Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya

    4. මනාපදායීසුත්‌තං

    4. Manāpadāyīsuttaṃ

    44. එකං සමයං භගවා වෙසාලියං විහරති මහාවනෙ කූටාගාරසාලායං. අථ ඛො භගවා පුබ්‌බණ්‌හසමයං නිවාසෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය යෙන උග්‌ගස්‌ස ගහපතිනො වෙසාලිකස්‌ස නිවෙසනං තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදි. අථ ඛො උග්‌ගො ගහපති වෙසාලිකො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො උග්‌ගො ගහපති වෙසාලිකො භගවන්‌තං එතදවොච –

    44. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena uggassa gahapatino vesālikassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho uggo gahapati vesāliko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho uggo gahapati vesāliko bhagavantaṃ etadavoca –

    ‘‘සම්‌මුඛා මෙතං, භන්‌තෙ, භගවතො සුතං සම්‌මුඛා පටිග්‌ගහිතං – ‘මනාපදායී ලභතෙ මනාප’න්‌ති. මනාපං මෙ, භන්‌තෙ, සාලපුප්‌ඵකං 1 ඛාදනීයං; තං මෙ භගවා පටිග්‌ගණ්‌හාතු අනුකම්‌පං උපාදායා’’ති. පටිග්‌ගහෙසි භගවා අනුකම්‌පං උපාදාය.

    ‘‘Sammukhā metaṃ, bhante, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘manāpadāyī labhate manāpa’nti. Manāpaṃ me, bhante, sālapupphakaṃ 2 khādanīyaṃ; taṃ me bhagavā paṭiggaṇhātu anukampaṃ upādāyā’’ti. Paṭiggahesi bhagavā anukampaṃ upādāya.

    ‘‘සම්‌මුඛා මෙතං, භන්‌තෙ, භගවතො සුතං සම්‌මුඛා පටිග්‌ගහිතං – ‘මනාපදායී ලභතෙ මනාප’න්‌ති. මනාපං මෙ, භන්‌තෙ, සම්‌පන්‌නකොලකං සූකරමංසං 3; තං මෙ භගවා පටිග්‌ගණ්‌හාතු අනුකම්‌පං උපාදායා’’ති. පටිග්‌ගහෙසි භගවා අනුකම්‌පං උපාදාය.

    ‘‘Sammukhā metaṃ, bhante, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘manāpadāyī labhate manāpa’nti. Manāpaṃ me, bhante, sampannakolakaṃ sūkaramaṃsaṃ 4; taṃ me bhagavā paṭiggaṇhātu anukampaṃ upādāyā’’ti. Paṭiggahesi bhagavā anukampaṃ upādāya.

    ‘‘සම්‌මුඛා මෙතං, භන්‌තෙ, භගවතො සුතං සම්‌මුඛා පටිග්‌ගහිතං – ‘මනාපදායී ලභතෙ මනාප’න්‌ති. මනාපං මෙ, භන්‌තෙ, නිබ්‌බත්‌තතෙලකං 5 නාලියසාකං; තං මෙ භගවා පටිග්‌ගණ්‌හාතු අනුකම්‌පං උපාදායා’’ති. පටිග්‌ගහෙසි භගවා අනුකම්‌පං උපාදාය.

    ‘‘Sammukhā metaṃ, bhante, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘manāpadāyī labhate manāpa’nti. Manāpaṃ me, bhante, nibbattatelakaṃ 6 nāliyasākaṃ; taṃ me bhagavā paṭiggaṇhātu anukampaṃ upādāyā’’ti. Paṭiggahesi bhagavā anukampaṃ upādāya.

    ‘‘සම්‌මුඛා මෙතං, භන්‌තෙ, භගවතො සුතං සම්‌මුඛා පටිග්‌ගහිතං – ‘මනාපදායී ලභතෙ මනාප’න්‌ති. මනාපො මෙ, භන්‌තෙ, සාලීනං ඔදනො විචිතකාළකො 7 අනෙකසූපො අනෙකබ්‍යඤ්‌ජනො; තං මෙ භගවා පටිග්‌ගණ්‌හාතු අනුකම්‌පං උපාදායා’’ති. පටිග්‌ගහෙසි භගවා අනුකම්‌පං උපාදාය.

    ‘‘Sammukhā metaṃ, bhante, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘manāpadāyī labhate manāpa’nti. Manāpo me, bhante, sālīnaṃ odano vicitakāḷako 8 anekasūpo anekabyañjano; taṃ me bhagavā paṭiggaṇhātu anukampaṃ upādāyā’’ti. Paṭiggahesi bhagavā anukampaṃ upādāya.

    ‘‘සම්‌මුඛා මෙතං, භන්‌තෙ, භගවතො සුතං සම්‌මුඛා පටිග්‌ගහිතං – ‘මනාපදායී ලභතෙ මනාප’න්‌ති. මනාපානි මෙ, භන්‌තෙ, කාසිකානි වත්‌ථානි; තානි මෙ භගවා පටිග්‌ගණ්‌හාතු අනුකම්‌පං උපාදායා’’ති. පටිග්‌ගහෙසි භගවා අනුකම්‌පං උපාදාය.

    ‘‘Sammukhā metaṃ, bhante, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘manāpadāyī labhate manāpa’nti. Manāpāni me, bhante, kāsikāni vatthāni; tāni me bhagavā paṭiggaṇhātu anukampaṃ upādāyā’’ti. Paṭiggahesi bhagavā anukampaṃ upādāya.

    ‘‘සම්‌මුඛා මෙතං, භන්‌තෙ, භගවතො සුතං සම්‌මුඛා පටිග්‌ගහිතං – ‘මනාපදායී ලභතෙ මනාප’න්‌ති . මනාපො මෙ, භන්‌තෙ, පල්‌ලඞ්‌කො ගොනකත්‌ථතො පටලිකත්‌ථතො කදලිමිගපවරපච්‌චත්‌ථරණො 9 සඋත්‌තරච්‌ඡදො උභතොලොහිතකූපධානො. අපි ච, භන්‌තෙ, මයම්‌පෙතං ජානාම – ‘නෙතං භගවතො කප්‌පතී’ති. ඉදං මෙ, භන්‌තෙ, චන්‌දනඵලකං අග්‌ඝති අධිකසතසහස්‌සං; තං මෙ භගවා පටිග්‌ගණ්‌හාතු අනුකම්‌පං උපාදායා’’ති. පටිග්‌ගහෙසි භගවා අනුකම්‌පං උපාදාය. අථ ඛො භගවා උග්‌ගං ගහපතිං වෙසාලිකං ඉමිනා අනුමොදනීයෙන අනුමොදි –

    ‘‘Sammukhā metaṃ, bhante, bhagavato sutaṃ sammukhā paṭiggahitaṃ – ‘manāpadāyī labhate manāpa’nti . Manāpo me, bhante, pallaṅko gonakatthato paṭalikatthato kadalimigapavarapaccattharaṇo 10 sauttaracchado ubhatolohitakūpadhāno. Api ca, bhante, mayampetaṃ jānāma – ‘netaṃ bhagavato kappatī’ti. Idaṃ me, bhante, candanaphalakaṃ agghati adhikasatasahassaṃ; taṃ me bhagavā paṭiggaṇhātu anukampaṃ upādāyā’’ti. Paṭiggahesi bhagavā anukampaṃ upādāya. Atha kho bhagavā uggaṃ gahapatiṃ vesālikaṃ iminā anumodanīyena anumodi –

    ‘‘මනාපදායී ලභතෙ මනාපං,

    ‘‘Manāpadāyī labhate manāpaṃ,

    යො උජ්‌ජුභූතෙසු 11 දදාති ඡන්‌දසා;

    Yo ujjubhūtesu 12 dadāti chandasā;

    අච්‌ඡාදනං සයනමන්‌නපානං 13,

    Acchādanaṃ sayanamannapānaṃ 14,

    නානාප්‌පකාරානි ච පච්‌චයානි.

    Nānāppakārāni ca paccayāni.

    ‘‘චත්‌තඤ්‌ච මුත්‌තඤ්‌ච අනුග්‌ගහීතං 15,

    ‘‘Cattañca muttañca anuggahītaṃ 16,

    ඛෙත්‌තූපමෙ අරහන්‌තෙ විදිත්‌වා;

    Khettūpame arahante viditvā;

    සො දුච්‌චජං සප්‌පුරිසො චජිත්‌වා,

    So duccajaṃ sappuriso cajitvā,

    මනාපදායී ලභතෙ මනාප’’න්‌ති.

    Manāpadāyī labhate manāpa’’nti.

    අථ ඛො භගවා උග්‌ගං ගහපතිං වෙසාලිකං ඉමිනා අනුමොදනීයෙන අනුමොදිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා පක්‌කාමි.

    Atha kho bhagavā uggaṃ gahapatiṃ vesālikaṃ iminā anumodanīyena anumoditvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.

    අථ ඛො උග්‌ගො ගහපති වෙසාලිකො අපරෙන සමයෙන කාලමකාසි. කාලඞ්‌කතො 17 ච උග්‌ගො ගහපති වෙසාලිකො අඤ්‌ඤතරං මනොමයං කායං උපපජ්‌ජි. තෙන ඛො පන සමයෙන භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. අථ ඛො උග්‌ගො දෙවපුත්‌තො අභික්‌කන්‌තාය රත්‌තියා අභික්‌කන්‌තවණ්‌ණො කෙවලකප්‌පං ජෙතවනං ඔභාසෙත්‌වා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං අට්‌ඨාසි. එකමන්‌තං ඨිතං ඛො උග්‌ගං දෙවපුත්‌තං භගවා එතදවොච – ‘‘කච්‌චි තෙ, උග්‌ග, යථාධිප්‌පායො’’ති? ‘‘තග්‌ඝ මෙ, භගවා, යථාධිප්‌පායො’’ති. අථ ඛො භගවා උග්‌ගං දෙවපුත්‌තං ගාථාහි අජ්‌ඣභාසි –

    Atha kho uggo gahapati vesāliko aparena samayena kālamakāsi. Kālaṅkato 18 ca uggo gahapati vesāliko aññataraṃ manomayaṃ kāyaṃ upapajji. Tena kho pana samayena bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho uggo devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitaṃ kho uggaṃ devaputtaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘kacci te, ugga, yathādhippāyo’’ti? ‘‘Taggha me, bhagavā, yathādhippāyo’’ti. Atha kho bhagavā uggaṃ devaputtaṃ gāthāhi ajjhabhāsi –

    ‘‘මනාපදායී ලභතෙ මනාපං,

    ‘‘Manāpadāyī labhate manāpaṃ,

    අග්‌ගස්‌ස දාතා ලභතෙ පුනග්‌ගං;

    Aggassa dātā labhate punaggaṃ;

    වරස්‌ස දාතා වරලාභි හොති,

    Varassa dātā varalābhi hoti,

    සෙට්‌ඨං දදො සෙට්‌ඨමුපෙති ඨානං.

    Seṭṭhaṃ dado seṭṭhamupeti ṭhānaṃ.

    ‘‘යො අග්‌ගදායී වරදායී, සෙට්‌ඨදායී ච යො නරො;

    ‘‘Yo aggadāyī varadāyī, seṭṭhadāyī ca yo naro;

    දීඝායු යසවා හොති, යත්‌ථ යත්‌ථූපපජ්‌ජතී’’ති. චතුත්‌ථං;

    Dīghāyu yasavā hoti, yattha yatthūpapajjatī’’ti. catutthaṃ;







    Footnotes:
    1. සාලිපුප්‌ඵකං (ක.)
    2. sālipupphakaṃ (ka.)
    3. සම්‌පන්‌නසූකරමංසං (සී.), සම්‌පන්‌නවරසූකරමංසං (ස්‍යා.)
    4. sampannasūkaramaṃsaṃ (sī.), sampannavarasūkaramaṃsaṃ (syā.)
    5. නිබද්‌ධතෙලකං (පී. සී. අට්‌ඨ.), නිබ්‌බට්‌ටතෙලකං (ස්‍යා. අට්‌ඨ.)
    6. nibaddhatelakaṃ (pī. sī. aṭṭha.), nibbaṭṭatelakaṃ (syā. aṭṭha.)
    7. විගතකාලකො (ස්‍යා. කං. පී. ක.)
    8. vigatakālako (syā. kaṃ. pī. ka.)
    9. කාදලිමිගපවරපච්‌චත්‌ථරණො (සී.)
    10. kādalimigapavarapaccattharaṇo (sī.)
    11. උජුභූතෙසු (ස්‍යා. කං. පී.)
    12. ujubhūtesu (syā. kaṃ. pī.)
    13. සයනමථන්‌නපානං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    14. sayanamathannapānaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    15. අනග්‌ගහීතං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    16. anaggahītaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    17. කාලකතො (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    18. kālakato (sī. syā. kaṃ. pī.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 4. මනාපදායීසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Manāpadāyīsuttavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 4. මනාපදායීසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Manāpadāyīsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact