Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්ගුත්තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
4. මනාපදායීසුත්තවණ්ණනා
4. Manāpadāyīsuttavaṇṇanā
44. චතුත්ථෙ ඣානමනෙන නිබ්බත්තං මනොමයන්ති ආහ ‘‘සුද්ධාවාසෙසු එකං ඣානමනෙන නිබ්බත්තං දෙවකාය’’න්ති. සතිපි හි සබ්බසත්තානං අභිසඞ්ඛාරමනසා නිබ්බත්තභාවෙ බාහිරපච්චයෙහි විනා මනසාව නිබ්බත්තත්තා ‘‘මනොමයා’’ති වුච්චන්ති රූපාවචරසත්තා. යදි එවං කාමභවෙ ඔපපාතිකසත්තානම්පි මනොමයභාවො ආපජ්ජතීති චෙ? න, තත්ථ බාහිරපච්චයෙහි නිබ්බත්තෙතබ්බතාසඞ්කාය එව අභාවතො ‘‘මනසාව නිබ්බත්තා’’ති අවධාරණාසම්භවතො. නිරුළ්හො වායං ලොකෙ මනොමයවොහාරො රූපාවචරසත්තෙසු. තථා හි ‘‘අන්නමයො, පාණමයො, මනොමයො, ආනන්දමයො, විඤ්ඤාණමයො’’ති පඤ්චධා අත්තානං වෙදවාදිනොපි වදන්ති. උච්ඡෙදවාදිනොපි වදන්ති ‘‘දිබ්බො රූපී මනොමයො’’ති (දී. නි. 1.87). තීසු වා කුලසම්පත්තීසූති බ්රාහ්මණඛත්තියවෙස්සසඞ්ඛාතෙසු සම්පන්නකුලෙසු. ඡසු වා කාමසග්ගෙසූති ඡසු කාමාවචරදෙවෙසු.
44. Catutthe jhānamanena nibbattaṃ manomayanti āha ‘‘suddhāvāsesu ekaṃ jhānamanena nibbattaṃ devakāya’’nti. Satipi hi sabbasattānaṃ abhisaṅkhāramanasā nibbattabhāve bāhirapaccayehi vinā manasāva nibbattattā ‘‘manomayā’’ti vuccanti rūpāvacarasattā. Yadi evaṃ kāmabhave opapātikasattānampi manomayabhāvo āpajjatīti ce? Na, tattha bāhirapaccayehi nibbattetabbatāsaṅkāya eva abhāvato ‘‘manasāva nibbattā’’ti avadhāraṇāsambhavato. Niruḷho vāyaṃ loke manomayavohāro rūpāvacarasattesu. Tathā hi ‘‘annamayo, pāṇamayo, manomayo, ānandamayo, viññāṇamayo’’ti pañcadhā attānaṃ vedavādinopi vadanti. Ucchedavādinopi vadanti ‘‘dibbo rūpī manomayo’’ti (dī. ni. 1.87). Tīsu vā kulasampattīsūti brāhmaṇakhattiyavessasaṅkhātesu sampannakulesu. Chasu vā kāmasaggesūti chasu kāmāvacaradevesu.
මනාපදායීසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Manāpadāyīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්ගුත්තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 4. මනාපදායීසුත්තං • 4. Manāpadāyīsuttaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්ගුත්තරනිකාය (අට්ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 4. මනාපදායීසුත්තවණ්ණනා • 4. Manāpadāyīsuttavaṇṇanā