Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya

    ७. मल्‍लिकादेवीसुत्तं

    7. Mallikādevīsuttaṃ

    १९७. एकं समयं भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। अथ खो मल्‍लिका देवी येन भगवा तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदि। एकमन्तं निसिन्‍ना खो मल्‍लिका देवी भगवन्तं एतदवोच –

    197. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho mallikā devī yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnā kho mallikā devī bhagavantaṃ etadavoca –

    ‘‘को नु खो, भन्ते, हेतु को पच्‍चयो, येन मिधेकच्‍चो मातुगामो दुब्बण्णा च होति दुरूपा सुपापिका 1 दस्सनाय; दलिद्दा च होति अप्पस्सका अप्पभोगा अप्पेसक्खा च?

    ‘‘Ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo, yena midhekacco mātugāmo dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā 2 dassanāya; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca?

    ‘‘को पन, भन्ते, हेतु को पच्‍चयो, येन मिधेकच्‍चो मातुगामो दुब्बण्णा च होति दुरूपा सुपापिका दस्सनाय; अड्ढा च होति महद्धना महाभोगा महेसक्खा च?

    ‘‘Ko pana, bhante, hetu ko paccayo, yena midhekacco mātugāmo dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya; aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā ca?

    ‘‘को नु खो, भन्ते, हेतु को पच्‍चयो, येन मिधेकच्‍चो मातुगामो अभिरूपा च होति दस्सनीया पासादिका परमाय वण्णपोक्खरताय समन्‍नागता; दलिद्दा च होति अप्पस्सका अप्पभोगा अप्पेसक्खा च?

    ‘‘Ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo, yena midhekacco mātugāmo abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca?

    ‘‘को पन, भन्ते, हेतु को पच्‍चयो, येन मिधेकच्‍चो मातुगामो अभिरूपा च होति दस्सनीया पासादिका परमाय वण्णपोक्खरताय समन्‍नागता, अड्ढा च होति महद्धना महाभोगा महेसक्खा चा’’ति?

    ‘‘Ko pana, bhante, hetu ko paccayo, yena midhekacco mātugāmo abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā, aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā cā’’ti?

    ‘‘इध , मल्‍लिके, एकच्‍चो मातुगामो कोधना होति उपायासबहुला। अप्पम्पि वुत्ता समाना अभिसज्‍जति कुप्पति ब्यापज्‍जति पतित्थीयति, कोपञ्‍च दोसञ्‍च अप्पच्‍चयञ्‍च पातुकरोति। सा 3 न दाता होति समणस्स वा ब्राह्मणस्स वा अन्‍नं पानं वत्थं यानं मालागन्धविलेपनं सेय्यावसथपदीपेय्यं। इस्सामनिका 4 खो पन होति; परलाभसक्‍कारगरुकारमाननवन्दनपूजनासु इस्सति उपदुस्सति इस्सं बन्धति। सा चे ततो चुता इत्थत्तं आगच्छति, सा 5 यत्थ यत्थ पच्‍चाजायति दुब्बण्णा च होति दुरूपा सुपापिका दस्सनाय; दलिद्दा च होति अप्पस्सका अप्पभोगा अप्पेसक्खा च।

    ‘‘Idha , mallike, ekacco mātugāmo kodhanā hoti upāyāsabahulā. Appampi vuttā samānā abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā 6 na dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Issāmanikā 7 kho pana hoti; paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu issati upadussati issaṃ bandhati. Sā ce tato cutā itthattaṃ āgacchati, sā 8 yattha yattha paccājāyati dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca.

    ‘‘इध पन, मल्‍लिके, एकच्‍चो मातुगामो कोधना होति उपायासबहुला। अप्पम्पि वुत्ता समाना अभिसज्‍जति कुप्पति ब्यापज्‍जति पतित्थीयति, कोपञ्‍च दोसञ्‍च अप्पच्‍चयञ्‍च पातुकरोति। सा दाता होति समणस्स वा ब्राह्मणस्स वा अन्‍नं पानं वत्थं यानं मालागन्धविलेपनं सेय्यावसथपदीपेय्यं। अनिस्सामनिका खो पन होति; परलाभसक्‍कारगरुकारमाननवन्दनपूजनासु न इस्सति न उपदुस्सति न इस्सं बन्धति। सा चे ततो चुता इत्थत्तं आगच्छति, सा यत्थ यत्थ पच्‍चाजायति दुब्बण्णा च होति दुरूपा सुपापिका दस्सनाय; अड्ढा च होति महद्धना महाभोगा महेसक्खा च।

    ‘‘Idha pana, mallike, ekacco mātugāmo kodhanā hoti upāyāsabahulā. Appampi vuttā samānā abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Anissāmanikā kho pana hoti; paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu na issati na upadussati na issaṃ bandhati. Sā ce tato cutā itthattaṃ āgacchati, sā yattha yattha paccājāyati dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya; aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā ca.

    ‘‘इध पन, मल्‍लिके, एकच्‍चो मातुगामो अक्‍कोधना होति अनुपायासबहुला। बहुम्पि वुत्ता समाना नाभिसज्‍जति न कुप्पति न ब्यापज्‍जति न पतित्थीयति, न कोपञ्‍च दोसञ्‍च अप्पच्‍चयञ्‍च पातुकरोति। सा न दाता होति समणस्स वा ब्राह्मणस्स वा अन्‍नं पानं वत्थं यानं मालागन्धविलेपनं सेय्यावसथपदीपेय्यं। इस्सामनिका खो पन होति; परलाभसक्‍कारगरुकारमाननवन्दनपूजनासु इस्सति उपदुस्सति इस्सं बन्धति। सा चे ततो चुता इत्थत्तं आगच्छति, सा यत्थ यत्थ पच्‍चाजायति अभिरूपा च होति दस्सनीया पासादिका परमाय वण्णपोक्खरताय समन्‍नागता; दलिद्दा च होति अप्पस्सका अप्पभोगा अप्पेसक्खा च।

    ‘‘Idha pana, mallike, ekacco mātugāmo akkodhanā hoti anupāyāsabahulā. Bahumpi vuttā samānā nābhisajjati na kuppati na byāpajjati na patitthīyati, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā na dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Issāmanikā kho pana hoti; paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu issati upadussati issaṃ bandhati. Sā ce tato cutā itthattaṃ āgacchati, sā yattha yattha paccājāyati abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca.

    ‘‘इध पन, मल्‍लिके, एकच्‍चो मातुगामो अक्‍कोधना होति अनुपायासबहुला। बहुम्पि वुत्ता समाना नाभिसज्‍जति न कुप्पति न ब्यापज्‍जति न पतित्थीयति, न कोपञ्‍च दोसञ्‍च अप्पच्‍चयञ्‍च पातुकरोति। सा दाता होति समणस्स वा ब्राह्मणस्स वा अन्‍नं पानं वत्थं यानं मालागन्धविलेपनं सेय्यावसथपदीपेय्यं। अनिस्सामनिका खो पन होति; परलाभसक्‍कारगरुकारमाननवन्दनपूजनासु न इस्सति न उपदुस्सति न इस्सं बन्धति। सा चे ततो चुता इत्थत्तं आगच्छति, सा यत्थ यत्थ पच्‍चाजायति अभिरूपा च होति दस्सनीया पासादिका परमाय वण्णपोक्खरताय समन्‍नागता; अड्ढा च होति महद्धना महाभोगा महेसक्खा च।

    ‘‘Idha pana, mallike, ekacco mātugāmo akkodhanā hoti anupāyāsabahulā. Bahumpi vuttā samānā nābhisajjati na kuppati na byāpajjati na patitthīyati, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Anissāmanikā kho pana hoti; paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu na issati na upadussati na issaṃ bandhati. Sā ce tato cutā itthattaṃ āgacchati, sā yattha yattha paccājāyati abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā; aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā ca.

    ‘‘अयं खो, मल्‍लिके, हेतु अयं पच्‍चयो, येन मिधेकच्‍चो मातुगामो दुब्बण्णा च होति दुरूपा सुपापिका दस्सनाय; दलिद्दा च होति अप्पस्सका अप्पभोगा अप्पेसक्खा च। अयं पन, मल्‍लिके, हेतु अयं पच्‍चयो, येन मिधेकच्‍चो मातुगामो दुब्बण्णा च होति दुरूपा सुपापिका दस्सनाय; अड्ढा च होति महद्धना महाभोगा महेसक्खा च। अयं खो, मल्‍लिके, हेतु अयं पच्‍चयो, येन मिधेकच्‍चो मातुगामो अभिरूपा च होति दस्सनीया पासादिका परमाय वण्णपोक्खरताय समन्‍नागता; दलिद्दा च होति अप्पस्सका अप्पभोगा अप्पेसक्खा च। अयं पन, मल्‍लिके, हेतु अयं पच्‍चयो, येन मिधेकच्‍चो मातुगामो अभिरूपा च होति दस्सनीया पासादिका परमाय वण्णपोक्खरताय समन्‍नागता; अड्ढा च होति महद्धना महाभोगा महेसक्खा चा’’ति।

    ‘‘Ayaṃ kho, mallike, hetu ayaṃ paccayo, yena midhekacco mātugāmo dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca. Ayaṃ pana, mallike, hetu ayaṃ paccayo, yena midhekacco mātugāmo dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya; aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā ca. Ayaṃ kho, mallike, hetu ayaṃ paccayo, yena midhekacco mātugāmo abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca. Ayaṃ pana, mallike, hetu ayaṃ paccayo, yena midhekacco mātugāmo abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā; aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā cā’’ti.

    एवं वुत्ते मल्‍लिका देवी भगवन्तं एतदवोच – ‘‘या नूनाहं 9 भन्ते, अञ्‍ञं जातिं 10 कोधना अहोसिं उपायासबहुला, अप्पम्पि वुत्ता समाना अभिसज्‍जिं कुप्पिं ब्यापज्‍जिं पतित्थीयिं कोपञ्‍च दोसञ्‍च अप्पच्‍चयञ्‍च पात्वाकासिं, साहं, भन्ते, एतरहि दुब्बण्णा दुरूपा सुपापिका दस्सनाय।

    Evaṃ vutte mallikā devī bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yā nūnāhaṃ 11 bhante, aññaṃ jātiṃ 12 kodhanā ahosiṃ upāyāsabahulā, appampi vuttā samānā abhisajjiṃ kuppiṃ byāpajjiṃ patitthīyiṃ kopañca dosañca appaccayañca pātvākāsiṃ, sāhaṃ, bhante, etarahi dubbaṇṇā durūpā supāpikā dassanāya.

    ‘‘या नूनाहं, भन्ते, अञ्‍ञं जातिं दाता अहोसिं समणस्स वा ब्राह्मणस्स वा अन्‍नं पानं वत्थं यानं मालागन्धविलेपनं सेय्यावसथपदीपेय्यं, साहं, भन्ते, एतरहि अड्ढा 13 महद्धना महाभोगा।

    ‘‘Yā nūnāhaṃ, bhante, aññaṃ jātiṃ dātā ahosiṃ samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, sāhaṃ, bhante, etarahi aḍḍhā 14 mahaddhanā mahābhogā.

    ‘‘या नूनाहं, भन्ते, अञ्‍ञं जातिं अनिस्सामनिका अहोसिं, परलाभसक्‍कारगरुकारमाननवन्दनपूजनासु न इस्सिं न उपदुस्सिं न इस्सं बन्धिं, साहं, भन्ते, एतरहि महेसक्खा। सन्ति खो पन, भन्ते, इमस्मिं राजकुले खत्तियकञ्‍ञापि ब्राह्मणकञ्‍ञापि गहपतिकञ्‍ञापि, तासाहं इस्सराधिपच्‍चं कारेमि। एसाहं, भन्ते, अज्‍जतग्गे अक्‍कोधना भविस्सामि अनुपायासबहुला, बहुम्पि वुत्ता समाना नाभिसज्‍जिस्सामि न कुप्पिस्सामि न ब्यापज्‍जिस्सामि न पतित्थीयिस्सामि, कोपञ्‍च दोसञ्‍च अप्पच्‍चयञ्‍च न पातुकरिस्सामि; दस्सामि समणस्स वा ब्राह्मणस्स वा अन्‍नं पानं वत्थं यानं मालागन्धविलेपनं सेय्यावसथपदीपेय्यं। अनिस्सामनिका भविस्सामि, परलाभसक्‍कारगरुकारमाननवन्दनपूजनासु न इस्सिस्सामि न उपदुस्सिस्सामि न इस्सं बन्धिस्सामि। अभिक्‍कन्तं, भन्ते…पे॰… उपासिकं मं, भन्ते, भगवा धारेतु अज्‍जतग्गे पाणुपेतं सरणं गत’’न्ति। सत्तमं।

    ‘‘Yā nūnāhaṃ, bhante, aññaṃ jātiṃ anissāmanikā ahosiṃ, paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu na issiṃ na upadussiṃ na issaṃ bandhiṃ, sāhaṃ, bhante, etarahi mahesakkhā. Santi kho pana, bhante, imasmiṃ rājakule khattiyakaññāpi brāhmaṇakaññāpi gahapatikaññāpi, tāsāhaṃ issarādhipaccaṃ kāremi. Esāhaṃ, bhante, ajjatagge akkodhanā bhavissāmi anupāyāsabahulā, bahumpi vuttā samānā nābhisajjissāmi na kuppissāmi na byāpajjissāmi na patitthīyissāmi, kopañca dosañca appaccayañca na pātukarissāmi; dassāmi samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Anissāmanikā bhavissāmi, paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu na ississāmi na upadussissāmi na issaṃ bandhissāmi. Abhikkantaṃ, bhante…pe… upāsikaṃ maṃ, bhante, bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Sattamaṃ.




    Next: ८. अत्तन्तपसुत्तं • 8. Attantapasuttaṃ




    Footnotes:
    1. स्या॰ पी॰ पोत्थकेसु ‘‘दुब्बणो च होति दुरूपो सुपापको’’ति एवमादिना पुल्‍लिङ्गिकवसेन दिस्सति
    2. syā. pī. potthakesu ‘‘dubbaṇo ca hoti durūpo supāpako’’ti evamādinā pulliṅgikavasena dissati
    3. सो (स्या॰)
    4. इस्सामनको (स्या॰)
    5. सो (स्या॰)
    6. so (syā.)
    7. issāmanako (syā.)
    8. so (syā.)
    9. सा नूनाहं (स्या॰), यं नूनाहं (क॰)
    10. अञ्‍ञाय जातिया (स्या॰)
    11. sā nūnāhaṃ (syā.), yaṃ nūnāhaṃ (ka.)
    12. aññāya jātiyā (syā.)
    13. अड्ढा च (सी॰ पी॰ क॰)
    14. aḍḍhā ca (sī. pī. ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ७. मल्‍लिकादेवीसुत्तवण्णना • 7. Mallikādevīsuttavaṇṇanā

    टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ७. मल्‍लिकादेवीसुत्तवण्णना • 7. Mallikādevīsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact