Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൪. മനാപദായീസുത്തവണ്ണനാ
4. Manāpadāyīsuttavaṇṇanā
൪൪. ചതുത്ഥേ ഝാനമനേന നിബ്ബത്തം മനോമയന്തി ആഹ ‘‘സുദ്ധാവാസേസു ഏകം ഝാനമനേന നിബ്ബത്തം ദേവകായ’’ന്തി. സതിപി ഹി സബ്ബസത്താനം അഭിസങ്ഖാരമനസാ നിബ്ബത്തഭാവേ ബാഹിരപച്ചയേഹി വിനാ മനസാവ നിബ്ബത്തത്താ ‘‘മനോമയാ’’തി വുച്ചന്തി രൂപാവചരസത്താ. യദി ഏവം കാമഭവേ ഓപപാതികസത്താനമ്പി മനോമയഭാവോ ആപജ്ജതീതി ചേ? ന, തത്ഥ ബാഹിരപച്ചയേഹി നിബ്ബത്തേതബ്ബതാസങ്കായ ഏവ അഭാവതോ ‘‘മനസാവ നിബ്ബത്താ’’തി അവധാരണാസമ്ഭവതോ. നിരുള്ഹോ വായം ലോകേ മനോമയവോഹാരോ രൂപാവചരസത്തേസു. തഥാ ഹി ‘‘അന്നമയോ, പാണമയോ, മനോമയോ, ആനന്ദമയോ, വിഞ്ഞാണമയോ’’തി പഞ്ചധാ അത്താനം വേദവാദിനോപി വദന്തി. ഉച്ഛേദവാദിനോപി വദന്തി ‘‘ദിബ്ബോ രൂപീ മനോമയോ’’തി (ദീ॰ നി॰ ൧.൮൭). തീസു വാ കുലസമ്പത്തീസൂതി ബ്രാഹ്മണഖത്തിയവേസ്സസങ്ഖാതേസു സമ്പന്നകുലേസു. ഛസു വാ കാമസഗ്ഗേസൂതി ഛസു കാമാവചരദേവേസു.
44. Catutthe jhānamanena nibbattaṃ manomayanti āha ‘‘suddhāvāsesu ekaṃ jhānamanena nibbattaṃ devakāya’’nti. Satipi hi sabbasattānaṃ abhisaṅkhāramanasā nibbattabhāve bāhirapaccayehi vinā manasāva nibbattattā ‘‘manomayā’’ti vuccanti rūpāvacarasattā. Yadi evaṃ kāmabhave opapātikasattānampi manomayabhāvo āpajjatīti ce? Na, tattha bāhirapaccayehi nibbattetabbatāsaṅkāya eva abhāvato ‘‘manasāva nibbattā’’ti avadhāraṇāsambhavato. Niruḷho vāyaṃ loke manomayavohāro rūpāvacarasattesu. Tathā hi ‘‘annamayo, pāṇamayo, manomayo, ānandamayo, viññāṇamayo’’ti pañcadhā attānaṃ vedavādinopi vadanti. Ucchedavādinopi vadanti ‘‘dibbo rūpī manomayo’’ti (dī. ni. 1.87). Tīsu vā kulasampattīsūti brāhmaṇakhattiyavessasaṅkhātesu sampannakulesu. Chasu vā kāmasaggesūti chasu kāmāvacaradevesu.
മനാപദായീസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Manāpadāyīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൪. മനാപദായീസുത്തം • 4. Manāpadāyīsuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൪. മനാപദായീസുത്തവണ്ണനാ • 4. Manāpadāyīsuttavaṇṇanā