| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
੭. ਮਜ੍ਝੇਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
7. Majjhesuttavaṇṇanā
੬੧. ਸਤ੍ਤਮੇ ਪਾਰਾਯਨੇ ਮੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯਪਞ੍ਹੇਤਿ ਪਾਰਾਯਨਸਮਾਗਮਮ੍ਹਿ ਮੇਤ੍ਤੇਯ੍ਯਮਾਣવਸ੍ਸ ਪਞ੍ਹੇ। ਉਭੋਨ੍ਤੇ વਿਦਿਤ੍વਾਨਾਤਿ ਦ੍વੇ ਅਨ੍ਤੇ ਦ੍વੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਜਾਨਿਤ੍વਾ। ਮਜ੍ਝੇ ਮਨ੍ਤਾ ਨ ਲਿਪ੍ਪਤੀਤਿ ਮਨ੍ਤਾ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਞ੍ਞਾ, ਤਾਯ ਉਭੋ ਅਨ੍ਤੇ વਿਦਿਤ੍વਾ ਮਜ੍ਝੇ ਨ ਲਿਪ੍ਪਤਿ, વੇਮਜ੍ਝੇਟ੍ਠਾਨੇ ਨ ਲਿਪ੍ਪਤਿ। ਸਿਬ੍ਬਨਿਮਚ੍ਚਗਾਤਿ ਸਿਬ੍ਬਨਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਤਣ੍ਹਂ ਅਤੀਤੋ। ਫਸ੍ਸੋਤਿ ਫਸ੍ਸવਸੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਭਾવੋ। ਏਕੋ ਅਨ੍ਤੋਤਿ ਅਯਮੇਕੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੋ। ਫਸ੍ਸਸਮੁਦਯੋਤਿ ਫਸ੍ਸੋ ਸਮੁਦਯੋ ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਫਸ੍ਸਸਮੁਦਯੋ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਕਤਕਮ੍ਮਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਅਨਾਗਤਤ੍ਤਭਾવੋ। ਦੁਤਿਯੋ ਅਨ੍ਤੋਤਿ ਦੁਤਿਯੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੋ। ਫਸ੍ਸਨਿਰੋਧੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਮਜ੍ਝੇਤਿ ਸਿਬ੍ਬਿਨਿਤਣ੍ਹਂ ਛੇਤ੍વਾ ਦ੍વਿਧਾਕਰਣਟ੍ਠੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਮਜ੍ਝੇ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਣ੍ਹਾ ਹਿ ਨਂ ਸਿਬ੍ਬਤੀਤਿ ਤਣ੍ਹਾ ਨਂ ਅਤ੍ਤਭਾવਦ੍વਯਸਙ੍ਖਾਤਂ ਫਸ੍ਸਞ੍ਚ ਫਸ੍ਸਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਸਿਬ੍ਬਤਿ ਘਟ੍ਟੇਤਿ। ਕਿਂ ਕਾਰਣਾ? ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸੇવ ਭવਸ੍ਸ ਅਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਯਾ। ਯਦਿ ਹਿ ਤਣ੍ਹਾ ਨ ਸਿਬ੍ਬੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਭવਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਨ ਭવੇਯ੍ਯ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਕੋਟਿਮਜ੍ਝਿਕੂਪਮਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ। ਦ੍વਿਨ੍ਨਞ੍ਹਿ ਕਣ੍ਡਾਨਂ ਏਕਤੋ ਕਤ੍વਾ ਮਜ੍ਝੇ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਸਂਸਿਬ੍ਬਿਤਾਨਂ ਕੋਟਿ ਮਜ੍ਝਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਸੁਤ੍ਤੇ ਛਿਨ੍ਨੇ ਉਭੋ ਕਣ੍ਡਾਨਿ ਉਭਤੋ ਪਤਨ੍ਤਿ। ਏવਮੇਤ੍ਥ ਕਣ੍ਡਦ੍વਯਂ વਿਯ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਾ ਦ੍વੇ ਅਨ੍ਤਾ, ਸਿਬ੍ਬਿਤ੍વਾ ਠਿਤਸੁਤ੍ਤਂ વਿਯ ਤਣ੍ਹਾ, ਸੁਤ੍ਤੇ ਛਿਨ੍ਨੇ ਕਣ੍ਡਦ੍વਯਸ੍ਸ ਉਭਤੋਪਤਨਂ વਿਯ ਤਣ੍ਹਾਯ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾਯ ਅਨ੍ਤਦ੍વਯਂ ਨਿਰੁਦ੍ਧਮੇવ ਹੋਤਿ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਇਮਿਨਾ ਉਭੋ ਅਨ੍ਤੇ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਣ੍ਹਾਯ ਮਜ੍ਝੇ ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤਭਾવੇਨ ਅਭਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਂ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਜਾਨਾਤਿ ਨਾਮ, ਤੀਰਣਪਰਿਞ੍ਞਾਯ ਚ ਪਹਾਨਪਰਿਞ੍ਞਾਯ ਚ ਪਰਿਜਾਨਿਤਬ੍ਬਂ ਲੋਕਿਯਸਚ੍ਚਦ੍વਯਂ ਪਰਿਜਾਨਾਤਿ ਨਾਮ। ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ। ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਕਰੋ ਹੋਤੀਤਿ વਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਕੋਟਿਕਰੋ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਪਰਿવਟੁਮਕਰੋ ਹੋਤਿ ਨਾਮ।
61. Sattame pārāyane metteyyapañheti pārāyanasamāgamamhi metteyyamāṇavassa pañhe. Ubhonte viditvānāti dve ante dve koṭṭhāse jānitvā. Majjhe mantā na lippatīti mantā vuccati paññā, tāya ubho ante viditvā majjhe na lippati, vemajjheṭṭhāne na lippati. Sibbanimaccagāti sibbanisaṅkhātaṃ taṇhaṃ atīto. Phassoti phassavasena nibbattattā ayaṃ attabhāvo. Eko antoti ayameko koṭṭhāso. Phassasamudayoti phasso samudayo assāti phassasamudayo, imasmiṃ attabhāve katakammaphassapaccayā nibbatto anāgatattabhāvo. Dutiyo antoti dutiyo koṭṭhāso. Phassanirodhoti nibbānaṃ. Majjheti sibbinitaṇhaṃ chetvā dvidhākaraṇaṭṭhena nibbānaṃ majjhe nāma hoti. Taṇhā hinaṃ sibbatīti taṇhā naṃ attabhāvadvayasaṅkhātaṃ phassañca phassasamudayañca sibbati ghaṭṭeti. Kiṃ kāraṇā? Tassa tasseva bhavassa abhinibbattiyā. Yadi hi taṇhā na sibbeyya, tassa tassa bhavassa nibbatti na bhaveyya. Imasmiṃ ṭhāne koṭimajjhikūpamaṃ gaṇhanti. Dvinnañhi kaṇḍānaṃ ekato katvā majjhe suttena saṃsibbitānaṃ koṭi majjhanti vuccati. Sutte chinne ubho kaṇḍāni ubhato patanti. Evamettha kaṇḍadvayaṃ viya vuttappakārā dve antā, sibbitvā ṭhitasuttaṃ viya taṇhā, sutte chinne kaṇḍadvayassa ubhatopatanaṃ viya taṇhāya niruddhāya antadvayaṃ niruddhameva hoti. Ettāvatāti ettakena iminā ubho ante viditvā taṇhāya majjhe anupalittabhāvena abhiññeyyaṃ catusaccadhammaṃ abhijānāti nāma, tīraṇapariññāya ca pahānapariññāya ca parijānitabbaṃ lokiyasaccadvayaṃ parijānāti nāma. Diṭṭhevadhammeti imasmiṃyeva attabhāve. Dukkhassantakaro hotīti vaṭṭadukkhassa koṭikaro paricchedaparivaṭumakaro hoti nāma.
ਦੁਤਿਯવਾਰੇ ਤਿਣ੍ਣਂ ਕਣ੍ਡਾਨਂ વਸੇਨ ਉਪਮਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਤਿਣ੍ਣਞ੍ਹਿ ਕਣ੍ਡਾਨਂ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਸਂਸਿਬ੍ਬਿਤਾਨਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਛਿਨ੍ਨੇ ਤੀਣਿ ਕਣ੍ਡਾਨਿ ਤੀਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਪਤਨ੍ਤਿ, ਏવਮੇਤ੍ਥ ਕਣ੍ਡਤ੍ਤਯਂ વਿਯ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਖਨ੍ਧਾ, ਸੁਤ੍ਤਂ વਿਯ ਤਣ੍ਹਾ। ਸਾ ਹਿ ਅਤੀਤਂ ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਨ, ਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਞ੍ਚ ਅਨਾਗਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂਸਿਬ੍ਬਤਿ। ਸੁਤ੍ਤੇ ਛਿਨ੍ਨੇ ਕਣ੍ਡਤ੍ਤਯਸ੍ਸ ਤੀਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਪਤਨਂ વਿਯ ਤਣ੍ਹਾਯ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾਯ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਖਨ੍ਧਾ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾવ ਹੋਨ੍ਤਿ।
Dutiyavāre tiṇṇaṃ kaṇḍānaṃ vasena upamā veditabbā. Tiṇṇañhi kaṇḍānaṃ suttena saṃsibbitānaṃ sutte chinne tīṇi kaṇḍāni tīsu ṭhānesu patanti, evamettha kaṇḍattayaṃ viya atītānāgatapaccuppannā khandhā, suttaṃ viya taṇhā. Sā hi atītaṃ paccuppannena, paccuppannañca anāgatena saddhiṃ saṃsibbati. Sutte chinne kaṇḍattayassa tīsu ṭhānesu patanaṃ viya taṇhāya niruddhāya atītānāgatapaccuppannā khandhā niruddhāva honti.
ਤਤਿਯવਾਰੇ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਾ ਮਜ੍ਝੇਤਿ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ વੇਦਨਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਟ੍ਠਕਭਾવੇਨ ਮਜ੍ਝੇ। ਸੁਖਞ੍ਹਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ, ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਸੁਖਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਤਣ੍ਹਾ ਸਿਬ੍ਬਿਨੀਤਿ વੇਦਨਾਸੁ ਨਨ੍ਦਿਰਾਗੋ વੇਦਨਾਨਂ ਉਪਚ੍ਛੇਦਂ ਨਿવਾਰੇਤੀਤਿ ਤਾ ਸਿਬ੍ਬਤਿ ਨਾਮ।
Tatiyavāre adukkhamasukhā majjheti dvinnaṃ vedanānaṃ antaraṭṭhakabhāvena majjhe. Sukhañhi dukkhassa, dukkhaṃ vā sukhassa antaraṃ nāma natthi. Taṇhā sibbinīti vedanāsu nandirāgo vedanānaṃ upacchedaṃ nivāretīti tā sibbati nāma.
ਚਤੁਤ੍ਥવਾਰੇ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿવਿਞ੍ਞਾਣਮ੍ਪਿ ਸੇਸવਿਞ੍ਞਾਣਮ੍ਪਿ ਨਾਮਰੂਪਪਚ੍ਚਯਸਮੁਦਾਗਤਤ੍ਤਾ ਨਾਮਰੂਪਾਨਂ ਮਜ੍ਝੇ ਨਾਮ।
Catutthavāre viññāṇaṃ majjheti paṭisandhiviññāṇampi sesaviññāṇampi nāmarūpapaccayasamudāgatattā nāmarūpānaṃ majjhe nāma.
ਪਞ੍ਚਮવਾਰੇ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇਤਿ ਕਮ੍ਮવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਾਯਤਨੇਸੁ વਾ ਮਨਾਯਤਨੇਨ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ਇਧ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇ ਨਾਮ, ਮਨੋਦ੍વਾਰੇ વਾ ਆવਜ੍ਜਨਸ੍ਸ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਾਯਤਨਨਿਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ ਜવਨવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇ ਨਾਮ।
Pañcamavāre viññāṇaṃ majjheti kammaviññāṇaṃ majjhe, ajjhattikāyatanesu vā manāyatanena kammassa gahitattā idha yaṃkiñci viññāṇaṃ majjhe nāma, manodvāre vā āvajjanassa ajjhattikāyatananissitattā javanaviññāṇaṃ majjhe nāma.
ਛਟ੍ਠવਾਰੇ ਸਕ੍ਕਾਯੋਤਿ ਤੇਭੂਮਕવਟ੍ਟਂ। ਸਕ੍ਕਾਯਸਮੁਦਯੋਤਿ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ। ਸਕ੍ਕਾਯਨਿਰੋਧੋਤਿ ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਂ। ਪਰਿਯਾਯੇਨਾਤਿ ਤੇਨ ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨੇવ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Chaṭṭhavāre sakkāyoti tebhūmakavaṭṭaṃ. Sakkāyasamudayoti samudayasaccaṃ. Sakkāyanirodhoti nirodhasaccaṃ. Pariyāyenāti tena tena kāraṇeneva. Sesaṃ sabbattha vuttanayeneva veditabbaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੭. ਮਜ੍ਝੇਸੁਤ੍ਤਂ • 7. Majjhesuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੭. ਮਜ੍ਝੇਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7. Majjhesuttavaṇṇanā
