ pācittiyaṃ.
੭੦. ‘‘ਤਿਰਤ੍ਤਾ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਹਸੇਯ੍ਯਾਯਾ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਸਹਸੇਯ੍ਯਾ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਹਸੇਯ੍ਯਾ, ਤਾਯ। ਤਿਰਤ੍ਤਾ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਹਸੇਯ੍ਯਾਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਸਯਨਤ੍ਥਾਯ ਸੇਯ੍ਯਾਪਞ੍ਞਾਪਨਕਾਯਾવਜ੍ਜਨਾਦਿਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ। ਪਨ੍ਨੇਤਿ ਕਾਯਪਸਾਰਣਲਕ੍ਖਣੇਨ ਸਯਨੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨੇ।
70. ‘‘Tirattā anupasampannasahaseyyāyā’’ti padacchedo. Anupasampannena sahaseyyā anupasampannasahaseyyā, tāya. Tirattā uttariṃ anupasampannasahaseyyāyāti yojanā. Payogeti sayanatthāya seyyāpaññāpanakāyāvajjanādipubbapayoge. Panneti kāyapasāraṇalakkhaṇena sayanena nipanne.
੭੧. ਯੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏਕਰਤ੍ਤਿਯਂ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਹਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ। ਦੁਕ੍ਕਟਾਦਯੋਤਿ ‘‘ਪਯੋਗੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਨਿਪਨ੍ਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਦ੍વੇਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
71. Yo pana bhikkhu ekarattiyaṃ mātugāmena sahaseyyaṃ kappeti. Dukkaṭādayoti ‘‘payoge dukkaṭaṃ, nipanne pācittiya’’nti yathāvuttadveāpattiyo āpajjatīti yojanā.
੭੨. ਪਯੋਗੇਤਿ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਪਯੋਗੇ।
72.Payogeti yathāvuttalakkhaṇapayoge.
੭੩. ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਤਿ ਸਮੀਪਤ੍ਥੇ ਚੇਤਂ ਭੁਮ੍ਮਂ। ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਭੂਤਂ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਂ ਯੋ ਸਚੇ ਆਰੋਚੇਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਦੁਕ੍ਕਟਾਦਯੋਤਿ ਯਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਤਿ, ਸੋ ਨਪ੍ਪਟਿવਿਜਾਨਾਤਿ, ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਪਟਿવਿਜਾਨਾਤਿ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਦ੍વੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਤਸ੍ਸ ਹੋਨ੍ਤਿ।
73.Anupasampanneti samīpatthe cetaṃ bhummaṃ. Anupasampannassa santike bhūtaṃ uttarimanussadhammaṃ yo sace ārocetīti yojanā. Dukkaṭādayoti yassa āroceti, so nappaṭivijānāti, dukkaṭaṃ, paṭivijānāti, pācittiyanti evaṃ dve āpattiyo tassa honti.
੭੪. ਅਞ੍ਞਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ વਦਂ વਦਨ੍ਤੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਆਰਮ੍ਭਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਆਰੋਚਿਤੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
74.Aññato aññassa upasampannassa duṭṭhullassa āpattiṃ anupasampanne anupasampannassa santike vadaṃ vadantoti yojanā. Payogeti ārambhato paṭṭhāya pubbapayoge dukkaṭaṃ āgacchati dukkaṭaṃ āpajjati. Ārocite pācitti siyāti yojanā.
੭੫. ਪਯੋਗੇਤਿ ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯਪਥવਿਂ ਖਣਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਕੁਦਾਲ ਪਰਿਯੇਸਨਾਦਿਸਬ੍ਬਪਯੋਗੇਤਿ।
75.Payogeti ‘‘akappiyapathaviṃ khaṇissāmī’’ti kudāla pariyesanādisabbapayogeti.
ਮੁਸਾવਾਦવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਪਠਮਾ।
Musāvādavaggavaṇṇanā paṭhamā.
੭੬. ਪਾਤੇਨ੍ਤੋਤਿ વਿਕੋਪੇਨ੍ਤੋ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਭੂਤਗਾਮਸ੍ਸ। ਪਾਤੇਤਿ વਿਕੋਪਨੇ।
76.Pātentoti vikopento. Tassāti bhūtagāmassa. Pāteti vikopane.
੭੭. ਅਞ੍ਞવਾਦਕવਿਹੇਸਕਾਨਂ ਏਕਯੋਗਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વਿਹੇਸਕੇ ਚ ਞਾਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾਤਿ ਤਤ੍ਥ વਿਸੁਂ ਆਪਤ੍ਤਿਭੇਦੋ ਨ વੁਤ੍ਤੋ।
77. Aññavādakavihesakānaṃ ekayoganiddiṭṭhattā tattha vuttanayeneva vihesake ca ñātuṃ sakkāti tattha visuṃ āpattibhedo na vutto.
੭੮. ਪਰਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਸਙ੍ਘੇਨ ਸਮ੍ਮਤਸੇਨਾਸਨਪਞ੍ਞਾਪਕਾਦਿਕਂ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ। ਉਜ੍ਝਾਪੇਨ੍ਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਯਸਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਅવਜਾਨਾਪੇਤੁਂ ‘‘ਛਨ੍ਦਾਯ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਇਦਂ ਨਾਮ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ વਤ੍વਾ ਅવਞ੍ਞਾਯ ਓਲੋਕਾਪੇਨ੍ਤੋ, ਲਾਮਕਤੋ વਾ ਚਿਨ੍ਤਾਪੇਨ੍ਤੋ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਉਜ੍ਝਾਪਨਤ੍ਥਾਯ ਤਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਭਣਨਾਦਿਕੇ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ।
78.Paranti aññaṃ saṅghena sammatasenāsanapaññāpakādikaṃ upasampannaṃ. Ujjhāpentoti tassa ayasaṃ uppādetukāmatāya bhikkhūhi avajānāpetuṃ ‘‘chandāya itthannāmo idaṃ nāma karotī’’tiādīni vatvā avaññāya olokāpento, lāmakato vā cintāpento. Payogeti ujjhāpanatthāya tassa avaṇṇabhaṇanādike pubbapayoge.
੮੩. ਸਙ੍ਘਿਕੇ વਿਹਾਰੇ ਪੁਬ੍ਬੂਪਗਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਜਾਨਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਅਨੁਪਖਜ੍ਜ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਸੇવਂ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪਯਤੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਯੋਗੇਦੁਕ੍ਕਟਾਦਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਲੁਤ੍ਤਸਮਾਸੋ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਸੇਯ੍ਯਾਕਪ੍ਪਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ।
83. Saṅghike vihāre pubbūpagataṃ bhikkhuṃ jānaṃ jānanto anupakhajja seyyaṃ kappeti, tassevaṃ seyyaṃ kappayatoti yojanā. Payogedukkaṭādayoti ettha aluttasamāso. Ādi-saddena seyyākappane pācittiyaṃ saṅgaṇhāti.
੮੪. ਪਯੋਗੇਤਿ ‘‘ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਥ ਇਮ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਕੇ ਆਣਤ੍ਤਿਕੇ વਾ ‘‘ਯਾਹਿ ਯਾਹੀ’’ਤਿਆਦਿਕੇ વਾਚਸਿਕੇ વਾ ਹਤ੍ਥੇਨ ਤਸ੍ਸ ਅਙ੍ਗਪਰਾਮਸਨਾਦਿવਸੇਨ ਕਤੇ ਕਾਯਿਕੇ વਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਨਪਯੋਗੇ। ਸੇਸਨ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ।
84.Payogeti ‘‘nikkaḍḍhatha ima’’ntiādike āṇattike vā ‘‘yāhi yāhī’’tiādike vācasike vā hatthena tassa aṅgaparāmasanādivasena kate kāyike vā nikkaḍḍhanapayoge. Sesanti pācittiyaṃ.
੮੫. ‘‘વੇਹਾਸਕੁਟਿਯਾ ਉਪਰੀ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਆਹਚ੍ਚਪਾਦਕੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਮਞ੍ਚੇ વਾ ਪੀਠੇ વਾ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਸੀਦਨ੍ਤਿ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋ। ਦੁਕ੍ਕਟਾਦਯੋਤਿ ਪਯੋਗੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਨਿਪਜ੍ਜਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਇਮਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਫੁਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
85. ‘‘Vehāsakuṭiyā uparī’’ti padacchedo. Āhaccapādaketi ettha ‘‘mañce vā pīṭhe vā’’ti seso. Sīdanti nisīdanto. Dukkaṭādayoti payoge dukkaṭaṃ, nipajjāya pācittiyanti imā āpattiyo phuseti attho.
੮੬. ਅਸ੍ਸ ਪਜ੍ਜਸ੍ਸ ਪਠਮਪਾਦਂ ਦਸਕ੍ਖਰਪਾਦਕਂ ਛਨ੍ਦੋવਿਚਿਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਗਾਥਾ, ‘‘ਗਾਥਾਛਨ੍ਦੋ ਅਤੀਤਦ੍વਯ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਛਨ੍ਦੋવਿਚਿਤਿਲਕ੍ਖਣੇਨ ਗਾਥਾਛਨ੍ਦਤ੍ਤਾ ਅਧਿਟ੍ਠਿਤ੍વਾ ਦ੍વਤ੍ਤਿਪਰਿਯਾਯੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਕ੍ਖਰਦ੍વਯਂ ਅਧਿਕਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਪਯੋਗੇ। ਅਧਿਟ੍ਠਿਤੇਤਿ ਦ੍વਤ੍ਤਿਪਰਿਯਾਯਾਨਂ ਉਪਰਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੇ ਕਤੇ।
86. Assa pajjassa paṭhamapādaṃ dasakkharapādakaṃ chandovicitiyaṃ vuttagāthā, ‘‘gāthāchando atītadvaya’’nti iminā chandovicitilakkhaṇena gāthāchandattā adhiṭṭhitvā dvattipariyāyeti ettha akkharadvayaṃ adhikaṃ vuttanti daṭṭhabbaṃ. Payogeti adhiṭṭhānapayoge. Adhiṭṭhiteti dvattipariyāyānaṃ upari adhiṭṭhāne kate.
੮੭. ਪਯੋਗੇਤਿ ਸਿਞ੍ਚਨਸਿਞ੍ਚਾਪਨਪਯੋਗੇ। ਸਿਤ੍ਤੇਤਿ ਸਿਞ੍ਚਨਕਿਰਿਯਪਰਿਯੋਸਾਨੇ।
87.Payogeti siñcanasiñcāpanapayoge. Sitteti siñcanakiriyapariyosāne.
ਭੂਤਗਾਮવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਦੁਤਿਯਾ।
Bhūtagāmavaggavaṇṇanā dutiyā.
੮੮. ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਫੁਸੇਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਓવਦਿਤੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
88. Dukkaṭaṃ phuseti yojanā. Ovadite pācitti siyāti yojanā.
੮੯. વਿਭਾਗੋਯੇવ વਿਭਾਗਤਾ।
89. Vibhāgoyeva vibhāgatā.
੯੦. ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਾਰਿવਤ੍ਤਕਾ ਚੀવਰਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਦੁવੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਫੁਸੇਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਦਾਨਪਯੋਗੇ।
90.Aññātikāya bhikkhuniyā aññatra pārivattakā cīvaraṃ dento bhikkhu duve āpattiyo phuseti yojanā. Payogeti dānapayoge.
੯੩. ‘‘ਨਾવਂ ਏਕ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਅਭਿਰੁਹਣਪਯੋਗੇ। ਦੁਕ੍ਕਟਾਦਯੋਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਭਿਰੁਲ਼੍ਹੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ।
93. ‘‘Nāvaṃ eka’’nti padacchedo. Payogeti abhiruhaṇapayoge. Dukkaṭādayoti ādi-saddena abhiruḷhe pācittiyaṃ saṅgaṇhāti.
੯੪. ‘‘ਦੁવਿਧਂ ਆਪਤ੍ਤਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ।
94. ‘‘Duvidhaṃ āpatti’’nti padacchedo.
੯੬. ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਰਹੋ ਨਿਸਜ੍ਜਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਯੋਗੇਦੁਕ੍ਕਟਾਦਯੋ ਦ੍વੇਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਫੁਸੇਤਿ ਯੋਜਨਾ।
96. Bhikkhuniyā saddhiṃ raho nisajjaṃ kappento bhikkhu payogedukkaṭādayo dvepi āpattiyo phuseti yojanā.
ਓવਾਦવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਤਤਿਯਾ।
Ovādavaggavaṇṇanā tatiyā.
੯੭. ਤਦੁਤ੍ਤਰਿਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਏਕਦਿવਸਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਦੁਤਿਯਦਿવਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ। ਅਨਨ੍ਤਰਸ੍ਸ વਗ੍ਗਸ੍ਸਾਤਿ ਓવਾਦવਗ੍ਗਸ੍ਸ। ਨવਮੇਨਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਪਰਿਪਾਚਿਤਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ।
97.Taduttarinti tato bhuñjituṃ anuññātaekadivasato uttariṃ dutiyadivasato paṭṭhāya. Anantarassa vaggassāti ovādavaggassa. Navamenāti bhikkhuniyā paripācitapiṇḍapātasikkhāpadena.
੯੯. ਦ੍વਤ੍ਤਿਪਤ੍ਤੇਤਿ ਦ੍વਤ੍ਤਿਪਤ੍ਤਪੂਰੇ। ਤਦੁਤ੍ਤਰਿਨ੍ਤਿ ਦ੍વਤ੍ਤਿਪਤ੍ਤਪੂਰਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਂ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣਪਯੋਗੇ।
99.Dvattipatteti dvattipattapūre. Taduttarinti dvattipattapūrato uttariṃ. Payogeti paṭiggahaṇapayoge.
੧੦੧. ਅਭਿਹਟ੍ਠੁਨ੍ਤਿ ਅਭਿਹਰਿਤ੍વਾ।
101.Abhihaṭṭhunti abhiharitvā.
੧੦੨. ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਭਿਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਪਿਟਕੇਤਿ વਿਨਯਪਿਟਕੇ।
102.Tassāti abhiharantassa. Piṭaketi vinayapiṭake.
੧੦੩. ਦਸਮੇਪੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਦਸਮੇ ਅਪੀ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ।
103.Dasamepīti ettha ‘‘dasame apī’’ti padacchedo.
ਭੋਜਨવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ।
Bhojanavaggavaṇṇanā catutthā.
੧੦੪. ਅਚੇਲਕਾਦਿਨੋਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ વਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾਯ વਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੨੭੦) વੁਤ੍ਤੇ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਭੋਜਨਾਦਿਕਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਖਾਦਨੀਯਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਸਹਤ੍ਥਾ ਦਾਨਪਯੋਗੇ।
104.Acelakādinoti ādi-saddena ‘‘paribbājakassa vā paribbājikāya vā’’ti (pāci. 270) vutte saṅgaṇhāti. Bhojanādikanti ādi-saddena khādanīyaṃ saṅgaṇhāti. Payogeti sahatthā dānapayoge.
੧੦੫. ਦਾਪੇਤ੍વਾ વਾ ਅਦਾਪੇਤ੍વਾ વਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਮਿਸਂ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਉਯ੍ਯੋਜਨਪਯੋਗੇ। ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਮ੍ਹਿ। ਉਯ੍ਯੋਜਿਤੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
105.Dāpetvā vā adāpetvā vā kiñci āmisaṃ. Payogeti uyyojanapayoge. Tasminti tasmiṃ bhikkhumhi. Uyyojite pācitti siyāti yojanā.
੧੦੯. ਉਮ੍ਮਾਰਾਤਿਕ੍ਕਮੇਤਿ ਇਨ੍ਦਖੀਲਾਤਿਕ੍ਕਮੇ।
109.Ummārātikkameti indakhīlātikkame.
੧੧੦. ਤਦੁਤ੍ਤਰਿਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਰਤ੍ਤਿਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋ વਾ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭੇਸਜ੍ਜਪਰਿਯਨ੍ਤਤੋ વਾ ਉਤ੍ਤਰਿਂ।
110.Taduttarinti tato paricchinnarattipariyantato vā paricchinnabhesajjapariyantato vā uttariṃ.
੧੧੧. ਉਯ੍ਯੁਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਦ੍વੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਫੁਸੇਤਿ ਯੋਜਨਾ।
111. Uyyuttaṃ dassanatthāya gacchanto dve āpattiyo phuseti yojanā.
ਅਚੇਲਕવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਪਞ੍ਚਮਾ।
Acelakavaggavaṇṇanā pañcamā.
੧੧੪. ਮੇਰੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਮੇਰਯਂ। ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਨਯੇਨ ਅ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਏ-ਕਾਰੋ, ਯ-ਕਾਰਸ੍ਸ ਚ ਦ੍વਿਤ੍ਤਂ। ਮੇਰਯ-ਸਦ੍ਦਪਰਿਯਾਯੋ વਾ ਮੇਰੇਯ੍ਯ-ਸਦ੍ਦੋ। ਮੁਨੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁ।
114.Mereyyanti merayaṃ. Niruttinayena a-kārassa e-kāro, ya-kārassa ca dvittaṃ. Meraya-saddapariyāyo vā mereyya-saddo. Munīti bhikkhu.
੧੧੫. ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਙ੍ਗੁਲਿਪਤੋਦੇਨਾ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਹਾਸਾਪਨਪਯੋਗੇ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਹਾਸਾਪੇਨ੍ਤਸ੍ਸ।
115. ‘‘Bhikkhu aṅgulipatodenā’’ti padacchedo. Payogeti hāsāpanapayoge. Tassāti hāsāpentassa.
੧੧੬. ਗੋਪ੍ਫਕਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਉਦਕੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਗੋਪ੍ਫਕਤੋ ਉਪਰਿ ਉਪਰਿਗੋਪ੍ਫਕਂ, ਉਦਕਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ, ਗੋਪ੍ਫਕਤੋ ਅਧਿਕਪ੍ਪਮਾਣੇ ਉਦਕੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
116. Gopphakā heṭṭhā udake dukkaṭaṃ. Gopphakato upari uparigopphakaṃ, udakaṃ, tasmiṃ, gopphakato adhikappamāṇe udaketi attho.
੧੧੭. ਅਨਾਦਰਿਯਨ੍ਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਾਨਾਦਰਿਯਂ, ਧਮ੍ਮਾਨਾਦਰਿਯਂ વਾ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਅਨਾਦਰਿਯવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤੇ ਕਾਯਪਯੋਗੇ વਾ વਚੀਪਯੋਗੇ વਾ। ਕਤੇ ਅਨਾਦਰਿਯੇ।
117.Anādariyanti puggalānādariyaṃ, dhammānādariyaṃ vā. Payogeti anādariyavasena pavatte kāyapayoge vā vacīpayoge vā. Kate anādariye.
੧੧੮. ਪਯੋਗੇਤਿ ਭਿਂਸਾਪਨਪਯੋਗੇ।
118.Payogeti bhiṃsāpanapayoge.
੧੧੯. ਜੋਤਿਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਿਂ। ਸਮਾਦਹਿਤ੍વਾਨਾਤਿ ਜਾਲੇਤ੍વਾ। ‘‘વਿਸਿਬ੍ਬੇਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਫਲੂਪਚਾਰੇਨ ਕਾਰਣਂ વੁਤ੍ਤਂ। વਿਸਿਬ੍ਬਨਕਿਰਿਯਾ ਹਿ ਸਮਾਦਹਨਕਿਰਿਯਾਯ ਫਲਨ੍ਤਿ વਿਸਿਬ੍ਬਨਕਿਰਿਯਾવੋਹਾਰੇਨ ਸਮਾਦਹਨਕਿਰਿਯਾવ। ਤਸ੍ਮਾ વਿਸਿਬ੍ਬੇਨ੍ਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਮਾਦਹਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਸਮਾਦਹਨਸਮਾਦਹਾਪਨਪਯੋਗੇ। વਿਸੀવਿਤੇਤਿ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਸਮਾਦਹਿਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
119.Jotinti aggiṃ. Samādahitvānāti jāletvā. ‘‘Visibbento’’ti iminā phalūpacārena kāraṇaṃ vuttaṃ. Visibbanakiriyā hi samādahanakiriyāya phalanti visibbanakiriyāvohārena samādahanakiriyāva. Tasmā visibbentoti ettha samādahantoti attho. Payogeti samādahanasamādahāpanapayoge. Visīviteti vuttanayena samādahiteti attho.
੧੨੦. ਪਯੋਗੇਤਿ ਚੁਣ੍ਣਮਤ੍ਤਿਕਾਭਿਸਙ੍ਖਰਣਾਦਿਸਬ੍ਬਪਯੋਗੇ। ਇਤਰਨ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ।
120.Payogeti cuṇṇamattikābhisaṅkharaṇādisabbapayoge. Itaranti pācittiyaṃ.
੧੨੧. ਤਿਣ੍ਣਂ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਾਨਨ੍ਤਿ ਕਂਸਨੀਲਪਤ੍ਤਨੀਲਕਦ੍ਦਮਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਾਨਂ। ਏਕਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਅਨਾਦਿਯ ਅਦਤ੍વਾ। ਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਨવਚੀવਰਂ।
121.Tiṇṇaṃ dubbaṇṇakaraṇānanti kaṃsanīlapattanīlakaddamasaṅkhātānaṃ tiṇṇaṃ dubbaṇṇakaraṇānaṃ. Ekaṃ aññataraṃ anādiya adatvā. Cīvaranti navacīvaraṃ.
੧੨੨. ਨਤ੍ਥਿ ਏਤਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧਾਰਨ੍ਤਿ ਅਨੁਦ੍ਧਾਰੋ, ਤਂ ਅਨੁਦ੍ਧਾਰਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨ ਰਸ੍ਸਤ੍ਤਂ, ਅਕਤਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਾਰਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
122. Natthi etassa uddhāranti anuddhāro, taṃ anuddhāranti vattabbe gāthābandhavasena rassattaṃ, akatapaccuddhāranti attho.
੧੨੩. ਅਪਨਿਧੇਨ੍ਤੋਤਿ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਨਿਧੇਨ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਿਪੇਨ੍ਤੋ। ਪਤ੍ਤਾਦਿਕਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਚੀવਰਨਿਸੀਦਨਸੂਚਿਘਰਕਾਯਬਨ੍ਧਨਾਨਂ ਗਹਣਂ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਅਪਨਿਧਾਨਪਯੋਗੇ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਤ੍ਤਾਦਿਕੇ ਪਞ੍ਚવਿਧੇ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇ। ਅਪਨਿਹਿਤੇ ਸੇਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
123.Apanidhentoti apanetvā nidhento nikkhipento. Pattādikanti ādi-saddena cīvaranisīdanasūcigharakāyabandhanānaṃ gahaṇaṃ. Payogeti apanidhānapayoge. Tasmiṃ pattādike pañcavidhe parikkhāre. Apanihite sesā pācittiyāpatti siyāti yojanā.
ਸੁਰਾਪਾਨવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਛਟ੍ਠਾ।
Surāpānavaggavaṇṇanā chaṭṭhā.
੧੨੪. ਤਪੋਧਨੋਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰਸੀਲਸਙ੍ਖਾਤਂ ਤਪੋਧਨਮਸ੍ਸਾਤਿ ਤਪੋਧਨੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ।
124.Tapodhanoti pātimokkhasaṃvarasīlasaṅkhātaṃ tapodhanamassāti tapodhano, bhikkhu.
੧੨੫. ਤਸ੍ਮਿਂ ਓਪਾਤੇ।
125.Tasmiṃ opāte.
੧੨੬. ਮਨੁਸ੍ਸવਿਗ੍ਗਹੋ ਮਨੁਸ੍ਸਸਰੀਰੋ। ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੋ ਨਾਗੋ વਾ ਸੁਪਣ੍ਣੋ વਾ। ਤਸ੍ਸ ਓਪਾਤਖਣਕਸ੍ਸ।
126.Manussaviggaho manussasarīro. Tiracchānagato nāgo vā supaṇṇo vā. Tassa opātakhaṇakassa.
੧੨੭. ਪਟੁਬੁਦ੍ਧਿਨਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਞੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮੇਸੁ ਨਿਪੁਨਞਾਣੇਨ ਭਗવਤਾ।
127.Paṭubuddhināti sabbesu ñeyyadhammesu nipunañāṇena bhagavatā.
੧੨੮. ਪਯੋਗੇਤਿ ਪਰਿਭੋਗਤ੍ਥਾਯ ਗਹਣਾਦਿਕੇ ਪਯੋਗੇ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ।
128.Payogeti paribhogatthāya gahaṇādike payoge. Tassāti bhikkhussa.
੧੨੯. ਉਕ੍ਕੋਟੇਨ੍ਤੋਤਿ ਉਚ੍ਚਾਲੇਨ੍ਤੋ ਯਥਾਠਾਨੇ ਠਾਤੁਂ ਅਦੇਨ੍ਤੋ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਉਕ੍ਕੋਟਨਪਯੋਗੇ। ਉਕ੍ਕੋਟਿਤੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
129.Ukkoṭentoti uccālento yathāṭhāne ṭhātuṃ adento. Payogeti ukkoṭanapayoge. Ukkoṭite pācittiyaṃ siyāti yojanā.
੧੩੦. ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਂ વਜ੍ਜਕਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਦਿਕੇ। ਏਕਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਇਤਿ ਦੀਪਿਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
130.Duṭṭhullaṃ vajjakanti saṅghādisesādike. Ekaṃ pācittiyaṃ āpattiṃ āpajjati iti dīpitanti yojanā.
੧੩੧. ਪਯੋਗੇਤਿ ਗਣਪਰਿਯੇਸਨਾਦਿਪਯੋਗੇ। ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਤ੍ਤੋ ਸਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਾਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ ਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸਾਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦਿਤੇ ਸਿਯਾ। ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨ ਉਪਸਗ੍ਗਲੋਪੋ।
131.Payogeti gaṇapariyesanādipayoge. Dukkaṭaṃ patto siyā dukkaṭāpattiṃ āpanno bhaveyyāti attho. Sesāti pācittiyāpatti upasampādite siyā. Gāthābandhavasena upasaggalopo.
