| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៧. មជ្ឈេសុត្តវណ្ណនា
7. Majjhesuttavaṇṇanā
៦១. សត្តមេ មន្តាតិ យ-ការលោបេន និទ្ទេសោ, ករណត្ថេ វា ឯតំ បច្ចត្តវចនំ។ តេនាហ ‘‘តាយ ឧភោ អន្តេ វិទិត្វា’’តិ។ ផស្សវសេន និព្ពត្តត្តាតិ ទ្វយទ្វយសមាបត្តិយំ អញ្ញមញ្ញំ សម្ផស្សវសេន និព្ពត្តត្តា, ‘‘ផស្សបច្ចយា តណ្ហា, តណ្ហាបច្ចយា ឧបាទានំ, ឧបាទានបច្ចយា ភវោ , ភវបច្ចយា ជាតី’’តិ ឥមិនា ចានុក្កមេន ផស្សសមុដ្ឋានត្តា ឥមស្ស កាយស្ស ផស្សវសេន និព្ពត្តត្តាតិ វុត្តំ។ ឯកោ អន្តោតិ ឯត្ថ អយំ អន្ត-សទ្ទោ អន្តអព្ភន្តរមរិយាទលាមកអភាវកោដ្ឋាសបទបូរណសមីបាទីសុ ទិស្សតិ។ ‘‘អន្តបូរោ ឧទរបូរោ’’តិអាទីសុ (សុ. និ. ១៩៧) ហិ អន្តេ អន្តសទ្ទោ។ ‘‘ចរន្តិ លោកេ បរិវារឆន្នា អន្តោ អសុទ្ធា, ពហិ សោភមានា’’តិអាទីសុ (សំ. និ. ១.១២២) អព្ភន្តរេ។ ‘‘កាយពន្ធនស្ស អន្តោ ជីរតិ (ចូឡវ. ២៧៨) សា ហរិតន្តំ វា បន្ថន្តំ វា សេលន្តំ វា ឧទកន្តំ វា’’តិអាទីសុ (ម. និ. ១.៣០៤) មរិយាទាយំ។ ‘‘អន្តមិទំ, ភិក្ខវេ, ជីវិកាន’’ន្តិអាទីសុ (សំ. និ. ៣.៨០; ឥតិវុ. ៩១) លាមកេ។ ‘‘ឯសេវន្តោ ទុក្ខស្សា’’តិអាទីសុ (ម. និ. ៣.៣៩៣; សំ. និ. ២.៥១) អភាវេ។ សព្ពបច្ចយសង្ខយោ ហិ ទុក្ខស្ស អភាវោ កោដីតិបិ វុច្ចតិ។ ‘‘តយោ អន្តា’’តិអាទីសុ (ទី. និ. ៣.៣០៥) កោដ្ឋាសេ។ ‘‘ឥង្ឃ តាវ សុត្តន្តំ វា គាថាយោ វា អភិធម្មំ វា បរិយាបុណស្សុ, សុត្តន្តេ ឱកាសំ ការាបេត្វា’’តិ (បាចិ. ៤៤២) ច អាទីសុ បទបូរណេ។ ‘‘គាមន្តំ វា ឱសដោ (បារា. ៤០៩-៤១០; ចូឡវ. ៣៤៣) គាមន្តសេនាសន’’ន្តិអាទីសុ (បារា. អដ្ឋ. ២.៤១០) សមីបេ។ ស្វាយមិធ កោដ្ឋាសេ វត្តតីតិ អយមេកោ កោដ្ឋាសោតិ។
61. Sattame mantāti ya-kāralopena niddeso, karaṇatthe vā etaṃ paccattavacanaṃ. Tenāha ‘‘tāya ubho ante viditvā’’ti. Phassavasena nibbattattāti dvayadvayasamāpattiyaṃ aññamaññaṃ samphassavasena nibbattattā, ‘‘phassapaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo , bhavapaccayā jātī’’ti iminā cānukkamena phassasamuṭṭhānattā imassa kāyassa phassavasena nibbattattāti vuttaṃ. Eko antoti ettha ayaṃ anta-saddo antaabbhantaramariyādalāmakaabhāvakoṭṭhāsapadapūraṇasamīpādīsu dissati. ‘‘Antapūro udarapūro’’tiādīsu (su. ni. 197) hi ante antasaddo. ‘‘Caranti loke parivārachannā anto asuddhā, bahi sobhamānā’’tiādīsu (saṃ. ni. 1.122) abbhantare. ‘‘Kāyabandhanassa anto jīrati (cūḷava. 278) sā haritantaṃ vā panthantaṃ vā selantaṃ vā udakantaṃ vā’’tiādīsu (ma. ni. 1.304) mariyādāyaṃ. ‘‘Antamidaṃ, bhikkhave, jīvikāna’’ntiādīsu (saṃ. ni. 3.80; itivu. 91) lāmake. ‘‘Esevanto dukkhassā’’tiādīsu (ma. ni. 3.393; saṃ. ni. 2.51) abhāve. Sabbapaccayasaṅkhayo hi dukkhassa abhāvo koṭītipi vuccati. ‘‘Tayo antā’’tiādīsu (dī. ni. 3.305) koṭṭhāse. ‘‘Iṅgha tāva suttantaṃ vā gāthāyo vā abhidhammaṃ vā pariyāpuṇassu, suttante okāsaṃ kārāpetvā’’ti (pāci. 442) ca ādīsu padapūraṇe. ‘‘Gāmantaṃ vā osaṭo (pārā. 409-410; cūḷava. 343) gāmantasenāsana’’ntiādīsu (pārā. aṭṭha. 2.410) samīpe. Svāyamidha koṭṭhāse vattatīti ayameko koṭṭhāsoti.
សន្តោ បរមត្ថតោ វិជ្ជមានោ ធម្មសមូហោតិ សក្កាយោ, បញ្ចុបាទានក្ខន្ធា។ តេនាហ ‘‘តេភូមកវដ្ដ’’ន្តិ។ សេសមេត្ថ សុវិញ្ញេយ្យមេវ។
Santo paramatthato vijjamāno dhammasamūhoti sakkāyo, pañcupādānakkhandhā. Tenāha ‘‘tebhūmakavaṭṭa’’nti. Sesamettha suviññeyyameva.
មជ្ឈេសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Majjhesuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៧. មជ្ឈេសុត្តំ • 7. Majjhesuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៧. មជ្ឈេសុត្តវណ្ណនា • 7. Majjhesuttavaṇṇanā
