Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဗုဒ္ဓဝံသပာဠိ • Buddhavaṃsapāḷi |
၅. မင္ဂလဗုဒ္ဓဝံသော
5. Maṅgalabuddhavaṃso
၁.
1.
ကောဏ္ဍညသ္သ အပရေန၊ မင္ဂလော နာမ နာယကော။
Koṇḍaññassa aparena, maṅgalo nāma nāyako;
တမံ လောကေ နိဟန္တ္ဝာန၊ ဓမ္မောက္ကမဘိဓာရယိ။
Tamaṃ loke nihantvāna, dhammokkamabhidhārayi.
၂.
2.
အတုလာသိ ပဘာ တသ္သ၊ ဇိနေဟညေဟိ ဥတ္တရိံ။
Atulāsi pabhā tassa, jinehaññehi uttariṃ;
စန္ဒသူရိယပဘံ ဟန္တ္ဝာ၊ ဒသသဟသ္သီ ဝိရောစတိ။
Candasūriyapabhaṃ hantvā, dasasahassī virocati.
၃.
3.
သောပိ ဗုဒ္ဓော ပကာသေသိ၊ စတုရော သစ္စဝရုတ္တမေ။
Sopi buddho pakāsesi, caturo saccavaruttame;
တေ တေ သစ္စရသံ ပီတ္ဝာ၊ ဝိနောဒေန္တိ မဟာတမံ။
Te te saccarasaṃ pītvā, vinodenti mahātamaṃ.
၄.
4.
ပတ္ဝာန ဗောဓိမတုလံ၊ ပဌမေ ဓမ္မဒေသနေ။
Patvāna bodhimatulaṃ, paṭhame dhammadesane;
ကောဋိသတသဟသ္သာနံ၊ ဓမ္မာဘိသမယော အဟု။
Koṭisatasahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu.
၅.
5.
သုရိန္ဒဒေဝဘဝနေ ၊ ဗုဒ္ဓော ဓမ္မမဒေသယိ။
Surindadevabhavane , buddho dhammamadesayi;
၆.
6.
ယဒာ သုနန္ဒော စက္ကဝတ္တီ၊ သမ္ဗုဒ္ဓံ ဥပသင္ကမိ။
Yadā sunando cakkavattī, sambuddhaṃ upasaṅkami;
တဒာ အာဟနိ သမ္ဗုဒ္ဓော၊ ဓမ္မဘေရိံ ဝရုတ္တမံ။
Tadā āhani sambuddho, dhammabheriṃ varuttamaṃ.
၇.
7.
သုနန္ဒသ္သာနုစရာ ဇနတာ၊ တဒာသုံ နဝုတိကောဋိယော။
Sunandassānucarā janatā, tadāsuṃ navutikoṭiyo;
သဗ္ဗေပိ တေ နိရဝသေသာ၊ အဟေသုံ ဧဟိ ဘိက္ခုကာ။
Sabbepi te niravasesā, ahesuṃ ehi bhikkhukā.
၈.
8.
သန္နိပာတာ တယော အာသုံ၊ မင္ဂလသ္သ မဟေသိနော။
Sannipātā tayo āsuṃ, maṅgalassa mahesino;
ကောဋိသတသဟသ္သာနံ၊ ပဌမော အာသိ သမာဂမော။
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo.
၉.
9.
ဒုတိယော ကောဋိသတသဟသ္သာနံ၊ တတိယော နဝုတိကောဋိနံ။
Dutiyo koṭisatasahassānaṃ, tatiyo navutikoṭinaṃ;
ခီဏာသဝာနံ ဝိမလာနံ၊ တဒာ အာသိ သမာဂမော။
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, tadā āsi samāgamo.
၁၀.
10.
အဟံ တေန သမယေန၊ သုရုစီ နာမ ဗ္ရာဟ္မဏော။
Ahaṃ tena samayena, surucī nāma brāhmaṇo;
အဇ္ဈာယကော မန္တဓရော၊ တိဏ္ဏံ ဝေဒာန ပာရဂူ။
Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū.
၁၁.
11.
