Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਚਰਿਯਾਪਿਟਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cariyāpiṭaka-aṭṭhakathā |
੫. ਮਹਿਂਸਰਾਜਚਰਿਯਾવਣ੍ਣਨਾ
5. Mahiṃsarājacariyāvaṇṇanā
੩੭. ਪਞ੍ਚਮੇ ਮਹਿਂਸੋ ਪવਨਚਾਰਕੋਤਿ ਮਹਾવਨਚਾਰੀ વਨਮਹਿਂਸੋ ਯਦਾ ਹੋਮੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪવਡ੍ਢਕਾਯੋਤਿ વਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗਾਨਞ੍ਚ ਥੂਲਭਾવੇਨ ਅਭਿવਡ੍ਢਕਾਯੋ। ਬਲવਾਤਿ ਮਹਾਬਲੋ ਥਾਮਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ। ਮਹਨ੍ਤੋਤਿ વਿਪੁਲਸਰੀਰੋ। ਹਤ੍ਥਿਕਲਭਪ੍ਪਮਾਣੋ ਕਿਰ ਤਦਾ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਹੋਤਿ। ਭੀਮਦਸ੍ਸਨੋਤਿ ਮਹਾਸਰੀਰਤਾਯ વਨਮਹਿਂਸਜਾਤਿਤਾਯ ਚ ਸੀਲਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਾਨਂ ਭਯਂ ਜਨਨਤੋ ਭਯਾਨਕਦਸ੍ਸਨੋ।
37. Pañcame mahiṃso pavanacārakoti mahāvanacārī vanamahiṃso yadā homīti yojanā. Pavaḍḍhakāyoti vayasampattiyā aṅgapaccaṅgānañca thūlabhāvena abhivaḍḍhakāyo. Balavāti mahābalo thāmasampanno. Mahantoti vipulasarīro. Hatthikalabhappamāṇo kira tadā bodhisattassa kāyo hoti. Bhīmadassanoti mahāsarīratāya vanamahiṃsajātitāya ca sīlaṃ ajānantānaṃ bhayaṃ jananato bhayānakadassano.
੩੮. ਪਬ੍ਭਾਰੇਤਿ ਓਲਮ੍ਬਕਸਿਲਾਕੁਚ੍ਛਿਯਂ। ਦਕਾਸਯੇਤਿ ਜਲਾਸਯਸਮੀਪੇ। ਹੋਤੇਤ੍ਥ ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਹਾવਨੇ ਯੋ ਕੋਚਿ ਪਦੇਸੋ વਨਮਹਿਂਸਾਨਂ ਤਿਟ੍ਠਨਟ੍ਠਾਨਂ ਹੋਤਿ। ਤਹਿਂ ਤਹਿਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ।
38.Pabbhāreti olambakasilākucchiyaṃ. Dakāsayeti jalāsayasamīpe. Hotettha ṭhānanti ettha mahāvane yo koci padeso vanamahiṃsānaṃ tiṭṭhanaṭṭhānaṃ hoti. Tahiṃ tahinti tattha tattha.
੩੯. વਿਚਰਨ੍ਤੋਤਿ વਿਹਾਰਫਾਸੁਕਂ વੀਮਂਸਿਤੁਂ વਿਚਰਨ੍ਤੋ। ਠਾਨਂ ਅਦ੍ਦਸ ਭਦ੍ਦਕਨ੍ਤਿ ਏવਂ વਿਚਰਨ੍ਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮਹਾਰਞ੍ਞੇ ਭਦ੍ਦਕਂ ਮਯ੍ਹਂ ਫਾਸੁਕਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖਿਂ। ਦਿਸ੍વਾ ਚ ਤਂ ਠਾਨਂ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾਨ, ਤਿਟ੍ਠਾਮਿ ਚ ਸਯਾਮਿ ਚ ਗੋਚਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਿવਾ ਤਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਠਾਨਸਯਨੇਹਿ વੀਤਿਨਾਮੇਮੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
39.Vicarantoti vihāraphāsukaṃ vīmaṃsituṃ vicaranto. Ṭhānaṃ addasa bhaddakanti evaṃ vicaranto tasmiṃ mahāraññe bhaddakaṃ mayhaṃ phāsukaṃ rukkhamūlaṭṭhānaṃ addakkhiṃ. Disvā ca taṃ ṭhānaṃ upagantvāna, tiṭṭhāmi ca sayāmi ca gocaraṃ gahetvā divā taṃ rukkhamūlaṭṭhānaṃ gantvā ṭhānasayanehi vītināmemīti dasseti.
੪੦. ਤਦਾ ਕਿਰ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਹਿਮવਨ੍ਤਪ੍ਪਦੇਸੇ ਮਹਿਂਸਯੋਨਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ વਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਥਾਮਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਮਹਾਸਰੀਰੋ ਹਤ੍ਥਿਕਲਭਪ੍ਪਮਾਣੋ ਪਬ੍ਬਤਪਾਦਪਬ੍ਭਾਰਗਿਰਿਦੁਗ੍ਗવਨਘਟਾਦੀਸੁ વਿਚਰਨ੍ਤੋ ਏਕਂ ਫਾਸੁਕਂ ਮਹਾਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਦਿਸ੍વਾ ਗੋਚਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਿવਾ ਤਤ੍ਥ વਸਤਿ। ਅਥੇਕੋ ਲੋਲਮਕ੍ਕਟੋ ਰੁਕ੍ਖਾ ਓਤਰਿਤ੍વਾ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍વਾ ਉਚ੍ਚਾਰਪਸ੍ਸਾવਂ ਕਤ੍વਾ ਸਿਙ੍ਗੇਸੁ ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ ਓਲਮ੍ਬਨ੍ਤੋ ਨਙ੍ਗੁਟ੍ਠੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦੋਲਾਯਨ੍ਤੋ ਕੀਲ਼ਿ। ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਖਨ੍ਤਿਮੇਤ੍ਤਾਨੁਦ੍ਦਯਸਮ੍ਪਦਾਯ ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਚਾਰਂ ਨ ਮਨਸਾਕਾਸਿ। ਮਕ੍ਕਟੋ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਤਥੇવ ਕਰੋਤਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਥੇਤ੍ਥ ਕਪਿ ਮਾਗਨ੍ਤ੍વਾ’’ਤਿਆਦਿ।
40. Tadā kira bodhisatto himavantappadese mahiṃsayoniyaṃ nibbattitvā vayappatto thāmasampanno mahāsarīro hatthikalabhappamāṇo pabbatapādapabbhāragiriduggavanaghaṭādīsu vicaranto ekaṃ phāsukaṃ mahārukkhamūlaṃ disvā gocaraṃ gahetvā divā tattha vasati. Atheko lolamakkaṭo rukkhā otaritvā mahāsattassa piṭṭhiṃ abhiruhitvā uccārapassāvaṃ katvā siṅgesu gaṇhitvā olambanto naṅguṭṭhe gahetvā dolāyanto kīḷi. Bodhisatto khantimettānuddayasampadāya taṃ tassa anācāraṃ na manasākāsi. Makkaṭo punappunaṃ tatheva karoti. Tena vuttaṃ ‘‘athettha kapi māgantvā’’tiādi.
ਤਤ੍ਥ ਕਪਿ ਮਾਗਨ੍ਤ੍વਾਤਿ ਕਪਿ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ, ਮ-ਕਾਰੋ ਪਦਸਨ੍ਧਿਕਰੋ। ਪਾਪੋਤਿ ਲਾਮਕੋ। ਅਨਰਿਯੋਤਿ ਅਨਯੇ ਇਰਿਯਨੇਨ ਅਯੇ ਚ ਨ ਇਰਿਯਨੇਨ ਅਨਰਿਯੋ, ਨਿਹੀਨਾਚਾਰੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਲਹੂਤਿ ਲੋਲੋ। ਖਨ੍ਧੇਤਿ ਖਨ੍ਧਪ੍ਪਦੇਸੇ। ਮੁਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਪਸ੍ਸਾવਂ ਕਰੋਤਿ। ਓਹਦੇਤੀਤਿ ਕਰੀਸਂ ਓਸ੍ਸਜ੍ਜਤਿ। ਤਨ੍ਤਿ ਤਂ ਮਂ, ਤਦਾ ਮਹਿਂਸਭੂਤਂ ਮਂ।
Tattha kapi māgantvāti kapi āgantvā, ma-kāro padasandhikaro. Pāpoti lāmako. Anariyoti anaye iriyanena aye ca na iriyanena anariyo, nihīnācāroti attho. Lahūti lolo. Khandheti khandhappadese. Muttetīti passāvaṃ karoti. Ohadetīti karīsaṃ ossajjati. Tanti taṃ maṃ, tadā mahiṃsabhūtaṃ maṃ.
੪੧. ਸਕਿਮ੍ਪਿ ਦਿવਸਨ੍ਤਿ ਏਕਦਿવਸਮ੍ਪਿ ਦੂਸੇਤਿ ਮਂ ਸਬ੍ਬਕਾਲਮ੍ਪਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦੂਸੇਤਿ ਮਂ ਸਬ੍ਬਕਾਲ’’ਨ੍ਤਿ। ਨ ਕੇવਲਞ੍ਚ ਦੁਤਿਯਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਦਿવਸਮਤ੍ਤਂ, ਅਥ ਖੋ ਸਬ੍ਬਕਾਲਮ੍ਪਿ ਮਂ ਪਸ੍ਸਾવਾਦੀਹਿ ਦੂਸੇਤਿ। ਯਦਾ ਯਦਾ ਮੁਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਕਾਤੁਕਾਮੋ, ਤਦਾ ਤਦਾ ਮਯ੍ਹਮੇવ ਉਪਰਿ ਕਰੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਉਪਦ੍ਦੁਤੋਤਿ ਬਾਧਿਤੋ, ਤੇਨ ਸਿਙ੍ਗੇਸੁ ਓਲਮ੍ਬਨਾਦਿਨਾ ਮੁਤ੍ਤਾਦਿਅਸੁਚਿਮਕ੍ਖਣੇਨ ਤਸ੍ਸ ਚ ਅਪਹਰਣਤ੍ਥਂ ਅਨੇਕવਾਰਂ ਸਿਙ੍ਗਕੋਟੀਹਿ વਾਲਗ੍ਗੇਨ ਚ ਅਨੇਕવਾਰਂ ਕਦ੍ਦਮਪਂਸੁਮਿਸ੍ਸਕਂ ਉਦਕਂ ਸਿਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਧੋવਨੇਨ ਚ ਨਿਪ੍ਪੀਲ਼ਿਤੋ ਹੋਮੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
41.Sakimpidivasanti ekadivasampi dūseti maṃ sabbakālampi. Tenāha ‘‘dūseti maṃ sabbakāla’’nti. Na kevalañca dutiyatatiyacatutthadivasamattaṃ, atha kho sabbakālampi maṃ passāvādīhi dūseti. Yadā yadā muttādīni kātukāmo, tadā tadā mayhameva upari karotīti dasseti. Upaddutoti bādhito, tena siṅgesu olambanādinā muttādiasucimakkhaṇena tassa ca apaharaṇatthaṃ anekavāraṃ siṅgakoṭīhi vālaggena ca anekavāraṃ kaddamapaṃsumissakaṃ udakaṃ siñcitvā dhovanena ca nippīḷito homīti attho.
੪੨. ਯਕ੍ਖੋਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖੇ ਅਧਿવਤ੍ਥਾ ਦੇવਤਾ। ਮਂ ਇਦਮਬ੍ਰવੀਤਿ ਰੁਕ੍ਖਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਠਤ੍વਾ ‘‘ਮਹਿਂਸਰਾਜ, ਕਸ੍ਮਾ ਇਮਸ੍ਸ ਦੁਟ੍ਠਮਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਅવਮਾਨਂ ਸਹਸੀ’’ਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਨਾਸੇਹੇਤਂ ਛવਂ ਪਾਪਂ , ਸਿਙ੍ਗੇਹਿ ਚ ਖੁਰੇਹਿ ਚਾਤਿ ਇਦਂ વਚਨਂ ਮਂ ਅਭਾਸਿ।
42.Yakkhoti tasmiṃ rukkhe adhivatthā devatā. Maṃ idamabravīti rukkhakkhandhe ṭhatvā ‘‘mahiṃsarāja, kasmā imassa duṭṭhamakkaṭassa avamānaṃ sahasī’’ti imamatthaṃ pakāsento nāsehetaṃ chavaṃ pāpaṃ, siṅgehi ca khurehi cāti idaṃ vacanaṃ maṃ abhāsi.
੪੩. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਤਦਾ ਯਕ੍ਖੇਤਿ ਤਦਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਯਕ੍ਖੇ ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਸਤਿ। ਅਹਂ ਤਂ ਇਦਮਬ੍ਰવਿਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਤਂ ਯਕ੍ਖਂ ਇਦਂ ਇਦਾਨਿ વਕ੍ਖਮਾਨਂ ਅਬ੍ਰવਿਂ ਅਭਾਸਿਂ। ਕੁਣਪੇਨਾਤਿ ਕਿਲੇਸਾਸੁਚਿਪਗ੍ਘਰਣੇਨ ਸੁਚਿਜਾਤਿਕਾਨਂ ਸਾਧੂਨਂ ਪਰਮਜਿਗੁਚ੍ਛਨੀਯਤਾਯ ਅਤਿਦੁਗ੍ਗਨ੍ਧવਾਯਨੇਨ ਚ ਕੁਣਪਸਦਿਸਤਾਯ ਕੁਣਪੇਨ। ਪਾਪੇਨਾਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਪਾਪੇਨ। ਅਨਰਿਯੇਨਾਤਿ ਅਨਰਿਯਾਨਂ ਅਸਾਧੂਨਂ ਮਾਗવਿਕਨੇਸਾਦਾਦੀਨਂ ਹੀਨਪੁਰਿਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਤ੍ਤਾ ਅਨਰਿਯੇਨ, ਕਿਂ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ, ਤ੍વਂ ਦੇવਤੇ ਮਂ ਮਕ੍ਖੇਸਿ, ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਤਯਾ વੁਤ੍ਤਂ ਮਂ ਪਾਪੇ ਨਿਯੋਜੇਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
43.Evaṃ vutte tadā yakkheti tadā tasmiṃ kāle tasmiṃ yakkhe evaṃ vutte sati. Ahaṃ taṃ idamabravinti ahaṃ taṃ yakkhaṃ idaṃ idāni vakkhamānaṃ abraviṃ abhāsiṃ. Kuṇapenāti kilesāsucipaggharaṇena sucijātikānaṃ sādhūnaṃ paramajigucchanīyatāya atiduggandhavāyanena ca kuṇapasadisatāya kuṇapena. Pāpenāti pāṇātipātapāpena. Anariyenāti anariyānaṃ asādhūnaṃ māgavikanesādādīnaṃ hīnapurisānaṃ dhammattā anariyena, kiṃ kena kāraṇena, tvaṃ devate maṃ makkhesi, ayuttaṃ tayā vuttaṃ maṃ pāpe niyojentiyāti dasseti.
੪੪. ਇਦਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਪਧਮ੍ਮੇ ਆਦੀਨવਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯਦਿਹ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਭਦ੍ਦੇ ਦੇવਤੇ, ਅਹਂ ਤਸ੍ਸ ਯਦਿ ਕੁਜ੍ਝੇਯ੍ਯਂ, ਤਤੋਪਿ ਲਾਮਕਤਰੋ ਭવੇਯ੍ਯਂ। ਯੇਨ ਹਿ ਅਧਮ੍ਮਚਰਣੇਨ ਸੋ ਬਾਲਮਕ੍ਕਟੋ ਨਿਹੀਨੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ, ਸਚੇ ਪਨਾਹਂ ਤਤੋਪਿ ਬਲવਤਰਂ ਪਾਪਧਮ੍ਮਂ ਚਰੇਯ੍ਯਂ, ਨਨੁ ਤੇਨ ਤਤੋ ਪਾਪਤਰੋ ਭવੇਯ੍ਯਂ, ਅਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚੇਤਂ ਯਦਿਹਂ ਇਧਲੋਕਪਰਲੋਕਂ ਤਦੁਤ੍ਤਰਿ ਚ ਜਾਨਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ ਏਕਨ੍ਤੇਨੇવ ਪਰਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਏવਰੂਪਂ ਪਾਪਧਮ੍ਮਂ ਚਰੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ। ਕਿਞ੍ਚ ਭਿਯ੍ਯੋ – ਸੀਲਞ੍ਚ ਮੇ ਪਭਿਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਹਞ੍ਚੇવ ਖੋ ਪਨ ਏવਰੂਪਂ ਪਾਪਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਮਯ੍ਹਂ ਸੀਲਪਾਰਮੀ ਖਣ੍ਡਿਤਾ ਸਿਯਾ। વਿਞ੍ਞੂ ਚ ਗਰਹੇਯ੍ਯੁ ਮਨ੍ਤਿ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਚ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾ ਮਂ ਗਰਹੇਯ੍ਯੁਂ ‘‘ਪਸ੍ਸਥ, ਭੋ, ਅਯਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬੋਧਿਪਰਿਯੇਸਨਂ ਚਰਮਾਨੋ ਏવਰੂਪਂ ਪਾਪਂ ਅਕਾਸੀ’’ਤਿ।
44. Idāni tasmiṃ pāpadhamme ādīnavaṃ pakāsento ‘‘yadiha’’ntiādimāha. Tassattho – bhadde devate, ahaṃ tassa yadi kujjheyyaṃ, tatopi lāmakataro bhaveyyaṃ. Yena hi adhammacaraṇena so bālamakkaṭo nihīno nāma jāto, sace panāhaṃ tatopi balavataraṃ pāpadhammaṃ careyyaṃ, nanu tena tato pāpataro bhaveyyaṃ, aṭṭhānañcetaṃ yadihaṃ idhalokaparalokaṃ taduttari ca jānitvā ṭhito ekanteneva parahitāya paṭipanno evarūpaṃ pāpadhammaṃ careyyanti. Kiñca bhiyyo – sīlañca me pabhijjeyyāti ahañceva kho pana evarūpaṃ pāpaṃ kareyyaṃ, mayhaṃ sīlapāramī khaṇḍitā siyā. Viññū ca garaheyyu manti paṇḍitā ca devamanussā maṃ garaheyyuṃ ‘‘passatha, bho, ayaṃ bodhisatto bodhipariyesanaṃ caramāno evarūpaṃ pāpaṃ akāsī’’ti.
੪੫. ਹੀਲ਼ਿਤਾ ਜੀવਿਤਾ વਾਪੀਤਿ વਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਅવਧਾਰਣੇ। ਏવਂ વਿਞ੍ਞੂਹਿ ਹੀਲ਼ਿਤਾ ਗਰਹਿਤਾ ਜੀવਿਤਾਪਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸੀਲੇਨ ਹੁਤ੍વਾ ਮਤਂ વਾ ਮਰਣਮੇવ વਰਂ ਉਤ੍ਤਮਂ ਸੇਯ੍ਯੋ। ਕ੍ਯਾਹਂ ਜੀવਿਤਹੇਤੁਪਿ , ਕਾਹਾਮਿ ਪਰਹੇਠਨਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਚ ਅਹਂ ਮਯ੍ਹਂ ਜੀવਿਤਨਿਮਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਰਸਤ੍ਤવਿਹਿਂਸਨਂ ਕਿਂ ਕਾਹਾਮਿ ਕਿਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਏਤਸ੍ਸ ਕਰਣੇ ਕਾਰਣਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
45.Hīḷitā jīvitā vāpīti vā-saddo avadhāraṇe. Evaṃ viññūhi hīḷitā garahitā jīvitāpi parisuddhena parisuddhasīlena hutvā mataṃ vā maraṇameva varaṃ uttamaṃ seyyo. Kyāhaṃ jīvitahetupi, kāhāmi paraheṭhananti evaṃ jānanto ca ahaṃ mayhaṃ jīvitanimittampi parasattavihiṃsanaṃ kiṃ kāhāmi kiṃ karissāmi, etassa karaṇe kāraṇaṃ natthīti attho.
ਅਯਂ ਪਨ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਮਂ વਿਯ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਏવਂ ਅਨਾਚਾਰਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਤੋ ਯੇਸਂ ਚਣ੍ਡਮਹਿਂਸਾਨਂ ਏવਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ, ਤੇ ਏવ ਏਤਂ વਧਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸਾ ਏਤਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਮਾਰਣਾ ਮਯ੍ਹਂ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਚ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਤੋ ਚ ਮੁਤ੍ਤਿ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਆਹ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ –
Ayaṃ pana aññepi maṃ viya maññamāno evaṃ anācāraṃ karissati, tato yesaṃ caṇḍamahiṃsānaṃ evaṃ karissati, te eva etaṃ vadhissanti, sā etassa aññehi māraṇā mayhaṃ dukkhato ca pāṇātipātato ca mutti bhavissatīti āha. Tena vuttaṃ –
੪੬.
46.
‘‘ਮਮੇવਾਯਂ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ, ਅਞ੍ਞੇਪੇવਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤਿ।
‘‘Mamevāyaṃ maññamāno, aññepevaṃ karissati;
ਤੇવ ਤਸ੍ਸ વਧਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸਾ ਮੇ ਮੁਤ੍ਤਿ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ॥
Teva tassa vadhissanti, sā me mutti bhavissatī’’ti.
ਤਤ੍ਥ ਮਮੇવਾਯਨ੍ਤਿ ਮਂ વਿਯ ਅਯਂ। ਅਞ੍ਞੇਪੀਤਿ ਅਞ੍ਞੇਸਮ੍ਪਿ। ਸੇਸਂ વੁਤ੍ਤਤ੍ਥਮੇવ।
Tattha mamevāyanti maṃ viya ayaṃ. Aññepīti aññesampi. Sesaṃ vuttatthameva.
੪੭. ਹੀਨਮਜ੍ਝਿਮਉਕ੍ਕਟ੍ਠੇਤਿ ਹੀਨੇ ਚ ਮਜ੍ਝਿਮੇ ਚ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠੇ ਚ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤੇ। ਸਹਨ੍ਤੋ ਅવਮਾਨਿਤਨ੍ਤਿ વਿਭਾਗਂ ਅਕਤ੍વਾ ਤੇਹਿ ਪવਤ੍ਤਿਤਂ ਅવਮਾਨਂ ਪਰਿਭવਂ ਸਹਨ੍ਤੋ ਖਮਨ੍ਤੋ। ਏવਂ ਲਭਤਿ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞੋਤਿ ਏવਂ ਹੀਨਾਦੀਸੁ વਿਭਾਗਂ ਅਕਤ੍વਾ ਖਨ੍ਤਿਮੇਤ੍ਤਾਨੁਦ੍ਦਯਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਤਦਪਰਾਧਂ ਸਹਨ੍ਤੋ ਸੀਲਾਦਿਪਾਰਮਿਯੋ ਬ੍ਰੂਹੇਤ੍વਾ ਮਨਸਾ ਯਥਾਪਤ੍ਥਿਤਂ ਯਥਿਚ੍ਛਿਤਂ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਂ ਲਭਤਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਨ ਦੂਰੇਤਿ।
47.Hīnamajjhimaukkaṭṭheti hīne ca majjhime ca ukkaṭṭhe ca nimittabhūte. Sahanto avamānitanti vibhāgaṃ akatvā tehi pavattitaṃ avamānaṃ paribhavaṃ sahanto khamanto. Evaṃ labhati sappaññoti evaṃ hīnādīsu vibhāgaṃ akatvā khantimettānuddayaṃ upaṭṭhapetvā tadaparādhaṃ sahanto sīlādipāramiyo brūhetvā manasā yathāpatthitaṃ yathicchitaṃ sabbaññutaññāṇaṃ labhati paṭivijjhati, tassa taṃ na dūreti.
ਏવਂ ਮਹਾਸਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਦੇવਤਾਯ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ। ਸੋ ਕਤਿਪਾਹਚ੍ਚਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਗਤੋ। ਅਞ੍ਞੋ ਚਣ੍ਡਮਹਿਂਸੋ ਨਿવਾਸਫਾਸੁਤਾਯ ਤਂ ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਦੁਟ੍ਠਮਕ੍ਕਟੋ ‘‘ਸੋ ਏવ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਤਸ੍ਸ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍વਾ ਤਥੇવ ਅਨਾਚਾਰਂ ਅਕਾਸਿ। ਅਥ ਨਂ ਸੋ વਿਧੁਨਨ੍ਤੋ ਭੂਮਿਯਂ ਪਾਤੇਤ੍વਾ ਸਿਙ੍ਗੇਨ ਹਦਯੇ વਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਪਾਦੇਹਿ ਮਦ੍ਦਿਤ੍વਾ ਸਞ੍ਚੁਣ੍ਣੇਸਿ।
Evaṃ mahāsatto attano ajjhāsayaṃ pakāsento devatāya dhammaṃ desesi. So katipāhaccayena aññattha gato. Añño caṇḍamahiṃso nivāsaphāsutāya taṃ ṭhānaṃ gantvā aṭṭhāsi. Duṭṭhamakkaṭo ‘‘so eva aya’’nti saññāya tassa piṭṭhiṃ abhiruhitvā tatheva anācāraṃ akāsi. Atha naṃ so vidhunanto bhūmiyaṃ pātetvā siṅgena hadaye vijjhitvā pādehi madditvā sañcuṇṇesi.
ਤਦਾ ਸੀਲવਾ ਮਹਿਂਸਰਾਜਾ ਲੋਕਨਾਥੋ।
Tadā sīlavā mahiṃsarājā lokanātho.
ਤਸ੍ਸ ਇਧਾਪਿ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਯਥਾਰਹਂ ਸੇਸਪਾਰਮਿਯੋ ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤਬ੍ਬਾ। ਤਥਾ ਹਤ੍ਥਿਨਾਗ- (ਚਰਿਯਾ॰ ੨.੧ ਆਦਯੋ) ਭੂਰਿਦਤ੍ਤ- (ਚਰਿਯਾ॰ ੨.੧੧ ਆਦਯੋ) ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਨਾਗਰਾਜ- (ਚਰਿਯਾ॰ ੨.੨੦ ਆਦਯੋ) ਚਰਿਯਾਸੁ વਿਯ ਇਧ ਮਹਾਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗੁਣਾਨੁਭਾવਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
Tassa idhāpi heṭṭhā vuttanayeneva yathārahaṃ sesapāramiyo niddhāretabbā. Tathā hatthināga- (cariyā. 2.1 ādayo) bhūridatta- (cariyā. 2.11 ādayo) campeyyanāgarāja- (cariyā. 2.20 ādayo) cariyāsu viya idha mahāsattassa guṇānubhāvā veditabbā.
ਮਹਿਂਸਰਾਜਚਰਿਯਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Mahiṃsarājacariyāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਚਰਿਯਾਪਿਟਕਪਾਲ਼ਿ • Cariyāpiṭakapāḷi / ੫. ਮਹਿਂਸਰਾਜਚਰਿਯਾ • 5. Mahiṃsarājacariyā