Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ബുദ്ധവംസപാളി • Buddhavaṃsapāḷi |
൫. മങ്ഗലബുദ്ധവംസോ
5. Maṅgalabuddhavaṃso
൧.
1.
കോണ്ഡഞ്ഞസ്സ അപരേന, മങ്ഗലോ നാമ നായകോ;
Koṇḍaññassa aparena, maṅgalo nāma nāyako;
തമം ലോകേ നിഹന്ത്വാന, ധമ്മോക്കമഭിധാരയി.
Tamaṃ loke nihantvāna, dhammokkamabhidhārayi.
൨.
2.
അതുലാസി പഭാ തസ്സ, ജിനേഹഞ്ഞേഹി ഉത്തരിം;
Atulāsi pabhā tassa, jinehaññehi uttariṃ;
ചന്ദസൂരിയപഭം ഹന്ത്വാ, ദസസഹസ്സീ വിരോചതി.
Candasūriyapabhaṃ hantvā, dasasahassī virocati.
൩.
3.
സോപി ബുദ്ധോ പകാസേസി, ചതുരോ സച്ചവരുത്തമേ;
Sopi buddho pakāsesi, caturo saccavaruttame;
തേ തേ സച്ചരസം പീത്വാ, വിനോദേന്തി മഹാതമം.
Te te saccarasaṃ pītvā, vinodenti mahātamaṃ.
൪.
4.
പത്വാന ബോധിമതുലം, പഠമേ ധമ്മദേസനേ;
Patvāna bodhimatulaṃ, paṭhame dhammadesane;
കോടിസതസഹസ്സാനം, ധമ്മാഭിസമയോ അഹു.
Koṭisatasahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu.
൫.
5.
സുരിന്ദദേവഭവനേ , ബുദ്ധോ ധമ്മമദേസയി;
Surindadevabhavane , buddho dhammamadesayi;
൬.
6.
യദാ സുനന്ദോ ചക്കവത്തീ, സമ്ബുദ്ധം ഉപസങ്കമി;
Yadā sunando cakkavattī, sambuddhaṃ upasaṅkami;
തദാ ആഹനി സമ്ബുദ്ധോ, ധമ്മഭേരിം വരുത്തമം.
Tadā āhani sambuddho, dhammabheriṃ varuttamaṃ.
൭.
7.
സുനന്ദസ്സാനുചരാ ജനതാ, തദാസും നവുതികോടിയോ;
Sunandassānucarā janatā, tadāsuṃ navutikoṭiyo;
സബ്ബേപി തേ നിരവസേസാ, അഹേസും ഏഹി ഭിക്ഖുകാ.
Sabbepi te niravasesā, ahesuṃ ehi bhikkhukā.
൮.
8.
സന്നിപാതാ തയോ ആസും, മങ്ഗലസ്സ മഹേസിനോ;
Sannipātā tayo āsuṃ, maṅgalassa mahesino;
കോടിസതസഹസ്സാനം, പഠമോ ആസി സമാഗമോ.
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo.
൯.
9.
ദുതിയോ കോടിസതസഹസ്സാനം, തതിയോ നവുതികോടിനം;
Dutiyo koṭisatasahassānaṃ, tatiyo navutikoṭinaṃ;
ഖീണാസവാനം വിമലാനം, തദാ ആസി സമാഗമോ.
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, tadā āsi samāgamo.
൧൦.
10.
അഹം തേന സമയേന, സുരുചീ നാമ ബ്രാഹ്മണോ;
Ahaṃ tena samayena, surucī nāma brāhmaṇo;
അജ്ഝായകോ മന്തധരോ, തിണ്ണം വേദാന പാരഗൂ.
Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū.
൧൧.
11.
തമഹം ഉപസങ്കമ്മ, സരണം ഗന്ത്വാന സത്ഥുനോ;
Tamahaṃ upasaṅkamma, saraṇaṃ gantvāna satthuno;
സമ്ബുദ്ധപ്പമുഖം സങ്ഘം, ഗന്ധമാലേന പൂജയിം;
Sambuddhappamukhaṃ saṅghaṃ, gandhamālena pūjayiṃ;
പൂജേത്വാ ഗന്ധമാലേന, ഗവപാനേന തപ്പയിം.
Pūjetvā gandhamālena, gavapānena tappayiṃ.
൧൨.
12.
സോപി മം ബുദ്ധോ ബ്യാകാസി, മങ്ഗലോ ദ്വിപദുത്തമോ;
Sopi maṃ buddho byākāsi, maṅgalo dvipaduttamo;
‘‘അപരിമേയ്യിതോ കപ്പേ, അയം ബുദ്ധോ ഭവിസ്സതി.
‘‘Aparimeyyito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
൧൩.
13.
‘‘പധാനം പദഹിത്വാന…പേ॰… ഹേസ്സാമ സമ്മുഖാ ഇമം’’.
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
൧൪.
14.
തസ്സാപി വചനം സുത്വാ, ഭിയ്യോ ചിത്തം പസാദയിം;
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ഉത്തരിം വതമധിട്ഠാസിം, ദസ പാരമിപൂരിയാ.
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasa pāramipūriyā.
൧൫.
15.
തദാ പീതിമനുബ്രൂഹന്തോ, സമ്ബോധിവരപത്തിയാ;
Tadā pītimanubrūhanto, sambodhivarapattiyā;
ബുദ്ധേ ദത്വാന മം ഗേഹം, പബ്ബജിം തസ്സ സന്തികേ.
Buddhe datvāna maṃ gehaṃ, pabbajiṃ tassa santike.
൧൬.
16.
സുത്തന്തം വിനയഞ്ചാപി, നവങ്ഗം സത്ഥുസാസനം;
Suttantaṃ vinayañcāpi, navaṅgaṃ satthusāsanaṃ;
സബ്ബം പരിയാപുണിത്വാ, സോഭയിം ജിനസാസനം.
Sabbaṃ pariyāpuṇitvā, sobhayiṃ jinasāsanaṃ.
൧൭.
17.
തത്ഥപ്പമത്തോ വിഹരന്തോ, ബ്രഹ്മം ഭാവേത്വ ഭാവനം;
Tatthappamatto viharanto, brahmaṃ bhāvetva bhāvanaṃ;
അഭിഞ്ഞാപാരമിം ഗന്ത്വാ, ബ്രഹ്മലോകമഗച്ഛഹം.
Abhiññāpāramiṃ gantvā, brahmalokamagacchahaṃ.
൧൮.
18.
ഉത്തരം നാമ നഗരം, ഉത്തരോ നാമ ഖത്തിയോ;
Uttaraṃ nāma nagaraṃ, uttaro nāma khattiyo;
ഉത്തരാ നാമ ജനികാ, മങ്ഗലസ്സ മഹേസിനോ.
Uttarā nāma janikā, maṅgalassa mahesino.
൧൯.
19.
നവവസ്സസഹസ്സാനി , അഗാരം അജ്ഝ സോ വസി;
Navavassasahassāni , agāraṃ ajjha so vasi;
യസവാ സുചിമാ സിരീമാ, തയോ പാസാദമുത്തമാ.
Yasavā sucimā sirīmā, tayo pāsādamuttamā.
൨൦.
20.
സമതിംസസഹസ്സാനി, നാരിയോ സമലങ്കതാ;
Samatiṃsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
യസവതീ നാമ നാരീ, സീവലോ നാമ അത്രജോ.
Yasavatī nāma nārī, sīvalo nāma atrajo.
൨൧.
21.
നിമിത്തേ ചതുരോ ദിസ്വാ, അസ്സയാനേന നിക്ഖമി;
Nimitte caturo disvā, assayānena nikkhami;
അനൂനഅട്ഠമാസാനി, പധാനം പദഹീ ജിനോ.
Anūnaaṭṭhamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
൨൨.
22.
ബ്രഹ്മുനാ യാചിതോ സന്തോ, മങ്ഗലോ നാമ നായകോ;
Brahmunā yācito santo, maṅgalo nāma nāyako;
വത്തി ചക്കം മഹാവീരോ, വനേ സിരീവരുത്തമേ.
Vatti cakkaṃ mahāvīro, vane sirīvaruttame.
൨൩.
23.
സുദേവോ ധമ്മസേനോ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവകാ;
Sudevo dhammaseno ca, ahesuṃ aggasāvakā;
പാലിതോ നാമുപട്ഠാകോ, മങ്ഗലസ്സ മഹേസിനോ.
Pālito nāmupaṭṭhāko, maṅgalassa mahesino.
൨൪.
24.
സീവലാ ച അസോകാ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവികാ;
Sīvalā ca asokā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
ബോധി തസ്സ ഭഗവതോ, നാഗരുക്ഖോതി വുച്ചതി.
Bodhi tassa bhagavato, nāgarukkhoti vuccati.
൨൫.
25.
നന്ദോ ചേവ വിസാഖോ ച, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠകാ;
Nando ceva visākho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
അനുലാ ചേവ സുതനാ ച, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠികാ.
Anulā ceva sutanā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
൨൬.
26.
അട്ഠാസീതി രതനാനി, അച്ചുഗ്ഗതോ മഹാമുനി;
Aṭṭhāsīti ratanāni, accuggato mahāmuni;
തതോ നിദ്ധാവതീ രംസീ, അനേകസതസഹസ്സിയോ.
Tato niddhāvatī raṃsī, anekasatasahassiyo.
൨൭.
27.
നവുതിവസ്സസഹസ്സാനി, ആയു വിജ്ജതി താവദേ;
Navutivassasahassāni, āyu vijjati tāvade;
താവതാ തിട്ഠമാനോ സോ, താരേസി ജനതം ബഹും.
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
൨൮.
28.
യഥാപി സാഗരേ ഊമീ, ന സക്കാ താ ഗണേതുയേ;
Yathāpi sāgare ūmī, na sakkā tā gaṇetuye;
തഥേവ സാവകാ തസ്സ, ന സക്കാ തേ ഗണേതുയേ.
Tatheva sāvakā tassa, na sakkā te gaṇetuye.
൨൯.
29.
യാവ അട്ഠാസി സമ്ബുദ്ധോ, മങ്ഗലോ ലോകനായകോ;
Yāva aṭṭhāsi sambuddho, maṅgalo lokanāyako;
൩൦.
30.
ധമ്മോക്കം ധാരയിത്വാന, സന്താരേത്വാ മഹാജനം;
Dhammokkaṃ dhārayitvāna, santāretvā mahājanaṃ;
ജലിത്വാ ധൂമകേതൂവ, നിബ്ബുതോ സോ മഹായസോ.
Jalitvā dhūmaketūva, nibbuto so mahāyaso.
൩൧.
31.
സങ്ഖാരാനം സഭാവത്ഥം, ദസ്സയിത്വാ സദേവകേ;
Saṅkhārānaṃ sabhāvatthaṃ, dassayitvā sadevake;
ജലിത്വാ അഗ്ഗിക്ഖന്ധോവ, സൂരിയോ അത്ഥങ്ഗതോ യഥാ.
Jalitvā aggikkhandhova, sūriyo atthaṅgato yathā.
൩൨.
32.
ഉയ്യാനേ വസ്സരേ നാമ, ബുദ്ധോ നിബ്ബായി മങ്ഗലോ;
Uyyāne vassare nāma, buddho nibbāyi maṅgalo;
തത്ഥേവസ്സ ജിനഥൂപോ, തിംസയോജനമുഗ്ഗതോതി.
Tatthevassa jinathūpo, tiṃsayojanamuggatoti.
മങ്ഗലസ്സ ഭഗവതോ വംസോ തതിയോ.
Maṅgalassa bhagavato vaṃso tatiyo.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ബുദ്ധവംസ-അട്ഠകഥാ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ൫. മങ്ഗലബുദ്ധവംസവണ്ണനാ • 5. Maṅgalabuddhavaṃsavaṇṇanā