Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഇതിവുത്തക-അട്ഠകഥാ • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
൫. മക്ഖസുത്തവണ്ണനാ
5. Makkhasuttavaṇṇanā
൫. പഞ്ചമേ മക്ഖന്തി പരഗുണമക്ഖനം. യദിപി ഹി സോ ഗൂഥം ഗഹേത്വാ പരം പഹരന്തോ വിയ അത്തനോ കരം പഠമതരം മക്ഖതിയേവ, തഥാപി പരേസം ഗുണമക്ഖനാധിപ്പായേന പവത്തേതബ്ബത്താ ‘‘പരഗുണമക്ഖനോ’’തി വുച്ചതി. തഥാ ഹി സോ ഉദകപുഞ്ഛനമിവ ന്ഹാതസ്സ സരീരഗതം ഉദകം പരേസം ഗുണേ മക്ഖേതി പുഞ്ഛതി വിനാസേതി , പരേഹി വാ കതാനം മഹന്താനമ്പി കാരാനം ഖേപനതോ ധംസനതോ മക്ഖോതി വുച്ചതി. സോ പരഗുണമക്ഖനലക്ഖണോ, തേസം വിനാസനരസോ, തദവച്ഛാദനപച്ചുപട്ഠാനോ. അത്ഥതോ പന പരേസം ഗുണമക്ഖനാകാരേന പവത്തോ ദോമനസ്സസഹഗതചിത്തുപ്പാദോതി ദട്ഠബ്ബം. പജഹഥാതി തത്ഥ വുത്തപ്പഭേദം ദോസം, ദോസേ ച വുത്തനയം ആദീനവം, പഹാനേ ചസ്സ ആനിസംസം പച്ചവേക്ഖിത്വാ പുബ്ബഭാഗേ തദങ്ഗാദിവസേന പജഹന്താ വിപസ്സനം ഉസ്സുക്കാപേത്വാ തതിയമഗ്ഗേന അനവസേസം സമുച്ഛിന്ദഥാതി അത്ഥോ. മക്ഖാസേതി മക്ഖിതാ മക്ഖിതപരഗുണാ, പരേസം ഗുണാനം മക്ഖിതാരോ, തതോ ഏവ അത്തനോപി ധംസിതഗുണാതി അത്ഥോ. സേസം വുത്തനയമേവ.
5. Pañcame makkhanti paraguṇamakkhanaṃ. Yadipi hi so gūthaṃ gahetvā paraṃ paharanto viya attano karaṃ paṭhamataraṃ makkhatiyeva, tathāpi paresaṃ guṇamakkhanādhippāyena pavattetabbattā ‘‘paraguṇamakkhano’’ti vuccati. Tathā hi so udakapuñchanamiva nhātassa sarīragataṃ udakaṃ paresaṃ guṇe makkheti puñchati vināseti , parehi vā katānaṃ mahantānampi kārānaṃ khepanato dhaṃsanato makkhoti vuccati. So paraguṇamakkhanalakkhaṇo, tesaṃ vināsanaraso, tadavacchādanapaccupaṭṭhāno. Atthato pana paresaṃ guṇamakkhanākārena pavatto domanassasahagatacittuppādoti daṭṭhabbaṃ. Pajahathāti tattha vuttappabhedaṃ dosaṃ, dose ca vuttanayaṃ ādīnavaṃ, pahāne cassa ānisaṃsaṃ paccavekkhitvā pubbabhāge tadaṅgādivasena pajahantā vipassanaṃ ussukkāpetvā tatiyamaggena anavasesaṃ samucchindathāti attho. Makkhāseti makkhitā makkhitaparaguṇā, paresaṃ guṇānaṃ makkhitāro, tato eva attanopi dhaṃsitaguṇāti attho. Sesaṃ vuttanayameva.
പഞ്ചമസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Pañcamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഇതിവുത്തകപാളി • Itivuttakapāḷi / ൫. മക്ഖസുത്തം • 5. Makkhasuttaṃ