| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၁၈. အဋ္ဌာရသမဝဂ္ဂော
18. Aṭṭhārasamavaggo
၁. မနုသ္သလောကကထာဝဏ္ဏနာ
1. Manussalokakathāvaṇṇanā
၈၀၂-၈၀၃. ဣဒာနိ မနုသ္သလောကကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ‘‘တထာဂတော လောကေ, ဇာတော လောကေ သံဝဍ္ဎော, လောကံ အဘိဘုယ္ယ ဝိဟရတိ အနုပလိတ္တော လောကေနာ’’တိ (သံ. နိ. ၃.၉၄) သုတ္တံ အယောနိသော ဂဟေတ္ဝာ ‘‘ဘဂဝာ တုသိတဘဝနေ နိဗ္ဗတ္တော တတ္ထေဝ ဝသတိ, န မနုသ္သလောကံ အာဂစ္ဆတိ, နိမ္မိတရူပမတ္တကံ ပနေတ္ထ ဒသ္သေတီ’’တိ ယေသံ လဒ္ဓိ, သေယ္ယထာပိ ဧတရဟိ ဝေတုလ္လကာနံယေဝ, တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ, ပဋိညာ ဣတရသ္သ။ အထ နံ ပုဋ္ဌောကာသေန စေဝ သုတ္တသာဓနေန စ သညာပေတုံ နနု အတ္ထီတိအာဒိမာဟ။ လောကေ ဇာတောတိ ပရဝာဒီ တုသိတပုရံ သန္ဓာယ ဝဒတိ။ သတ္ထာရာ ပနေတံ မနုသ္သလောကညေဝ သန္ဓာယ လောကံ ဝုတ္တံ။ လောကံ အဘိဘုယ္ယာတိ ပရဝာဒီ မနုသ္သလောကံ အဘိဘဝိတ္ဝာတိ ဒိဋ္ဌိယာ ဝဒတိ, သတ္ထာ ပန အာရမ္မဏလောကံ အဘိဘဝိတ္ဝာ ဝိဟာသိ။ အနုပလိတ္တော လောကေနာတိ ပရဝာဒီ မနုသ္သလောကေန အနုပလိတ္တတံဝ သန္ဓာယ ဝဒတိ, သတ္ထာ ပန လောကဓမ္မေသု ကိလေသေဟိ အနုပလိတ္တော ဝိဟာသိ။ တသ္မာ အသာဓကမေတန္တိ။
802-803. Idāni manussalokakathā nāma hoti. Tattha ‘‘tathāgato loke, jāto loke saṃvaḍḍho, lokaṃ abhibhuyya viharati anupalitto lokenā’’ti (saṃ. ni. 3.94) suttaṃ ayoniso gahetvā ‘‘bhagavā tusitabhavane nibbatto tattheva vasati, na manussalokaṃ āgacchati, nimmitarūpamattakaṃ panettha dassetī’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi etarahi vetullakānaṃyeva, te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ puṭṭhokāsena ceva suttasādhanena ca saññāpetuṃ nanu atthītiādimāha. Loke jātoti paravādī tusitapuraṃ sandhāya vadati. Satthārā panetaṃ manussalokaññeva sandhāya lokaṃ vuttaṃ. Lokaṃ abhibhuyyāti paravādī manussalokaṃ abhibhavitvāti diṭṭhiyā vadati, satthā pana ārammaṇalokaṃ abhibhavitvā vihāsi. Anupalitto lokenāti paravādī manussalokena anupalittataṃva sandhāya vadati, satthā pana lokadhammesu kilesehi anupalitto vihāsi. Tasmā asādhakametanti.
မနုသ္သလောကကထာဝဏ္ဏနာ။
Manussalokakathāvaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၁၇၇) ၁. မနုသ္သလောကကထာ • (177) 1. Manussalokakathā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၁. မနုသ္သလောကကထာဝဏ္ဏနာ • 1. Manussalokakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၁. မနုသ္သလောကကထာဝဏ္ဏနာ • 1. Manussalokakathāvaṇṇanā
