| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / விமானவத்து²-அட்ட²கதா² • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
2. புரிஸவிமானங்
2. Purisavimānaṃ
5. மஹாரத²வக்³கோ³
5. Mahārathavaggo
1. மண்டூ³கதே³வபுத்தவிமானவண்ணனா
1. Maṇḍūkadevaputtavimānavaṇṇanā
மஹாரத²வக்³கே³ கோ மே வந்த³தி பாதா³னீதி மண்டூ³கதே³வபுத்தவிமானங். தஸ்ஸ கா உப்பத்தி? ப⁴க³வா சம்பாயங் விஹரதி க³க்³க³ராய பொக்க²ரணியா தீரே. ஸோ பச்சூஸவேலாயங் பு³த்³தா⁴சிண்ணங் மஹாகருணாஸமாபத்திங் ஸமாபஜ்ஜித்வா ததோ வுட்டா²ய வேனெய்யப³ந்த⁴வே ஸத்தே வோலோகெந்தோ அத்³த³ஸ ‘‘அஜ்ஜ மயி ஸாயன்ஹஸமயே த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தே ஏகோ மண்டூ³கோ மம ஸரே நிமித்தங் க³ண்ஹந்தோ பரூபக்கமேன மரித்வா தே³வலோகே நிப்³ப³த்தித்வா மஹதா தே³வபரிவாரேன மஹாஜனஸ்ஸ பஸ்ஸந்தஸ்ஸேவ ஆக³மிஸ்ஸதி, தத்த² ப³ஹூனங் த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி தி³ஸ்வா புப்³ப³ண்ஹஸமயங் நிவாஸெத்வா பத்தசீவரமாதா³ய மஹதா பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ன ஸத்³தி⁴ங் சம்பானக³ரங் பிண்டா³ய பவிஸித்வா, பி⁴க்கூ²னங் ஸுலப⁴பிண்ட³பாதங் கத்வா கதப⁴த்தகிச்சோ விஹாரங் பவிஸித்வா பி⁴க்கூ²ஸு வத்தங் த³ஸ்ஸெத்வா, அத்தனோ அத்தனோ தி³வாட்டா²னங் க³தேஸு க³ந்த⁴குடிங் பவிஸித்வா ப²லஸமாபத்திஸுகே²ன தி³வஸபா⁴க³ங் கே²பெத்வா, ஸாயன்ஹஸமயே சதூஸு பரிஸாஸு ஸன்னிபதிதாஸு ஸுரபி⁴க³ந்த⁴குடிதோ நிக்க²மித்வா தங்க²ணானுரூபேன பாடிஹாரியேன பொக்க²ரணிதீரே த⁴ம்மஸபா⁴மண்ட³பங் பவிஸித்வா அலங்கதவரபு³த்³தா⁴ஸனே நிஸின்னோ மனோஸிலாதலே ஸீஹனாத³ங் நத³ந்தோ அச²ம்பீ⁴தகேஸரஸீஹோ விய அட்ட²ங்க³ஸமன்னாக³தங் ப்³ரஹ்மஸ்ஸரங் நிச்சா²ரெந்தோ அசிந்தெய்யேன பு³த்³தா⁴னுபா⁴வேன அனுபமாய பு³த்³த⁴லீலாய த⁴ம்மங் தே³ஸேதுங் ஆரபி⁴.
Mahārathavagge ko me vandati pādānīti maṇḍūkadevaputtavimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre. So paccūsavelāyaṃ buddhāciṇṇaṃ mahākaruṇāsamāpattiṃ samāpajjitvā tato vuṭṭhāya veneyyabandhave satte volokento addasa ‘‘ajja mayi sāyanhasamaye dhammaṃ desente eko maṇḍūko mama sare nimittaṃ gaṇhanto parūpakkamena maritvā devaloke nibbattitvā mahatā devaparivārena mahājanassa passantasseva āgamissati, tattha bahūnaṃ dhammābhisamayo bhavissatī’’ti disvā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ campānagaraṃ piṇḍāya pavisitvā, bhikkhūnaṃ sulabhapiṇḍapātaṃ katvā katabhattakicco vihāraṃ pavisitvā bhikkhūsu vattaṃ dassetvā, attano attano divāṭṭhānaṃ gatesu gandhakuṭiṃ pavisitvā phalasamāpattisukhena divasabhāgaṃ khepetvā, sāyanhasamaye catūsu parisāsu sannipatitāsu surabhigandhakuṭito nikkhamitvā taṅkhaṇānurūpena pāṭihāriyena pokkharaṇitīre dhammasabhāmaṇḍapaṃ pavisitvā alaṅkatavarabuddhāsane nisinno manosilātale sīhanādaṃ nadanto achambhītakesarasīho viya aṭṭhaṅgasamannāgataṃ brahmassaraṃ nicchārento acinteyyena buddhānubhāvena anupamāya buddhalīlāya dhammaṃ desetuṃ ārabhi.
தஸ்மிஞ்ச க²ணே ஏகோ மண்டூ³கோ பொக்க²ரணிதோ ஆக³ந்த்வா ‘‘த⁴ம்மோ ஏஸோ வுச்சதீ’’தி த⁴ம்மஸஞ்ஞாய ஸரே நிமித்தங் க³ண்ஹந்தோ பரிஸபரியந்தே நிபஜ்ஜி. அதே²கோ வச்ச²பாலோ தங் பதே³ஸங் ஆக³தோ ஸத்தா²ரங் த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தங் பரிஸஞ்ச பரமேன உபஸமேன த⁴ம்மங் ஸுணந்தங் தி³ஸ்வா தக்³க³தமானஸோ த³ண்ட³மோலுப்³ப⁴ திட்ட²ந்தோ மண்டூ³கங் அனோலோகெத்வா தஸ்ஸ ஸீஸே ஸன்னிரும்பி⁴த்வா அட்டா²ஸி. ஸோ த⁴ம்மஸஞ்ஞாய பஸன்னசித்தோ தாவதே³வ காலங் கத்வா தாவதிங்ஸப⁴வனே த்³வாத³ஸயோஜனிகே கனகவிமானே நிப்³ப³த்தித்வா ஸுத்தப்பபு³த்³தோ⁴ விய தத்த² அச்ச²ராஸங்க⁴பரிவுதங் அத்தானங் தி³ஸ்வா ‘‘குதோ நு கோ² இத⁴ அஹங் நிப்³ப³த்தோ’’தி ஆவஜ்ஜெந்தோ புரிமஜாதிங் தி³ஸ்வா ‘‘அஹம்பி நாம இத⁴ உப்பஜ்ஜிங், ஈதி³ஸஞ்ச ஸம்பத்திங் படிலபி⁴ங், கிங் நு கோ² கம்மங் அகாஸி’’ந்தி உபதா⁴ரெந்தோ அஞ்ஞங் ந அத்³த³ஸ அஞ்ஞத்ர ப⁴க³வதோ ஸரே நிமித்தக்³கா³ஹா. ஸோ தாவதே³வ ஸஹ விமானேன ஆக³ந்த்வா விமானதோ ஓதரித்வா, மஹாஜனஸ்ஸ பஸ்ஸந்தஸ்ஸேவ மஹதா பரிவாரேன மஹந்தேன தி³ப்³பா³னுபா⁴வேன உபஸங்கமித்வா, ப⁴க³வதோ பாதே³ ஸிரஸா வந்தி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ய்ஹ நமஸ்ஸமானோ அட்டா²ஸி. அத² நங் ப⁴க³வா ஜானந்தோவ மஹாஜனஸ்ஸ கம்மப²லங் பு³த்³தா⁴னுபா⁴வஞ்ச பச்சக்க²ங் காதுங் –
Tasmiñca khaṇe eko maṇḍūko pokkharaṇito āgantvā ‘‘dhammo eso vuccatī’’ti dhammasaññāya sare nimittaṃ gaṇhanto parisapariyante nipajji. Atheko vacchapālo taṃ padesaṃ āgato satthāraṃ dhammaṃ desentaṃ parisañca paramena upasamena dhammaṃ suṇantaṃ disvā taggatamānaso daṇḍamolubbha tiṭṭhanto maṇḍūkaṃ anoloketvā tassa sīse sannirumbhitvā aṭṭhāsi. So dhammasaññāya pasannacitto tāvadeva kālaṃ katvā tāvatiṃsabhavane dvādasayojanike kanakavimāne nibbattitvā suttappabuddho viya tattha accharāsaṅghaparivutaṃ attānaṃ disvā ‘‘kuto nu kho idha ahaṃ nibbatto’’ti āvajjento purimajātiṃ disvā ‘‘ahampi nāma idha uppajjiṃ, īdisañca sampattiṃ paṭilabhiṃ, kiṃ nu kho kammaṃ akāsi’’nti upadhārento aññaṃ na addasa aññatra bhagavato sare nimittaggāhā. So tāvadeva saha vimānena āgantvā vimānato otaritvā, mahājanassa passantasseva mahatā parivārena mahantena dibbānubhāvena upasaṅkamitvā, bhagavato pāde sirasā vanditvā añjaliṃ paggayha namassamāno aṭṭhāsi. Atha naṃ bhagavā jānantova mahājanassa kammaphalaṃ buddhānubhāvañca paccakkhaṃ kātuṃ –
857.
857.
‘‘கோ மே வந்த³தி பாதா³னி, இத்³தி⁴யா யஸஸா ஜலங்;
‘‘Ko me vandati pādāni, iddhiyā yasasā jalaṃ;
அபி⁴க்கந்தேன வண்ணேன, ஸப்³பா³ ஓபா⁴ஸயங் தி³ஸா’’தி. –
Abhikkantena vaṇṇena, sabbā obhāsayaṃ disā’’ti. –
புச்சி². தத்த² கோதி தே³வனாக³யக்க²மனுஸ்ஸாதீ³ஸு கோ, கதமோதி அத்தோ². மேதி மம. பாதா³னீதி பாதே³. இத்³தி⁴யாதி இமாய ஈதி³ஸாய தே³வித்³தி⁴யா. யஸஸாதி இமினா ஈதி³ஸேன பரிவாரேன பரிச்சே²தே³ன ச. ஜலந்தி விஜ்ஜோதமானோ. அபி⁴க்கந்தேனாதி அதிவிய கந்தேன கமனீயேன ஸுந்த³ரேன. வண்ணேனாதி ச²விவண்ணேன, ஸரீரவண்ணனிபா⁴யாதி அத்தோ².
Pucchi. Tattha koti devanāgayakkhamanussādīsu ko, katamoti attho. Meti mama. Pādānīti pāde. Iddhiyāti imāya īdisāya deviddhiyā. Yasasāti iminā īdisena parivārena paricchedena ca. Jalanti vijjotamāno. Abhikkantenāti ativiya kantena kamanīyena sundarena. Vaṇṇenāti chavivaṇṇena, sarīravaṇṇanibhāyāti attho.
அத² தே³வபுத்தோ அத்தனோ புரிமஜாதிஆதி³ங் ஆவி கரொந்தோ இமாஹி கா³தா²ஹி ப்³யாகாஸி –
Atha devaputto attano purimajātiādiṃ āvi karonto imāhi gāthāhi byākāsi –
858.
858.
‘‘மண்டூ³கோஹங் புரே ஆஸிங், உத³கே வாரிகோ³சரோ;
‘‘Maṇḍūkohaṃ pure āsiṃ, udake vārigocaro;
தவ த⁴ம்மங் ஸுணந்தஸ்ஸ, அவதீ⁴ வச்ச²பாலகோ.
Tava dhammaṃ suṇantassa, avadhī vacchapālako.
859.
859.
‘‘முஹுத்தங் சித்தபஸாத³ஸ்ஸ, இத்³தி⁴ங் பஸ்ஸ யஸஞ்ச மே;
‘‘Muhuttaṃ cittapasādassa, iddhiṃ passa yasañca me;
ஆனுபா⁴வஞ்ச மே பஸ்ஸ, வண்ணங் பஸ்ஸ ஜுதிஞ்ச மே.
Ānubhāvañca me passa, vaṇṇaṃ passa jutiñca me.
860.
860.
‘‘யே ச தே தீ³க⁴மத்³தா⁴னங், த⁴ம்மங் அஸ்ஸோஸுங் கோ³தம;
‘‘Ye ca te dīghamaddhānaṃ, dhammaṃ assosuṃ gotama;
பத்தா தே அசலட்டா²னங், யத்த² க³ந்த்வா ந ஸோசரே’’தி.
Pattā te acalaṭṭhānaṃ, yattha gantvā na socare’’ti.
858. தத்த² புரேதி புரிமஜாதியங். உத³கேதி இத³ங் ததா³ அத்தனோ உப்பத்திட்டா²னத³ஸ்ஸனங். உத³கே மண்டூ³கோதி ஏதேன உத்³து⁴மாயிகாதி³கஸ்ஸ த²லே மண்டூ³கஸ்ஸ நிவத்தனங் கதங் ஹோதி. கா³வோ சரந்தி எத்தா²தி கோ³சரோ, கோ³சரோ வியாதி கோ³சரோ, கா⁴ஸேஸனட்டா²னங். வாரி உத³கங் கோ³சரோ ஏதஸ்ஸாதி வாரிகோ³சரோ . உத³கசாரீபி ஹி கோசி கச்ச²பாதி³ அவாரிகோ³சரோபி ஹோதீதி ‘‘வாரிகோ³சரோ’’தி விஸேஸெத்வா வுத்தங். தவ த⁴ம்மங் ஸுணந்தஸ்ஸாதி ப்³ரஹ்மஸ்ஸரேன கரவீகருதமஞ்ஜுனா தே³ஸெந்தஸ்ஸ தவ த⁴ம்மங் ‘‘த⁴ம்மோ ஏஸோ வுச்சதீ’’தி ஸரே நிமித்தக்³கா³ஹவஸேன ஸுணந்தஸ்ஸ, அனாத³ரே சேதங் ஸாமிவசனங் வேதி³தப்³ப³ங். அவதீ⁴ வச்ச²பாலகோதி வச்சே² ரக்க²ந்தோ கோ³பாலதா³ரகோ மம ஸமீபங் ஆக³ந்த்வா த³ண்ட³மோலுப்³பி⁴த்வா திட்ட²ந்தோ மம ஸீஸே த³ண்ட³ங் ஸன்னிரும்பி⁴த்வா மங் மாரேஸி.
858. Tattha pureti purimajātiyaṃ. Udaketi idaṃ tadā attano uppattiṭṭhānadassanaṃ. Udake maṇḍūkoti etena uddhumāyikādikassa thale maṇḍūkassa nivattanaṃ kataṃ hoti. Gāvo caranti etthāti gocaro, gocaro viyāti gocaro, ghāsesanaṭṭhānaṃ. Vāri udakaṃ gocaro etassāti vārigocaro. Udakacārīpi hi koci kacchapādi avārigocaropi hotīti ‘‘vārigocaro’’ti visesetvā vuttaṃ. Tava dhammaṃ suṇantassāti brahmassarena karavīkarutamañjunā desentassa tava dhammaṃ ‘‘dhammo eso vuccatī’’ti sare nimittaggāhavasena suṇantassa, anādare cetaṃ sāmivacanaṃ veditabbaṃ. Avadhī vacchapālakoti vacche rakkhanto gopāladārako mama samīpaṃ āgantvā daṇḍamolubbhitvā tiṭṭhanto mama sīse daṇḍaṃ sannirumbhitvā maṃ māresi.
859. முஹுத்தங் சித்தபஸாத³ஸ்ஸாதி தவ த⁴ம்மே முஹுத்தமத்தங் உப்பன்னஸ்ஸ சித்தபஸாத³ஸ்ஸ ஹேதுபூ⁴தஸ்ஸ இத்³தி⁴ந்தி ஸமித்³தி⁴ங், தி³ப்³ப³விபூ⁴திந்தி அத்தோ². யஸந்தி பரிவாரங். ஆனுபா⁴வந்தி காமவண்ணிதாதி³தி³ப்³பா³னுபா⁴வங். வண்ணந்தி ஸரீரவண்ணஸம்பத்திங். ஜுதிந்தி த்³வாத³ஸயோஜனானி ப²ரணஸமத்த²ங் பபா⁴விஸேஸங்.
859.Muhuttaṃ cittapasādassāti tava dhamme muhuttamattaṃ uppannassa cittapasādassa hetubhūtassa iddhinti samiddhiṃ, dibbavibhūtinti attho. Yasanti parivāraṃ. Ānubhāvanti kāmavaṇṇitādidibbānubhāvaṃ. Vaṇṇanti sarīravaṇṇasampattiṃ. Jutinti dvādasayojanāni pharaṇasamatthaṃ pabhāvisesaṃ.
860. யேதி யே ஸத்தா. ச-ஸத்³தோ³ ப்³யதிரேகே. தேதி தவ. தீ³க⁴மத்³தா⁴னந்தி ப³ஹுவேலங். அஸ்ஸோஸுந்தி ஸுணிங்ஸு. கோ³தமாதி ப⁴க³வந்தங் கொ³த்தேன ஆலபதி. அசலட்டா²னந்தி நிப்³பா³னங். அயஞ்ஹெத்த² அத்தோ² – கோ³தம ப⁴க³வா அஹங் விய இத்தரமேவ காலங் அஸுணித்வா யே பன கதபுஞ்ஞா சிரங் காலங் தவ த⁴ம்மங் அஸ்ஸோஸுங் ஸோதுங் லபி⁴ங்ஸு, தே தீ³க⁴ரத்தங் ஸங்ஸாரப்³யஸனாபி⁴பூ⁴தா இமே ஸத்தா யத்த² க³ந்த்வா ந ஸோசெய்யுங், தங் அஸோகங் ஸஸ்ஸதபா⁴வேன அசலங் ஸந்திபத³ங் பத்தா ஏவ, ந தேஸங் தஸ்ஸ பத்தியா அந்தராயோதி.
860.Yeti ye sattā. Ca-saddo byatireke. Teti tava. Dīghamaddhānanti bahuvelaṃ. Assosunti suṇiṃsu. Gotamāti bhagavantaṃ gottena ālapati. Acalaṭṭhānanti nibbānaṃ. Ayañhettha attho – gotama bhagavā ahaṃ viya ittarameva kālaṃ asuṇitvā ye pana katapuññā ciraṃ kālaṃ tava dhammaṃ assosuṃ sotuṃ labhiṃsu, te dīgharattaṃ saṃsārabyasanābhibhūtā ime sattā yattha gantvā na soceyyuṃ, taṃ asokaṃ sassatabhāvena acalaṃ santipadaṃ pattā eva, na tesaṃ tassa pattiyā antarāyoti.
அத²ஸ்ஸ ப⁴க³வா ஸம்பத்தபரிஸாய ச உபனிஸ்ஸயஸம்பத்திங் ஓலோகெத்வா வித்தா²ரேன த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே ஸோ தே³வபுத்தோ ஸோதாபத்திப²லே பதிட்ட²ஹி, சதுராஸீதியா பாணஸஹஸ்ஸானங் த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ அஹோஸி. தே³வபுத்தோ ப⁴க³வந்தங் வந்தி³த்வா திக்க²த்துங் பத³க்கி²ணங் கத்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ச அஞ்ஜலிங் கத்வா ஸஹ பரிவாரேன தே³வலோகமேவ க³தோதி.
Athassa bhagavā sampattaparisāya ca upanissayasampattiṃ oloketvā vitthārena dhammaṃ desesi. Desanāpariyosāne so devaputto sotāpattiphale patiṭṭhahi, caturāsītiyā pāṇasahassānaṃ dhammābhisamayo ahosi. Devaputto bhagavantaṃ vanditvā tikkhattuṃ padakkhiṇaṃ katvā bhikkhusaṅghassa ca añjaliṃ katvā saha parivārena devalokameva gatoti.
மண்டூ³கதே³வபுத்தவிமானவண்ணனா நிட்டி²தா.
Maṇḍūkadevaputtavimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / விமானவத்து²பாளி • Vimānavatthupāḷi / 1. மண்டூ³கதே³வபுத்தவிமானவத்து² • 1. Maṇḍūkadevaputtavimānavatthu
