| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੧੦. ਮਣਿਚੂਲ਼ਕਸੁਤ੍ਤਂ
10. Maṇicūḷakasuttaṃ
੩੬੨. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਰਾਜਗਹੇ વਿਹਰਤਿ વੇਲ਼ੁવਨੇ ਕਲਨ੍ਦਕਨਿવਾਪੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਰਾਜਪਰਿਸਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਅਯਮਨ੍ਤਰਾਕਥਾ ਉਦਪਾਦਿ – ‘‘ਕਪ੍ਪਤਿ ਸਮਣਾਨਂ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤ’’ਨ੍ਤਿ!
362. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena rājantepure rājaparisāya sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘‘kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ, sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, paṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajata’’nti!
ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਮਣਿਚੂਲ਼ਕੋ ਗਾਮਣਿ ਤਸ੍ਸਂ ਪਰਿਸਾਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਮਣਿਚੂਲ਼ਕੋ ਗਾਮਣਿ ਤਂ ਪਰਿਸਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਮਾ ਅਯ੍ਯੋ 1 ਏવਂ ਅવਚੁਤ੍ਥ। ਨ ਕਪ੍ਪਤਿ ਸਮਣਾਨਂ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਨ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਨਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਣਿਸੁવਣ੍ਣਾ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਪੇਤਜਾਤਰੂਪਰਜਤਾ’’ਤਿ। ਅਸਕ੍ਖਿ ਖੋ ਮਣਿਚੂਲ਼ਕੋ ਗਾਮਣਿ ਤਂ ਪਰਿਸਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ। ਅਥ ਖੋ ਮਣਿਚੂਲ਼ਕੋ ਗਾਮਣਿ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਮਣਿਚੂਲ਼ਕੋ ਗਾਮਣਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰੇ ਰਾਜਪਰਿਸਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਅਯਮਨ੍ਤਰਾਕਥਾ ਉਦਪਾਦਿ – ‘ਕਪ੍ਪਤਿ ਸਮਣਾਨਂ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤ’ਨ੍ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਂ ਪਰਿਸਂ ਏਤਦવੋਚਂ – ‘ਮਾ ਅਯ੍ਯੋ ਏવਂ ਅવਚੁਤ੍ਥ। ਨ ਕਪ੍ਪਤਿ ਸਮਣਾਨਂ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਨ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਨਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਣਿਸੁવਣ੍ਣਾ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਪੇਤਜਾਤਰੂਪਰਜਤਾ’ਤਿ। ਅਸਕ੍ਖਿਂ ਖ੍વਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਂ ਪਰਿਸਂ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ। ਕਚ੍ਚਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏવਂ ਬ੍ਯਾਕਰਮਾਨੋ વੁਤ੍ਤવਾਦੀ ਚੇવ ਭਗવਤੋ ਹੋਮਿ, ਨ ਚ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭੂਤੇਨ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਾਮਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚਾਨੁਧਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਮਿ, ਨ ਚ ਕੋਚਿ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੋ વਾਦਾਨੁવਾਦੋ ਗਾਰਯ੍ਹਂ ਠਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ?
Tena kho pana samayena maṇicūḷako gāmaṇi tassaṃ parisāyaṃ nisinno hoti. Atha kho maṇicūḷako gāmaṇi taṃ parisaṃ etadavoca – ‘‘mā ayyo 2 evaṃ avacuttha. Na kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ, na sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nappaṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nikkhittamaṇisuvaṇṇā samaṇā sakyaputtiyā apetajātarūparajatā’’ti. Asakkhi kho maṇicūḷako gāmaṇi taṃ parisaṃ saññāpetuṃ. Atha kho maṇicūḷako gāmaṇi yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho maṇicūḷako gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha, bhante, rājantepure rājaparisāya sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ, sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, paṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajata’nti. Evaṃ vutte, ahaṃ, bhante, taṃ parisaṃ etadavocaṃ – ‘mā ayyo evaṃ avacuttha. Na kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ, na sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nappaṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nikkhittamaṇisuvaṇṇā samaṇā sakyaputtiyā apetajātarūparajatā’ti. Asakkhiṃ khvāhaṃ, bhante, taṃ parisaṃ saññāpetuṃ. Kaccāhaṃ, bhante, evaṃ byākaramāno vuttavādī ceva bhagavato homi, na ca bhagavantaṃ abhūtena abbhācikkhāmi, dhammassa cānudhammaṃ byākaromi, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchatī’’ti?
‘‘ਤਗ੍ਘ ਤ੍વਂ, ਗਾਮਣਿ, ਏવਂ ਬ੍ਯਾਕਰਮਾਨੋ વੁਤ੍ਤવਾਦੀ ਚੇવ ਮੇ ਹੋਸਿ, ਨ ਚ ਮਂ ਅਭੂਤੇਨ ਅਬ੍ਭਾਚਿਕ੍ਖਸਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਚਾਨੁਧਮ੍ਮਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਸਿ, ਨ ਚ ਕੋਚਿ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੋ વਾਦਾਨੁવਾਦੋ ਗਾਰਯ੍ਹਂ ਠਾਨਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ। ਨ ਹਿ, ਗਾਮਣਿ, ਕਪ੍ਪਤਿ ਸਮਣਾਨਂ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਨ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤਿ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਨਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ, ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਣਿਸੁવਣ੍ਣਾ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅਪੇਤਜਾਤਰੂਪਰਜਤਾ। ਯਸ੍ਸ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਪਞ੍ਚਪਿ ਤਸ੍ਸ ਕਾਮਗੁਣਾ ਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ। ਯਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣਾ ਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ( ) 3, ਏਕਂਸੇਨੇਤਂ , ਗਾਮਣਿ, ਧਾਰੇਯ੍ਯਾਸਿ ਅਸ੍ਸਮਣਧਮ੍ਮੋ ਅਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਧਮ੍ਮੋਤਿ। ਅਪਿ ਚਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਏવਂ વਦਾਮਿ – ਤਿਣਂ ਤਿਣਤ੍ਥਿਕੇਨ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਦਾਰੁ ਦਾਰੁਤ੍ਥਿਕੇਨ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਸਕਟਂ ਸਕਟਤ੍ਥਿਕੇਨ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬਂ, ਪੁਰਿਸੋ ਪੁਰਿਸਤ੍ਥਿਕੇਨ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬੋ 4। ਨਤ੍વੇવਾਹਂ, ਗਾਮਣਿ, ਕੇਨਚਿ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ‘ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਂ ਸਾਦਿਤਬ੍ਬਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ વਦਾਮੀ’’ਤਿ। ਦਸਮਂ।
‘‘Taggha tvaṃ, gāmaṇi, evaṃ byākaramāno vuttavādī ceva me hosi, na ca maṃ abhūtena abbhācikkhasi, dhammassa cānudhammaṃ byākarosi, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchati. Na hi, gāmaṇi, kappati samaṇānaṃ sakyaputtiyānaṃ jātarūparajataṃ, na sādiyanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nappaṭiggaṇhanti samaṇā sakyaputtiyā jātarūparajataṃ, nikkhittamaṇisuvaṇṇā samaṇā sakyaputtiyā apetajātarūparajatā. Yassa kho, gāmaṇi, jātarūparajataṃ kappati, pañcapi tassa kāmaguṇā kappanti. Yassa pañca kāmaguṇā kappanti ( ) 5, ekaṃsenetaṃ , gāmaṇi, dhāreyyāsi assamaṇadhammo asakyaputtiyadhammoti. Api cāhaṃ, gāmaṇi, evaṃ vadāmi – tiṇaṃ tiṇatthikena pariyesitabbaṃ, dāru dārutthikena pariyesitabbaṃ, sakaṭaṃ sakaṭatthikena pariyesitabbaṃ, puriso purisatthikena pariyesitabbo 6. Natvevāhaṃ, gāmaṇi, kenaci pariyāyena ‘jātarūparajataṃ sāditabbaṃ pariyesitabba’nti vadāmī’’ti. Dasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਮਣਿਚੂਲ਼ਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Maṇicūḷakasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਮਣਿਚੂਲ਼ਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Maṇicūḷakasuttavaṇṇanā