੧੩੨-੩. ਜਾਨਂ ਥੇਯ੍ਯਸਤ੍ਥੇਨ ਸਹ ਸਂવਿਧਾਯ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤੋ ਚ ਤਥੇવ ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਹ ਸਂવਿਧਾਯ ਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਤੋ ਚਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਸਂવਿਧਾਯ ਗਨ੍ਤੁਂ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਾਦਿਕਰਣਪਯੋਗੇ। ਪਟਿਪਨ੍ਨੇਤਿ ਮਗ੍ਗਪਟਿਪਨ੍ਨੇ। ਅਨਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਗਾਮਨ੍ਤਰਾਤਿਕ੍ਕਮਨਾਨਨ੍ਤਰਂ।
132-3. Jānaṃ theyyasatthena saha saṃvidhāya maggaṃ paṭipajjato ca tatheva mātugāmena saha saṃvidhāya maggaṃ paṭipajjato cāti yojanā. Payogeti saṃvidhāya gantuṃ paṭipucchādikaraṇapayoge. Paṭipanneti maggapaṭipanne. Anantaranti addhayojanagāmantarātikkamanānantaraṃ.
੧੩੪. ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਓਸਾਨੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਫੁਸੇਤਿ ਯੋਜਨਾ।
134. Ñattiyā osāne dukkaṭaṃ phuseti yojanā.
੧੩੫. ਅਕਤਾਨੁਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਅਨੁਧਮ੍ਮੋ વੁਚ੍ਚਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ વਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕਮ੍ਮੇ વਾ ਪਾਪਿਕਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੇ વਾ ਧਮ੍ਮੇਨ વਿਨਯੇਨ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇਨ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਅਨੁਲੋਮવਤ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਕਤ੍વਾ ਓਸਾਰਣਾ, ਸੋ ਓਸਾਰਣਸਙ੍ਖਾਤੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮੋ ਯਸ੍ਸ ਨ ਕਤੋ, ਅਯਂ ਅਕਤਾਨੁਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ, ਤਾਦਿਸੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮ੍ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋਤਿ ਆਮਿਸਸਮ੍ਭੋਗਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਆਮਿਸਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾਦਿਪਯੋਗੇ। ਭੁਤ੍ਤੇਤਿ ਸਮ੍ਭੁਤ੍ਤੇ, ਉਭਯਸਮ੍ਭੋਗੇ, ਤਦਞ੍ਞਤਰੇ વਾ ਕਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
135.Akatānudhammenāti anudhammo vuccati āpattiyā adassane vā appaṭikamme vā pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge vā dhammena vinayena satthusāsanena ukkhittakassa anulomavattaṃ disvā katvā osāraṇā, so osāraṇasaṅkhāto anudhammo yassa na kato, ayaṃ akatānudhammo nāma, tādisena bhikkhunā saddhinti attho. Sambhuñjantoti āmisasambhogaṃ karonto bhikkhu. Payogeti bhuñjituṃ āmisapaṭiggahaṇādipayoge. Bhutteti sambhutte, ubhayasambhoge, tadaññatare vā kateti attho.
੧੩੬. ਉਪਲਾਪੇਨ੍ਤੋਤਿ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਉਦ੍ਦੇਸਪਰਿਪੁਚ੍ਛਨਾਦਿવਸੇਨ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਉਪਲਾਪਨਪਯੋਗੇ।
136.Upalāpentoti pattacīvarauddesaparipucchanādivasena saṅgaṇhanto. Payogeti upalāpanapayoge.
ਸਪ੍ਪਾਣਕવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਸਤ੍ਤਮਾ।
Sappāṇakavaggavaṇṇanā sattamā.
੧੩੭. ਸਹਧਮ੍ਮਿਕਨ੍ਤਿ ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗવਚਨਂ, ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇਹਿ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ, ਤੇਸਂ વਾ ਸਨ੍ਤਕਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਹਧਮ੍ਮਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਨਾਮੇਨ ਬੁਦ੍ਧਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ વੁਚ੍ਚਮਾਨਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਭਣਤੋਤਿ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮਾਨਾਧਿਕਰਣਂ।
137.Sahadhammikanti karaṇatthe upayogavacanaṃ, pañcahi sahadhammikehi sikkhitabbattā, tesaṃ vā santakattā ‘‘sahadhammika’’nti laddhanāmena buddhapaññattena sikkhāpadena vuccamānassāti attho. Bhaṇatoti ‘‘bhikkhussā’’ti iminā samānādhikaraṇaṃ.
੧੩੮. વਿવਣ੍ਣੇਨ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਕਿਂ ਪਨਿਮੇਹਿ ਖੁਦ੍ਦਾਨੁਖੁਦ੍ਦਕੇਹਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਹਿ ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਗਰਹਨ੍ਤੋ। ਪਯੋਗੇਤਿ ‘‘ਕਿਂ ਇਮੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਗਰਹਣવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤੇ વਚੀਪਯੋਗੇ। વਿવਣ੍ਣਿਤੇ ਗਰਹਿਤੇ।
138.Vivaṇṇentoti ‘‘kiṃ panimehi khuddānukhuddakehi sikkhāpadehi uddiṭṭhehī’’tiādinā garahanto. Payogeti ‘‘kiṃ imehī’’tiādinā garahaṇavasena pavatte vacīpayoge. Vivaṇṇite garahite.
੧੩੯. ਮੋਹੇਨ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਇਦਾਨੇવ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਜਾਨਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਜਾਨਨਤ੍ਤੇਨ ਆਪਨ੍ਨਭਾવਂ ਦੀਪੇਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਮੋਹੇਨ੍ਤੋ, વਞ੍ਚੇਨ੍ਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮੋਹੇਤਿ ਮੋਹਾਰੋਪਨਕਮ੍ਮੇ। ਅਰੋਪਿਤੇ ਕਤੇ।
139.Mohentoti ‘‘idāneva kho ahaṃ, āvuso, jānāmī’’tiādinā attano ajānanattena āpannabhāvaṃ dīpetvā bhikkhuṃ mohento, vañcentoti attho. Moheti mohāropanakamme. Aropite kate.
੧੪੦. ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਕੁਪਿਤੋ ਪਹਾਰਂ ਦੇਨ੍ਤੋ ਫੁਸੇਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਦਣ੍ਡਾਦਾਨਾਦਿਪਯੋਗੇ।
140. Bhikkhussa kupito pahāraṃ dento phuseti yojanā. Payogeti daṇḍādānādipayoge.
੧੪੧. ਪਯੋਗੇਤਿ ਉਗ੍ਗਿਰਣਪਯੋਗੇ। ਉਗ੍ਗਿਰਿਤੇਤਿ ਉਚ੍ਚਾਰਿਤੇ।
141.Payogeti uggiraṇapayoge. Uggiriteti uccārite.
