Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ထေရဂာထာ-အဋ္ဌကထာ • Theragāthā-aṭṭhakathā

    ၅. မာလုက္ယပုတ္တတ္ထေရဂာထာဝဏ္ဏနာ

    5. Mālukyaputtattheragāthāvaṇṇanā

    ရူပံ ဒိသ္ဝာ သတိ မုဋ္ဌာတိအာဒိကာ အာယသ္မတော မာလုက္ယပုတ္တသ္သ ဂာထာ။ ဣမသ္သ အာယသ္မတော ဝတ္ထု ဟေဋ္ဌာ ဆက္ကနိပာတေ (ထေရဂာ. ၃၉၉ အာဒယော) ဝုတ္တမေဝ။ တာ ပန ဂာထာ ထေရေန အရဟတ္တေ ပတိဋ္ဌိတေန ဉာတီနံ ဓမ္မဒေသနာဝသေန ဘာသိတာ။ ဣဓ ပန ပုထုဇ္ဇနကာလေ ‘‘သာဓု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝာ သံခိတ္တေန ဓမ္မံ ဒေသေတူ’’တိ ယာစိတေန သတ္ထာရာ ‘‘တံ ကိံ မညသိ, မာလုက္ယပုတ္တ, ယေ တေ စက္ခုဝိညေယ္ယာ ရူပာ အဒိဋ္ဌာ အဒိဋ္ဌပုဗ္ဗာ, န စ ပသ္သသိ, န စ တေ ဟောတိ ပသ္သေယ္ယန္တိ, အတ္ထိ တေ တတ္ထ ဆန္ဒော ဝာ ရာဂော ဝာ ပေမံ ဝာ’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ယေ တေ သောတဝိညေယ္ယာ သဒ္ဒာ။ပေ.။ ဃာန။ဇိဝ္ဟာ။ကာယ။မနောဝိညေယ္ယာ ဓမ္မာ အဝိညာတာ အဝိညာတပုဗ္ဗာ, န စ ဝိဇာနာသိ, န စ တေ ဟောတိ ဝိဇာနေယ္ယန္တိ, အတ္ထိ တေ တတ္ထ ဆန္ဒော ဝာ ရာဂော ဝာ ပေမံ ဝာ’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ဧတ္ထ စ တေ, မာလုက္ယပုတ္တ, ဒိဋ္ဌသုတမုတဝိညာတဗ္ဗေသု ဓမ္မေသု ဒိဋ္ဌေ ဒိဋ္ဌမတ္တံ ဘဝိသ္သတိ, သုတေ သုတမတ္တံ, မုတေ မုတမတ္တံ, ဝိညာတေ ဝိညာတမတ္တံ ဘဝိသ္သတိ။ ယတော ခော တေ, မာလုက္ယပုတ္တ, ဒိဋ္ဌသုတမုတဝိညာတဗ္ဗေသု ဓမ္မေသု ဒိဋ္ဌေ ဒိဋ္ဌမတ္တံ, သုတေ သုတမတ္တံ, မုတေ မုတမတ္တံ, ဝိညာတေ ဝိညာတမတ္တံ ဘဝိသ္သတိ, တတော တ္ဝံ, မာလုက္ယပုတ္တ, န တေန။ ယတော တ္ဝံ, မာလုက္ယပုတ္တ, န တေန, တတော တ္ဝံ, မာလုက္ယပုတ္တ, န တတ္ထ။ ယတော တ္ဝံ, မာလုက္ယပုတ္တ, န တတ္ထ, တတော တ္ဝံ, မာလုက္ယပုတ္တ, နေဝိဓ န ဟုရံ န ဥဘယမန္တရေန, ဧသေဝန္တော ဒုက္ခသ္သာ’’တိ (သံ. နိ. ၄.၉၅)။ သံခိတ္တေန ဓမ္မေ ဒေသိတေ တသ္သ ဓမ္မသ္သ သာဓုကံ ဥဂ္ဂဟိတဘာဝံ ပကာသေန္တေန –

    Rūpaṃdisvā sati muṭṭhātiādikā āyasmato mālukyaputtassa gāthā. Imassa āyasmato vatthu heṭṭhā chakkanipāte (theragā. 399 ādayo) vuttameva. Tā pana gāthā therena arahatte patiṭṭhitena ñātīnaṃ dhammadesanāvasena bhāsitā. Idha pana puthujjanakāle ‘‘sādhu me, bhante, bhagavā saṃkhittena dhammaṃ desetū’’ti yācitena satthārā ‘‘taṃ kiṃ maññasi, mālukyaputta, ye te cakkhuviññeyyā rūpā adiṭṭhā adiṭṭhapubbā, na ca passasi, na ca te hoti passeyyanti, atthi te tattha chando vā rāgo vā pemaṃ vā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Ye te sotaviññeyyā saddā…pe… ghāna…jivhā…kāya…manoviññeyyā dhammā aviññātā aviññātapubbā, na ca vijānāsi, na ca te hoti vijāneyyanti, atthi te tattha chando vā rāgo vā pemaṃ vā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Ettha ca te, mālukyaputta, diṭṭhasutamutaviññātabbesu dhammesu diṭṭhe diṭṭhamattaṃ bhavissati, sute sutamattaṃ, mute mutamattaṃ, viññāte viññātamattaṃ bhavissati. Yato kho te, mālukyaputta, diṭṭhasutamutaviññātabbesu dhammesu diṭṭhe diṭṭhamattaṃ, sute sutamattaṃ, mute mutamattaṃ, viññāte viññātamattaṃ bhavissati, tato tvaṃ, mālukyaputta, na tena. Yato tvaṃ, mālukyaputta, na tena, tato tvaṃ, mālukyaputta, na tattha. Yato tvaṃ, mālukyaputta, na tattha, tato tvaṃ, mālukyaputta, nevidha na huraṃ na ubhayamantarena, esevanto dukkhassā’’ti (saṃ. ni. 4.95). Saṃkhittena dhamme desite tassa dhammassa sādhukaṃ uggahitabhāvaṃ pakāsentena –

    ၇၉၄.

    794.

    ‘‘ရူပံ ဒိသ္ဝာ သတိ မုဋ္ဌာ၊ ပိယံ နိမိတ္တံ မနသိ ကရောတော။

    ‘‘Rūpaṃ disvā sati muṭṭhā, piyaṃ nimittaṃ manasi karoto;

    သာရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ အဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Sārattacitto vedeti, tañca ajjhosa tiṭṭhati.

    ၇၉၅.

    795.

    ‘‘တသ္သ ဝဍ္ဎန္တိ ဝေဒနာ၊ အနေကာ ရူပသမ္ဘဝာ။

    ‘‘Tassa vaḍḍhanti vedanā, anekā rūpasambhavā;

    အဘိဇ္ဈာ စ ဝိဟေသာ စ၊ စိတ္တမသ္သူပဟညတိ။

    Abhijjhā ca vihesā ca, cittamassūpahaññati;

    ဧဝမာစိနတော ဒုက္ခံ၊ အာရာ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတိ။

    Evamācinato dukkhaṃ, ārā nibbāna vuccati.

    ၇၉၆.

    796.

    ‘‘သဒ္ဒံ သုတ္ဝာ သတိ မုဋ္ဌာ၊ ပိယံ နိမိတ္တံ မနသိ ကရောတော။

    ‘‘Saddaṃ sutvā sati muṭṭhā, piyaṃ nimittaṃ manasi karoto;

    သာရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ အဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Sārattacitto vedeti, tañca ajjhosa tiṭṭhati.

    ၇၉၇.

    797.

    ‘‘တသ္သ ဝဍ္ဎန္တိ ဝေဒနာ၊ အနေကာ သဒ္ဒသမ္ဘဝာ။

    ‘‘Tassa vaḍḍhanti vedanā, anekā saddasambhavā;

    အဘိဇ္ဈာ စ ဝိဟေသာ စ၊ စိတ္တမသ္သူပဟညတိ။

    Abhijjhā ca vihesā ca, cittamassūpahaññati;

    ဧဝမာစိနတော ဒုက္ခံ၊ အာရာ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတိ။

    Evamācinato dukkhaṃ, ārā nibbāna vuccati.

    ၇၉၈.

    798.

    ‘‘ဂန္ဓံ ဃတ္ဝာ သတိ မုဋ္ဌာ၊ ပိယံ နိမိတ္တံ မနသိ ကရောတော။

    ‘‘Gandhaṃ ghatvā sati muṭṭhā, piyaṃ nimittaṃ manasi karoto;

    သာရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ အဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Sārattacitto vedeti, tañca ajjhosa tiṭṭhati.

    ၇၉၉.

    799.

    ‘‘တသ္သ ဝဍ္ဎန္တိ ဝေဒနာ၊ အနေကာ ဂန္ဓသမ္ဘဝာ။

    ‘‘Tassa vaḍḍhanti vedanā, anekā gandhasambhavā;

    အဘိဇ္ဈာ စ ဝိဟေသာ စ၊ စိတ္တမသ္သူပဟညတိ။

    Abhijjhā ca vihesā ca, cittamassūpahaññati;

    ဧဝမာစိနတော ဒုက္ခံ၊ အာရာ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတိ။

    Evamācinato dukkhaṃ, ārā nibbāna vuccati.

    ၈၀၀.

    800.

    ‘‘ရသံ ဘောတ္ဝာ သတိ မုဋ္ဌာ၊ ပိယံ နိမိတ္တံ မနသိ ကရောတော။

    ‘‘Rasaṃ bhotvā sati muṭṭhā, piyaṃ nimittaṃ manasi karoto;

    သာရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ အဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Sārattacitto vedeti, tañca ajjhosa tiṭṭhati.

    ၈၀၁.

    801.

    ‘‘တသ္သ ဝဍ္ဎန္တိ ဝေဒနာ၊ အနေကာ ရသသမ္ဘဝာ။

    ‘‘Tassa vaḍḍhanti vedanā, anekā rasasambhavā;

    အဘိဇ္ဈာ စ ဝိဟေသာ စ၊ စိတ္တမသ္သူပဟညတိ။

    Abhijjhā ca vihesā ca, cittamassūpahaññati;

    ဧဝမာစိနတော ဒုက္ခံ၊ အာရာ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတိ။

    Evamācinato dukkhaṃ, ārā nibbāna vuccati.

    ၈၀၂.

    802.

    ‘‘ဖသ္သံ ဖုသ္သ သတိ မုဋ္ဌာ၊ ပိယံ နိမိတ္တံ မနသိ ကရောတော။

    ‘‘Phassaṃ phussa sati muṭṭhā, piyaṃ nimittaṃ manasi karoto;

    သာရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ အဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Sārattacitto vedeti, tañca ajjhosa tiṭṭhati.

    ၈၀၃.

    803.

    ‘‘တသ္သ ဝဍ္ဎန္တိ ဝေဒနာ၊ အနေကာ ဖသ္သသမ္ဘဝာ။

    ‘‘Tassa vaḍḍhanti vedanā, anekā phassasambhavā;

    အဘိဇ္ဈာ စ ဝိဟေသာ စ၊ စိတ္တမသ္သူပဟညတိ။

    Abhijjhā ca vihesā ca, cittamassūpahaññati;

    ဧဝမာစိနတော ဒုက္ခံ၊ အာရာ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတိ။

    Evamācinato dukkhaṃ, ārā nibbāna vuccati.

    ၈၀၄.

    804.

    ‘‘ဓမ္မံ ဉတ္ဝာ သတိ မုဋ္ဌာ၊ ပိယံ နိမိတ္တံ မနသိ ကရောတော။

    ‘‘Dhammaṃ ñatvā sati muṭṭhā, piyaṃ nimittaṃ manasi karoto;

    သာရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ အဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Sārattacitto vedeti, tañca ajjhosa tiṭṭhati.

