| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៤. មនោនិវារណសុត្តវណ្ណនា
4. Manonivāraṇasuttavaṇṇanā
២៤. ចតុត្ថេ យតោ យតោតិ បាបតោ វា កល្យាណតោ វា។ អយំ កិរ ទេវតា ‘‘យំកិញ្ចិ កុសលាទិភេទំ លោកិយំ វា លោកុត្តរំ វា មនោ, តំ និវារេតព្ពមេវ, ន ឧប្បាទេតព្ព’’ន្តិ ឯវំលទ្ធិកា ។ ស សព្ពតោតិ សោ សព្ពតោ។ អថ ភគវា – ‘‘អយំ ទេវតា អនិយ្យានិកកថំ កថេតិ, មនោ នាម និវារេតព្ពម្បិ អត្ថិ ភាវេតព្ពម្បិ, វិភជិត្វា នមស្សា ទស្សេស្សាមី’’តិ ចិន្តេត្វា ទុតិយគាថំ អាហ។ តត្ថ ន មនោ សំយតត្តមាគតន្តិ, យំ វុត្តំ ‘‘ន សព្ពតោ មនោ និវារយេ’’តិ, កតរំ តំ មនោ, យំ តំ សព្ពតោ ន និវារេតព្ពន្តិ ចេ។ មនោ សំយតត្តំ អាគតំ, យំ មនោ យត្ថ សំយតភាវំ អាគតំ, ‘‘ទានំ ទស្សាមិ, សីលំ រក្ខិស្សាមី’’តិអាទិនា នយេន ឧប្បន្នំ, ឯតំ មនោ ន និវារេតព្ពំ, អញ្ញទត្ថុ ព្រូហេតព្ពំ វឌ្ឍេតព្ពំ។ យតោ យតោ ច បាបកន្តិ យតោ យតោ អកុសលំ ឧប្បជ្ជតិ, តតោ តតោ ច តំ និវារេតព្ពន្តិ។ ចតុត្ថំ។
24. Catutthe yato yatoti pāpato vā kalyāṇato vā. Ayaṃ kira devatā ‘‘yaṃkiñci kusalādibhedaṃ lokiyaṃ vā lokuttaraṃ vā mano, taṃ nivāretabbameva, na uppādetabba’’nti evaṃladdhikā . Sa sabbatoti so sabbato. Atha bhagavā – ‘‘ayaṃ devatā aniyyānikakathaṃ katheti, mano nāma nivāretabbampi atthi bhāvetabbampi, vibhajitvā namassā dassessāmī’’ti cintetvā dutiyagāthaṃ āha. Tattha na mano saṃyatattamāgatanti, yaṃ vuttaṃ ‘‘na sabbato mano nivāraye’’ti, kataraṃ taṃ mano, yaṃ taṃ sabbato na nivāretabbanti ce. Mano saṃyatattaṃ āgataṃ, yaṃ mano yattha saṃyatabhāvaṃ āgataṃ, ‘‘dānaṃ dassāmi, sīlaṃ rakkhissāmī’’tiādinā nayena uppannaṃ, etaṃ mano na nivāretabbaṃ, aññadatthu brūhetabbaṃ vaḍḍhetabbaṃ. Yato yato ca pāpakanti yato yato akusalaṃ uppajjati, tato tato ca taṃ nivāretabbanti. Catutthaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៤. មនោនិវារណសុត្តំ • 4. Manonivāraṇasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៤. មនោនិវារណសុត្តវណ្ណនា • 4. Manonivāraṇasuttavaṇṇanā
