| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๘. มลฺลิกาสุตฺตํ
8. Mallikāsuttaṃ
๑๑๙. สาวตฺถินิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ราชา ปเสนทิ โกสโล มลฺลิกาย เทวิยา สทฺธิํ อุปริปาสาทวรคโต โหติฯ อถ โข ราชา ปเสนทิ โกสโล มลฺลิกํ เทวิํ เอตทโวจ – ‘‘อตฺถิ นุ โข เต, มลฺลิเก, โกจโญฺญ อตฺตนา ปิยตโร’’ติ? ‘‘นตฺถิ โข เม, มหาราช, โกจโญฺญ อตฺตนา ปิยตโรฯ ตุยฺหํ ปน, มหาราช, อตฺถโญฺญ โกจิ อตฺตนา ปิยตโร’’ติ? ‘‘มยฺหมฺปิ โข, มลฺลิเก, นตฺถโญฺญ โกจิ อตฺตนา ปิยตโร’’ติฯ
119. Sāvatthinidānaṃ . Tena kho pana samayena rājā pasenadi kosalo mallikāya deviyā saddhiṃ uparipāsādavaragato hoti. Atha kho rājā pasenadi kosalo mallikaṃ deviṃ etadavoca – ‘‘atthi nu kho te, mallike, kocañño attanā piyataro’’ti? ‘‘Natthi kho me, mahārāja, kocañño attanā piyataro. Tuyhaṃ pana, mahārāja, atthañño koci attanā piyataro’’ti? ‘‘Mayhampi kho, mallike, natthañño koci attanā piyataro’’ti.
อถ โข ราชา ปเสนทิ โกสโล ปาสาทา โอโรหิตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสิโนฺน โข ราชา ปเสนทิ โกสโล ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘อิธาหํ, ภเนฺต, มลฺลิกาย เทวิยา สทฺธิํ อุปริปาสาทวรคโต มลฺลิกํ เทวิํ เอตทโวจํ – ‘อตฺถิ นุ โข เต, มลฺลิเก, โกจโญฺญ อตฺตนา ปิยตโร’ติ? เอวํ วุเตฺต, ภเนฺต, มลฺลิกา เทวี มํ เอตทโวจ – ‘นตฺถิ โข เม, มหาราช, โกจโญฺญ อตฺตนา ปิยตโรฯ ตุยฺหํ ปน, มหาราช, อตฺถโญฺญ โกจิ อตฺตนา ปิยตโร’ติ? เอวํ วุตฺตาหํ, ภเนฺต, มลฺลิกํ เทวิํ เอตทโวจํ – ‘มยฺหมฺปิ โข, มลฺลิเก, นตฺถโญฺญ โกจิ อตฺตนา ปิยตโร’’ติฯ
Atha kho rājā pasenadi kosalo pāsādā orohitvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idhāhaṃ, bhante, mallikāya deviyā saddhiṃ uparipāsādavaragato mallikaṃ deviṃ etadavocaṃ – ‘atthi nu kho te, mallike, kocañño attanā piyataro’ti? Evaṃ vutte, bhante, mallikā devī maṃ etadavoca – ‘natthi kho me, mahārāja, kocañño attanā piyataro. Tuyhaṃ pana, mahārāja, atthañño koci attanā piyataro’ti? Evaṃ vuttāhaṃ, bhante, mallikaṃ deviṃ etadavocaṃ – ‘mayhampi kho, mallike, natthañño koci attanā piyataro’’ti.
อถ โข ภควา เอตมตฺถํ วิทิตฺวา ตายํ เวลายํ อิมํ คาถํ อภาสิ –
Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘สพฺพา ทิสา อนุปริคมฺม เจตสา,
‘‘Sabbā disā anuparigamma cetasā,
เนวชฺฌคา ปิยตรมตฺตนา กฺวจิ;
Nevajjhagā piyataramattanā kvaci;
เอวํ ปิโย ปุถุ อตฺตา ปเรสํ,
Evaṃ piyo puthu attā paresaṃ,
ตสฺมา น หิํเส ปรมตฺตกาโม’’ติฯ
Tasmā na hiṃse paramattakāmo’’ti.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๘. มลฺลิกาสุตฺตวณฺณนา • 8. Mallikāsuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๘. มลฺลิกาสุตฺตวณฺณนา • 8. Mallikāsuttavaṇṇanā
