| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / චූළවග්‌ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi |
මඤ්‌චපීඨාදිඅනුජානනං
Mañcapīṭhādianujānanaṃ
297. තෙන ඛො පන සමයෙන සඞ්‌ඝස්‌ස සොසානිකො මසාරකො මඤ්‌චො උප්‌පන්‌නො හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, මසාරකං මඤ්‌ච’’න්‌ති. මසාරකං පීඨං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, මසාරකං පීඨ’’න්‌ති.
297. Tena kho pana samayena saṅghassa sosāniko masārako mañco uppanno hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, masārakaṃ mañca’’nti. Masārakaṃ pīṭhaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, masārakaṃ pīṭha’’nti.
තෙන ඛො පන සමයෙන සඞ්‌ඝස්‌ස සොසානිකො බුන්‌දිකාබද්‌ධො මඤ්‌චො උප්‌පන්‌නො හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, බුන්‌දිකාබද්‌ධං මඤ්‌ච’’න්‌ති. බුන්‌දිකාබද්‌ධං පීඨං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, බුන්‌දිකාබද්‌ධං පීඨ’’න්‌ති.
Tena kho pana samayena saṅghassa sosāniko bundikābaddho mañco uppanno hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, bundikābaddhaṃ mañca’’nti. Bundikābaddhaṃ pīṭhaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, bundikābaddhaṃ pīṭha’’nti.
තෙන ඛො පන සමයෙන සඞ්‌ඝස්‌ස සොසානිකො කුළීරපාදකො මඤ්‌චො උප්‌පන්‌නො හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ , කුළීරපාදකං මඤ්‌ච’’න්‌ති. කුළීරපාදකං පීඨං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ , කුළීරපාදකං පීඨ’’න්‌ති.
Tena kho pana samayena saṅghassa sosāniko kuḷīrapādako mañco uppanno hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave , kuḷīrapādakaṃ mañca’’nti. Kuḷīrapādakaṃ pīṭhaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave , kuḷīrapādakaṃ pīṭha’’nti.
තෙන ඛො පන සමයෙන සඞ්‌ඝස්‌ස සොසානිකො ආහච්‌චපාදකො මඤ්‌චො උප්‌පන්‌නො හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ඔරාචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, ආහච්‌චපාදකං මඤ්‌ච’’න්‌ති. ආහච්‌චපාදකං පීඨං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, ආහච්‌චපාදකං පීඨ’’න්‌ති.
Tena kho pana samayena saṅghassa sosāniko āhaccapādako mañco uppanno hoti. Bhagavato etamatthaṃ orācesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, āhaccapādakaṃ mañca’’nti. Āhaccapādakaṃ pīṭhaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, āhaccapādakaṃ pīṭha’’nti.
තෙන ඛො පන සමයෙන සඞ්‌ඝස්‌ස ආසන්‌දිකො උප්‌පන්‌නො හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, ආසන්‌දික’’න්‌ති. උච්‌චකො ආසන්‌දිකො උප්‌පන්‌නො හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, උච්‌චකම්‌පි ආසන්‌දික’’න්‌ති. සත්‌තඞ්‌ගො උප්‌පන්‌නො හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, සත්‌තඞ්‌ග’’න්‌ති. උච්‌චකො සත්‌තඞ්‌ගො උප්‌පන්‌නො හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, උච්‌චකම්‌පි සත්‌තඞ්‌ග’’න්‌ති. භද්‌දපීඨං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, භද්‌දපීඨ’’න්‌ති. පීඨිකා උප්‌පන්‌නා හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, පීඨික’’න්‌ති. එළකපාදකං පීඨං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, එළකපාදකං පීඨ’’න්‌ති. ආමලකවට්‌ටිකං 1 පීඨං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, ආමලකවට්‌ටිකං පීඨ’’න්‌ති. ඵලකං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, ඵලක’’න්‌ති. කොච්‌ඡං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, කොච්‌ඡ’’න්‌ති. පලාලපීඨං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං . ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, පලාලපීඨ’’න්‌ති.
Tena kho pana samayena saṅghassa āsandiko uppanno hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, āsandika’’nti. Uccako āsandiko uppanno hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, uccakampi āsandika’’nti. Sattaṅgo uppanno hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, sattaṅga’’nti. Uccako sattaṅgo uppanno hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, uccakampi sattaṅga’’nti. Bhaddapīṭhaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, bhaddapīṭha’’nti. Pīṭhikā uppannā hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, pīṭhika’’nti. Eḷakapādakaṃ pīṭhaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, eḷakapādakaṃ pīṭha’’nti. Āmalakavaṭṭikaṃ 2 pīṭhaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, āmalakavaṭṭikaṃ pīṭha’’nti. Phalakaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, phalaka’’nti. Kocchaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, koccha’’nti. Palālapīṭhaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ . ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, palālapīṭha’’nti.
තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛූ උච්‌චෙ මඤ්‌චෙ සයන්‌ති. මනුස්‌සා විහාරචාරිකං ආහිණ්‌ඩන්‌තා පස්‌සිත්‌වා උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – සෙය්‍යථාපි ගිහී කාමභොගිනොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්‌ඛවෙ, උච්‌චෙ මඤ්‌චෙ සයිතබ්‌බං. යො සයෙය්‍ය, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌සා’’ති.
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū ucce mañce sayanti. Manussā vihāracārikaṃ āhiṇḍantā passitvā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – seyyathāpi gihī kāmabhoginoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, ucce mañce sayitabbaṃ. Yo sayeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
තෙන ඛො පන සමයෙන අඤ්‌ඤතරො භික්‌ඛු නීචෙ මඤ්‌චෙ සයන්‌තො අහිනා දට්‌ඨො හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, මඤ්‌චපටිපාදක’’න්‌ති.
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu nīce mañce sayanto ahinā daṭṭho hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, mañcapaṭipādaka’’nti.
තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛූ උච්‌චෙ මඤ්‌චපටිපාදකෙ ධාරෙන්‌ති, සහ මඤ්‌චපටිපාදකෙහි පවෙධෙන්‌ති. මනුස්‌සා විහාරචාරිකං ආහිණ්‌ඩන්‌තා පස්‌සිත්‌වා උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – සෙය්‍යථාපි ගිහී කාමභොගිනොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්‌ඛවෙ, උච්‌චා මඤ්‌චපටිපාදකා ධාරෙතබ්‌බා. යො ධාරෙය්‍ය, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, අට්‌ඨඞ්‌ගුලපරමං මඤ්‌චපටිපාදක’’න්‌ති.
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū ucce mañcapaṭipādake dhārenti, saha mañcapaṭipādakehi pavedhenti. Manussā vihāracārikaṃ āhiṇḍantā passitvā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – seyyathāpi gihī kāmabhoginoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, uccā mañcapaṭipādakā dhāretabbā. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, aṭṭhaṅgulaparamaṃ mañcapaṭipādaka’’nti.
තෙන ඛො පන සමයෙන සඞ්‌ඝස්‌ස සුත්‌තං උප්‌පන්‌නං හොති . භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, සුත්‌තං මඤ්‌චං වෙඨෙතු’’න්‌ති 3. අඞ්‌ගානි බහුසුත්‌තං පරියාදියන්‌ති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, අඞ්‌ගෙ විජ්‌ඣිත්‌වා අට්‌ඨපදකං වෙඨෙතු’’න්‌ති. චොළකං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, චිමිලිකං කාතු’’න්‌ති. තූලිකා උප්‌පන්‌නා හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, විජටෙත්‌වා බිබ්‌බොහනං 4 කාතුං. තීණි තූලානි – රුක්‌ඛතූලං, ලතාතූලං, පොටකිතූල’’න්‌ති.
Tena kho pana samayena saṅghassa suttaṃ uppannaṃ hoti . Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, suttaṃ mañcaṃ veṭhetu’’nti 5. Aṅgāni bahusuttaṃ pariyādiyanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, aṅge vijjhitvā aṭṭhapadakaṃ veṭhetu’’nti. Coḷakaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, cimilikaṃ kātu’’nti. Tūlikā uppannā hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, vijaṭetvā bibbohanaṃ 6 kātuṃ. Tīṇi tūlāni – rukkhatūlaṃ, latātūlaṃ, poṭakitūla’’nti.
තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛූ අද්‌ධකායිකානි 7 බිබ්‌බොහනානි ධාරෙන්‌ති. මනුස්‌සා විහාරචාරිකං ආහිණ්‌ඩන්‌තා පස්‌සිත්‌වා උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – සෙය්‍යථාපි ගිහී කාමභොගිනොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘න, භික්‌ඛවෙ, අඩ්‌ඪකායිකානි බිබ්‌බොහනානි ධාරෙතබ්‌බානි. යො ධාරෙය්‍ය, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, සීසප්‌පමාණං බිබ්‌බොහනං කාතු’’න්‌ති.
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū addhakāyikāni 8 bibbohanāni dhārenti. Manussā vihāracārikaṃ āhiṇḍantā passitvā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – seyyathāpi gihī kāmabhoginoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, aḍḍhakāyikāni bibbohanāni dhāretabbāni. Yo dhāreyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, sīsappamāṇaṃ bibbohanaṃ kātu’’nti.
තෙන ඛො පන සමයෙන රාජගහෙ ගිරග්‌ගසමජ්‌ජො හොති. මනුස්‌සා මහාමත්‌තානං අත්‌ථාය භිසියො පටියාදෙන්‌ති – උණ්‌ණභිසිං, චොළභිසිං, වාකභිසිං, තිණභිසිං, පණ්‌ණභිසිං. තෙ වීතිවත්‌තෙ සමජ්‌ජෙ ඡවිං උප්‌පාටෙත්‌වා හරන්‌ති. අද්‌දසාසුං ඛො භික්‌ඛූ සමජ්‌ජට්‌ඨානෙ බහුං උණ්‌ණම්‌පි චොළකම්‌පි වාකම්‌පි තිණම්‌පි පණ්‌ණම්‌පි ඡට්‌ටිතං. දිස්‌වාන භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං . ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, පඤ්‌ච භිසියො – උණ්‌ණභිසිං, චොළභිසිං, වාකභිසිං, තිණභිසිං, පණ්‌ණභිසි’’න්‌ති.
Tena kho pana samayena rājagahe giraggasamajjo hoti. Manussā mahāmattānaṃ atthāya bhisiyo paṭiyādenti – uṇṇabhisiṃ, coḷabhisiṃ, vākabhisiṃ, tiṇabhisiṃ, paṇṇabhisiṃ. Te vītivatte samajje chaviṃ uppāṭetvā haranti. Addasāsuṃ kho bhikkhū samajjaṭṭhāne bahuṃ uṇṇampi coḷakampi vākampi tiṇampi paṇṇampi chaṭṭitaṃ. Disvāna bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ . ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, pañca bhisiyo – uṇṇabhisiṃ, coḷabhisiṃ, vākabhisiṃ, tiṇabhisiṃ, paṇṇabhisi’’nti.
තෙන ඛො පන සමයෙන සඞ්‌ඝස්‌ස සෙනාසනපරික්‌ඛාරිකං දුස්‌සං උප්‌පන්‌නං හොති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, භිසිං ඔනන්‌ධිතු’’න්‌ති 9.
Tena kho pana samayena saṅghassa senāsanaparikkhārikaṃ dussaṃ uppannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, bhisiṃ onandhitu’’nti 10.
තෙන ඛො පන සමයෙන භික්‌ඛූ මඤ්‌චභිසිං පීඨෙ සන්‌ථරන්‌ති, පීඨභිසිං මඤ්‌චෙ සන්‌ථරන්‌ති. භිසියො පරිභිජ්‌ජන්‌ති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, ඔනද්‌ධමඤ්‌චං 11 ඔනද්‌ධපීඨ’’න්‌ති. උල්‌ලොකං අකරිත්‌වා සන්‌ථරන්‌ති, හෙට්‌ඨතො නිපතන්‌ති 12 …පෙ.… ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, උල්‌ලොකං කරිත්‌වා සන්‌ථරිත්‌වා භිසිං ඔනන්‌ධිතු’’න්‌ති. ඡවිං උප්‌පාටෙත්‌වා හරන්‌ති…පෙ.… ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, ඵොසිතු’’න්‌ති. හරන්‌තියෙව…පෙ.… ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, භත්‌තිකම්‌ම’’න්‌ති. හරන්‌තියෙව…පෙ.… ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, හත්‌ථභත්‌තිකම්‌ම’’න්‌ති. හරන්‌තියෙව…පෙ.… ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, හත්‌ථභත්‌ති’’න්‌ති.
Tena kho pana samayena bhikkhū mañcabhisiṃ pīṭhe santharanti, pīṭhabhisiṃ mañce santharanti. Bhisiyo paribhijjanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, onaddhamañcaṃ 13 onaddhapīṭha’’nti. Ullokaṃ akaritvā santharanti, heṭṭhato nipatanti 14 …pe… ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ullokaṃ karitvā santharitvā bhisiṃ onandhitu’’nti. Chaviṃ uppāṭetvā haranti…pe… ‘‘anujānāmi, bhikkhave, phositu’’nti. Harantiyeva…pe… ‘‘anujānāmi, bhikkhave, bhattikamma’’nti. Harantiyeva…pe… ‘‘anujānāmi, bhikkhave, hatthabhattikamma’’nti. Harantiyeva…pe… ‘‘anujānāmi, bhikkhave, hatthabhatti’’nti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / විහාරානුජානනකථා • Vihārānujānanakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / මඤ්‌චපීඨාදිඅනුජානනකථාවණ්‌ණනා • Mañcapīṭhādianujānanakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / විහාරානුජානනකථාවණ්‌ණනා • Vihārānujānanakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / විහාරානුජානනකථාවණ්‌ණනා • Vihārānujānanakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / විහාරානුජානනකථා • Vihārānujānanakathā