    ၈၀၅.

    805.

    ‘‘တသ္သ ဝဍ္ဎန္တိ ဝေဒနာ၊ အနေကာ ဓမ္မသမ္ဘဝာ။

    ‘‘Tassa vaḍḍhanti vedanā, anekā dhammasambhavā;

    အဘိဇ္ဈာ စ ဝိဟေသာ စ၊ စိတ္တမသ္သူပဟညတိ။

    Abhijjhā ca vihesā ca, cittamassūpahaññati;

    ဧဝမာစိနတော ဒုက္ခံ၊ အာရာ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတိ။

    Evamācinato dukkhaṃ, ārā nibbāna vuccati.

    ၈၀၆.

    806.

    ‘‘န သော ရဇ္ဇတိ ရူပေသု၊ ရူပံ ဒိသ္ဝာ ပဋိသ္သတော။

    ‘‘Na so rajjati rūpesu, rūpaṃ disvā paṭissato;

    ဝိရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ နာဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Virattacitto vedeti, tañca nājjhosa tiṭṭhati.

    ၈၀၇.

    807.

    ‘‘ယထာသ္သ ပသ္သတော ရူပံ၊ သေဝတော စာပိ ဝေဒနံ။

    ‘‘Yathāssa passato rūpaṃ, sevato cāpi vedanaṃ;

    ခီယတိ နောပစီယတိ၊ ဧဝံ သော စရတီ သတော။

    Khīyati nopacīyati, evaṃ so caratī sato;

    ဧဝံ အပစိနတော ဒုက္ခံ၊ သန္တိကေ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတိ။

    Evaṃ apacinato dukkhaṃ, santike nibbāna vuccati.

    ၈၀၈.

    808.

    ‘‘န သော ရဇ္ဇတိ သဒ္ဒေသု၊ သဒ္ဒံ သုတ္ဝာ ပဋိသ္သတော။

    ‘‘Na so rajjati saddesu, saddaṃ sutvā paṭissato;

    ဝိရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ နာဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Virattacitto vedeti, tañca nājjhosa tiṭṭhati.

    ၈၀၉.

    809.

    ‘‘ယထာသ္သ သုဏတော သဒ္ဒံ၊ သေဝတော စာပိ ဝေဒနံ။

    ‘‘Yathāssa suṇato saddaṃ, sevato cāpi vedanaṃ;

    ခီယတိ နောပစီယတိ၊ ဧဝံ သော စရတီ သတော။

    Khīyati nopacīyati, evaṃ so caratī sato;

    ဧဝံ အပစိနတော ဒုက္ခံ၊ သန္တိကေ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတိ။

    Evaṃ apacinato dukkhaṃ, santike nibbāna vuccati.

    ၈၁၀.

    810.

    ‘‘န သော ရဇ္ဇတိ ဂန္ဓေသု၊ ဂန္ဓံ ဃတ္ဝာ ပဋိသ္သတော။

    ‘‘Na so rajjati gandhesu, gandhaṃ ghatvā paṭissato;

    ဝိရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ နာဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Virattacitto vedeti, tañca nājjhosa tiṭṭhati.

    ၈၁၁.

    811.

    ‘‘ယထာသ္သ ဃာယတော ဂန္ဓံ၊ သေဝတော စာပိ ဝေဒနံ။

    ‘‘Yathāssa ghāyato gandhaṃ, sevato cāpi vedanaṃ;

    ခီယတိ နောပစီယတိ၊ ဧဝံ သော စရတီ သတော။

    Khīyati nopacīyati, evaṃ so caratī sato;

    ဧဝံ အပစိနတော ဒုက္ခံ၊ သန္တိကေ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတိ။

    Evaṃ apacinato dukkhaṃ, santike nibbāna vuccati.

    ၈၁၂.

    812.

    ‘‘န သော ရဇ္ဇတိ ရသေသု၊ ရသံ ဘောတ္ဝာ ပဋိသ္သတော။

    ‘‘Na so rajjati rasesu, rasaṃ bhotvā paṭissato;

    ဝိရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ နာဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Virattacitto vedeti, tañca nājjhosa tiṭṭhati.

    ၈၁၃.

    813.

    ‘‘ယထာသ္သ သာယတော ရသံ၊ သေဝတော စာပိ ဝေဒနံ။

    ‘‘Yathāssa sāyato rasaṃ, sevato cāpi vedanaṃ;

    ခီယတိ နောပစီယတိ၊ ဧဝံ သော စရတီ သတော။

    Khīyati nopacīyati, evaṃ so caratī sato;

    ဧဝံ အပစိနတော ဒုက္ခံ၊ သန္တိကေ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတိ။

    Evaṃ apacinato dukkhaṃ, santike nibbāna vuccati.

    ၈၁၄.

    814.

    ‘‘န သော ရဇ္ဇတိ ဖသ္သေသု၊ ဖသ္သံ ဖုသ္သ ပဋိသ္သတော။

    ‘‘Na so rajjati phassesu, phassaṃ phussa paṭissato;

    ဝိရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ နာဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Virattacitto vedeti, tañca nājjhosa tiṭṭhati.

    ၈၁၅.

    815.

    ‘‘ယထာသ္သ ဖုသတော ဖသ္သံ၊ သေဝတော စာပိ ဝေဒနံ။

    ‘‘Yathāssa phusato phassaṃ, sevato cāpi vedanaṃ;

    ခီယတိ နောပစီယတိ၊ ဧဝံ သော စရတီ သတော။

    Khīyati nopacīyati, evaṃ so caratī sato;

    ဧဝံ အပစိနတော ဒုက္ခံ၊ သန္တိကေ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတိ။

    Evaṃ apacinato dukkhaṃ, santike nibbāna vuccati.

    ၈၁၆.

    816.

    ‘‘န သော ရဇ္ဇတိ ဓမ္မေသု၊ ဓမ္မံ ဉတ္ဝာ ပဋိသ္သတော။

    ‘‘Na so rajjati dhammesu, dhammaṃ ñatvā paṭissato;

    ဝိရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ၊ တဉ္စ နာဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတိ။

    Virattacitto vedeti, tañca nājjhosa tiṭṭhati.

    ၈၁၇.

    817.

    ‘‘ယထာသ္သ ဝိဇာနတော ဓမ္မံ၊ သေဝတော စာပိ ဝေဒနံ။

    ‘‘Yathāssa vijānato dhammaṃ, sevato cāpi vedanaṃ;

    ခီယတိ နောပစီယတိ၊ ဧဝံ သော စရတီ သတော။

    Khīyati nopacīyati, evaṃ so caratī sato;

    ဧဝံ အပစိနတော ဒုက္ခံ၊ သန္တိကေ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတီ’’တိ။ –

    Evaṃ apacinato dukkhaṃ, santike nibbāna vuccatī’’ti. –

    ဣမာ ဂာထာ အဘာသိ။

    Imā gāthā abhāsi.

    တတ္ထ ရူပံ ဒိသ္ဝာတိ စက္ခုဝိညေယ္ယံ ရူပံ စက္ခုဒ္ဝာရေန ဥပလဘိတ္ဝာ။ သတိ မုဋ္ဌာ, ပိယံ နိမိတ္တံ မနသိ ကရောတောတိ တသ္မိံ ရူပေ ဒိဋ္ဌမတ္တေ ဧဝ အဋ္ဌတ္ဝာ သုဘနိမိတ္တံ မနသိ ကရောတော သုဘာကာရဂ္ဂဟဏဝသေန အယောနိသော မနသိ ကရောတော သတိ မုဋ္ဌာ ဟောတိ။ တထာ စ သတိ သာရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ တံ ရူပာရမ္မဏံ ရတ္တော, ဂိဒ္ဓော, ဂဓိတော ဟုတ္ဝာ အနုဘဝတိ, အသ္သာဒေတိ, အဘိနန္ဒတိ။ တထာဘူတော စ တဉ္စ အဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတီတိ တဉ္စ ရူပာရမ္မဏံ အဇ္ဈောသာယ ‘‘သုခံ သုခ’’န္တိ အဘိနိဝိသ္သ ဂိလိတ္ဝာ ပရိနိဋ္ဌာပေတ္ဝာ တိဋ္ဌတိ။

    Tattha rūpaṃ disvāti cakkhuviññeyyaṃ rūpaṃ cakkhudvārena upalabhitvā. Sati muṭṭhā, piyaṃ nimittaṃ manasi karototi tasmiṃ rūpe diṭṭhamatte eva aṭṭhatvā subhanimittaṃ manasi karoto subhākāraggahaṇavasena ayoniso manasi karoto sati muṭṭhā hoti. Tathā ca sati sārattacitto vedeti taṃ rūpārammaṇaṃ ratto, giddho, gadhito hutvā anubhavati, assādeti, abhinandati. Tathābhūto ca tañca ajjhosa tiṭṭhatīti tañca rūpārammaṇaṃ ajjhosāya ‘‘sukhaṃ sukha’’nti abhinivissa gilitvā pariniṭṭhāpetvā tiṭṭhati.

    တသ္သ ဝဍ္ဎန္တိ ဝေဒနာ, အနေကာ ရူပသမ္ဘဝာတိ တသ္သ ဧဝရူပသ္သ ပုဂ္ဂလသ္သ ရူပသမ္ဘဝာ ရူပာရမ္မဏာ သုခာဒိဘေဒေန အနေကာ ဝေဒနာ ကိလေသုပ္ပတ္တိဟေတုဘူတာ ဝဍ္ဎန္တိ။ အဘိဇ္ဈာ စ ဝိဟေသာ စ, စိတ္တမသ္သူပဟညတီတိ ပိယရူပေ သာရဇ္ဇနဝသေန ဥပ္ပဇ္ဇမာနာယ အဘိဇ္ဈာယ, အပိယရူပေ ဗ္ယာပဇ္ဇနဝသေန ပိယရူပသ္သေဝ ဝိပရိဏာမညထာဘာဝာယ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာယ သောကာဒိလက္ခဏာယ ဝိဟေသာယ စ အသ္သ ပုဂ္ဂလသ္သ စိတ္တံ ဥပဟညတိ ဗာဓီယတိ။ ဧဝမာစိနတော ဒုက္ခန္တိ ဝုတ္တာကာရေန တံ တံ ဝေဒနသ္သာဒဝသေန ဘဝာဘိသင္ခာရံ အာစိနတော ဝဋ္ဋဒုက္ခံ ပဝတ္တတိ။ တေနာဟ ဘဂဝာ – ‘‘ဝေဒနာပစ္စယာ တဏ္ဟာ။ပေ.။ ဒုက္ခက္ခန္ဓသ္သ သမုဒယော ဟောတီ’’တိ (ဝိဘ. ၂၂၅; သံ. နိ. ၂.၁)။ တထာဘူတသ္သ အာရာ အာရကာ ဒူရေ နိဗ္ဗာနံ ဝုစ္စတိ, တသ္သ တံ ဒုလ္လဘန္တိ အတ္ထော။ သဒ္ဒံ သုတ္ဝာတိအာဒိဂာထာသုပိ ဝုတ္တနယေနေဝ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ တတ္ထ ဃတ္ဝာတိ ဃာယိတ္ဝာ။ ဘောတ္ဝာတိ သာယိတ္ဝာ။ ဖုသ္သာတိ ဖုသိတ္ဝာ။ ဓမ္မံ ဉတ္ဝာတိ ဓမ္မာရမ္မဏံ ဝိဇာနိတ္ဝာ။

    Tassa vaḍḍhanti vedanā, anekā rūpasambhavāti tassa evarūpassa puggalassa rūpasambhavā rūpārammaṇā sukhādibhedena anekā vedanā kilesuppattihetubhūtā vaḍḍhanti. Abhijjhā ca vihesā ca, cittamassūpahaññatīti piyarūpe sārajjanavasena uppajjamānāya abhijjhāya, apiyarūpe byāpajjanavasena piyarūpasseva vipariṇāmaññathābhāvāya uppajjamānāya sokādilakkhaṇāya vihesāya ca assa puggalassa cittaṃ upahaññati bādhīyati. Evamācinato dukkhanti vuttākārena taṃ taṃ vedanassādavasena bhavābhisaṅkhāraṃ ācinato vaṭṭadukkhaṃ pavattati. Tenāha bhagavā – ‘‘vedanāpaccayā taṇhā…pe… dukkhakkhandhassa samudayo hotī’’ti (vibha. 225; saṃ. ni. 2.1). Tathābhūtassa ārā ārakā dūre nibbānaṃ vuccati, tassa taṃ dullabhanti attho. Saddaṃ sutvātiādigāthāsupi vuttanayeneva attho veditabbo. Tattha ghatvāti ghāyitvā. Bhotvāti sāyitvā. Phussāti phusitvā. Dhammaṃ ñatvāti dhammārammaṇaṃ vijānitvā.

    ဧဝံ ဆဒ္ဝာရဂောစရေ သာရဇ္ဇန္တသ္သ ဝဋ္ဋံ ဒသ္သေတ္ဝာ ဣဒာနိ တတ္ထ ဝိရဇ္ဇန္တသ္သ ဝိဝဋ္ဋံ ဒသ္သေန္တော ‘‘န သော ရဇ္ဇတိ ရူပေသူ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ န သော ရဇ္ဇတိ ရူပေသု, ရူပံ ဒိသ္ဝာ ပဋိသ္သတောတိ ယော ပုဂ္ဂလော ရူပံ ဒိသ္ဝာ အာပာထဂတံ ရူပာရမ္မဏံ စက္ခုဒ္ဝာရိကေန ဝိညာဏသန္တာနေန ဂဟေတ္ဝာ စတုသမ္ပဇညဝသေန သမ္ပဇာနကာရိတာယ ပဋိသ္သတော ဟောတိ, သော ရူပာရမ္မဏေသု န ရဇ္ဇတိ ရာဂံ န ဇနေတိ, အညဒတ္ထု ဝိရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ, ရူပာရမ္မဏမ္ဟိ သမုဒယာဒိတော ယထာဘူတံ ပဇာနန္တော နိဗ္ဗိန္ဒတိ, နိဗ္ဗိန္ဒန္တော တံ တတ္ထုပ္ပန္နဝေဒနဉ္စ ဝိရတ္တစိတ္တော ဝေဒေတိ, တထာဘူတော စ တဉ္စ နဇ္ဈောသ တိဋ္ဌတီတိ တံ ရူပာရမ္မဏံ သမ္မဒေဝ ဝိရတ္တစိတ္တတာယ အဇ္ဈောသာယ န တိဋ္ဌတိ ‘‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ’’တိ တဏ္ဟာမာနဒိဋ္ဌိဝသေန နာဘိနိဝိသတိ။

    Evaṃ chadvāragocare sārajjantassa vaṭṭaṃ dassetvā idāni tattha virajjantassa vivaṭṭaṃ dassento ‘‘na so rajjati rūpesū’’tiādimāha. Tattha na so rajjati rūpesu, rūpaṃ disvā paṭissatoti yo puggalo rūpaṃ disvā āpāthagataṃ rūpārammaṇaṃ cakkhudvārikena viññāṇasantānena gahetvā catusampajaññavasena sampajānakāritāya paṭissato hoti, so rūpārammaṇesu na rajjati rāgaṃ na janeti, aññadatthu virattacitto vedeti, rūpārammaṇamhi samudayādito yathābhūtaṃ pajānanto nibbindati, nibbindanto taṃ tatthuppannavedanañca virattacitto vedeti, tathābhūto ca tañca najjhosa tiṭṭhatīti taṃ rūpārammaṇaṃ sammadeva virattacittatāya ajjhosāya na tiṭṭhati ‘‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’ti taṇhāmānadiṭṭhivasena nābhinivisati.

    ယထာသ္သ ပသ္သတော ရူပန္တိ အသ္သ ယောဂိနော ယထာ တတ္ထ အဘိဇ္ဈာဒယော နပ္ပဝတ္တန္တိ, ဧဝံ အနိစ္စာဒိတော ရူပံ ပသ္သန္တသ္သ။ သေဝတော စာပိ ဝေဒနန္တိ တံ အာရဗ္ဘ ဥပ္ပန္နံ ဝေဒနံ တံသမ္ပယုတ္တဓမ္မေ စ ဂောစရသေဝနာယ သေဝတော စာပိ။ ခီယတီတိ သဗ္ဗံ ကိလေသဝဋ္ဋံ ပရိက္ခယံ ပရိယာဒာနံ ဂစ္ဆတိ။ နောပစီယတီတိ န ဥပစိယတိ န အာစယံ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ သော စရတီ သတောတိ ဧဝံ ကိလေသာပနယနပဋိပတ္တိယာ သတော သမ္ပဇာနော ဟုတ္ဝာ စရတိ, ဝိဟရတိ။ ဧဝံ အပစိနတော ဒုက္ခန္တိ ဝုတ္တနယေန အပစယဂာမိနိယာ မဂ္ဂပညာယ သကလံ ဝဋ္ဋဒုက္ခံ အပစိနန္တသ္သ။ သန္တိကေ နိဗ္ဗာန ဝုစ္စတီတိ သဥပာဒိသေသအနုပာဒိသေသနိဗ္ဗာနဓာတုသမီပေ ဧဝာတိ ဝုစ္စတိ အသင္ခတာယ ဓာတုယာ သစ္ဆိကတတ္တာ။ န သော ရဇ္ဇတိ သဒ္ဒေသူတိအာဒီသုပိ ဣမိနာဝ နယေန အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။

    Yathāssa passato rūpanti assa yogino yathā tattha abhijjhādayo nappavattanti, evaṃ aniccādito rūpaṃ passantassa. Sevato cāpi vedananti taṃ ārabbha uppannaṃ vedanaṃ taṃsampayuttadhamme ca gocarasevanāya sevato cāpi. Khīyatīti sabbaṃ kilesavaṭṭaṃ parikkhayaṃ pariyādānaṃ gacchati. Nopacīyatīti na upaciyati na ācayaṃ gacchati. Evaṃ so caratī satoti evaṃ kilesāpanayanapaṭipattiyā sato sampajāno hutvā carati, viharati. Evaṃ apacinato dukkhanti vuttanayena apacayagāminiyā maggapaññāya sakalaṃ vaṭṭadukkhaṃ apacinantassa. Santike nibbāna vuccatīti saupādisesaanupādisesanibbānadhātusamīpe evāti vuccati asaṅkhatāya dhātuyā sacchikatattā. Na so rajjati saddesūtiādīsupi imināva nayena attho veditabbo.

    ဧဝံ ထေရော ဣမာဟိ ဂာထာဟိ သတ္ထု ဩဝာဒသ္သ အတ္တနာ ဥပဓာရိတဘာဝံ ပဝေဒေတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ သတ္ထာရံ ဝန္ဒိတ္ဝာ ဂတော နစိရသ္သေဝ ဝိပသ္သနံ ဝဍ္ဎေတ္ဝာ အရဟတ္တံ ပာပုဏီတိ။

    Evaṃ thero imāhi gāthāhi satthu ovādassa attanā upadhāritabhāvaṃ pavedetvā uṭṭhāyāsanā satthāraṃ vanditvā gato nacirasseva vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇīti.

    မာလုက္ယပုတ္တတ္ထေရဂာထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

    Mālukyaputtattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ထေရဂာထာပာဠိ • Theragāthāpāḷi / ၅. မာလုက္ယပုတ္တတ္ထေရဂာထာ • 5. Mālukyaputtattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact