| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ឥតិវុត្តក-អដ្ឋកថា • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
៥. មក្ខសុត្តវណ្ណនា
5. Makkhasuttavaṇṇanā
៥. បញ្ចមេ មក្ខន្តិ បរគុណមក្ខនំ។ យទិបិ ហិ សោ គូថំ គហេត្វា បរំ បហរន្តោ វិយ អត្តនោ ករំ បឋមតរំ មក្ខតិយេវ, តថាបិ បរេសំ គុណមក្ខនាធិប្បាយេន បវត្តេតព្ពត្តា ‘‘បរគុណមក្ខនោ’’តិ វុច្ចតិ។ តថា ហិ សោ ឧទកបុញ្ឆនមិវ ន្ហាតស្ស សរីរគតំ ឧទកំ បរេសំ គុណេ មក្ខេតិ បុញ្ឆតិ វិនាសេតិ , បរេហិ វា កតានំ មហន្តានម្បិ ការានំ ខេបនតោ ធំសនតោ មក្ខោតិ វុច្ចតិ។ សោ បរគុណមក្ខនលក្ខណោ, តេសំ វិនាសនរសោ, តទវច្ឆាទនបច្ចុបដ្ឋានោ។ អត្ថតោ បន បរេសំ គុណមក្ខនាការេន បវត្តោ ទោមនស្សសហគតចិត្តុប្បាទោតិ ទដ្ឋព្ពំ។ បជហថាតិ តត្ថ វុត្តប្បភេទំ ទោសំ, ទោសេ ច វុត្តនយំ អាទីនវំ, បហានេ ចស្ស អានិសំសំ បច្ចវេក្ខិត្វា បុព្ពភាគេ តទង្គាទិវសេន បជហន្តា វិបស្សនំ ឧស្សុក្កាបេត្វា តតិយមគ្គេន អនវសេសំ សមុច្ឆិន្ទថាតិ អត្ថោ។ មក្ខាសេតិ មក្ខិតា មក្ខិតបរគុណា, បរេសំ គុណានំ មក្ខិតារោ, តតោ ឯវ អត្តនោបិ ធំសិតគុណាតិ អត្ថោ។ សេសំ វុត្តនយមេវ។
5. Pañcame makkhanti paraguṇamakkhanaṃ. Yadipi hi so gūthaṃ gahetvā paraṃ paharanto viya attano karaṃ paṭhamataraṃ makkhatiyeva, tathāpi paresaṃ guṇamakkhanādhippāyena pavattetabbattā ‘‘paraguṇamakkhano’’ti vuccati. Tathā hi so udakapuñchanamiva nhātassa sarīragataṃ udakaṃ paresaṃ guṇe makkheti puñchati vināseti , parehi vā katānaṃ mahantānampi kārānaṃ khepanato dhaṃsanato makkhoti vuccati. So paraguṇamakkhanalakkhaṇo, tesaṃ vināsanaraso, tadavacchādanapaccupaṭṭhāno. Atthato pana paresaṃ guṇamakkhanākārena pavatto domanassasahagatacittuppādoti daṭṭhabbaṃ. Pajahathāti tattha vuttappabhedaṃ dosaṃ, dose ca vuttanayaṃ ādīnavaṃ, pahāne cassa ānisaṃsaṃ paccavekkhitvā pubbabhāge tadaṅgādivasena pajahantā vipassanaṃ ussukkāpetvā tatiyamaggena anavasesaṃ samucchindathāti attho. Makkhāseti makkhitā makkhitaparaguṇā, paresaṃ guṇānaṃ makkhitāro, tato eva attanopi dhaṃsitaguṇāti attho. Sesaṃ vuttanayameva.
បញ្ចមសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Pañcamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / ខុទ្ទកនិកាយ • Khuddakanikāya / ឥតិវុត្តកបាឡិ • Itivuttakapāḷi / ៥. មក្ខសុត្តំ • 5. Makkhasuttaṃ