တမဟံ ဥပသင္ကမ္မ၊ သရဏံ ဂန္တ္ဝာန သတ္ထုနော။
Tamahaṃ upasaṅkamma, saraṇaṃ gantvāna satthuno;
သမ္ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ သင္ဃံ၊ ဂန္ဓမာလေန ပူဇယိံ။
Sambuddhappamukhaṃ saṅghaṃ, gandhamālena pūjayiṃ;
ပူဇေတ္ဝာ ဂန္ဓမာလေန၊ ဂဝပာနေန တပ္ပယိံ။
Pūjetvā gandhamālena, gavapānena tappayiṃ.
၁၂.
12.
သောပိ မံ ဗုဒ္ဓော ဗ္ယာကာသိ၊ မင္ဂလော ဒ္ဝိပဒုတ္တမော။
Sopi maṃ buddho byākāsi, maṅgalo dvipaduttamo;
‘‘အပရိမေယ္ယိတော ကပ္ပေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓော ဘဝိသ္သတိ။
‘‘Aparimeyyito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
၁၃.
13.
‘‘ပဓာနံ ပဒဟိတ္ဝာန။ပေ.။ ဟေသ္သာမ သမ္မုခာ ဣမံ’’။
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
၁၄.
14.
တသ္သာပိ ဝစနံ သုတ္ဝာ၊ ဘိယ္ယော စိတ္တံ ပသာဒယိံ။
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ဥတ္တရိံ ဝတမဓိဋ္ဌာသိံ၊ ဒသ ပာရမိပူရိယာ။
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasa pāramipūriyā.
၁၅.
15.
တဒာ ပီတိမနုဗ္ရူဟန္တော၊ သမ္ဗောဓိဝရပတ္တိယာ။
Tadā pītimanubrūhanto, sambodhivarapattiyā;
ဗုဒ္ဓေ ဒတ္ဝာန မံ ဂေဟံ၊ ပဗ္ဗဇိံ တသ္သ သန္တိကေ။
Buddhe datvāna maṃ gehaṃ, pabbajiṃ tassa santike.
၁၆.
16.
သုတ္တန္တံ ဝိနယဉ္စာပိ၊ နဝင္ဂံ သတ္ထုသာသနံ။
Suttantaṃ vinayañcāpi, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ;
သဗ္ဗံ ပရိယာပုဏိတ္ဝာ၊ သောဘယိံ ဇိနသာသနံ။
Sabbaṃ pariyāpuṇitvā, sobhayiṃ jinasāsanaṃ.
၁၇.
17.
တတ္ထပ္ပမတ္တော ဝိဟရန္တော၊ ဗ္ရဟ္မံ ဘာဝေတ္ဝ ဘာဝနံ။
Tatthappamatto viharanto, brahmaṃ bhāvetva bhāvanaṃ;
အဘိညာပာရမိံ ဂန္တ္ဝာ၊ ဗ္ရဟ္မလောကမဂစ္ဆဟံ။
Abhiññāpāramiṃ gantvā, brahmalokamagacchahaṃ.
၁၈.
18.
ဥတ္တရံ နာမ နဂရံ၊ ဥတ္တရော နာမ ခတ္တိယော။
Uttaraṃ nāma nagaraṃ, uttaro nāma khattiyo;
ဥတ္တရာ နာမ ဇနိကာ၊ မင္ဂလသ္သ မဟေသိနော။
Uttarā nāma janikā, maṅgalassa mahesino.
၁၉.
19.
နဝဝသ္သသဟသ္သာနိ ၊ အဂာရံ အဇ္ဈ သော ဝသိ။
Navavassasahassāni , agāraṃ ajjha so vasi;
ယသဝာ သုစိမာ သိရီမာ၊ တယော ပာသာဒမုတ္တမာ။
Yasavā sucimā sirīmā, tayo pāsādamuttamā.
၂၀.
20.
သမတိံသသဟသ္သာနိ၊ နာရိယော သမလင္ကတာ။
Samatiṃsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
ယသဝတီ နာမ နာရီ၊ သီဝလော နာမ အတ္ရဇော။
Yasavatī nāma nārī, sīvalo nāma atrajo.
၂၁.
21.
နိမိတ္တေ စတုရော ဒိသ္ဝာ၊ အသ္သယာနေန နိက္ခမိ။
Nimitte caturo disvā, assayānena nikkhami;
အနူနအဋ္ဌမာသာနိ၊ ပဓာနံ ပဒဟီ ဇိနော။
Anūnaaṭṭhamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
၂၂.
22.
ဗ္ရဟ္မုနာ ယာစိတော သန္တော၊ မင္ဂလော နာမ နာယကော။
Brahmunā yācito santo, maṅgalo nāma nāyako;
ဝတ္တိ စက္ကံ မဟာဝီရော၊ ဝနေ သိရီဝရုတ္တမေ။
Vatti cakkaṃ mahāvīro, vane sirīvaruttame.
၂၃.
23.
သုဒေဝော ဓမ္မသေနော စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝကာ။
Sudevo dhammaseno ca, ahesuṃ aggasāvakā;
ပာလိတော နာမုပဋ္ဌာကော၊ မင္ဂလသ္သ မဟေသိနော။
Pālito nāmupaṭṭhāko, maṅgalassa mahesino.
၂၄.
24.
သီဝလာ စ အသောကာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝိကာ။
Sīvalā ca asokā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
ဗောဓိ တသ္သ ဘဂဝတော၊ နာဂရုက္ခောတိ ဝုစ္စတိ။
Bodhi tassa bhagavato, nāgarukkhoti vuccati.
၂၅.
25.
နန္ဒော စေဝ ဝိသာခော စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂုပဋ္ဌကာ။
Nando ceva visākho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
အနုလာ စေဝ သုတနာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂုပဋ္ဌိကာ။
Anulā ceva sutanā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
၂၆.
26.
အဋ္ဌာသီတိ ရတနာနိ၊ အစ္စုဂ္ဂတော မဟာမုနိ။
Aṭṭhāsīti ratanāni, accuggato mahāmuni;
တတော နိဒ္ဓာဝတီ ရံသီ၊ အနေကသတသဟသ္သိယော။
Tato niddhāvatī raṃsī, anekasatasahassiyo.
၂၇.
27.
နဝုတိဝသ္သသဟသ္သာနိ၊ အာယု ဝိဇ္ဇတိ တာဝဒေ။
Navutivassasahassāni, āyu vijjati tāvade;
တာဝတာ တိဋ္ဌမာနော သော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
၂၈.
28.
ယထာပိ သာဂရေ ဦမီ၊ န သက္ကာ တာ ဂဏေတုယေ။
Yathāpi sāgare ūmī, na sakkā tā gaṇetuye;
တထေဝ သာဝကာ တသ္သ၊ န သက္ကာ တေ ဂဏေတုယေ။
Tatheva sāvakā tassa, na sakkā te gaṇetuye.
၂၉.
29.
ယာဝ အဋ္ဌာသိ သမ္ဗုဒ္ဓော၊ မင္ဂလော လောကနာယကော။
Yāva aṭṭhāsi sambuddho, maṅgalo lokanāyako;
၃၀.
30.
ဓမ္မောက္ကံ ဓာရယိတ္ဝာန၊ သန္တာရေတ္ဝာ မဟာဇနံ။
Dhammokkaṃ dhārayitvāna, santāretvā mahājanaṃ;
ဇလိတ္ဝာ ဓူမကေတူဝ၊ နိဗ္ဗုတော သော မဟာယသော။
Jalitvā dhūmaketūva, nibbuto so mahāyaso.
၃၁.
31.
သင္ခာရာနံ သဘာဝတ္ထံ၊ ဒသ္သယိတ္ဝာ သဒေဝကေ။
Saṅkhārānaṃ sabhāvatthaṃ, dassayitvā sadevake;
ဇလိတ္ဝာ အဂ္ဂိက္ခန္ဓောဝ၊ သူရိယော အတ္ထင္ဂတော ယထာ။
Jalitvā aggikkhandhova, sūriyo atthaṅgato yathā.
၃၂.
32.
ဥယ္ယာနေ ဝသ္သရေ နာမ၊ ဗုဒ္ဓော နိဗ္ဗာယိ မင္ဂလော။
Uyyāne vassare nāma, buddho nibbāyi maṅgalo;
တတ္ထေဝသ္သ ဇိနထူပော၊ တိံသယောဇနမုဂ္ဂတောတိ။
Tatthevassa jinathūpo, tiṃsayojanamuggatoti.
မင္ဂလသ္သ ဘဂဝတော ဝံသော တတိယော။
Maṅgalassa bhagavato vaṃso tatiyo.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဗုဒ္ဓဝံသ-အဋ္ဌကထာ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ၅. မင္ဂလဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ • 5. Maṅgalabuddhavaṃsavaṇṇanā