Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၁၀. မက္ကဋင္ဂပဉ္ဟော
10. Makkaṭaṅgapañho
၁၀. ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ‘မက္ကဋသ္သ ဒ္ဝေ အင္ဂာနိ ဂဟေတဗ္ဗာနီ’တိ ယံ ဝဒေသိ, ကတမာနိ တာနိ ဒ္ဝေ အင္ဂာနိ ဂဟေတဗ္ဗာနီ’’တိ? ‘‘ယထာ, မဟာရာဇ, မက္ကဋော ဝာသမုပဂစ္ဆန္တော တထာရူပေ ဩကာသေ မဟတိမဟာရုက္ခေ ပဝိဝိတ္တေ သဗ္ဗဋ္ဌကသာခေ 1 ဘီရုတ္တာဏေ ဝာသမုပဂစ္ဆတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ , ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန လဇ္ဇိံ ပေသလံ သီလဝန္တံ ကလ္ယာဏဓမ္မံ ဗဟုသ္သုတံ ဓမ္မဓရံ ဝိနယဓရံ ပိယံ ဂရုဘာဝနီယံ ဝတ္တာရံ ဝစနက္ခမံ ဩဝာဒကံ ဝိညာပကံ သန္ဒသ္သကံ သမာဒပကံ သမုတ္တေဇကံ သမ္ပဟံသကံ ဧဝရူပံ ကလ္ယာဏမိတ္တံ အာစရိယံ နိသ္သာယ ဝိဟရိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, မက္ကဋသ္သ ပဌမံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။
10. ‘‘Bhante nāgasena, ‘makkaṭassa dve aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni dve aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, makkaṭo vāsamupagacchanto tathārūpe okāse mahatimahārukkhe pavivitte sabbaṭṭhakasākhe 2 bhīruttāṇe vāsamupagacchati, evameva kho, mahārāja , yoginā yogāvacarena lajjiṃ pesalaṃ sīlavantaṃ kalyāṇadhammaṃ bahussutaṃ dhammadharaṃ vinayadharaṃ piyaṃ garubhāvanīyaṃ vattāraṃ vacanakkhamaṃ ovādakaṃ viññāpakaṃ sandassakaṃ samādapakaṃ samuttejakaṃ sampahaṃsakaṃ evarūpaṃ kalyāṇamittaṃ ācariyaṃ nissāya viharitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, makkaṭassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, မက္ကဋော ရုက္ခေ ယေဝ စရတိ တိဋ္ဌတိ နိသီဒတိ, ယဒိ နိဒ္ဒံ ဩက္ကမတိ, တတ္ထေဝ ရတ္တိံ ဝာသမနုဘဝတိ။ ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန ပဝနာဘိမုခေန ဘဝိတဗ္ဗံ, ပဝနေ ယေဝ ဌာနစင္ကမနိသဇ္ဇာသယနံ နိဒ္ဒံ ဩက္ကမိတဗ္ဗံ, တတ္ထေဝ သတိပဋ္ဌာနမနုဘဝိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, မက္ကဋသ္သ ဒုတိယံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ထေရေန သာရိပုတ္တေန ဓမ္မသေနာပတိနာ –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, makkaṭo rukkhe yeva carati tiṭṭhati nisīdati, yadi niddaṃ okkamati, tattheva rattiṃ vāsamanubhavati. Evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena pavanābhimukhena bhavitabbaṃ, pavane yeva ṭhānacaṅkamanisajjāsayanaṃ niddaṃ okkamitabbaṃ, tattheva satipaṭṭhānamanubhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, makkaṭassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –
‘‘‘စင္ကမန္တောပိ တိဋ္ဌန္တော၊ နိသဇ္ဇာသယနေန ဝာ။
‘‘‘Caṅkamantopi tiṭṭhanto, nisajjāsayanena vā;
ပဝနေ သောဘတေ ဘိက္ခု၊ ပဝနန္တံဝ ဝဏ္ဏိတ’’’န္တိ။
Pavane sobhate bhikkhu, pavanantaṃva vaṇṇita’’’nti.
မက္ကဋင္ဂပဉ္ဟော ဒသမော။
Makkaṭaṅgapañho dasamo.
ဂဒ္ရဘဝဂ္ဂော ပဌမော။
Gadrabhavaggo paṭhamo.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
ကုမ္မော ဝံသော စ စာပော စ၊ ဝာယသော အထ မက္ကဋောတိ။
Kummo vaṃso ca cāpo ca, vāyaso atha makkaṭoti.
Footnotes: