| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / मिलिन्दपञ्हपाळि • Milindapañhapāḷi |
८. मनसिकारलक्खणपञ्हो
8. Manasikāralakkhaṇapañho
८. राजा आह ‘‘किंलक्खणो, भन्ते नागसेन, मनसिकारो, किंलक्खणा पञ्ञा’’ति? ‘‘ऊहनलक्खणो खो, महाराज, मनसिकारो, छेदनलक्खणा पञ्ञा’’ति।
8. Rājā āha ‘‘kiṃlakkhaṇo, bhante nāgasena, manasikāro, kiṃlakkhaṇā paññā’’ti? ‘‘Ūhanalakkhaṇo kho, mahārāja, manasikāro, chedanalakkhaṇā paññā’’ti.
‘‘कथं ऊहनलक्खणो मनसिकारो, कथं छेदनलक्खणा पञ्ञा, ओपम्मं करोही’’ति। ‘‘जानासि, त्वं महाराज, यवलावके’’ति। ‘‘आम , भन्ते, जानामी’’ति । ‘‘कथं, महाराज, यवलावका यवं लुनन्ती’’ति? ‘‘वामेन, भन्ते, हत्थेन यवकलापं गहेत्वा दक्खिणेन हत्थेन दात्तं गहेत्वा दात्तेन छिन्दन्ती’’ति।
‘‘Kathaṃ ūhanalakkhaṇo manasikāro, kathaṃ chedanalakkhaṇā paññā, opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Jānāsi, tvaṃ mahārāja, yavalāvake’’ti. ‘‘Āma , bhante, jānāmī’’ti . ‘‘Kathaṃ, mahārāja, yavalāvakā yavaṃ lunantī’’ti? ‘‘Vāmena, bhante, hatthena yavakalāpaṃ gahetvā dakkhiṇena hatthena dāttaṃ gahetvā dāttena chindantī’’ti.
‘‘यथा, महाराज, यवलावको वामेन हत्थेन यवकलापं गहेत्वा दक्खिणेन हत्थेन दात्तं गहेत्वा यवं छिन्दति, एवमेव खो, महाराज, योगावचरो मनसिकारेन मानसं गहेत्वा पञ्ञाय किलेसे छिन्दति, एवं खो, महाराज, ऊहनलक्खणो मनसिकारो, एवं छेदनलक्खणा पञ्ञा’’ति।
‘‘Yathā, mahārāja, yavalāvako vāmena hatthena yavakalāpaṃ gahetvā dakkhiṇena hatthena dāttaṃ gahetvā yavaṃ chindati, evameva kho, mahārāja, yogāvacaro manasikārena mānasaṃ gahetvā paññāya kilese chindati, evaṃ kho, mahārāja, ūhanalakkhaṇo manasikāro, evaṃ chedanalakkhaṇā paññā’’ti.
‘‘कल्लोसि, भन्ते नागसेना’’ति।
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
मनसिकारलक्खणपञ्हो अट्ठमो।
Manasikāralakkhaṇapañho aṭṭhamo.
