Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මිලින්දපඤ්හපාළි • Milindapañhapāḷi |
10. මක්කටඞ්ගපඤ්හො
10. Makkaṭaṅgapañho
10. ‘‘භන්තෙ නාගසෙන, ‘මක්කටස්ස ද්වෙ අඞ්ගානි ගහෙතබ්බානී’ති යං වදෙසි, කතමානි තානි ද්වෙ අඞ්ගානි ගහෙතබ්බානී’’ති? ‘‘යථා, මහාරාජ, මක්කටො වාසමුපගච්ඡන්තො තථාරූපෙ ඔකාසෙ මහතිමහාරුක්ඛෙ පවිවිත්තෙ සබ්බට්ඨකසාඛෙ 1 භීරුත්තාණෙ වාසමුපගච්ඡති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ , යොගිනා යොගාවචරෙන ලජ්ජිං පෙසලං සීලවන්තං කල්යාණධම්මං බහුස්සුතං ධම්මධරං විනයධරං පියං ගරුභාවනීයං වත්තාරං වචනක්ඛමං ඔවාදකං විඤ්ඤාපකං සන්දස්සකං සමාදපකං සමුත්තෙජකං සම්පහංසකං එවරූපං කල්යාණමිත්තං ආචරියං නිස්සාය විහරිතබ්බං. ඉදං, මහාරාජ, මක්කටස්ස පඨමං අඞ්ගං ගහෙතබ්බං.
10. ‘‘Bhante nāgasena, ‘makkaṭassa dve aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni dve aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, makkaṭo vāsamupagacchanto tathārūpe okāse mahatimahārukkhe pavivitte sabbaṭṭhakasākhe 2 bhīruttāṇe vāsamupagacchati, evameva kho, mahārāja , yoginā yogāvacarena lajjiṃ pesalaṃ sīlavantaṃ kalyāṇadhammaṃ bahussutaṃ dhammadharaṃ vinayadharaṃ piyaṃ garubhāvanīyaṃ vattāraṃ vacanakkhamaṃ ovādakaṃ viññāpakaṃ sandassakaṃ samādapakaṃ samuttejakaṃ sampahaṃsakaṃ evarūpaṃ kalyāṇamittaṃ ācariyaṃ nissāya viharitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, makkaṭassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘පුන චපරං, මහාරාජ, මක්කටො රුක්ඛෙ යෙව චරති තිට්ඨති නිසීදති, යදි නිද්දං ඔක්කමති, තත්ථෙව රත්තිං වාසමනුභවති. එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන පවනාභිමුඛෙන භවිතබ්බං, පවනෙ යෙව ඨානචඞ්කමනිසජ්ජාසයනං නිද්දං ඔක්කමිතබ්බං, තත්ථෙව සතිපට්ඨානමනුභවිතබ්බං. ඉදං, මහාරාජ, මක්කටස්ස දුතියං අඞ්ගං ගහෙතබ්බං. භාසිතම්පෙතං, මහාරාජ, ථෙරෙන සාරිපුත්තෙන ධම්මසෙනාපතිනා –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, makkaṭo rukkhe yeva carati tiṭṭhati nisīdati, yadi niddaṃ okkamati, tattheva rattiṃ vāsamanubhavati. Evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena pavanābhimukhena bhavitabbaṃ, pavane yeva ṭhānacaṅkamanisajjāsayanaṃ niddaṃ okkamitabbaṃ, tattheva satipaṭṭhānamanubhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, makkaṭassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –
‘‘‘චඞ්කමන්තොපි තිට්ඨන්තො, නිසජ්ජාසයනෙන වා;
‘‘‘Caṅkamantopi tiṭṭhanto, nisajjāsayanena vā;
පවනෙ සොභතෙ භික්ඛු, පවනන්තංව වණ්ණිත’’’න්ති.
Pavane sobhate bhikkhu, pavanantaṃva vaṇṇita’’’nti.
මක්කටඞ්ගපඤ්හො දසමො.
Makkaṭaṅgapañho dasamo.
ගද්රභවග්ගො පඨමො.
Gadrabhavaggo paṭhamo.
තස්සුද්දානං –
Tassuddānaṃ –
කුම්මො වංසො ච චාපො ච, වායසො අථ මක්කටොති.
Kummo vaṃso ca cāpo ca, vāyaso atha makkaṭoti.
Footnotes: