Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മിലിന്ദപഞ്ഹപാളി • Milindapañhapāḷi |
൧൦. മക്കടങ്ഗപഞ്ഹോ
10. Makkaṭaṅgapañho
൧൦. ‘‘ഭന്തേ നാഗസേന, ‘മക്കടസ്സ ദ്വേ അങ്ഗാനി ഗഹേതബ്ബാനീ’തി യം വദേസി, കതമാനി താനി ദ്വേ അങ്ഗാനി ഗഹേതബ്ബാനീ’’തി? ‘‘യഥാ, മഹാരാജ, മക്കടോ വാസമുപഗച്ഛന്തോ തഥാരൂപേ ഓകാസേ മഹതിമഹാരുക്ഖേ പവിവിത്തേ സബ്ബട്ഠകസാഖേ 1 ഭീരുത്താണേ വാസമുപഗച്ഛതി, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ , യോഗിനാ യോഗാവചരേന ലജ്ജിം പേസലം സീലവന്തം കല്യാണധമ്മം ബഹുസ്സുതം ധമ്മധരം വിനയധരം പിയം ഗരുഭാവനീയം വത്താരം വചനക്ഖമം ഓവാദകം വിഞ്ഞാപകം സന്ദസ്സകം സമാദപകം സമുത്തേജകം സമ്പഹംസകം ഏവരൂപം കല്യാണമിത്തം ആചരിയം നിസ്സായ വിഹരിതബ്ബം. ഇദം, മഹാരാജ, മക്കടസ്സ പഠമം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം.
10. ‘‘Bhante nāgasena, ‘makkaṭassa dve aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni dve aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, makkaṭo vāsamupagacchanto tathārūpe okāse mahatimahārukkhe pavivitte sabbaṭṭhakasākhe 2 bhīruttāṇe vāsamupagacchati, evameva kho, mahārāja , yoginā yogāvacarena lajjiṃ pesalaṃ sīlavantaṃ kalyāṇadhammaṃ bahussutaṃ dhammadharaṃ vinayadharaṃ piyaṃ garubhāvanīyaṃ vattāraṃ vacanakkhamaṃ ovādakaṃ viññāpakaṃ sandassakaṃ samādapakaṃ samuttejakaṃ sampahaṃsakaṃ evarūpaṃ kalyāṇamittaṃ ācariyaṃ nissāya viharitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, makkaṭassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘പുന ചപരം, മഹാരാജ, മക്കടോ രുക്ഖേ യേവ ചരതി തിട്ഠതി നിസീദതി, യദി നിദ്ദം ഓക്കമതി, തത്ഥേവ രത്തിം വാസമനുഭവതി. ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന പവനാഭിമുഖേന ഭവിതബ്ബം, പവനേ യേവ ഠാനചങ്കമനിസജ്ജാസയനം നിദ്ദം ഓക്കമിതബ്ബം, തത്ഥേവ സതിപട്ഠാനമനുഭവിതബ്ബം. ഇദം, മഹാരാജ, മക്കടസ്സ ദുതിയം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം. ഭാസിതമ്പേതം, മഹാരാജ, ഥേരേന സാരിപുത്തേന ധമ്മസേനാപതിനാ –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, makkaṭo rukkhe yeva carati tiṭṭhati nisīdati, yadi niddaṃ okkamati, tattheva rattiṃ vāsamanubhavati. Evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena pavanābhimukhena bhavitabbaṃ, pavane yeva ṭhānacaṅkamanisajjāsayanaṃ niddaṃ okkamitabbaṃ, tattheva satipaṭṭhānamanubhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, makkaṭassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –
‘‘‘ചങ്കമന്തോപി തിട്ഠന്തോ, നിസജ്ജാസയനേന വാ;
‘‘‘Caṅkamantopi tiṭṭhanto, nisajjāsayanena vā;
പവനേ സോഭതേ ഭിക്ഖു, പവനന്തംവ വണ്ണിത’’’ന്തി.
Pavane sobhate bhikkhu, pavanantaṃva vaṇṇita’’’nti.
മക്കടങ്ഗപഞ്ഹോ ദസമോ.
Makkaṭaṅgapañho dasamo.
ഗദ്രഭവഗ്ഗോ പഠമോ.
Gadrabhavaggo paṭhamo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
കുമ്മോ വംസോ ച ചാപോ ച, വായസോ അഥ മക്കടോതി.
Kummo vaṃso ca cāpo ca, vāyaso atha makkaṭoti.
Footnotes: