Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā |
மக்கடீவத்து²கதா²வண்ணனா
Makkaṭīvatthukathāvaṇṇanā
40-1. து³தியபஞ்ஞத்தியங் ‘‘இத⁴ மல்லா யுஜ்ஜ²ந்தீ’’திஆதீ³ஸு விய படிஸேவதீதி வத்தமானவசனங் பசுரபடிஸேவனவஸேன வுத்தங், ‘‘தஞ்ச கோ² மனுஸ்ஸித்தி²யா, நோ திரச்சா²னக³தாயா’’தி பரிபுண்ணத்த²ம்பி பட²மங் பஞ்ஞத்திங் அத்தனோ மிச்சா²கா³ஹேன வா லேஸஒட்³ட³னத்தா²ய வா ஏவமாஹ. பரிபுண்ணத்த²தங்யேவ நியமேதுங் ‘‘நனு ஆவுஸோ ததே²வ தங் ஹோதீ’’தி வுத்தங், தேனேவ மக்கடீவத்து² வினீதவத்தூ²ஸு பக்கி²த்தங் அவிஸேஸத்தா, ததா² வஜ்ஜிபுத்தகவத்து². விசாரணா பனெத்த² ததியபஞ்ஞத்தியங் ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி. ‘‘நனு, ஆவுஸோ, ப⁴க³வதா அனேகபரியாயேனா’’திஆதி³ ந கேவலங் ஸஉத்³தே³ஸஸிக்கா²பதே³னேவ ஸித்³த⁴ங், ‘‘திரச்சா²னக³தாதீ³ஸுபி பாராஜிக’’ந்தி அனுத்³தே³ஸஸிக்கா²பதே³னபி ஸித்³த⁴ந்தி த³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங். அத² வா யதி³ ஸஉத்³தே³ஸஸிக்கா²பத³ங் ஸாவஸேஸந்தி பஞ்ஞபேஸி, இமினா அனுத்³தே³ஸஸிக்கா²பதே³னாபி கிங் ந ஸித்³த⁴ந்தி த³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங். ‘‘தேன ஹி, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கூ²னங் ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞபெஸ்ஸாமீ’’தி ததே³வ ஸிக்கா²பத³ங் பட²மபஞ்ஞத்தமேவ லேஸத்தி²கானங் அலேஸோகாஸங் கத்வா ஆமேடி³தத்த²ங் கத்வா பஞ்ஞபெஸ்ஸாமீதி அத்தோ². அஞ்ஞதா² ‘‘அஞ்ஞவாத³கே விஹேஸகே பாசித்திய’’ந்திஆதீ³ஸு (பாசி॰ 101) விய வத்து²த்³வயேன ஆபத்தித்³வயங் ஆபஜ்ஜதி, ந சாபஜ்ஜதி, ஸோ ஏவத்தோ² அஞ்ஞேனாபி வசனேன ஸுப்பகாஸிதோ, ஸுபரிப்³யத்தகரணத்தே²ன த³ள்ஹதரோ கதோதி அதி⁴ப்பாயோ. ததியபஞ்ஞத்தியம்பி அஞ்ஞேஸு ச ஏவங் விஸுத்³தோ⁴.
40-1. Dutiyapaññattiyaṃ ‘‘idha mallā yujjhantī’’tiādīsu viya paṭisevatīti vattamānavacanaṃ pacurapaṭisevanavasena vuttaṃ, ‘‘tañca kho manussitthiyā, no tiracchānagatāyā’’ti paripuṇṇatthampi paṭhamaṃ paññattiṃ attano micchāgāhena vā lesaoḍḍanatthāya vā evamāha. Paripuṇṇatthataṃyeva niyametuṃ ‘‘nanu āvuso tatheva taṃ hotī’’ti vuttaṃ, teneva makkaṭīvatthu vinītavatthūsu pakkhittaṃ avisesattā, tathā vajjiputtakavatthu. Vicāraṇā panettha tatiyapaññattiyaṃ āvi bhavissati. ‘‘Nanu, āvuso, bhagavatā anekapariyāyenā’’tiādi na kevalaṃ sauddesasikkhāpadeneva siddhaṃ, ‘‘tiracchānagatādīsupi pārājika’’nti anuddesasikkhāpadenapi siddhanti dassanatthaṃ vuttaṃ. Atha vā yadi sauddesasikkhāpadaṃ sāvasesanti paññapesi, iminā anuddesasikkhāpadenāpi kiṃ na siddhanti dassanatthaṃ vuttaṃ. ‘‘Tena hi, bhikkhave, bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññapessāmī’’ti tadeva sikkhāpadaṃ paṭhamapaññattameva lesatthikānaṃ alesokāsaṃ katvā āmeḍitatthaṃ katvā paññapessāmīti attho. Aññathā ‘‘aññavādake vihesake pācittiya’’ntiādīsu (pāci. 101) viya vatthudvayena āpattidvayaṃ āpajjati, na cāpajjati, so evattho aññenāpi vacanena suppakāsito, suparibyattakaraṇatthena daḷhataro katoti adhippāyo. Tatiyapaññattiyampi aññesu ca evaṃ visuddho.
யஸ்ஸ ஸசித்தகபக்கே²திஆதி³ம்ஹி பன க³ண்டி²பத³னயோ தாவ பட²மங் வுச்சதி, ஸசித்தகபக்கே²தி ஸுராபானாதி³அசித்தகே ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஸசித்தகேஸு பன யங் ஏகந்தமகுஸலேனேவ ஸமுட்டா²பிதஞ்ச. உப⁴யங் லோகவஜ்ஜங் நாம. ஸுராபானஸ்மிஞ்ஹி ‘‘ஸுரா’’தி வா ‘‘பாதுங் ந வட்டதீ’’தி வா ஜானித்வா பிவனே அகுஸலமேவ, ததா² பி⁴க்கு²னீனங் க³ந்த⁴வண்ணகத்தா²ய லேபனே, பே⁴ஸஜ்ஜத்தா²ய லேபனே அதோ³ஸத்தா ‘‘அவிசாரணீய’’ந்தி எத்தகங் வுத்தங். தத்த² ந வட்டதீதி ‘‘ஜானித்வா’’தி வுத்தவசனங் ந யுஜ்ஜதி பண்ணத்திவஜ்ஜஸ்ஸாபி லோகவஜ்ஜபா⁴வப்பஸங்க³தோ. இமங் அனிட்ட²ப்பஸங்க³ங் பரிஹரிதுகாமதாய வஜிரபு³த்³தி⁴த்தே²ரஸ்ஸ க³ண்டி²பதே³ வுத்தங் ‘‘இத⁴ ஸசித்தகந்தி ச அசித்தகந்தி ச விசாரணா வத்து²விஜானநேயேவ ஹோதி, ந பஞ்ஞத்திவிஜானநே. யதி³ பஞ்ஞத்திவிஜானநே ஹோதி, ஸப்³ப³ஸிக்கா²பதா³னி லோகவஜ்ஜானேவ ஸியுங், ந ச ஸப்³ப³ஸிக்கா²பதா³னி லோகவஜ்ஜானி , தஸ்மா வத்து²விஜானநேயேவ ஹோதீ’’தி, இத³ங் யுஜ்ஜதி. கஸ்மா? யஸ்மா ஸேகி²யேஸு பஞ்ஞத்திஜானநமேவ பமாணங், ந வத்து²மத்தஜானநந்தி, யங் பன தத்தே²வ வுத்தங் ‘‘பஸுத்தஸ்ஸ முகே² கோசி ஸுரங் பக்கி²பெய்ய, அந்தோ சே பவிஸெய்ய, ஆபத்தி, தத்த² யதா² பி⁴க்கு²னியா அத⁴க்க²கங் உப்³ப⁴ஜாணுமண்ட³லங் பரஸ்ஸ ஆமஸனாதி³காலே காயங் அசாலெத்வா சித்தேனேவ ஸாதி³யந்தியா ஆபத்தி ‘கிரியாவ ஹோதீ’தி வுத்தா யேபு⁴ய்யேன கிரியஸம்ப⁴வதோ, ததா² அயம்பி ததா³ கிரியாவ ஹோதீ’’தி, தங் ஸுவிசாரிதங் அனேகந்தாகுஸலபா⁴வஸாத⁴னதோ. ஸுராபானாபத்தியா ஏகந்தாகுஸலதா பன மஜ்ஜஸஞ்ஞினோபி ஸகிங் பயோகே³ன பிவதோ ஹோதீதி கத்வா வுத்தா.
Yassa sacittakapakkhetiādimhi pana gaṇṭhipadanayo tāva paṭhamaṃ vuccati, sacittakapakkheti surāpānādiacittake sandhāya vuttaṃ. Sacittakesu pana yaṃ ekantamakusaleneva samuṭṭhāpitañca. Ubhayaṃ lokavajjaṃ nāma. Surāpānasmiñhi ‘‘surā’’ti vā ‘‘pātuṃ na vaṭṭatī’’ti vā jānitvā pivane akusalameva, tathā bhikkhunīnaṃ gandhavaṇṇakatthāya lepane, bhesajjatthāya lepane adosattā ‘‘avicāraṇīya’’nti ettakaṃ vuttaṃ. Tattha na vaṭṭatīti ‘‘jānitvā’’ti vuttavacanaṃ na yujjati paṇṇattivajjassāpi lokavajjabhāvappasaṅgato. Imaṃ aniṭṭhappasaṅgaṃ pariharitukāmatāya vajirabuddhittherassa gaṇṭhipade vuttaṃ ‘‘idha sacittakanti ca acittakanti ca vicāraṇā vatthuvijānaneyeva hoti, na paññattivijānane. Yadi paññattivijānane hoti, sabbasikkhāpadāni lokavajjāneva siyuṃ, na ca sabbasikkhāpadāni lokavajjāni , tasmā vatthuvijānaneyeva hotī’’ti, idaṃ yujjati. Kasmā? Yasmā sekhiyesu paññattijānanameva pamāṇaṃ, na vatthumattajānananti, yaṃ pana tattheva vuttaṃ ‘‘pasuttassa mukhe koci suraṃ pakkhipeyya, anto ce paviseyya, āpatti, tattha yathā bhikkhuniyā adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ parassa āmasanādikāle kāyaṃ acāletvā citteneva sādiyantiyā āpatti ‘kiriyāva hotī’ti vuttā yebhuyyena kiriyasambhavato, tathā ayampi tadā kiriyāva hotī’’ti, taṃ suvicāritaṃ anekantākusalabhāvasādhanato. Surāpānāpattiyā ekantākusalatā pana majjasaññinopi sakiṃ payogena pivato hotīti katvā vuttā.
அயங் பனெத்த² அத்தோ² – ஸிக்கா²பத³ஸீஸேன ஆபத்திங் க³ஹெத்வா யஸ்ஸ ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ ஸசித்தகஸ்ஸ சித்தங் அகுஸலமேவ ஹோதி, தங் லோகவஜ்ஜங். ஸசித்தகாசித்தகஸங்கா²தஸ்ஸ அசித்தகஸ்ஸ ச ஸசித்தகபக்கே² சித்தங் அகுஸலமேவ ஹோதி, தம்பி ஸுராபானாதி³ லோகவஜ்ஜந்தி இமமத்த²ங் ஸம்பிண்டெ³த்வா ‘‘யஸ்ஸ ஸசித்தகபக்கே² சித்தங் அகுஸலமேவ ஹோதி, தங் லோகவஜ்ஜ’’ந்தி வுத்தங். ஸசித்தகபக்கே²தி ஹி இத³ங் வசனங் அசித்தகங் ஸந்தா⁴யாஹ. ந ஹி ஏகங்ஸதோ ஸசித்தகஸ்ஸ ஸசித்தகபக்கே²தி விஸேஸனே பயோஜனங் அத்தி². யஸ்மா பனெத்த² பண்ணத்திவஜ்ஜஸ்ஸ பஞ்ஞத்திஜானநசித்தேன ஸசித்தகபக்கே² சித்தங் அகுஸலமேவ, வத்து²ஜானநசித்தேன ஸசித்தகபக்கே² சித்தங் ஸியா குஸலங் ஸியா அகுஸலங் ஸியா அப்³யாகதங், தஸ்மா ‘‘தஸ்ஸ ஸசித்தகபக்கே² சித்தங் அகுஸலமேவா’’தி ந வுச்சதீதி ‘‘ஸேஸங் பண்ணத்திவஜ்ஜ’’ந்தி வுத்தங். அதி⁴மானே வீதிக்கமாபா⁴வா, ஸுபினந்தே அப்³போ³ஹாரிகத்தா ஸுபினந்தே விஜ்ஜமானாபி வீதிக்கமசா²யா அப்³போ³ஹாரிகபா⁴வேனாதி வுத்தங் ஹோதி. இத³ங் பன வசனங் த³ள்ஹீகம்மஸிதி²லகரணப்பயோஜனத்தா ச வுத்தங், தேன யங் வுத்தங் பா³ஹிரனிதா³னகதா²தி⁴காரே ‘‘த³ள்ஹீகம்மஸிதி²லகரணப்பயோஜனாதி யேபு⁴ய்யதாய வுத்த’’ந்திஆதி³, தங் ஸுவுத்தமேவாதி வேதி³தப்³ப³ங்.
Ayaṃ panettha attho – sikkhāpadasīsena āpattiṃ gahetvā yassa sikkhāpadassa sacittakassa cittaṃ akusalameva hoti, taṃ lokavajjaṃ. Sacittakācittakasaṅkhātassa acittakassa ca sacittakapakkhe cittaṃ akusalameva hoti, tampi surāpānādi lokavajjanti imamatthaṃ sampiṇḍetvā ‘‘yassa sacittakapakkhe cittaṃ akusalameva hoti, taṃ lokavajja’’nti vuttaṃ. Sacittakapakkheti hi idaṃ vacanaṃ acittakaṃ sandhāyāha. Na hi ekaṃsato sacittakassa sacittakapakkheti visesane payojanaṃ atthi. Yasmā panettha paṇṇattivajjassa paññattijānanacittena sacittakapakkhe cittaṃ akusalameva, vatthujānanacittena sacittakapakkhe cittaṃ siyā kusalaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākataṃ, tasmā ‘‘tassa sacittakapakkhe cittaṃ akusalamevā’’ti na vuccatīti ‘‘sesaṃ paṇṇattivajja’’nti vuttaṃ. Adhimāne vītikkamābhāvā, supinante abbohārikattā supinante vijjamānāpi vītikkamachāyā abbohārikabhāvenāti vuttaṃ hoti. Idaṃ pana vacanaṃ daḷhīkammasithilakaraṇappayojanattā ca vuttaṃ, tena yaṃ vuttaṃ bāhiranidānakathādhikāre ‘‘daḷhīkammasithilakaraṇappayojanāti yebhuyyatāya vutta’’ntiādi, taṃ suvuttamevāti veditabbaṃ.
மக்கடீவத்து²கதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Makkaṭīvatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 1. பட²மபாராஜிகங் • 1. Paṭhamapārājikaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 1. பட²மபாராஜிகங் • 1. Paṭhamapārājikaṃ
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / மக்கடிவத்து²கதா²வண்ணனா • Makkaṭivatthukathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / மக்கடீவத்து²கதா²வண்ணனா • Makkaṭīvatthukathāvaṇṇanā