Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya

    ੫. ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧਸੁਤ੍ਤਂ

    5. Mānatthaddhasuttaṃ

    ੨੦੧. ਸਾવਤ੍ਥਿਨਿਦਾਨਂ । ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧੋ ਨਾਮ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਪਟਿવਸਤਿ। ਸੋ ਨੇવ ਮਾਤਰਂ ਅਭਿવਾਦੇਤਿ, ਨ ਪਿਤਰਂ ਅਭਿવਾਦੇਤਿ, ਨ ਆਚਰਿਯਂ ਅਭਿવਾਦੇਤਿ, ਨ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਰਂ ਅਭਿવਾਦੇਤਿ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਭਗવਾ ਮਹਤਿਯਾ ਪਰਿਸਾਯ ਪਰਿવੁਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਖੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਮਹਤਿਯਾ ਪਰਿਸਾਯ ਪਰਿવੁਤੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਯੇਨ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮੇਯ੍ਯਂ। ਸਚੇ ਮਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਆਲਪਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਤਂ ਆਲਪਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਨੋ ਚੇ ਮਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਆਲਪਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਹਮ੍ਪਿ ਨਾਲਪਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤੋ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤਂ ਨਾਲਪਿ। ਅਥ ਖੋ ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ – ‘ਨਾਯਂ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਜਾਨਾਤੀ’ਤਿ ਤਤੋવ ਪੁਨ ਨਿવਤ੍ਤਿਤੁਕਾਮੋ ਅਹੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋਪਰਿવਿਤਕ੍ਕਮਞ੍ਞਾਯ ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਗਾਥਾਯ ਅਜ੍ਝਭਾਸਿ –

    201. Sāvatthinidānaṃ . Tena kho pana samayena mānatthaddho nāma brāhmaṇo sāvatthiyaṃ paṭivasati. So neva mātaraṃ abhivādeti, na pitaraṃ abhivādeti, na ācariyaṃ abhivādeti, na jeṭṭhabhātaraṃ abhivādeti. Tena kho pana samayena bhagavā mahatiyā parisāya parivuto dhammaṃ deseti. Atha kho mānatthaddhassa brāhmaṇassa etadahosi – ‘‘ayaṃ kho samaṇo gotamo mahatiyā parisāya parivuto dhammaṃ deseti. Yaṃnūnāhaṃ yena samaṇo gotamo tenupasaṅkameyyaṃ. Sace maṃ samaṇo gotamo ālapissati, ahampi taṃ ālapissāmi. No ce maṃ samaṇo gotamo ālapissati, ahampi nālapissāmī’’ti. Atha kho mānatthaddho brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā tuṇhībhūto ekamantaṃ aṭṭhāsi. Atha kho bhagavā taṃ nālapi. Atha kho mānatthaddho brāhmaṇo – ‘nāyaṃ samaṇo gotamo kiñci jānātī’ti tatova puna nivattitukāmo ahosi. Atha kho bhagavā mānatthaddhassa brāhmaṇassa cetasā cetoparivitakkamaññāya mānatthaddhaṃ brāhmaṇaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

    ‘‘ਨ ਮਾਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ ਸਾਧੁ, ਅਤ੍ਥਿਕਸ੍ਸੀਧ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ।

    ‘‘Na mānaṃ brāhmaṇa sādhu, atthikassīdha brāhmaṇa;

    ਯੇਨ ਅਤ੍ਥੇਨ ਆਗਚ੍ਛਿ, ਤਮੇવਮਨੁਬ੍ਰੂਹਯੇ’’ਤਿ॥

    Yena atthena āgacchi, tamevamanubrūhaye’’ti.

    ਅਥ ਖੋ ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ – ‘‘ਚਿਤ੍ਤਂ ਮੇ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ ਤਤ੍ਥੇવ ਭਗવਤੋ ਪਾਦੇਸੁ ਸਿਰਸਾ ਨਿਪਤਿਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਪਾਦਾਨਿ ਮੁਖੇਨ ਚ ਪਰਿਚੁਮ੍ਬਤਿ ਪਾਣੀਹਿ ਚ ਪਰਿਸਮ੍ਬਾਹਤਿ, ਨਾਮਞ੍ਚ ਸਾવੇਤਿ – ‘‘ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧਾਹਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧਾਹਂ, ਭੋ ਗੋਤਮਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਸਾ ਪਰਿਸਾ ਅਬ੍ਭੁਤਚਿਤ੍ਤਜਾਤਾ 1 ਅਹੋਸਿ – ‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ વਤ ਭੋ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ વਤ ਭੋ! ਅਯਞ੍ਹਿ ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਨੇવ ਮਾਤਰਂ ਅਭਿવਾਦੇਤਿ, ਨ ਪਿਤਰਂ ਅਭਿવਾਦੇਤਿ, ਨ ਆਚਰਿਯਂ ਅਭਿવਾਦੇਤਿ, ਨ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਰਂ ਅਭਿવਾਦੇਤਿ; ਅਥ ਚ ਪਨ ਸਮਣੇ ਗੋਤਮੇ ਏવਰੂਪਂ ਪਰਮਨਿਪਚ੍ਚਕਾਰਂ ਕਰੋਤੀ’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਲਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ , ਉਟ੍ਠੇਹਿ, ਸਕੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦ। ਯਤੋ ਤੇ ਮਯਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸਕੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਗਾਥਾਯ ਅਜ੍ਝਭਾਸਿ –

    Atha kho mānatthaddho brāhmaṇo – ‘‘cittaṃ me samaṇo gotamo jānātī’’ti tattheva bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavato pādāni mukhena ca paricumbati pāṇīhi ca parisambāhati, nāmañca sāveti – ‘‘mānatthaddhāhaṃ, bho gotama, mānatthaddhāhaṃ, bho gotamā’’ti. Atha kho sā parisā abbhutacittajātā 2 ahosi – ‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata bho! Ayañhi mānatthaddho brāhmaṇo neva mātaraṃ abhivādeti, na pitaraṃ abhivādeti, na ācariyaṃ abhivādeti, na jeṭṭhabhātaraṃ abhivādeti; atha ca pana samaṇe gotame evarūpaṃ paramanipaccakāraṃ karotī’ti. Atha kho bhagavā mānatthaddhaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘alaṃ, brāhmaṇa , uṭṭhehi, sake āsane nisīda. Yato te mayi cittaṃ pasanna’’nti. Atha kho mānatthaddho brāhmaṇo sake āsane nisīditvā bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –

    ‘‘ਕੇਸੁ ਨ ਮਾਨਂ ਕਯਿਰਾਥ, ਕੇਸੁ ਚਸ੍ਸ ਸਗਾਰવੋ।

    ‘‘Kesu na mānaṃ kayirātha, kesu cassa sagāravo;

    ਕ੍ਯਸ੍ਸ ਅਪਚਿਤਾ ਅਸ੍ਸੁ, ਕ੍ਯਸ੍ਸੁ ਸਾਧੁ ਸੁਪੂਜਿਤਾ’’ਤਿ॥

    Kyassa apacitā assu, kyassu sādhu supūjitā’’ti.

    ‘‘ਮਾਤਰਿ ਪਿਤਰਿ ਚਾਪਿ, ਅਥੋ ਜੇਟ੍ਠਮ੍ਹਿ ਭਾਤਰਿ।

    ‘‘Mātari pitari cāpi, atho jeṭṭhamhi bhātari;

    ਆਚਰਿਯੇ ਚਤੁਤ੍ਥਮ੍ਹਿ,

    Ācariye catutthamhi,

    ਤੇਸੁ ਨ ਮਾਨਂ ਕਯਿਰਾਥ।

    Tesu na mānaṃ kayirātha;

    ਤੇਸੁ ਅਸ੍ਸ ਸਗਾਰવੋ,

    Tesu assa sagāravo,

    ਤ੍ਯਸ੍ਸ ਅਪਚਿਤਾ ਅਸ੍ਸੁ।

    Tyassa apacitā assu;

    ਤ੍ਯਸ੍ਸੁ ਸਾਧੁ ਸੁਪੂਜਿਤਾ॥

    Tyassu sādhu supūjitā.

    ‘‘ਅਰਹਨ੍ਤੇ ਸੀਤੀਭੂਤੇ, ਕਤਕਿਚ੍ਚੇ ਅਨਾਸવੇ।

    ‘‘Arahante sītībhūte, katakicce anāsave;

    ਨਿਹਚ੍ਚ ਮਾਨਂ ਅਥਦ੍ਧੋ, ਤੇ ਨਮਸ੍ਸੇ ਅਨੁਤ੍ਤਰੇ’’ਤਿ॥

    Nihacca mānaṃ athaddho, te namasse anuttare’’ti.

    ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ…ਪੇ॰… ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਧਾਰੇਤੁ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤਂ ਸਰਣਂ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ।

    Evaṃ vutte, mānatthaddho brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.







    Footnotes:
    1. ਅਬ੍ਭੁਤਚਿਤ੍ਤਜਾਤਾ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰), ਅਚ੍ਛਰਿਯਬ੍ਭੁਤਚਿਤ੍ਤਜਾਤਾ (ਕ॰)
    2. abbhutacittajātā (sī. syā. kaṃ. pī.), acchariyabbhutacittajātā (ka.)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Mānatthaddhasuttavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੫. ਮਾਨਤ੍ਥਦ੍ਧਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Mānatthaddhasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact