Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੮. ਮਲ੍ਲਿਕਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
8. Mallikāsuttavaṇṇanā
੧੧੯. ਅਟ੍ਠਮੇ ਅਤ੍ਥਿ ਨੁ ਖੋ ਤੇ ਮਲ੍ਲਿਕੇਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਪੁਚ੍ਛਤਿ? ਅਯਂ ਕਿਰ ਮਲ੍ਲਿਕਾ ਦੁਗ੍ਗਤਮਾਲਾਕਾਰਸ੍ਸ ਧੀਤਾ, ਏਕਦਿવਸਂ ਆਪਣਤੋ ਪੂવਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ‘‘ਮਾਲਾਰਾਮਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾવ ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਪਟਿਪਥੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿવਾਰਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਂ ਪવਿਸਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ ਤਂ ਭਗવਤੋ ਅਦਾਸਿ। ਸਤ੍ਥਾ ਨਿਸੀਦਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ। ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਚੀવਰਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਅਦਾਸਿ। ਭਗવਾ ਤਤ੍ਥ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਤਂ ਪੂવਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਮੁਖਂ વਿਕ੍ਖਾਲੇਤ੍વਾ ਸਿਤਂ ਪਾਤ੍વਾਕਾਸਿ। ਥੇਰੋ ‘‘ਇਮਿਸ੍ਸਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੋ વਿਪਾਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਆਨਨ੍ਦ, ਅਜ੍ਜੇਸਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਪਠਮਭੋਜਨਂ ਅਦਾਸਿ, ਅਜ੍ਜੇવ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸੀ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ। ਤਂਦਿવਸਮੇવ ਚ ਰਾਜਾ ਕਾਸਿਗਾਮੇ ਭਾਗਿਨੇਯ੍ਯੇਨ ਯੁਦ੍ਧੇਨ ਪਰਾਜਿਤੋ ਪਲਾਯਿਤ੍વਾ ਨਗਰਂ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਮਾਲਾਰਾਮਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਬਲਕਾਯਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਆਗਮੇਸਿ। ਤਸ੍ਸ ਸਾ વਤ੍ਤਂ ਅਕਾਸਿ। ਸੋ ਤਾਯ વਤ੍ਤੇ ਪਸੀਦਿਤ੍વਾ ਤਂ ਅਨ੍ਤੇਪੂਰਂ ਅਤਿਹਾਰਾਪੇਤ੍વਾ ਤਂ ਅਗ੍ਗਮਹੇਸਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ।
119. Aṭṭhame atthi nu kho te malliketi kasmā pucchati? Ayaṃ kira mallikā duggatamālākārassa dhītā, ekadivasaṃ āpaṇato pūvaṃ gahetvā ‘‘mālārāmaṃ gantvāva khādissāmī’’ti gacchantī paṭipathe bhikkhusaṅghaparivāraṃ bhagavantaṃ bhikkhācāraṃ pavisantaṃ disvā pasannacittā taṃ bhagavato adāsi. Satthā nisīdanākāraṃ dassesi. Ānandatthero cīvaraṃ paññāpetvā adāsi. Bhagavā tattha nisīditvā taṃ pūvaṃ paribhuñjitvā mukhaṃ vikkhāletvā sitaṃ pātvākāsi. Thero ‘‘imissā, bhante, ko vipāko bhavissatī’’ti pucchi. Ānanda, ajjesā tathāgatassa paṭhamabhojanaṃ adāsi, ajjeva kosalarañño aggamahesī bhavissatīti. Taṃdivasameva ca rājā kāsigāme bhāgineyyena yuddhena parājito palāyitvā nagaraṃ āgacchanto mālārāmaṃ pavisitvā balakāyassa āgamanaṃ āgamesi. Tassa sā vattaṃ akāsi. So tāya vatte pasīditvā taṃ antepūraṃ atihārāpetvā taṃ aggamahesiṭṭhāne ṭhapesi.
ਅਥੇਕਦਿવਸਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਮਯਾ ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਦੁਗ੍ਗਤਕੁਲਸ੍ਸ ਧੀਤੁਯਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਇਮਂ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯਂ ‘ਕੋ ਤੇ ਪਿਯੋ’ਤਿ? ਸਾ ‘ਤ੍વਂ ਮੇ, ਮਹਾਰਾਜ, ਪਿਯੋ’ਤਿ વਤ੍વਾ ਪੁਨ ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਤਿ। ਅਥਸ੍ਸਾਹਂ ‘ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਤ੍વਂਯੇવ ਪਿਯਾ’ਤਿ વਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ। ਇਤਿ ਸੋ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ વਿਸ੍ਸਾਸਜਨਨਤ੍ਥਂ ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਸਾ ਪਨ ਦੇવੀ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਬੁਦ੍ਧੁਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾ ਧਮ੍ਮੁਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾ ਸਙ੍ਘੁਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾ ਮਹਾਪਞ੍ਞਾ , ਤਸ੍ਮਾ ਏવਂ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਨਾਯਂ ਪਞ੍ਹੋ ਰਞ੍ਞੋ ਮੁਖਂ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ਕਥੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ। ਸਾ ਸਰਸੇਨੇવ ਕਥੇਤ੍વਾ ਰਾਜਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਰਾਜਾ ਤਾਯ ਸਰਸੇਨ ਕਥਿਤਤ੍ਤਾ ਨਿવਤ੍ਤਿਤੁਂ ਅਲਭਨ੍ਤੋ ਸਯਮ੍ਪਿ ਸਰਸੇਨੇવ ਕਥੇਤ੍વਾ ‘‘ਸਕਾਰਣਂ ਇਦਂ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਨਂ ਆਰੋਚੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਆਰੋਚੇਸਿ। ਨੇવਜ੍ਝਗਾਤਿ ਨਾਧਿਗਚ੍ਛਤਿ। ਏવਂ ਪਿਯੋ ਪੁਥੁ ਅਤ੍ਤਾ ਪਰੇਸਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਏਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਾ ਪਿਯੋ, ਏવਂ ਪਰੇਸਂ ਪੁਥੁਸਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਾ ਪਿਯੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
Athekadivasaṃ cintesi – ‘‘mayā imissā duggatakulassa dhītuyā mahantaṃ issariyaṃ dinnaṃ, yaṃnūnāhaṃ imaṃ puccheyyaṃ ‘ko te piyo’ti? Sā ‘tvaṃ me, mahārāja, piyo’ti vatvā puna maṃ pucchissati. Athassāhaṃ ‘mayhampi tvaṃyeva piyā’ti vakkhāmī’’ti. Iti so aññamaññaṃ vissāsajananatthaṃ sammodanīyaṃ kathaṃ kathento pucchati. Sā pana devī paṇḍitā buddhupaṭṭhāyikā dhammupaṭṭhāyikā saṅghupaṭṭhāyikā mahāpaññā , tasmā evaṃ cintesi – ‘‘nāyaṃ pañho rañño mukhaṃ oloketvā kathetabbo’’ti. Sā saraseneva kathetvā rājānaṃ pucchi. Rājā tāya sarasena kathitattā nivattituṃ alabhanto sayampi saraseneva kathetvā ‘‘sakāraṇaṃ idaṃ, tathāgatassa naṃ ārocessāmī’’ti gantvā bhagavato ārocesi. Nevajjhagāti nādhigacchati. Evaṃ piyo puthu attā paresanti yathā ekassa attā piyo, evaṃ paresaṃ puthusattānampi attā piyoti attho. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੮. ਮਲ੍ਲਿਕਾਸੁਤ੍ਤਂ • 8. Mallikāsuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੮. ਮਲ੍ਲਿਕਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Mallikāsuttavaṇṇanā