| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
१०. मणिचूळकसुत्तवण्णना
10. Maṇicūḷakasuttavaṇṇanā
३६२. दसमे तं परिसं एतदवोचाति तस्स किर एवं अहोसि ‘‘कुलपुत्ता पब्बजन्ता पुत्तदारञ्चेव जातरूपरजतञ्च पहायेव पब्बजन्ति, न च सक्का यं पहाय पब्बजिता, तं तेहि गहेतु’’न्ति नयग्गाहे ठत्वा ‘‘मा अय्यो’’तिआदिवचनं अवोच। एकंसेनेतन्ति एतं पञ्चकामगुणकप्पनं अस्समणधम्मो असक्यपुत्तियधम्मोति एकंसेन धारेय्यासि।
362. Dasame taṃ parisaṃ etadavocāti tassa kira evaṃ ahosi ‘‘kulaputtā pabbajantā puttadārañceva jātarūparajatañca pahāyeva pabbajanti, na ca sakkā yaṃ pahāya pabbajitā, taṃ tehi gahetu’’nti nayaggāhe ṭhatvā ‘‘mā ayyo’’tiādivacanaṃ avoca. Ekaṃsenetanti etaṃ pañcakāmaguṇakappanaṃ assamaṇadhammo asakyaputtiyadhammoti ekaṃsena dhāreyyāsi.
तिणन्ति सेनासनच्छदनतिणं। परियेसितब्बन्ति तिणच्छदने वा इट्ठकच्छदने वा गेहे पलुज्जन्ते येहि तं कारितं, तेसं सन्तिकं गन्त्वा ‘‘तुम्हेहि कारितसेनासनं ओवस्सति, न सक्का तत्थ वसितु’’न्ति आचिक्खितब्बं। मनुस्सा सक्कोन्ता करिस्सन्ति, असक्कोन्ता ‘‘तुम्हे वड्ढकिं गहेत्वा कारापेथ, मयं ते सञ्ञापेस्सामा’’ति वक्खन्ति। एवं वुत्ते कारेत्वा तेसं आचिक्खितब्बं। मनुस्सा वड्ढकीनं दातब्बं दस्सन्ति। सचे आवाससामिका नत्थि, अञ्ञेसम्पि भिक्खाचारवत्तेन आरोचेत्वा कारेतुं वट्टति। इदं सन्धाय ‘‘परियेसितब्ब’’न्ति वुत्तं।
Tiṇanti senāsanacchadanatiṇaṃ. Pariyesitabbanti tiṇacchadane vā iṭṭhakacchadane vā gehe palujjante yehi taṃ kāritaṃ, tesaṃ santikaṃ gantvā ‘‘tumhehi kāritasenāsanaṃ ovassati, na sakkā tattha vasitu’’nti ācikkhitabbaṃ. Manussā sakkontā karissanti, asakkontā ‘‘tumhe vaḍḍhakiṃ gahetvā kārāpetha, mayaṃ te saññāpessāmā’’ti vakkhanti. Evaṃ vutte kāretvā tesaṃ ācikkhitabbaṃ. Manussā vaḍḍhakīnaṃ dātabbaṃ dassanti. Sace āvāsasāmikā natthi, aññesampi bhikkhācāravattena ārocetvā kāretuṃ vaṭṭati. Idaṃ sandhāya ‘‘pariyesitabba’’nti vuttaṃ.
दारुन्ति सेनासने गोपानसिआदीसु पलुज्जमानेसु तदत्थाय दारुं। सकटन्ति गिहिविकतं कत्वा तावकालिकसकटं। न केवलञ्च सकटमेव, अञ्ञम्पि वासिफरसुकुद्दालादिउपकरणं एवं परियेसितुं वट्टति। पुरिसोति हत्थकम्मवसेन पुरिसो परियेसितब्बो। यंकिञ्चि हि पुरिसं ‘‘हत्थकम्मं , आवुसो, कत्वा दस्ससी’’ति वत्वा ‘‘दस्सामि, भन्ते,’’ति वुत्ते ‘‘इदञ्चिदञ्च करोही’’ति यं इच्छति, तं कारेतुं वट्टति। न त्वेवाहं, गामणि, केनचि परियायेनाति जातरूपरजतं पनाहं केनचिपि कारणेन परियेसितब्बन्ति न वदामि।
Dārunti senāsane gopānasiādīsu palujjamānesu tadatthāya dāruṃ. Sakaṭanti gihivikataṃ katvā tāvakālikasakaṭaṃ. Na kevalañca sakaṭameva, aññampi vāsipharasukuddālādiupakaraṇaṃ evaṃ pariyesituṃ vaṭṭati. Purisoti hatthakammavasena puriso pariyesitabbo. Yaṃkiñci hi purisaṃ ‘‘hatthakammaṃ , āvuso, katvā dassasī’’ti vatvā ‘‘dassāmi, bhante,’’ti vutte ‘‘idañcidañca karohī’’ti yaṃ icchati, taṃ kāretuṃ vaṭṭati. Na tvevāhaṃ, gāmaṇi, kenaci pariyāyenāti jātarūparajataṃ panāhaṃ kenacipi kāraṇena pariyesitabbanti na vadāmi.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / १०. मणिचूळकसुत्तं • 10. Maṇicūḷakasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / १०. मणिचूळकसुत्तवण्णना • 10. Maṇicūḷakasuttavaṇṇanā