੧੪੨. ਅਮੂਲੇਨੇવਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਾਦਿਮੂਲવਿਰਹਿਤੇਨੇવ। ਯੋਗੇਤਿ ਓਕਾਸਕਾਰਾਪਨਾਦਿਪਯੋਗੇ। ਉਦ੍ਧਂਸਿਤੇਤਿ ਚੋਦਿਤੇ।
142.Amūlenevāti diṭṭhādimūlavirahiteneva. Yogeti okāsakārāpanādipayoge. Uddhaṃsiteti codite.
੧੪੩. ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਜਨਯਨ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਊਨવੀਸਤਿવਸ੍ਸੋ ਤ੍વਂ ਮਞ੍ਞੇ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਉਪਦਹਨ੍ਤੋ। ਯੋਗੇਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚੁਪ੍ਪਾਦਨਪਯੋਗੇ। ਉਪ੍ਪਾਦਿਤੇਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚੇ ਉਪ੍ਪਾਦਿਤੇ।
143.Kukkuccaṃ janayantoti ‘‘ūnavīsativasso tvaṃ maññe upasampanno’’tiādinā kukkuccaṃ upadahanto. Yogeti kukkuccuppādanapayoge. Uppāditeti kukkucce uppādite.
੧੪੪. ‘‘ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੋ ਉਪਸ੍ਸੁਤਿ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਸੁਤਿਯਾ ਸਮੀਪਂ ਉਪਸ੍ਸੁਤਿ, ਸવਨੂਪਚਾਰੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
144. ‘‘Tiṭṭhanto upassuti’’nti padacchedo. Sutiyā samīpaṃ upassuti, savanūpacāreti attho.
੧੪੫. ਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਤੁ ਕਮ੍ਮਾਨਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮੇਨ વਿਨਯੇਨ ਸਤ੍ਥੁਸਾਸਨੇਨ ਕਤਾਨਂ ਅਪਲੋਕਨਾਦੀਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ। ਤਤੋ ਪੁਨਾਤਿ ਛਨ੍ਦਦਾਨਤੋ ਪਚ੍ਛਾ। ਖੀਯਨਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਭਾવવਿਭਾવਨਮਨ੍ਤਨਂ। ਦ੍વੇ ਫੁਸੇ ਦੁਕ੍ਕਟਾਦਯੋਤਿ ਖੀਯਨਧਮ੍ਮਾਪਜ੍ਜਨਪਯੋਗੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਖੀਯਨਧਮ੍ਮੇ ਆਪਨ੍ਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਦੁਕ੍ਕਟਾਦਯੋ ਦ੍વੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
145.Dhammikānaṃ tu kammānanti dhammena vinayena satthusāsanena katānaṃ apalokanādīnaṃ catunnaṃ kammānaṃ. Tato punāti chandadānato pacchā. Khīyanadhammanti attano adhippetabhāvavibhāvanamantanaṃ. Dve phuse dukkaṭādayoti khīyanadhammāpajjanapayoge dukkaṭaṃ, khīyanadhamme āpanne pācittiyanti evaṃ dukkaṭādayo dve āpattiyo āpajjeyyāti attho.
੧੪੬. ਸਙ੍ਘੇ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ। વਿਨਿਚ੍ਛਯੇਤਿ વਤ੍ਥੁਤੋ ਓਤਿਣ੍ਣવਿਨਿਚ੍ਛਯੇ। ਨਿਟ੍ਠਂ ਅਗਤੇਤਿ વਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਅવਿਨਿਚ੍ਛਿਤੇ, ਞਤ੍ਤਿਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ વਾ ਅਪਰਿਯੋਸਿਤਾਯ।
146.Saṅghe saṅghamajjhe. Vinicchayeti vatthuto otiṇṇavinicchaye. Niṭṭhaṃ agateti vatthumhi avinicchite, ñattiṃ ṭhapetvā kammavācāya vā apariyositāya.
੧੪੮. ਸਮਗ੍ਗੇਨ ਸਙ੍ਘੇਨਾਤਿ ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕੇਨ ਸਮਾਨਸੀਮਾਯਂ ਠਿਤੇਨ ਸਙ੍ਘੇਨ।
148.Samaggena saṅghenāti samānasaṃvāsakena samānasīmāyaṃ ṭhitena saṅghena.
ਸਹਧਮ੍ਮਿਕવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਅਟ੍ਠਮਾ।
Sahadhammikavaggavaṇṇanā aṭṭhamā.
੧੫੦. ਅવਿਦਿਤੋ ਹੁਤ੍વਾਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਅવਿਦਿਤਾਗਮਨੋ ਹੁਤ੍વਾ।
150.Aviditohutvāti rañño aviditāgamano hutvā.
੧੫੨. ਰਤਨਨ੍ਤਿ ਮੁਤ੍ਤਾਦਿਦਸવਿਧਂ ਰਤਨਂ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਰਤਨਗ੍ਗਹਣਪਯੋਗੇ।
152.Ratananti muttādidasavidhaṃ ratanaṃ. Payogeti ratanaggahaṇapayoge.
੧੫੩. વਿਕਾਲੇਤਿ ਮਜ੍ਝਨ੍ਤਿਕਾਤਿਕ੍ਕਮਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਰੁਣੇ।
153.Vikāleti majjhantikātikkamato paṭṭhāya aruṇe.
੧੫੫. ਅਟ੍ਠਿਦਨ੍ਤવਿਸਾਣਾਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਿਦਨ੍ਤવਿਸਾਣਮਯਂ। ਪਯੋਗੇਤਿ ਕਾਰਾਪਨਪਯੋਗੇ।
155.Aṭṭhidantavisāṇābhinibbattanti aṭṭhidantavisāṇamayaṃ. Payogeti kārāpanapayoge.
੧੫੬. ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਞ੍ਚਾਦਿਮ੍ਹਿ ਕਾਰਾਪਿਤੇ ਸੇਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
156. Tasmiṃ mañcādimhi kārāpite sesā pācittiyāpatti siyāti yojanā.
ਰਤਨવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨવਮਾ।
Ratanavaggavaṇṇanā navamā.
ਇਤਿ ਉਤ੍ਤਰੇ ਲੀਨਤ੍ਥਪਕਾਸਨਿਯਾ
Iti uttare līnatthapakāsaniyā
ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pācittiyakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
੧੫੯. ਚਤੂਸੁ ਪਾਟਿਦੇਸਨੀਯੇਸੁਪਿ ਅવਿਸੇਸੇਨ ਆਦਿਚ੍ਚਬਨ੍ਧੁਨਾ ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਦ੍વਿਧਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
159. Catūsu pāṭidesanīyesupi avisesena ādiccabandhunā buddhena dvidhā āpatti niddiṭṭhāti yojanā.
੧੬੦. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਚਤੂਸੁ।
160.Sabbatthāti sabbesu catūsu.
ਪਾਟਿਦੇਸਨੀਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।
Pāṭidesanīyakathāvaṇṇanā.
੧੬੧. ਸੇਖਿਯਕਥਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਾਯੇવ।
161. Sekhiyakathā uttānatthāyeva.
ਸੇਖਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।
Sekhiyakathāvaṇṇanā.
੧੬੨. ਪਰਿવਾਰੇ ਪਠਮਂ ਦਸ੍ਸਿਤਸੋਲ਼ਸવਾਰਪ੍ਪਭੇਦੇ ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗੇ ‘‘ਪਠਮਂ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਕਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਪ੍ਪਭੇਦੋ (ਪਰਿ॰ ੧) ਕਤ੍ਥਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿવਾਰੋ , ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤੋ ਕਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿਆਦਿਪ੍ਪਭੇਦੋ (ਪਰਿ॰ ੧੫੭) ਕਤਾਪਤ੍ਤਿવਾਰੋ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ વਿਪਤ੍ਤੀਨਂ ਕਤਿ વਿਪਤ੍ਤਿਯੋ ਭਜਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਪ੍ਪਭੇਦੋ (ਪਰਿ॰ ੧੮੨) વਿਪਤ੍ਤਿવਾਰੋ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਕਤਿਹਿ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿਪ੍ਪਭੇਦੋ (ਪਰਿ॰ ੧੮੨) ਸਙ੍ਗਹવਾਰੋ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਛਨ੍ਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਕਤਿਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਪ੍ਪਭੇਦੋ (ਪਰਿ॰ ੧੮੪) ਸਮੁਟ੍ਠਾਨવਾਰੋ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਕਤਮਂ ਅਧਿਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਪ੍ਪਭੇਦੋ (ਪਰਿ॰ ੧੮੫) ਅਧਿਕਰਣવਾਰੋ, ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਸਮਥਾਨਂ ਕਤਿਹਿ ਸਮਥੇਹਿ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਪ੍ਪਭੇਦੋ (ਪਰਿ॰ ੧੮੬) ਸਮਥવਾਰੋ, ਤਦਨਨ੍ਤਰੋ ਇਮੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ વਾਰੇਹਿ ਮਿਸ੍ਸੋ ਅਟ੍ਠਮੋ ਸਮੁਚ੍ਚਯવਾਰੋਤਿ ਇਮੇਸੁ ਅਟ੍ਠਸੁ વਾਰੇਸੁ ਆਦਿਭੂਤੇ ਕਤ੍ਥਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਨਾਮਧੇਯ੍ਯੇ ਅਪ੍ਪਨਾવਾਰੇ ਸਙ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਨਂ ਨਿਦਾਨਾਦਿਸਤ੍ਤਰਸਲਕ੍ਖਣਾਨਂ ਉਭਯવਿਭਙ੍ਗਸਾਧਾਰਣਤੋ ਉਪਰਿ વਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਾ ਤਂ વਾਰਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਅਸਾਧਾਰਣਂ ਕਤਾਪਤ੍ਤਿવਾਰਂ ਸੇਖਿਯਾવਸਾਨਂ ਪਾਲ਼ਿਕ੍ਕਮਾਨੁਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਤਦਨਨ੍ਤਰਾ વਿਪਤ੍ਤਿવਾਰਾਦਯੋ ਛ વਾਰਾ ਉਭਯવਿਭਙ੍ਗਸਾਧਾਰਣਤੋ વਕ੍ਖਮਾਨਾਤਿ ਕਤ੍વਾ ਤੇਪਿ ਠਪੇਤ੍વਾ ਇਮੇ ਪਚ੍ਚਯਸਦ੍ਦੇਨ ਅਯੋਜੇਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਅਟ੍ਠੇવ વਾਰਾ, ਪੁਨ ‘‘ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨਪਚ੍ਚਯਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਕਤ੍ਥ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਰਿ॰ ੧੮੮) ਪਚ੍ਚਯ-ਸਦ੍ਦਂ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਅਪਰੇ ਅਟ੍ਠ વਾਰਾ ਯੋਜਿਤਾਤਿ ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਦੁਤਿਯਂ ਕਤਾਪਤ੍ਤਿਪਚ੍ਚਯવਾਰਂ ਇਮਿਨਾ ਕਤਾਪਤ੍ਤਿવਾਰੇਨ ਏਕਪਰਿਚ੍ਛੇਦਂ ਕਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਪਟਿਸੇવਨਪਚ੍ਚਯਾਤਿ ਪਟਿਸੇવਨਹੇਤੁਨਾ।
162. Parivāre paṭhamaṃ dassitasoḷasavārappabhede mahāvibhaṅge ‘‘paṭhamaṃ pārājikaṃ kattha paññatta’’ntiādippabhedo (pari. 1) katthapaññattivāro , ‘‘methunaṃ dhammaṃ paṭisevanto kati āpattiyo āpajjatī’’tiādippabhedo (pari. 157) katāpattivāro, ‘‘methunaṃ dhammaṃ paṭisevantassa āpattiyo catunnaṃ vipattīnaṃ kati vipattiyo bhajantī’’tiādippabhedo (pari. 182) vipattivāro, ‘‘methunaṃ dhammaṃ paṭisevantassa āpattiyo sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ katihi āpattikkhandhehi saṅgahitā’’tiādippabhedo (pari. 182) saṅgahavāro, ‘‘methunaṃ dhammaṃ paṭisevantassa āpattiyo channaṃ āpattisamuṭṭhānānaṃ katihi samuṭṭhānehi samuṭṭhahantī’’tiādippabhedo (pari. 184) samuṭṭhānavāro, ‘‘methunaṃ dhammaṃ paṭisevantassa āpattiyo catunnaṃ adhikaraṇānaṃ katamaṃ adhikaraṇa’’ntiādippabhedo (pari. 185) adhikaraṇavāro, ‘‘methunaṃ dhammaṃ paṭisevantassa āpattiyo sattannaṃ samathānaṃ katihi samathehi sammantī’’tiādippabhedo (pari. 186) samathavāro, tadanantaro imehi sattahi vārehi misso aṭṭhamo samuccayavāroti imesu aṭṭhasu vāresu ādibhūte katthapaññattināmadheyye appanāvāre saṅgahetabbānaṃ nidānādisattarasalakkhaṇānaṃ ubhayavibhaṅgasādhāraṇato upari vakkhamānattā taṃ vāraṃ ṭhapetvā tadanantaraṃ asādhāraṇaṃ katāpattivāraṃ sekhiyāvasānaṃ pāḷikkamānurūpaṃ dassetvā tadanantarā vipattivārādayo cha vārā ubhayavibhaṅgasādhāraṇato vakkhamānāti katvā tepi ṭhapetvā ime paccayasaddena ayojetvā dassitā aṭṭheva vārā, puna ‘‘methunaṃ dhammaṃ paṭisevanapaccayā pārājikaṃ kattha paññatta’’ntiādinā (pari. 188) paccaya-saddaṃ yojetvā dassitā apare aṭṭha vārā yojitāti tatthāpi dutiyaṃ katāpattipaccayavāraṃ iminā katāpattivārena ekaparicchedaṃ katvā dassetumāha ‘‘paññattā’’tiādi. Paṭisevanapaccayāti paṭisevanahetunā.
੧੬੩. ਅਲ੍ਲੋਕਾਸਪ੍ਪવੇਸਨੇਤਿ ਜੀવਮਾਨਸਰੀਰੇ ਤਿਣ੍ਣਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਮਗ੍ਗੇ ਅਲ੍ਲੋਕਾਸਪ੍ਪવੇਸਨੇ। ਮਤੇ ਅਕ੍ਖਾਯਿਤੇ વਾ ਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਯੇਭੁਯ੍ਯਅਕ੍ਖਾਯਿਤੇ ਪવੇਸਨੇ ਪવੇਸਨਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਫੁਸੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
163.Allokāsappavesaneti jīvamānasarīre tiṇṇaṃ maggānaṃ aññatarasmiṃ magge allokāsappavesane. Mate akkhāyite vā pi-saddena yebhuyyaakkhāyite pavesane pavesananimittaṃ methunaṃ dhammaṃ paṭisevanto bhikkhu pārājikaṃ phuseti sambandho.
੧੬੪. ਤਥਾ ਯੇਭੁਯ੍ਯਕ੍ਖਾਯਿਤੇ, ਉਪਡ੍ਢਕ੍ਖਾਯਿਤੇ ਚ ਮੇਥੁਨਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਸੇવਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਂ ਫੁਸੇਤਿ ਯੋਜਨਾ। વਟ੍ਟਕਤੇ ਮੁਖੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਜਤੁਮਟ੍ਠਕੇਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਜਤੁਮਟ੍ਠਕੇ ਦਿਨ੍ਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
164. Tathā yebhuyyakkhāyite, upaḍḍhakkhāyite ca methunaṃ dhammaṃ paṭisevanto bhikkhu thullaccayaṃ phuseti yojanā. Vaṭṭakate mukhe dukkaṭaṃ vuttanti sambandho. Jatumaṭṭhaketi bhikkhuniyā jatumaṭṭhake dinne pācitti vuttāti sambandho.
੧੬੬. ਅવਸ੍ਸੁਤਸ੍ਸਾਤਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨ ਤਿਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਪੋਸਸ੍ਸਾਤਿ ਗਹਣਕਿਰਿਯਾਸਮ੍ਬਨ੍ਧੇ ਸਾਮਿવਚਨਂ। ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਤਸਮ੍ਬਨ੍ਧੇ ਸਾਮਿવਚਨਂ। ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਅવਸ੍ਸੁਤੇਨ ਪੋਸੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਧਕ੍ਖਕਾਦਿਗਹਣਂ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿਯਾ ਤਥਾ ਅવਸ੍ਸੁਤਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਪਾਰਾਜਿਕਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
166.Avassutassāti kāyasaṃsaggarāgena tintassa. Posassāti gahaṇakiriyāsambandhe sāmivacanaṃ. Bhikkhuniyāti attasambandhe sāmivacanaṃ. ‘‘Attano’’ti seso. Avassutena posena attano adhakkhakādigahaṇaṃ sādiyantiyā tathā avassutāya bhikkhuniyā pārājikanti yojanā.
੧੬੭. ਕਾਯੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਯੇਨ। ਕਾਯਨ੍ਤਿ ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸ ਕਾਯਂ। ਫੁਸਤੋਤਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨ ਫੁਸਤੋ। ਕਾਯੇਨ ਕਾਯਬਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ।
167.Kāyenāti attano kāyena. Kāyanti mātugāmassa kāyaṃ. Phusatoti kāyasaṃsaggarāgena phusato. Kāyena kāyabaddhanti etthāpi eseva nayo.
੧੬੮. ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਬਦ੍ਧੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧੇਨ। ਪਟਿਬਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਇਤ੍ਥਿਯਾ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧਂ ਫੁਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ।
168.Kāyena paṭibaddhenāti attano kāyapaṭibaddhena. Paṭibaddhanti itthiyā kāyapaṭibaddhaṃ phusantassa dukkaṭaṃ. Tassa bhikkhussa.
‘‘ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਂ, ਨਨੁ ਸੋਲ਼ਸવਾਰਸਙ੍ਗਹੇ ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗੇ ਕਤਾਪਤ੍ਤਿવਾਰੋਯੇવੇਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤੋ, ਨ ਇਤਰੇ વਾਰਾਤਿ? ਸਚ੍ਚਂ, ਅવਯવੇ ਪਨ ਸਮੁਦਾਯੋਪਚਾਰੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਾਧਾਰਣਾਸਾਧਾਰਣਾਨਂ ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗੇ ਗਤਾਨਂ ਸਬ੍ਬਾਪਤ੍ਤਿਪਭੇਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨੋਪਚਾਰਭੂਤੋ ਕਤਾਪਤ੍ਤਿવਾਰੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਤਂਦਸ੍ਸਨੇਨ ਅਪ੍ਪਧਾਨਾ ਇਤਰੇਪਿ વਾਰਾ ਉਪਚਾਰਤੋ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਚ ਤਥਾ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Mahāvibhaṅgasaṅgaho niṭṭhito’’ti kasmā vuttaṃ, nanu soḷasavārasaṅgahe mahāvibhaṅge katāpattivāroyevettha vutto, na itare vārāti? Saccaṃ, avayave pana samudāyopacārena vuttaṃ. Sādhāraṇāsādhāraṇānaṃ mahāvibhaṅge gatānaṃ sabbāpattipabhedānaṃ dassanopacārabhūto katāpattivāro dassitoti taṃdassanena appadhānā itarepi vārā upacārato dassitā hontīti ca tathā vuttanti veditabbaṃ.
ਇਤਿ ਉਤ੍ਤਰੇ ਲੀਨਤ੍ਥਪਕਾਸਨਿਯਾ
Iti uttare līnatthapakāsaniyā
ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗਸਙ੍ਗਹવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Mahāvibhaṅgasaṅgahavaṇṇanā niṭṭhitā.
