| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೪. ಮನೋನಿವಾರಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Manonivāraṇasuttavaṇṇanā
೨೪. ಚತುತ್ಥೇ ಯತೋ ಯತೋತಿ ಪಾಪತೋ ವಾ ಕಲ್ಯಾಣತೋ ವಾ। ಅಯಂ ಕಿರ ದೇವತಾ ‘‘ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಕುಸಲಾದಿಭೇದಂ ಲೋಕಿಯಂ ವಾ ಲೋಕುತ್ತರಂ ವಾ ಮನೋ, ತಂ ನಿವಾರೇತಬ್ಬಮೇವ, ನ ಉಪ್ಪಾದೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಏವಂಲದ್ಧಿಕಾ । ಸ ಸಬ್ಬತೋತಿ ಸೋ ಸಬ್ಬತೋ। ಅಥ ಭಗವಾ – ‘‘ಅಯಂ ದೇವತಾ ಅನಿಯ್ಯಾನಿಕಕಥಂ ಕಥೇತಿ, ಮನೋ ನಾಮ ನಿವಾರೇತಬ್ಬಮ್ಪಿ ಅತ್ಥಿ ಭಾವೇತಬ್ಬಮ್ಪಿ, ವಿಭಜಿತ್ವಾ ನಮಸ್ಸಾ ದಸ್ಸೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ದುತಿಯಗಾಥಂ ಆಹ। ತತ್ಥ ನ ಮನೋ ಸಂಯತತ್ತಮಾಗತನ್ತಿ, ಯಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ನ ಸಬ್ಬತೋ ಮನೋ ನಿವಾರಯೇ’’ತಿ, ಕತರಂ ತಂ ಮನೋ, ಯಂ ತಂ ಸಬ್ಬತೋ ನ ನಿವಾರೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಚೇ। ಮನೋ ಸಂಯತತ್ತಂ ಆಗತಂ, ಯಂ ಮನೋ ಯತ್ಥ ಸಂಯತಭಾವಂ ಆಗತಂ, ‘‘ದಾನಂ ದಸ್ಸಾಮಿ, ಸೀಲಂ ರಕ್ಖಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಉಪ್ಪನ್ನಂ, ಏತಂ ಮನೋ ನ ನಿವಾರೇತಬ್ಬಂ, ಅಞ್ಞದತ್ಥು ಬ್ರೂಹೇತಬ್ಬಂ ವಡ್ಢೇತಬ್ಬಂ। ಯತೋ ಯತೋ ಚ ಪಾಪಕನ್ತಿ ಯತೋ ಯತೋ ಅಕುಸಲಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ತತೋ ತತೋ ಚ ತಂ ನಿವಾರೇತಬ್ಬನ್ತಿ। ಚತುತ್ಥಂ।
24. Catutthe yato yatoti pāpato vā kalyāṇato vā. Ayaṃ kira devatā ‘‘yaṃkiñci kusalādibhedaṃ lokiyaṃ vā lokuttaraṃ vā mano, taṃ nivāretabbameva, na uppādetabba’’nti evaṃladdhikā . Sa sabbatoti so sabbato. Atha bhagavā – ‘‘ayaṃ devatā aniyyānikakathaṃ katheti, mano nāma nivāretabbampi atthi bhāvetabbampi, vibhajitvā namassā dassessāmī’’ti cintetvā dutiyagāthaṃ āha. Tattha na mano saṃyatattamāgatanti, yaṃ vuttaṃ ‘‘na sabbato mano nivāraye’’ti, kataraṃ taṃ mano, yaṃ taṃ sabbato na nivāretabbanti ce. Mano saṃyatattaṃ āgataṃ, yaṃ mano yattha saṃyatabhāvaṃ āgataṃ, ‘‘dānaṃ dassāmi, sīlaṃ rakkhissāmī’’tiādinā nayena uppannaṃ, etaṃ mano na nivāretabbaṃ, aññadatthu brūhetabbaṃ vaḍḍhetabbaṃ. Yato yato ca pāpakanti yato yato akusalaṃ uppajjati, tato tato ca taṃ nivāretabbanti. Catutthaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೪. ಮನೋನಿವಾರಣಸುತ್ತಂ • 4. Manonivāraṇasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೪. ಮನೋನಿವಾರಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Manonivāraṇasuttavaṇṇanā
