| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਿਲਿਨ੍ਦਪਞ੍ਹਪਾਲ਼ਿ • Milindapañhapāḷi |
੧੦. ਮਕ੍ਕਟਙ੍ਗਪਞ੍ਹੋ
10. Makkaṭaṅgapañho
੧੦. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ‘ਮਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਦ੍વੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਨੀ’ਤਿ ਯਂ વਦੇਸਿ, ਕਤਮਾਨਿ ਤਾਨਿ ਦ੍વੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਨੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯਥਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਮਕ੍ਕਟੋ વਾਸਮੁਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਤਥਾਰੂਪੇ ਓਕਾਸੇ ਮਹਤਿਮਹਾਰੁਕ੍ਖੇ ਪવਿવਿਤ੍ਤੇ ਸਬ੍ਬਟ੍ਠਕਸਾਖੇ 1 ਭੀਰੁਤ੍ਤਾਣੇ વਾਸਮੁਪਗਚ੍ਛਤਿ, ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ , ਯੋਗਿਨਾ ਯੋਗਾવਚਰੇਨ ਲਜ੍ਜਿਂ ਪੇਸਲਂ ਸੀਲવਨ੍ਤਂ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮਂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਂ ਧਮ੍ਮਧਰਂ વਿਨਯਧਰਂ ਪਿਯਂ ਗਰੁਭਾવਨੀਯਂ વਤ੍ਤਾਰਂ વਚਨਕ੍ਖਮਂ ਓવਾਦਕਂ વਿਞ੍ਞਾਪਕਂ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸਕਂ ਸਮਾਦਪਕਂ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜਕਂ ਸਮ੍ਪਹਂਸਕਂ ਏવਰੂਪਂ ਕਲ੍ਯਾਣਮਿਤ੍ਤਂ ਆਚਰਿਯਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਿਤਬ੍ਬਂ। ਇਦਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਮਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਪਠਮਂ ਅਙ੍ਗਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।
10. ‘‘Bhante nāgasena, ‘makkaṭassa dve aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni dve aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, makkaṭo vāsamupagacchanto tathārūpe okāse mahatimahārukkhe pavivitte sabbaṭṭhakasākhe 2 bhīruttāṇe vāsamupagacchati, evameva kho, mahārāja , yoginā yogāvacarena lajjiṃ pesalaṃ sīlavantaṃ kalyāṇadhammaṃ bahussutaṃ dhammadharaṃ vinayadharaṃ piyaṃ garubhāvanīyaṃ vattāraṃ vacanakkhamaṃ ovādakaṃ viññāpakaṃ sandassakaṃ samādapakaṃ samuttejakaṃ sampahaṃsakaṃ evarūpaṃ kalyāṇamittaṃ ācariyaṃ nissāya viharitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, makkaṭassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਮਕ੍ਕਟੋ ਰੁਕ੍ਖੇ ਯੇવ ਚਰਤਿ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਯਦਿ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ, ਤਤ੍ਥੇવ ਰਤ੍ਤਿਂ વਾਸਮਨੁਭવਤਿ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਯੋਗਿਨਾ ਯੋਗਾવਚਰੇਨ ਪવਨਾਭਿਮੁਖੇਨ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ, ਪવਨੇ ਯੇવ ਠਾਨਚਙ੍ਕਮਨਿਸਜ੍ਜਾਸਯਨਂ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਤ੍ਥੇવ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਮਨੁਭવਿਤਬ੍ਬਂ। ਇਦਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਮਕ੍ਕਟਸ੍ਸ ਦੁਤਿਯਂ ਅਙ੍ਗਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਭਾਸਿਤਮ੍ਪੇਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਥੇਰੇਨ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੇਨ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਨਾ –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, makkaṭo rukkhe yeva carati tiṭṭhati nisīdati, yadi niddaṃ okkamati, tattheva rattiṃ vāsamanubhavati. Evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena pavanābhimukhena bhavitabbaṃ, pavane yeva ṭhānacaṅkamanisajjāsayanaṃ niddaṃ okkamitabbaṃ, tattheva satipaṭṭhānamanubhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, makkaṭassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –
‘‘‘ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੋਪਿ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੋ, ਨਿਸਜ੍ਜਾਸਯਨੇਨ વਾ।
‘‘‘Caṅkamantopi tiṭṭhanto, nisajjāsayanena vā;
ਪવਨੇ ਸੋਭਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪવਨਨ੍ਤਂવ વਣ੍ਣਿਤ’’’ਨ੍ਤਿ॥
Pavane sobhate bhikkhu, pavanantaṃva vaṇṇita’’’nti.
ਮਕ੍ਕਟਙ੍ਗਪਞ੍ਹੋ ਦਸਮੋ।
Makkaṭaṅgapañho dasamo.
ਗਦ੍ਰਭવਗ੍ਗੋ ਪਠਮੋ।
Gadrabhavaggo paṭhamo.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਕੁਮ੍ਮੋ વਂਸੋ ਚ ਚਾਪੋ ਚ, વਾਯਸੋ ਅਥ ਮਕ੍ਕਟੋਤਿ॥
Kummo vaṃso ca cāpo ca, vāyaso atha makkaṭoti.
Footnotes:
