Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ (ཊཱིཀཱ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
༥-༨. མལསུཏྟཱདིཝཎྞནཱ
5-8. Malasuttādivaṇṇanā
༡༥-༡༨. པཉྩམེ (དྷ॰ པ॰ ཨཊྛ॰ ༢.༢༤༡) ཡཱ ཀཱཙི པརིཡཏྟི ཝཱ སིཔྤཾ ཝཱ ཡསྨཱ ཨསཛ྄ཛྷཱཡནྟསྶ ཨནནུཡུཉྫནྟསྶ ཝིནསྶཏི, ནིརནྟརཾ ཝཱ ན ཨུཔཊྛཱཏི, ཏསྨཱ ‘‘ཨསཛ྄ཛྷཱཡམལཱ མནྟཱ’’ཏི ཝུཏྟཾ། ཡསྨཱ པན གྷརཱཝཱསཾ ཝསནྟསྶ ཨུཊྛཱཡུཊྛཱཡ ཛིཎྞཔྤཊིསངྑརཎཱདཱིནི ཨཀརོནྟསྶ གྷརཾ ནཱམ ཝིནསྶཏི, ཏསྨཱ ‘‘ཨནུཊྛཱནམལཱ གྷརཱ’’ཏི ཝུཏྟཾ། ཡསྨཱ གིཧིསྶ ཝཱ པབྦཛིཏསྶ ཝཱ ཀོསཛྫཝསེན སརཱིརཔྤཛགྒནཾ ཝཱ པརིཀྑཱརཔྤཊིཛགྒནཾ ཝཱ ཨཀརོནྟསྶ ཀཱཡོ དུབྦཎྞོ ཧོཏི, ཏསྨཱ ‘‘མལཾ ཝཎྞསྶ ཀོསཛྫ’’ནྟི ཝུཏྟཾ། ཡསྨཱ པན གཱཝོ རཀྑནྟསྶ པམཱདཝསེན ནིདྡཱཡནྟསྶ ཝཱ ཀཱིལ༹ནྟསྶ ཝཱ ཏཱ གཱཝོ ཨཏིཏྠཔཀྑནྡནཱདཱིཧི ཝཱ ཝཱལ༹མིགཙོརཱདིཨུཔདྡཝེན ཝཱ པརེསཾ སཱལིཀྑེཏྟཱདཱིནི ཨོཏརིཏྭཱ ཁཱདནཝསེན ཝཱ ཝིནཱསམཱཔཛྫནྟི, སཡམྤི དཎྜཾ ཝཱ པརིབྷཱསཾ ཝཱ པཱཔུཎཱཏི, པབྦཛིཏཾ ཝཱ པན ཚདྭཱརཱདཱིནི ཨརཀྑནྟཾ པམཱདཝསེན ཀིལེསཱ ཨོཏརིཏྭཱ སཱསནཱ ཙཱཝེནྟི, ཏསྨཱ ‘‘པམཱདོ རཀྑཏོ མལ’’ནྟི ཝུཏྟཾ། སོ ཧིསྶ ཝིནཱསཱཝཧེན མལཊྛཱནིཡཏྟཱ མལཾ།
15-18. Pañcame (dha. pa. aṭṭha. 2.241) yā kāci pariyatti vā sippaṃ vā yasmā asajjhāyantassa ananuyuñjantassa vinassati, nirantaraṃ vā na upaṭṭhāti, tasmā ‘‘asajjhāyamalā mantā’’ti vuttaṃ. Yasmā pana gharāvāsaṃ vasantassa uṭṭhāyuṭṭhāya jiṇṇappaṭisaṅkharaṇādīni akarontassa gharaṃ nāma vinassati, tasmā ‘‘anuṭṭhānamalā gharā’’ti vuttaṃ. Yasmā gihissa vā pabbajitassa vā kosajjavasena sarīrappajagganaṃ vā parikkhārappaṭijagganaṃ vā akarontassa kāyo dubbaṇṇo hoti, tasmā ‘‘malaṃ vaṇṇassa kosajja’’nti vuttaṃ. Yasmā pana gāvo rakkhantassa pamādavasena niddāyantassa vā kīḷantassa vā tā gāvo atitthapakkhandanādīhi vā vāḷamigacorādiupaddavena vā paresaṃ sālikkhettādīni otaritvā khādanavasena vā vināsamāpajjanti, sayampi daṇḍaṃ vā paribhāsaṃ vā pāpuṇāti, pabbajitaṃ vā pana chadvārādīni arakkhantaṃ pamādavasena kilesā otaritvā sāsanā cāventi, tasmā ‘‘pamādo rakkhato mala’’nti vuttaṃ. So hissa vināsāvahena malaṭṭhāniyattā malaṃ.
