| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කථාවත්‌ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi |
18. අට්‌ඨාරසමවග්‌ගො
18. Aṭṭhārasamavaggo
(177) 1. මනුස්‌සලොකකථා
(177) 1. Manussalokakathā
802. න වත්‌තබ්‌බං – ‘‘බුද්‌ධො භගවා මනුස්‌සලොකෙ අට්‌ඨාසී’’ති? ආමන්‌තා. නනු අත්‌ථි බුද්‌ධවුත්‌ථානි චෙතියානි ආරාමවිහාරගාමනිගමනගරානි රට්‌ඨානි ජනපදානීති? ආමන්‌තා. හඤ්‌චි අත්‌ථි බුද්‌ධවුත්‌ථානි චෙතියානි ආරාමවිහාරගාමනිගමනගරානි රට්‌ඨානි ජනපදානි, තෙන වත රෙ වත්‌තබ්‌බෙ – ‘‘බුද්‌ධො භගවා මනුස්‌සලොකෙ අට්‌ඨාසී’’ති.
802. Na vattabbaṃ – ‘‘buddho bhagavā manussaloke aṭṭhāsī’’ti? Āmantā. Nanu atthi buddhavutthāni cetiyāni ārāmavihāragāmanigamanagarāni raṭṭhāni janapadānīti? Āmantā. Hañci atthi buddhavutthāni cetiyāni ārāmavihāragāmanigamanagarāni raṭṭhāni janapadāni, tena vata re vattabbe – ‘‘buddho bhagavā manussaloke aṭṭhāsī’’ti.
න වත්‌තබ්‌බං – ‘‘බුද්‌ධො භගවා මනුස්‌සලොකෙ අට්‌ඨාසී’’ති? ආමන්‌තා. නනු භගවා ලුම්‌බිනියා ජාතො, බොධියා මූලෙ අභිසම්‌බුද්‌ධො, බාරාණසියං භගවතා ධම්‌මචක්‌කං පවත්‌තිතං, චාපාලෙ චෙතියෙ ආයුසඞ්‌ඛාරො ඔස්‌සට්‌ඨො, කුසිනාරායං භගවා පරිනිබ්‌බුතොති? ආමන්‌තා. හඤ්‌චි භගවා ලුම්‌බිනියා ජාතො…පෙ.… කුසිනාරායං භගවා පරිනිබ්‌බුතො, තෙන වත රෙ වත්‌තබ්‌බෙ – ‘‘බුද්‌ධො භගවා මනුස්‌සලොකෙ අට්‌ඨාසී’’ති.
Na vattabbaṃ – ‘‘buddho bhagavā manussaloke aṭṭhāsī’’ti? Āmantā. Nanu bhagavā lumbiniyā jāto, bodhiyā mūle abhisambuddho, bārāṇasiyaṃ bhagavatā dhammacakkaṃ pavattitaṃ, cāpāle cetiye āyusaṅkhāro ossaṭṭho, kusinārāyaṃ bhagavā parinibbutoti? Āmantā. Hañci bhagavā lumbiniyā jāto…pe… kusinārāyaṃ bhagavā parinibbuto, tena vata re vattabbe – ‘‘buddho bhagavā manussaloke aṭṭhāsī’’ti.
න වත්‌තබ්‌බං – ‘‘බුද්‌ධො භගවා මනුස්‌සලොකෙ අට්‌ඨාසී’’ති? ආමන්‌තා. නනු වුත්‌තං භගවතා – ‘‘එකමිදාහං, භික්‌ඛවෙ, සමයං උක්‌කට්‌ඨායං විහරාමි සුභගවනෙ සාලරාජමූලෙ’’ති 1; ‘‘එකමිදාහං, භික්‌ඛවෙ, සමයං උරුවෙලායං විහරාමි අජපාලනිග්‍රොධෙ පඨමාභිසම්‌බුද්‌ධො’’ති 2; ‘‘එකමිදාහං, භික්‌ඛවෙ, සමයං රාජගහෙ විහරාමි වෙළුවනෙ කළන්‌දකනිවාපෙ’’ති 3; ‘‘එකමිදාහං, භික්‌ඛවෙ, සමයං සාවත්‌ථියං විහරාමි ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ’’ති ; ‘‘එකමිදාහං, භික්‌ඛවෙ, සමයං වෙසාලියං විහරාමි මහාවනෙ කූටාගාරසාලාය’’න්‌ති 4! අත්‌ථෙව සුත්‌තන්‌තොති? ආමන්‌තා. තෙන හි බුද්‌ධො භගවා මනුස්‌සලොකෙ අට්‌ඨාසීති.
Na vattabbaṃ – ‘‘buddho bhagavā manussaloke aṭṭhāsī’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘ekamidāhaṃ, bhikkhave, samayaṃ ukkaṭṭhāyaṃ viharāmi subhagavane sālarājamūle’’ti 5; ‘‘ekamidāhaṃ, bhikkhave, samayaṃ uruvelāyaṃ viharāmi ajapālanigrodhe paṭhamābhisambuddho’’ti 6; ‘‘ekamidāhaṃ, bhikkhave, samayaṃ rājagahe viharāmi veḷuvane kaḷandakanivāpe’’ti 7; ‘‘ekamidāhaṃ, bhikkhave, samayaṃ sāvatthiyaṃ viharāmi jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme’’ti ; ‘‘ekamidāhaṃ, bhikkhave, samayaṃ vesāliyaṃ viharāmi mahāvane kūṭāgārasālāya’’nti 8! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi buddho bhagavā manussaloke aṭṭhāsīti.
803. බුද්‌ධො භගවා මනුස්‌සලොකෙ අට්‌ඨාසීති? ආමන්‌තා. නනු භගවා ලොකෙ ජාතො, ලොකෙ සංවඩ්‌ඪො, ලොකං අභිභුය්‍ය විහරති අනුපලිත්‌තො ලොකෙනාති 9? ආමන්‌තා. හඤ්‌චි භගවා ලොකෙ ජාතො, ලොකෙ සංවඩ්‌ඪො, ලොකං අභිභුය්‍ය විහරති අනුපලිත්‌තො ලොකෙන, නො ච වත රෙ වත්‌තබ්‌බෙ – ‘‘බුද්‌ධො භගවා මනුස්‌සලොකෙ අට්‌ඨාසී’’ති.
803. Buddho bhagavā manussaloke aṭṭhāsīti? Āmantā. Nanu bhagavā loke jāto, loke saṃvaḍḍho, lokaṃ abhibhuyya viharati anupalitto lokenāti 10? Āmantā. Hañci bhagavā loke jāto, loke saṃvaḍḍho, lokaṃ abhibhuyya viharati anupalitto lokena, no ca vata re vattabbe – ‘‘buddho bhagavā manussaloke aṭṭhāsī’’ti.
මනුස්‌සලොකකථා නිට්‌ඨිතා.
Manussalokakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්‌මපිටක (අට්‌ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 1. මනුස්‌සලොකකථාවණ්‌ණනා • 1. Manussalokakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 1. මනුස්‌සලොකකථාවණ්‌ණනා • 1. Manussalokakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 1. මනුස්‌සලොකකථාවණ්‌ණනා • 1. Manussalokakathāvaṇṇanā
