Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പടിസമ്ഭിദാമഗ്ഗപാളി • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
൧൦. മണ്ഡപേയ്യകഥാ
10. Maṇḍapeyyakathā
൨൩൮. ‘‘മണ്ഡപേയ്യമിദം , ഭിക്ഖവേ, ബ്രഹ്മചരിയം. സത്ഥാ സമ്മുഖീഭൂതോ തിധത്തമണ്ഡോ 1. സത്ഥരി സമ്മുഖീഭൂതേ ദേസനാമണ്ഡോ, പടിഗ്ഗഹമണ്ഡോ, ബ്രഹ്മചരിയമണ്ഡോ’’.
238. ‘‘Maṇḍapeyyamidaṃ , bhikkhave, brahmacariyaṃ. Satthā sammukhībhūto tidhattamaṇḍo 2. Satthari sammukhībhūte desanāmaṇḍo, paṭiggahamaṇḍo, brahmacariyamaṇḍo’’.
കതമോ ദേസനാമണ്ഡോ? ചതുന്നം അരിയസച്ചാനം ആചിക്ഖനാ ദേസനാ പഞ്ഞാപനാ പട്ഠപനാ വിവരണാ വിഭജനാ ഉത്താനീകമ്മം 3, ചതുന്നം സതിപട്ഠാനാനം…പേ॰… ചതുന്നം സമ്മപ്പധാനാനം… ചതുന്നം ഇദ്ധിപാദാനം… പഞ്ചന്നം ഇന്ദ്രിയാനം… പഞ്ചന്നം ബലാനം… സത്തന്നം ബോജ്ഝങ്ഗാനം… അരിയസ്സ അട്ഠങ്ഗികസ്സ മഗ്ഗസ്സ ആചിക്ഖനാ ദേസനാ പഞ്ഞാപനാ പട്ഠപനാ വിവരണാ വിഭജനാ ഉത്താനീകമ്മം – അയം ദേസനാമണ്ഡോ.
Katamo desanāmaṇḍo? Catunnaṃ ariyasaccānaṃ ācikkhanā desanā paññāpanā paṭṭhapanā vivaraṇā vibhajanā uttānīkammaṃ 4, catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ…pe… catunnaṃ sammappadhānānaṃ… catunnaṃ iddhipādānaṃ… pañcannaṃ indriyānaṃ… pañcannaṃ balānaṃ… sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ… ariyassa aṭṭhaṅgikassa maggassa ācikkhanā desanā paññāpanā paṭṭhapanā vivaraṇā vibhajanā uttānīkammaṃ – ayaṃ desanāmaṇḍo.
കതമോ പടിഗ്ഗഹമണ്ഡോ? ഭിക്ഖൂ ഭിക്ഖുനിയോ ഉപാസകാ ഉപാസികായോ ദേവാ മനുസ്സാ യേ വാ പനഞ്ഞേപി കേചി വിഞ്ഞാതാരോ – അയം പടിഗ്ഗഹമണ്ഡോ.
Katamo paṭiggahamaṇḍo? Bhikkhū bhikkhuniyo upāsakā upāsikāyo devā manussā ye vā panaññepi keci viññātāro – ayaṃ paṭiggahamaṇḍo.
കതമോ ബ്രഹ്മചരിയമണ്ഡോ? അയമേവ അരിയോ അട്ഠങ്ഗികോ മഗ്ഗോ, സേയ്യഥിദം – സമ്മാദിട്ഠി, സമ്മാസങ്കപ്പോ, സമ്മാവാചാ, സമ്മാകമ്മന്തോ, സമ്മാആജീവോ, സമ്മാവായാമോ, സമ്മാസതി, സമ്മാസമാധി – അയം ബ്രഹ്മചരിയമണ്ഡോ.
Katamo brahmacariyamaṇḍo? Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvācā, sammākammanto, sammāājīvo, sammāvāyāmo, sammāsati, sammāsamādhi – ayaṃ brahmacariyamaṇḍo.
൨൩൯. അധിമോക്ഖമണ്ഡോ സദ്ധിന്ദ്രിയം, അസ്സദ്ധിയം കസടോ; അസ്സദ്ധിയം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സദ്ധിന്ദ്രിയസ്സ അധിമോക്ഖമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. പഗ്ഗഹമണ്ഡോ വീരിയിന്ദ്രിയം, കോസജ്ജം കസടോ; കോസജ്ജം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ വീരിയിന്ദ്രിയസ്സ പഗ്ഗഹമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. ഉപട്ഠാനമണ്ഡോ സതിന്ദ്രിയം, പമാദോ കസടോ; പമാദം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സതിന്ദ്രിയസ്സ ഉപട്ഠാനമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. അവിക്ഖേപമണ്ഡോ സമാധിന്ദ്രിയം, ഉദ്ധച്ചം കസടോ; ഉദ്ധച്ചം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സമാധിന്ദ്രിയസ്സ അവിക്ഖേപമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. ദസ്സനമണ്ഡോ പഞ്ഞിന്ദ്രിയം, അവിജ്ജം കസടോ; അവിജ്ജം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ പഞ്ഞിന്ദ്രിയസ്സ ദസ്സനമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം.
239. Adhimokkhamaṇḍo saddhindriyaṃ, assaddhiyaṃ kasaṭo; assaddhiyaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā saddhindriyassa adhimokkhamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Paggahamaṇḍo vīriyindriyaṃ, kosajjaṃ kasaṭo; kosajjaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā vīriyindriyassa paggahamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Upaṭṭhānamaṇḍo satindriyaṃ, pamādo kasaṭo; pamādaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā satindriyassa upaṭṭhānamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Avikkhepamaṇḍo samādhindriyaṃ, uddhaccaṃ kasaṭo; uddhaccaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā samādhindriyassa avikkhepamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Dassanamaṇḍo paññindriyaṃ, avijjaṃ kasaṭo; avijjaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā paññindriyassa dassanamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ.
അസ്സദ്ധിയേ അകമ്പിയമണ്ഡോ സദ്ധാബലം, അസ്സദ്ധിയം കസടോ; അസ്സദ്ധിയം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സദ്ധാബലസ്സ അസ്സദ്ധിയേ അകമ്പിയമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. കോസജ്ജേ അകമ്പിയമണ്ഡോ വീരിയബലം, കോസജ്ജം കസടോ; കോസജ്ജം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ വീരിയബലസ്സ കോസജ്ജേ അകമ്പിയമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. പമാദേ അകമ്പിയമണ്ഡോ സതിബലം, പമാദോ കസടോ; പമാദം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സതിബലസ്സ പമാദേ അകമ്പിയമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. ഉദ്ധച്ചേ അകമ്പിയമണ്ഡോ സമാധിബലം, ഉദ്ധച്ചം കസടോ; ഉദ്ധച്ചം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സമാധിബലസ്സ ഉദ്ധച്ചേ അകമ്പിയമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. അവിജ്ജായ അകമ്പിയമണ്ഡോ പഞ്ഞാബലം, അവിജ്ജാ കസടോ; അവിജ്ജം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ പഞ്ഞാബലസ്സ അവിജ്ജായ അകമ്പിയമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം.
Assaddhiye akampiyamaṇḍo saddhābalaṃ, assaddhiyaṃ kasaṭo; assaddhiyaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā saddhābalassa assaddhiye akampiyamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Kosajje akampiyamaṇḍo vīriyabalaṃ, kosajjaṃ kasaṭo; kosajjaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā vīriyabalassa kosajje akampiyamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Pamāde akampiyamaṇḍo satibalaṃ, pamādo kasaṭo; pamādaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā satibalassa pamāde akampiyamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Uddhacce akampiyamaṇḍo samādhibalaṃ, uddhaccaṃ kasaṭo; uddhaccaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā samādhibalassa uddhacce akampiyamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Avijjāya akampiyamaṇḍo paññābalaṃ, avijjā kasaṭo; avijjaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā paññābalassa avijjāya akampiyamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ.
ഉപട്ഠാനമണ്ഡോ സതിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗാ, പമാദോ കസടോ; പമാദം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സതിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗസ്സ ഉപട്ഠാനമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. പവിചയമണ്ഡോ ധമ്മവിചയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, അവിജ്ജാ കസടോ; അവിജ്ജം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ ധമ്മവിചയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗസ്സ പവിചയമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. പഗ്ഗഹമണ്ഡോ വീരിയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, കോസജ്ജം കസടോ; കോസജ്ജം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ വീരിയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗസ്സ പഗ്ഗഹമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. ഫരണമണ്ഡോ പീതിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, പരിളാഹോ കസടോ; പരിളാഹം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ പീതിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗസ്സ ഫരണമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. ഉപസമമണ്ഡോ പസ്സദ്ധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ , ദുട്ഠുല്ലം കസടോ; ദുട്ഠുല്ലം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ പസ്സദ്ധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗസ്സ ഉപസമമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. അവിക്ഖേപമണ്ഡോ സമാധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, ഉദ്ധച്ചം കസടോ; ഉദ്ധച്ചം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സമാധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗസ്സ അവിക്ഖേപമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. പടിസങ്ഖാനമണ്ഡോ ഉപേക്ഖാസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, അപ്പടിസങ്ഖാ കസടോ; അപ്പടിസങ്ഖം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ ഉപേക്ഖാസമ്ബോജ്ഝങ്ഗസ്സ പടിസങ്ഖാനമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം.
Upaṭṭhānamaṇḍo satisambojjhaṅgā, pamādo kasaṭo; pamādaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā satisambojjhaṅgassa upaṭṭhānamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Pavicayamaṇḍo dhammavicayasambojjhaṅgo, avijjā kasaṭo; avijjaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā dhammavicayasambojjhaṅgassa pavicayamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Paggahamaṇḍo vīriyasambojjhaṅgo, kosajjaṃ kasaṭo; kosajjaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā vīriyasambojjhaṅgassa paggahamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Pharaṇamaṇḍo pītisambojjhaṅgo, pariḷāho kasaṭo; pariḷāhaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā pītisambojjhaṅgassa pharaṇamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Upasamamaṇḍo passaddhisambojjhaṅgo , duṭṭhullaṃ kasaṭo; duṭṭhullaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā passaddhisambojjhaṅgassa upasamamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Avikkhepamaṇḍo samādhisambojjhaṅgo, uddhaccaṃ kasaṭo; uddhaccaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā samādhisambojjhaṅgassa avikkhepamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Paṭisaṅkhānamaṇḍo upekkhāsambojjhaṅgo, appaṭisaṅkhā kasaṭo; appaṭisaṅkhaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā upekkhāsambojjhaṅgassa paṭisaṅkhānamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ.
ദസ്സനമണ്ഡോ സമ്മാദിട്ഠി, മിച്ഛാദിട്ഠി കസടോ; മിച്ഛാദിട്ഠിം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സമ്മാദിട്ഠിയാ ദസ്സനമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. അഭിനിരോപനമണ്ഡോ സമ്മാസങ്കപ്പോ, മിച്ഛാസങ്കപ്പോ കസടോ; മിച്ഛാസങ്കപ്പം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സമ്മാസങ്കപ്പസ്സ അഭിനിരോപനമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. പരിഗ്ഗഹമണ്ഡോ സമ്മാവാചാ, മിച്ഛാവാചാ കസടോ; മിച്ഛാവാചം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സമ്മാവാചായ പരിഗ്ഗഹമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. സമുട്ഠാനമണ്ഡോ സമ്മാകമ്മന്തോ, മിച്ഛാകമ്മന്തോ കസടോ; മിച്ഛാകമ്മന്തം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സമ്മാകമ്മന്തസ്സ സമുട്ഠാനമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. വോദാനമണ്ഡോ സമ്മാആജീവോ, മിച്ഛാആജീവോ കസടോ; മിച്ഛാആജീവം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സമ്മാആജീവസ്സ വോദാനമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. പഗ്ഗഹമണ്ഡോ സമ്മാവായാമോ, മിച്ഛാവായാമോ കസടോ; മിച്ഛാവായാമം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സമ്മാവായാമസ്സ പഗ്ഗഹമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. ഉപട്ഠാനമണ്ഡോ സമ്മാസതി, മിച്ഛാസതി കസടോ; മിച്ഛാസതിം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സമ്മാസതിയാ ഉപട്ഠാനമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം. അവിക്ഖേപമണ്ഡോ സമ്മാസമാധി, മിച്ഛാസമാധി കസടോ; മിച്ഛാസമാധിം കസടം ഛഡ്ഡേത്വാ സമ്മാസമാധിസ്സ അവിക്ഖേപമണ്ഡം പിവതീതി – മണ്ഡപേയ്യം.
Dassanamaṇḍo sammādiṭṭhi, micchādiṭṭhi kasaṭo; micchādiṭṭhiṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā sammādiṭṭhiyā dassanamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Abhiniropanamaṇḍo sammāsaṅkappo, micchāsaṅkappo kasaṭo; micchāsaṅkappaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā sammāsaṅkappassa abhiniropanamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Pariggahamaṇḍo sammāvācā, micchāvācā kasaṭo; micchāvācaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā sammāvācāya pariggahamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Samuṭṭhānamaṇḍo sammākammanto, micchākammanto kasaṭo; micchākammantaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā sammākammantassa samuṭṭhānamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Vodānamaṇḍo sammāājīvo, micchāājīvo kasaṭo; micchāājīvaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā sammāājīvassa vodānamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Paggahamaṇḍo sammāvāyāmo, micchāvāyāmo kasaṭo; micchāvāyāmaṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā sammāvāyāmassa paggahamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Upaṭṭhānamaṇḍo sammāsati, micchāsati kasaṭo; micchāsatiṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā sammāsatiyā upaṭṭhānamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ. Avikkhepamaṇḍo sammāsamādhi, micchāsamādhi kasaṭo; micchāsamādhiṃ kasaṭaṃ chaḍḍetvā sammāsamādhissa avikkhepamaṇḍaṃ pivatīti – maṇḍapeyyaṃ.
൨൪൦. അത്ഥി മണ്ഡോ, അത്ഥി പേയ്യം, അത്ഥി കസടോ. അധിമോക്ഖമണ്ഡോ സദ്ധിന്ദ്രിയം, അസ്സദ്ധിയം കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. പഗ്ഗഹമണ്ഡോ വീരിയിന്ദ്രിയം, കോസജ്ജം കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. ഉപട്ഠാനമണ്ഡോ സതിന്ദ്രിയം, പമാദോ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. അവിക്ഖേപമണ്ഡോ സമാധിന്ദ്രിയം, ഉദ്ധച്ചം കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. ദസ്സനമണ്ഡോ പഞ്ഞിന്ദ്രിയം, അവിജ്ജാ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം.
240. Atthi maṇḍo, atthi peyyaṃ, atthi kasaṭo. Adhimokkhamaṇḍo saddhindriyaṃ, assaddhiyaṃ kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Paggahamaṇḍo vīriyindriyaṃ, kosajjaṃ kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Upaṭṭhānamaṇḍo satindriyaṃ, pamādo kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Avikkhepamaṇḍo samādhindriyaṃ, uddhaccaṃ kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Dassanamaṇḍo paññindriyaṃ, avijjā kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ.
അസ്സദ്ധിയേ അകമ്പിയമണ്ഡോ സദ്ധാബലം, അസ്സദ്ധിയം കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. കോസജ്ജേ അകമ്പിയമണ്ഡോ വീരിയബലം, കോസജ്ജം കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. പമാദേ അകമ്പിയമണ്ഡോ സതിബലം, പമാദോ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. ഉദ്ധച്ചേ അകമ്പിയമണ്ഡോ സമാധിബലം, ഉദ്ധച്ചം കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. അവിജ്ജായ അകമ്പിയമണ്ഡോ പഞ്ഞാബലം, അവിജ്ജാ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം.
Assaddhiye akampiyamaṇḍo saddhābalaṃ, assaddhiyaṃ kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Kosajje akampiyamaṇḍo vīriyabalaṃ, kosajjaṃ kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Pamāde akampiyamaṇḍo satibalaṃ, pamādo kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Uddhacce akampiyamaṇḍo samādhibalaṃ, uddhaccaṃ kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Avijjāya akampiyamaṇḍo paññābalaṃ, avijjā kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ.
ഉപട്ഠാനമണ്ഡോ സതിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, പമാദോ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. പവിചയമണ്ഡോ ധമ്മവിചയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, അവിജ്ജാ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. പഗ്ഗഹമണ്ഡോ വീരിയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, കോസജ്ജം കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. ഫരണമണ്ഡോ പീതിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, പരിളാഹോ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. ഉപസമമണ്ഡോ പസ്സദ്ധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, ദുട്ഠുല്ലം കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. അവിക്ഖേപമണ്ഡോ സമാധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, ഉദ്ധച്ചം കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. പടിസങ്ഖാനമണ്ഡോ ഉപേക്ഖാസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ, അപടിസങ്ഖാ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം.
Upaṭṭhānamaṇḍo satisambojjhaṅgo, pamādo kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Pavicayamaṇḍo dhammavicayasambojjhaṅgo, avijjā kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Paggahamaṇḍo vīriyasambojjhaṅgo, kosajjaṃ kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Pharaṇamaṇḍo pītisambojjhaṅgo, pariḷāho kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Upasamamaṇḍo passaddhisambojjhaṅgo, duṭṭhullaṃ kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Avikkhepamaṇḍo samādhisambojjhaṅgo, uddhaccaṃ kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Paṭisaṅkhānamaṇḍo upekkhāsambojjhaṅgo, apaṭisaṅkhā kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ.
ദസ്സനമണ്ഡോ സമ്മാദിട്ഠി, മിച്ഛാദിട്ഠി കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. അഭിനിരോപനമണ്ഡോ സമ്മാസങ്കപ്പോ, മിച്ഛാസങ്കപ്പോ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. പരിഗ്ഗഹമണ്ഡോ സമ്മാവാചാ, മിച്ഛാവാചാ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. സമുട്ഠാനമണ്ഡോ സമ്മാകമ്മന്തോ, മിച്ഛാകമ്മന്തോ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. വോദാനമണ്ഡോ സമ്മാആജീവോ, മിച്ഛാആജീവോ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. പഗ്ഗഹമണ്ഡോ സമ്മാവായാമോ, മിച്ഛാവായാമോ കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. ഉപട്ഠാനമണ്ഡോ സമ്മാസതി, മിച്ഛാസതി കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം. അവിക്ഖേപമണ്ഡോ സമ്മാസമാധി, മിച്ഛാസമാധി കസടോ; യോ തത്ഥ അത്ഥരസോ ധമ്മരസോ വിമുത്തിരസോ – ഇദം പേയ്യം.
Dassanamaṇḍo sammādiṭṭhi, micchādiṭṭhi kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Abhiniropanamaṇḍo sammāsaṅkappo, micchāsaṅkappo kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Pariggahamaṇḍo sammāvācā, micchāvācā kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Samuṭṭhānamaṇḍo sammākammanto, micchākammanto kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Vodānamaṇḍo sammāājīvo, micchāājīvo kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Paggahamaṇḍo sammāvāyāmo, micchāvāyāmo kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Upaṭṭhānamaṇḍo sammāsati, micchāsati kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ. Avikkhepamaṇḍo sammāsamādhi, micchāsamādhi kasaṭo; yo tattha attharaso dhammaraso vimuttiraso – idaṃ peyyaṃ.
ദസ്സനമണ്ഡോ സമ്മാദിട്ഠി… അഭിനിരോപനമണ്ഡോ സമ്മാസങ്കപ്പോ… പരിഗ്ഗഹമണ്ഡോ സമ്മാവാചാ… സമുട്ഠാനമണ്ഡോ സമ്മാകമ്മന്തോ… വോദാനമണ്ഡോ സമ്മാആജീവോ… പഗ്ഗഹമണ്ഡോ സമ്മാവായാമോ… ഉപട്ഠാനമണ്ഡോ സമ്മാസതി… അവിക്ഖേപമണ്ഡോ സമ്മാസമാധി.
Dassanamaṇḍo sammādiṭṭhi… abhiniropanamaṇḍo sammāsaṅkappo… pariggahamaṇḍo sammāvācā… samuṭṭhānamaṇḍo sammākammanto… vodānamaṇḍo sammāājīvo… paggahamaṇḍo sammāvāyāmo… upaṭṭhānamaṇḍo sammāsati… avikkhepamaṇḍo sammāsamādhi.
ഉപട്ഠാനമണ്ഡോ സതിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ… പവിചയമണ്ഡോ ധമ്മവിചയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ… പഗ്ഗഹമണ്ഡോ വീരിയസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ… ഫരണമണ്ഡോ പീതിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ… ഉപസമമണ്ഡോ പസ്സദ്ധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ… അവിക്ഖേപമണ്ഡോ സമാധിസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ… പടിസങ്ഖാനമണ്ഡോ ഉപേക്ഖാസമ്ബോജ്ഝങ്ഗോ.
Upaṭṭhānamaṇḍo satisambojjhaṅgo… pavicayamaṇḍo dhammavicayasambojjhaṅgo… paggahamaṇḍo vīriyasambojjhaṅgo… pharaṇamaṇḍo pītisambojjhaṅgo… upasamamaṇḍo passaddhisambojjhaṅgo… avikkhepamaṇḍo samādhisambojjhaṅgo… paṭisaṅkhānamaṇḍo upekkhāsambojjhaṅgo.
അസ്സദ്ധിയേ അകമ്പിയമണ്ഡോ സദ്ധാബലം… കോസജ്ജേ അകമ്പിയമണ്ഡോ വീരിയബലം… പമാദേ അകമ്പിയമണ്ഡോ സതിബലം… ഉദ്ധച്ചേ അകമ്പിയമണ്ഡോ സമാധിബലം… അവിജ്ജായ അകമ്പിയമണ്ഡോ പഞ്ഞാബലം.
Assaddhiye akampiyamaṇḍo saddhābalaṃ… kosajje akampiyamaṇḍo vīriyabalaṃ… pamāde akampiyamaṇḍo satibalaṃ… uddhacce akampiyamaṇḍo samādhibalaṃ… avijjāya akampiyamaṇḍo paññābalaṃ.
അധിമോക്ഖമണ്ഡോ സദ്ധിന്ദ്രിയം… പഗ്ഗഹമണ്ഡോ വീരിയിന്ദ്രിയം… ഉപട്ഠാനമണ്ഡോ സതിന്ദ്രിയം… അവിക്ഖേപമണ്ഡോ സമാധിന്ദ്രിയം… ദസ്സനമണ്ഡോ പഞ്ഞിന്ദ്രിയം.
Adhimokkhamaṇḍo saddhindriyaṃ… paggahamaṇḍo vīriyindriyaṃ… upaṭṭhānamaṇḍo satindriyaṃ… avikkhepamaṇḍo samādhindriyaṃ… dassanamaṇḍo paññindriyaṃ.
ആധിപതേയ്യട്ഠേന ഇന്ദ്രിയാ മണ്ഡോ, അകമ്പിയട്ഠേന ബലാ മണ്ഡോ, നിയ്യാനട്ഠേന ബോജ്ഝങ്ഗാ മണ്ഡോ, ഹേതുട്ഠേന മഗ്ഗോ മണ്ഡോ, ഉപട്ഠാനട്ഠേന സതിപട്ഠാനാ മണ്ഡോ, പദഹനട്ഠേന സമ്മപ്പധാനാ മണ്ഡോ, ഇജ്ഝനട്ഠേന ഇദ്ധിപാദാ മണ്ഡോ, തഥട്ഠേന സച്ചാ മണ്ഡോ, അവിക്ഖേപട്ഠേന സമഥോ മണ്ഡോ, അനുപസ്സനട്ഠേന വിപസ്സനാ മണ്ഡോ, ഏകരസട്ഠേന സമഥവിപസ്സനാ മണ്ഡോ, അനതിവത്തനട്ഠേന യുഗനദ്ധാ മണ്ഡോ, സംവരട്ഠേന സീലവിസുദ്ധി മണ്ഡോ, അവിക്ഖേപട്ഠേന ചിത്തവിസുദ്ധി മണ്ഡോ, ദസ്സനട്ഠേന ദിട്ഠിവിസുദ്ധി മണ്ഡോ, മുത്തട്ഠേന വിമോക്ഖോ മണ്ഡോ, പടിവേധട്ഠേന വിജ്ജാ മണ്ഡോ, പരിച്ചാഗട്ഠേന വിമുത്തി മണ്ഡോ, സമുച്ഛേദട്ഠേന ഖയേ ഞാണം മണ്ഡോ, പടിപ്പസ്സദ്ധട്ഠേന അനുപ്പാദേ ഞാണം മണ്ഡോ, ഛന്ദോ മൂലട്ഠേന മണ്ഡോ, മനസികാരോ സമുട്ഠാനട്ഠേന മണ്ഡോ, ഫസ്സോ സമോധാനട്ഠേന മണ്ഡോ, വേദനാ സമോസരണട്ഠേന മണ്ഡോ, സമാധി പമുഖട്ഠേന മണ്ഡോ, സതി ആധിപതേയ്യട്ഠേന മണ്ഡോ, പഞ്ഞാ തതുത്തരട്ഠേന മണ്ഡോ, വിമുത്തി സാരട്ഠേന മണ്ഡോ, അമതോഗധം നിബ്ബാനം പരിയോസാനട്ഠേന മണ്ഡോതി.
Ādhipateyyaṭṭhena indriyā maṇḍo, akampiyaṭṭhena balā maṇḍo, niyyānaṭṭhena bojjhaṅgā maṇḍo, hetuṭṭhena maggo maṇḍo, upaṭṭhānaṭṭhena satipaṭṭhānā maṇḍo, padahanaṭṭhena sammappadhānā maṇḍo, ijjhanaṭṭhena iddhipādā maṇḍo, tathaṭṭhena saccā maṇḍo, avikkhepaṭṭhena samatho maṇḍo, anupassanaṭṭhena vipassanā maṇḍo, ekarasaṭṭhena samathavipassanā maṇḍo, anativattanaṭṭhena yuganaddhā maṇḍo, saṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi maṇḍo, avikkhepaṭṭhena cittavisuddhi maṇḍo, dassanaṭṭhena diṭṭhivisuddhi maṇḍo, muttaṭṭhena vimokkho maṇḍo, paṭivedhaṭṭhena vijjā maṇḍo, pariccāgaṭṭhena vimutti maṇḍo, samucchedaṭṭhena khaye ñāṇaṃ maṇḍo, paṭippassaddhaṭṭhena anuppāde ñāṇaṃ maṇḍo, chando mūlaṭṭhena maṇḍo, manasikāro samuṭṭhānaṭṭhena maṇḍo, phasso samodhānaṭṭhena maṇḍo, vedanā samosaraṇaṭṭhena maṇḍo, samādhi pamukhaṭṭhena maṇḍo, sati ādhipateyyaṭṭhena maṇḍo, paññā tatuttaraṭṭhena maṇḍo, vimutti sāraṭṭhena maṇḍo, amatogadhaṃ nibbānaṃ pariyosānaṭṭhena maṇḍoti.
ചതുത്ഥഭാണവാരോ.
Catutthabhāṇavāro.
മണ്ഡപേയ്യകഥാ നിട്ഠിതാ.
Maṇḍapeyyakathā niṭṭhitā.
മഹാവഗ്ഗോ പഠമോ.
Mahāvaggo paṭhamo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
ഞാണദിട്ഠീ ച അസ്സാസാ, ഇന്ദ്രിയം വിമോക്ഖപഞ്ചമാ;
Ñāṇadiṭṭhī ca assāsā, indriyaṃ vimokkhapañcamā;
ഗതികമ്മവിപല്ലാസാ, മഗ്ഗോ മണ്ഡേന തേ ദസാതി.
Gatikammavipallāsā, maggo maṇḍena te dasāti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / പടിസമ്ഭിദാമഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / മണ്ഡപേയ്യകഥാവണ്ണനാ • Maṇḍapeyyakathāvaṇṇanā