དུཙྩརིཏནྟི ཨཏིཙཱརོ། ཨཏིཙཱརིནིཉྷི ཨིཏྠིཾ སཱམིཀོཔི གེཧཱ ནཱིཧརཏི, མཱཏཱཔིཏཱུནཾ སནྟིཀཾ གཏམྤི ‘‘ཏྭཾ ཀུལསྶ ཨངྒཱརབྷཱུཏཱ, ཨཀྑཱིཧིཔི ན དཊྛབྦཱ’’ཏི ཏཾ མཱཏཱཔིཏརོཔི ནཱིཧརནྟི, སཱ ཨནཱཐཱ ཝིཙརནྟཱི མཧཱདུཀྑཾ པཱཔུཎཱཏི། ཏེནསྶཱ དུཙྩརིཏཾ ‘‘མལ’’ནྟི ཝུཏྟཾ། དདཏོཏི དཱཡཀསྶ། ཡསྶ ཧི ཁེཏྟཀསནཀཱལེ ‘‘ཨིམསྨིཾ ཁེཏྟེ སམྤནྣེ སལཱཀབྷཏྟཱདཱིནི དསྶཱམཱི’’ཏི ཙིནྟེཏྭཱཔི ནིཔྥནྣེ སསྶེ མཙྪེརཾ ཨུཔྤཛྫིཏྭཱ ཙཱགཙིཏྟཾ ནིཝཱརེཏི, སོ མཙྪེརཝསེན ཙཱགཙིཏྟེ ཨཝིརུཧནྟེ མནུསྶསམྤཏྟི, དིབྦསམྤཏྟི, ནིབྦཱནསམྤཏྟཱིཏི ཏིསྶོ སམྤཏྟིཡོ ན ལབྷཏི། ཏེན ཝུཏྟཾ ‘‘མཙྪེརཾ དདཏོ མལ’’ནྟི། ཨཉྙེསུཔི ཨེཝརཱུཔེསུ ཨེསེཝ ནཡོ། པཱཔཀཱ དྷམྨཱཏི ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ། ཏེ པན ཨིདྷལོཀེ པརལོཀེ ཙ མལམེཝ། ཏཏོཏི ཧེཊྛཱ ཝུཏྟམལཏོ། མལཏརནྟི ཨཏིརེཀམལཾ། ཚཊྛཱདཱིནི ཨུཏྟཱནཏྠཱནེཝ།
Duccaritanti aticāro. Aticāriniñhi itthiṃ sāmikopi gehā nīharati, mātāpitūnaṃ santikaṃ gatampi ‘‘tvaṃ kulassa aṅgārabhūtā, akkhīhipi na daṭṭhabbā’’ti taṃ mātāpitaropi nīharanti, sā anāthā vicarantī mahādukkhaṃ pāpuṇāti. Tenassā duccaritaṃ ‘‘mala’’nti vuttaṃ. Dadatoti dāyakassa. Yassa hi khettakasanakāle ‘‘imasmiṃ khette sampanne salākabhattādīni dassāmī’’ti cintetvāpi nipphanne sasse maccheraṃ uppajjitvā cāgacittaṃ nivāreti, so maccheravasena cāgacitte aviruhante manussasampatti, dibbasampatti, nibbānasampattīti tisso sampattiyo na labhati. Tena vuttaṃ ‘‘maccheraṃ dadato mala’’nti. Aññesupi evarūpesu eseva nayo. Pāpakā dhammāti akusalā dhammā. Te pana idhaloke paraloke ca malameva. Tatoti heṭṭhā vuttamalato. Malataranti atirekamalaṃ. Chaṭṭhādīni uttānatthāneva.
མལསུཏྟཱདིཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Malasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ • Aṅguttaranikāya
༥. མལསུཏྟཾ • 5. Malasuttaṃ
༦. དཱུཏེཡྻསུཏྟཾ • 6. Dūteyyasuttaṃ
༧. པཋམབནྡྷནསུཏྟཾ • 7. Paṭhamabandhanasuttaṃ
༨. དུཏིཡབནྡྷནསུཏྟཾ • 8. Dutiyabandhanasuttaṃ
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
༥. མལསུཏྟཝཎྞནཱ • 5. Malasuttavaṇṇanā
༦. དཱུཏེཡྻསུཏྟཝཎྞནཱ • 6. Dūteyyasuttavaṇṇanā
༧-༨. བནྡྷནསུཏྟདྭཡཝཎྞནཱ • 7-8. Bandhanasuttadvayavaṇṇanā