| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೧೦. ಮಣಿಚೂಳಕಸುತ್ತಂ
10. Maṇicūḷakasuttaṃ
೩೬೨. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ವೇಳುವನೇ ಕಲನ್ದಕನಿವಾಪೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ರಾಜನ್ತೇಪುರೇ ರಾಜಪರಿಸಾಯ ಸನ್ನಿಸಿನ್ನಾನಂ ಸನ್ನಿಪತಿತಾನಂ ಅಯಮನ್ತರಾಕಥಾ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಕಪ್ಪತಿ ಸಮಣಾನಂ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾನಂ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ಸಾದಿಯನ್ತಿ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹನ್ತಿ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಜಾತರೂಪರಜತ’’ನ್ತಿ!
362. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena rājantepure rājaparisāya sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘‘kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ, sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, paṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajata’’nti!
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಮಣಿಚೂಳಕೋ ಗಾಮಣಿ ತಸ್ಸಂ ಪರಿಸಾಯಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಮಣಿಚೂಳಕೋ ಗಾಮಣಿ ತಂ ಪರಿಸಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಾ ಅಯ್ಯೋ 1 ಏವಂ ಅವಚುತ್ಥ। ನ ಕಪ್ಪತಿ ಸಮಣಾನಂ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾನಂ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ನ ಸಾದಿಯನ್ತಿ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ನಪ್ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹನ್ತಿ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ನಿಕ್ಖಿತ್ತಮಣಿಸುವಣ್ಣಾ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಅಪೇತಜಾತರೂಪರಜತಾ’’ತಿ। ಅಸಕ್ಖಿ ಖೋ ಮಣಿಚೂಳಕೋ ಗಾಮಣಿ ತಂ ಪರಿಸಂ ಸಞ್ಞಾಪೇತುಂ। ಅಥ ಖೋ ಮಣಿಚೂಳಕೋ ಗಾಮಣಿ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಮಣಿಚೂಳಕೋ ಗಾಮಣಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ರಾಜನ್ತೇಪುರೇ ರಾಜಪರಿಸಾಯ ಸನ್ನಿಸಿನ್ನಾನಂ ಸನ್ನಿಪತಿತಾನಂ ಅಯಮನ್ತರಾಕಥಾ ಉದಪಾದಿ – ‘ಕಪ್ಪತಿ ಸಮಣಾನಂ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾನಂ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ಸಾದಿಯನ್ತಿ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹನ್ತಿ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಜಾತರೂಪರಜತ’ನ್ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತಂ ಪರಿಸಂ ಏತದವೋಚಂ – ‘ಮಾ ಅಯ್ಯೋ ಏವಂ ಅವಚುತ್ಥ। ನ ಕಪ್ಪತಿ ಸಮಣಾನಂ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾನಂ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ನ ಸಾದಿಯನ್ತಿ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ನಪ್ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹನ್ತಿ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ನಿಕ್ಖಿತ್ತಮಣಿಸುವಣ್ಣಾ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಅಪೇತಜಾತರೂಪರಜತಾ’ತಿ। ಅಸಕ್ಖಿಂ ಖ್ವಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತಂ ಪರಿಸಂ ಸಞ್ಞಾಪೇತುಂ। ಕಚ್ಚಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಏವಂ ಬ್ಯಾಕರಮಾನೋ ವುತ್ತವಾದೀ ಚೇವ ಭಗವತೋ ಹೋಮಿ, ನ ಚ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭೂತೇನ ಅಬ್ಭಾಚಿಕ್ಖಾಮಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಚಾನುಧಮ್ಮಂ ಬ್ಯಾಕರೋಮಿ, ನ ಚ ಕೋಚಿ ಸಹಧಮ್ಮಿಕೋ ವಾದಾನುವಾದೋ ಗಾರಯ್ಹಂ ಠಾನಂ ಆಗಚ್ಛತೀ’’ತಿ?
Tena kho pana samayena maṇicūḷako gāmaṇi tassaṃ parisāyaṃ nisinno hoti. Atha kho maṇicūḷako gāmaṇi taṃ parisaṃ etadavoca – ‘‘mā ayyo 2 evaṃ avacuttha. Na kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ, na sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nappaṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nikkhittamaṇisuvaṇṇā samaṇā sakyaputtiyā apetajātarūparajatā’’ti. Asakkhi kho maṇicūḷako gāmaṇi taṃ parisaṃ saññāpetuṃ. Atha kho maṇicūḷako gāmaṇi yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho maṇicūḷako gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha, bhante, rājantepure rājaparisāya sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ, sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, paṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajata’nti. Evaṃ vutte, ahaṃ, bhante, taṃ parisaṃ etadavocaṃ – ‘mā ayyo evaṃ avacuttha. Na kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ, na sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nappaṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nikkhittamaṇisuvaṇṇā samaṇā sakyaputtiyā apetajātarūparajatā’ti. Asakkhiṃ khvāhaṃ, bhante, taṃ parisaṃ saññāpetuṃ. Kaccāhaṃ, bhante, evaṃ byākaramāno vuttavādī ceva bhagavato homi, na ca bhagavantaṃ abhūtena abbhācikkhāmi, dhammassa cānudhammaṃ byākaromi, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchatī’’ti?
‘‘ತಗ್ಘ ತ್ವಂ, ಗಾಮಣಿ, ಏವಂ ಬ್ಯಾಕರಮಾನೋ ವುತ್ತವಾದೀ ಚೇವ ಮೇ ಹೋಸಿ, ನ ಚ ಮಂ ಅಭೂತೇನ ಅಬ್ಭಾಚಿಕ್ಖಸಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಚಾನುಧಮ್ಮಂ ಬ್ಯಾಕರೋಸಿ, ನ ಚ ಕೋಚಿ ಸಹಧಮ್ಮಿಕೋ ವಾದಾನುವಾದೋ ಗಾರಯ್ಹಂ ಠಾನಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ನ ಹಿ, ಗಾಮಣಿ, ಕಪ್ಪತಿ ಸಮಣಾನಂ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾನಂ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ನ ಸಾದಿಯನ್ತಿ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ನಪ್ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹನ್ತಿ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಜಾತರೂಪರಜತಂ, ನಿಕ್ಖಿತ್ತಮಣಿಸುವಣ್ಣಾ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಅಪೇತಜಾತರೂಪರಜತಾ। ಯಸ್ಸ ಖೋ, ಗಾಮಣಿ, ಜಾತರೂಪರಜತಂ ಕಪ್ಪತಿ, ಪಞ್ಚಪಿ ತಸ್ಸ ಕಾಮಗುಣಾ ಕಪ್ಪನ್ತಿ। ಯಸ್ಸ ಪಞ್ಚ ಕಾಮಗುಣಾ ಕಪ್ಪನ್ತಿ ( ) 3, ಏಕಂಸೇನೇತಂ , ಗಾಮಣಿ, ಧಾರೇಯ್ಯಾಸಿ ಅಸ್ಸಮಣಧಮ್ಮೋ ಅಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಧಮ್ಮೋತಿ। ಅಪಿ ಚಾಹಂ, ಗಾಮಣಿ, ಏವಂ ವದಾಮಿ – ತಿಣಂ ತಿಣತ್ಥಿಕೇನ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬಂ, ದಾರು ದಾರುತ್ಥಿಕೇನ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬಂ, ಸಕಟಂ ಸಕಟತ್ಥಿಕೇನ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬಂ, ಪುರಿಸೋ ಪುರಿಸತ್ಥಿಕೇನ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬೋ 4। ನತ್ವೇವಾಹಂ, ಗಾಮಣಿ, ಕೇನಚಿ ಪರಿಯಾಯೇನ ‘ಜಾತರೂಪರಜತಂ ಸಾದಿತಬ್ಬಂ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬ’ನ್ತಿ ವದಾಮೀ’’ತಿ। ದಸಮಂ।
‘‘Taggha tvaṃ, gāmaṇi, evaṃ byākaramāno vuttavādī ceva me hosi, na ca maṃ abhūtena abbhācikkhasi, dhammassa cānudhammaṃ byākarosi, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchati. Na hi, gāmaṇi, kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ, na sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nappaṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nikkhittamaṇisuvaṇṇā samaṇā sakyaputtiyā apetajātarūparajatā. Yassa kho, gāmaṇi, jātarūparajataṃ kappati, pañcapi tassa kāmaguṇā kappanti. Yassa pañca kāmaguṇā kappanti ( ) 5, ekaṃsenetaṃ , gāmaṇi, dhāreyyāsi assamaṇadhammo asakyaputtiyadhammoti. Api cāhaṃ, gāmaṇi, evaṃ vadāmi – tiṇaṃ tiṇatthikena pariyesitabbaṃ, dāru dārutthikena pariyesitabbaṃ, sakaṭaṃ sakaṭatthikena pariyesitabbaṃ, puriso purisatthikena pariyesitabbo 6. Natvevāhaṃ, gāmaṇi, kenaci pariyāyena ‘jātarūparajataṃ sāditabbaṃ pariyesitabba’nti vadāmī’’ti. Dasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧೦. ಮಣಿಚೂಳಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Maṇicūḷakasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧೦. ಮಣಿಚೂಳಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Maṇicūḷakasuttavaṇṇanā
