Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ • Aṅguttaranikāya |
༧. མལླིཀཱདེཝཱིསུཏྟཾ
7. Mallikādevīsuttaṃ
༡༩༧. ཨེཀཾ སམཡཾ བྷགཝཱ སཱཝཏྠིཡཾ ཝིཧརཏི ཛེཏཝནེ ཨནཱཐཔིཎྜིཀསྶ ཨཱརཱམེ། ཨཐ ཁོ མལླིཀཱ དེཝཱི ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམི; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདི། ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ མལླིཀཱ དེཝཱི བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ –
197. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho mallikā devī yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnā kho mallikā devī bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ཀོ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཧེཏུ ཀོ པཙྩཡོ, ཡེན མིདྷེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ དུབྦཎྞཱ ཙ ཧོཏི དུརཱུཔཱ སུཔཱཔིཀཱ 1 དསྶནཱཡ; དལིདྡཱ ཙ ཧོཏི ཨཔྤསྶཀཱ ཨཔྤབྷོགཱ ཨཔྤེསཀྑཱ ཙ?
‘‘Ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo, yena midhekacco mātugāmo dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā 2 dassanāya; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca?
‘‘ཀོ པན, བྷནྟེ, ཧེཏུ ཀོ པཙྩཡོ, ཡེན མིདྷེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ དུབྦཎྞཱ ཙ ཧོཏི དུརཱུཔཱ སུཔཱཔིཀཱ དསྶནཱཡ; ཨཌྜྷཱ ཙ ཧོཏི མཧདྡྷནཱ མཧཱབྷོགཱ མཧེསཀྑཱ ཙ?
‘‘Ko pana, bhante, hetu ko paccayo, yena midhekacco mātugāmo dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya; aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā ca?
‘‘ཀོ ནུ ཁོ, བྷནྟེ, ཧེཏུ ཀོ པཙྩཡོ, ཡེན མིདྷེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ ཨབྷིརཱུཔཱ ཙ ཧོཏི དསྶནཱིཡཱ པཱསཱདིཀཱ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏཱ; དལིདྡཱ ཙ ཧོཏི ཨཔྤསྶཀཱ ཨཔྤབྷོགཱ ཨཔྤེསཀྑཱ ཙ?
‘‘Ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo, yena midhekacco mātugāmo abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca?
‘‘ཀོ པན, བྷནྟེ, ཧེཏུ ཀོ པཙྩཡོ, ཡེན མིདྷེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ ཨབྷིརཱུཔཱ ཙ ཧོཏི དསྶནཱིཡཱ པཱསཱདིཀཱ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏཱ, ཨཌྜྷཱ ཙ ཧོཏི མཧདྡྷནཱ མཧཱབྷོགཱ མཧེསཀྑཱ ཙཱ’’ཏི?
‘‘Ko pana, bhante, hetu ko paccayo, yena midhekacco mātugāmo abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā, aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā cā’’ti?
‘‘ཨིདྷ , མལླིཀེ, ཨེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ ཀོདྷནཱ ཧོཏི ཨུཔཱཡཱསབཧུལཱ། ཨཔྤམྤི ཝུཏྟཱ སམཱནཱ ཨབྷིསཛྫཏི ཀུཔྤཏི བྱཱཔཛྫཏི པཏིཏྠཱིཡཏི, ཀོཔཉྩ དོསཉྩ ཨཔྤཙྩཡཉྩ པཱཏུཀརོཏི། སཱ 3 ན དཱཏཱ ཧོཏི སམཎསྶ ཝཱ བྲཱཧྨཎསྶ ཝཱ ཨནྣཾ པཱནཾ ཝཏྠཾ ཡཱནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ། ཨིསྶཱམནིཀཱ 4 ཁོ པན ཧོཏི; པརལཱབྷསཀྐཱརགརུཀཱརམཱནནཝནྡནཔཱུཛནཱསུ ཨིསྶཏི ཨུཔདུསྶཏི ཨིསྶཾ བནྡྷཏི། སཱ ཙེ ཏཏོ ཙུཏཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཙྪཏི, སཱ 5 ཡཏྠ ཡཏྠ པཙྩཱཛཱཡཏི དུབྦཎྞཱ ཙ ཧོཏི དུརཱུཔཱ སུཔཱཔིཀཱ དསྶནཱཡ; དལིདྡཱ ཙ ཧོཏི ཨཔྤསྶཀཱ ཨཔྤབྷོགཱ ཨཔྤེསཀྑཱ ཙ།
‘‘Idha , mallike, ekacco mātugāmo kodhanā hoti upāyāsabahulā. Appampi vuttā samānā abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā 6 na dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Issāmanikā 7 kho pana hoti; paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu issati upadussati issaṃ bandhati. Sā ce tato cutā itthattaṃ āgacchati, sā 8 yattha yattha paccājāyati dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca.
‘‘ཨིདྷ པན, མལླིཀེ, ཨེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ ཀོདྷནཱ ཧོཏི ཨུཔཱཡཱསབཧུལཱ། ཨཔྤམྤི ཝུཏྟཱ སམཱནཱ ཨབྷིསཛྫཏི ཀུཔྤཏི བྱཱཔཛྫཏི པཏིཏྠཱིཡཏི, ཀོཔཉྩ དོསཉྩ ཨཔྤཙྩཡཉྩ པཱཏུཀརོཏི། སཱ དཱཏཱ ཧོཏི སམཎསྶ ཝཱ བྲཱཧྨཎསྶ ཝཱ ཨནྣཾ པཱནཾ ཝཏྠཾ ཡཱནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ། ཨནིསྶཱམནིཀཱ ཁོ པན ཧོཏི; པརལཱབྷསཀྐཱརགརུཀཱརམཱནནཝནྡནཔཱུཛནཱསུ ན ཨིསྶཏི ན ཨུཔདུསྶཏི ན ཨིསྶཾ བནྡྷཏི། སཱ ཙེ ཏཏོ ཙུཏཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཙྪཏི, སཱ ཡཏྠ ཡཏྠ པཙྩཱཛཱཡཏི དུབྦཎྞཱ ཙ ཧོཏི དུརཱུཔཱ སུཔཱཔིཀཱ དསྶནཱཡ; ཨཌྜྷཱ ཙ ཧོཏི མཧདྡྷནཱ མཧཱབྷོགཱ མཧེསཀྑཱ ཙ།
‘‘Idha pana, mallike, ekacco mātugāmo kodhanā hoti upāyāsabahulā. Appampi vuttā samānā abhisajjati kuppati byāpajjati patitthīyati, kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Anissāmanikā kho pana hoti; paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu na issati na upadussati na issaṃ bandhati. Sā ce tato cutā itthattaṃ āgacchati, sā yattha yattha paccājāyati dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya; aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā ca.
‘‘ཨིདྷ པན, མལླིཀེ, ཨེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ ཨཀྐོདྷནཱ ཧོཏི ཨནུཔཱཡཱསབཧུལཱ། བཧུམྤི ཝུཏྟཱ སམཱནཱ ནཱབྷིསཛྫཏི ན ཀུཔྤཏི ན བྱཱཔཛྫཏི ན པཏིཏྠཱིཡཏི, ན ཀོཔཉྩ དོསཉྩ ཨཔྤཙྩཡཉྩ པཱཏུཀརོཏི། སཱ ན དཱཏཱ ཧོཏི སམཎསྶ ཝཱ བྲཱཧྨཎསྶ ཝཱ ཨནྣཾ པཱནཾ ཝཏྠཾ ཡཱནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ། ཨིསྶཱམནིཀཱ ཁོ པན ཧོཏི; པརལཱབྷསཀྐཱརགརུཀཱརམཱནནཝནྡནཔཱུཛནཱསུ ཨིསྶཏི ཨུཔདུསྶཏི ཨིསྶཾ བནྡྷཏི། སཱ ཙེ ཏཏོ ཙུཏཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཙྪཏི, སཱ ཡཏྠ ཡཏྠ པཙྩཱཛཱཡཏི ཨབྷིརཱུཔཱ ཙ ཧོཏི དསྶནཱིཡཱ པཱསཱདིཀཱ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏཱ; དལིདྡཱ ཙ ཧོཏི ཨཔྤསྶཀཱ ཨཔྤབྷོགཱ ཨཔྤེསཀྑཱ ཙ།
‘‘Idha pana, mallike, ekacco mātugāmo akkodhanā hoti anupāyāsabahulā. Bahumpi vuttā samānā nābhisajjati na kuppati na byāpajjati na patitthīyati, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā na dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Issāmanikā kho pana hoti; paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu issati upadussati issaṃ bandhati. Sā ce tato cutā itthattaṃ āgacchati, sā yattha yattha paccājāyati abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca.
‘‘ཨིདྷ པན, མལླིཀེ, ཨེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ ཨཀྐོདྷནཱ ཧོཏི ཨནུཔཱཡཱསབཧུལཱ། བཧུམྤི ཝུཏྟཱ སམཱནཱ ནཱབྷིསཛྫཏི ན ཀུཔྤཏི ན བྱཱཔཛྫཏི ན པཏིཏྠཱིཡཏི, ན ཀོཔཉྩ དོསཉྩ ཨཔྤཙྩཡཉྩ པཱཏུཀརོཏི། སཱ དཱཏཱ ཧོཏི སམཎསྶ ཝཱ བྲཱཧྨཎསྶ ཝཱ ཨནྣཾ པཱནཾ ཝཏྠཾ ཡཱནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ། ཨནིསྶཱམནིཀཱ ཁོ པན ཧོཏི; པརལཱབྷསཀྐཱརགརུཀཱརམཱནནཝནྡནཔཱུཛནཱསུ ན ཨིསྶཏི ན ཨུཔདུསྶཏི ན ཨིསྶཾ བནྡྷཏི། སཱ ཙེ ཏཏོ ཙུཏཱ ཨིཏྠཏྟཾ ཨཱགཙྪཏི, སཱ ཡཏྠ ཡཏྠ པཙྩཱཛཱཡཏི ཨབྷིརཱུཔཱ ཙ ཧོཏི དསྶནཱིཡཱ པཱསཱདིཀཱ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏཱ; ཨཌྜྷཱ ཙ ཧོཏི མཧདྡྷནཱ མཧཱབྷོགཱ མཧེསཀྑཱ ཙ།
‘‘Idha pana, mallike, ekacco mātugāmo akkodhanā hoti anupāyāsabahulā. Bahumpi vuttā samānā nābhisajjati na kuppati na byāpajjati na patitthīyati, na kopañca dosañca appaccayañca pātukaroti. Sā dātā hoti samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Anissāmanikā kho pana hoti; paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu na issati na upadussati na issaṃ bandhati. Sā ce tato cutā itthattaṃ āgacchati, sā yattha yattha paccājāyati abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā; aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā ca.
‘‘ཨཡཾ ཁོ, མལླིཀེ, ཧེཏུ ཨཡཾ པཙྩཡོ, ཡེན མིདྷེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ དུབྦཎྞཱ ཙ ཧོཏི དུརཱུཔཱ སུཔཱཔིཀཱ དསྶནཱཡ; དལིདྡཱ ཙ ཧོཏི ཨཔྤསྶཀཱ ཨཔྤབྷོགཱ ཨཔྤེསཀྑཱ ཙ། ཨཡཾ པན, མལླིཀེ, ཧེཏུ ཨཡཾ པཙྩཡོ, ཡེན མིདྷེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ དུབྦཎྞཱ ཙ ཧོཏི དུརཱུཔཱ སུཔཱཔིཀཱ དསྶནཱཡ; ཨཌྜྷཱ ཙ ཧོཏི མཧདྡྷནཱ མཧཱབྷོགཱ མཧེསཀྑཱ ཙ། ཨཡཾ ཁོ, མལླིཀེ, ཧེཏུ ཨཡཾ པཙྩཡོ, ཡེན མིདྷེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ ཨབྷིརཱུཔཱ ཙ ཧོཏི དསྶནཱིཡཱ པཱསཱདིཀཱ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏཱ; དལིདྡཱ ཙ ཧོཏི ཨཔྤསྶཀཱ ཨཔྤབྷོགཱ ཨཔྤེསཀྑཱ ཙ། ཨཡཾ པན, མལླིཀེ, ཧེཏུ ཨཡཾ པཙྩཡོ, ཡེན མིདྷེཀཙྩོ མཱཏུགཱམོ ཨབྷིརཱུཔཱ ཙ ཧོཏི དསྶནཱིཡཱ པཱསཱདིཀཱ པརམཱཡ ཝཎྞཔོཀྑརཏཱཡ སམནྣཱགཏཱ; ཨཌྜྷཱ ཙ ཧོཏི མཧདྡྷནཱ མཧཱབྷོགཱ མཧེསཀྑཱ ཙཱ’’ཏི།
‘‘Ayaṃ kho, mallike, hetu ayaṃ paccayo, yena midhekacco mātugāmo dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca. Ayaṃ pana, mallike, hetu ayaṃ paccayo, yena midhekacco mātugāmo dubbaṇṇā ca hoti durūpā supāpikā dassanāya; aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā ca. Ayaṃ kho, mallike, hetu ayaṃ paccayo, yena midhekacco mātugāmo abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā; daliddā ca hoti appassakā appabhogā appesakkhā ca. Ayaṃ pana, mallike, hetu ayaṃ paccayo, yena midhekacco mātugāmo abhirūpā ca hoti dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā; aḍḍhā ca hoti mahaddhanā mahābhogā mahesakkhā cā’’ti.
‘‘ཡཱ ནཱུནཱཧཾ, བྷནྟེ, ཨཉྙཾ ཛཱཏིཾ དཱཏཱ ཨཧོསིཾ སམཎསྶ ཝཱ བྲཱཧྨཎསྶ ཝཱ ཨནྣཾ པཱནཾ ཝཏྠཾ ཡཱནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ, སཱཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཏརཧི ཨཌྜྷཱ 13 མཧདྡྷནཱ མཧཱབྷོགཱ།
‘‘Yā nūnāhaṃ, bhante, aññaṃ jātiṃ dātā ahosiṃ samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ, sāhaṃ, bhante, etarahi aḍḍhā 14 mahaddhanā mahābhogā.
‘‘ཡཱ ནཱུནཱཧཾ, བྷནྟེ, ཨཉྙཾ ཛཱཏིཾ ཨནིསྶཱམནིཀཱ ཨཧོསིཾ, པརལཱབྷསཀྐཱརགརུཀཱརམཱནནཝནྡནཔཱུཛནཱསུ ན ཨིསྶིཾ ན ཨུཔདུསྶིཾ ན ཨིསྶཾ བནྡྷིཾ, སཱཧཾ, བྷནྟེ, ཨེཏརཧི མཧེསཀྑཱ། སནྟི ཁོ པན, བྷནྟེ, ཨིམསྨིཾ རཱཛཀུལེ ཁཏྟིཡཀཉྙཱཔི བྲཱཧྨཎཀཉྙཱཔི གཧཔཏིཀཉྙཱཔི, ཏཱསཱཧཾ ཨིསྶརཱདྷིཔཙྩཾ ཀཱརེམི། ཨེསཱཧཾ, བྷནྟེ, ཨཛྫཏགྒེ ཨཀྐོདྷནཱ བྷཝིསྶཱམི ཨནུཔཱཡཱསབཧུལཱ, བཧུམྤི ཝུཏྟཱ སམཱནཱ ནཱབྷིསཛྫིསྶཱམི ན ཀུཔྤིསྶཱམི ན བྱཱཔཛྫིསྶཱམི ན པཏིཏྠཱིཡིསྶཱམི, ཀོཔཉྩ དོསཉྩ ཨཔྤཙྩཡཉྩ ན པཱཏུཀརིསྶཱམི; དསྶཱམི སམཎསྶ ཝཱ བྲཱཧྨཎསྶ ཝཱ ཨནྣཾ པཱནཾ ཝཏྠཾ ཡཱནཾ མཱལཱགནྡྷཝིལེཔནཾ སེཡྻཱཝསཐཔདཱིཔེཡྻཾ། ཨནིསྶཱམནིཀཱ བྷཝིསྶཱམི, པརལཱབྷསཀྐཱརགརུཀཱརམཱནནཝནྡནཔཱུཛནཱསུ ན ཨིསྶིསྶཱམི ན ཨུཔདུསྶིསྶཱམི ན ཨིསྶཾ བནྡྷིསྶཱམི། ཨབྷིཀྐནྟཾ, བྷནྟེ…པེ॰… ཨུཔཱསིཀཾ མཾ, བྷནྟེ, བྷགཝཱ དྷཱརེཏུ ཨཛྫཏགྒེ པཱཎུཔེཏཾ སརཎཾ གཏ’’ནྟི། སཏྟམཾ།
‘‘Yā nūnāhaṃ, bhante, aññaṃ jātiṃ anissāmanikā ahosiṃ, paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu na issiṃ na upadussiṃ na issaṃ bandhiṃ, sāhaṃ, bhante, etarahi mahesakkhā. Santi kho pana, bhante, imasmiṃ rājakule khattiyakaññāpi brāhmaṇakaññāpi gahapatikaññāpi, tāsāhaṃ issarādhipaccaṃ kāremi. Esāhaṃ, bhante, ajjatagge akkodhanā bhavissāmi anupāyāsabahulā, bahumpi vuttā samānā nābhisajjissāmi na kuppissāmi na byāpajjissāmi na patitthīyissāmi, kopañca dosañca appaccayañca na pātukarissāmi; dassāmi samaṇassa vā brāhmaṇassa vā annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Anissāmanikā bhavissāmi, paralābhasakkāragarukāramānanavandanapūjanāsu na ississāmi na upadussissāmi na issaṃ bandhissāmi. Abhikkantaṃ, bhante…pe… upāsikaṃ maṃ, bhante, bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ༧. མལླིཀཱདེཝཱིསུཏྟཝཎྞནཱ • 7. Mallikādevīsuttavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / སུཏྟཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ (ཊཱིཀཱ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ༧. མལླིཀཱདེཝཱིསུཏྟཝཎྞནཱ • 7. Mallikādevīsuttavaṇṇanā