| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੧੮. ਅਟ੍ਠਾਰਸਮવਗ੍ਗੋ
18. Aṭṭhārasamavaggo
੧. ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
1. Manussalokakathāvaṇṇanā
੮੦੨-੮੦੩. ਇਦਾਨਿ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ‘‘ਤਥਾਗਤੋ ਲੋਕੇ, ਜਾਤੋ ਲੋਕੇ ਸਂવਡ੍ਢੋ, ਲੋਕਂ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ વਿਹਰਤਿ ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤੋ ਲੋਕੇਨਾ’’ਤਿ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੩.੯੪) ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਯੋਨਿਸੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ‘‘ਭਗવਾ ਤੁਸਿਤਭવਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਤਤ੍ਥੇવ વਸਤਿ, ਨ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਨਿਮ੍ਮਿਤਰੂਪਮਤ੍ਤਕਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦਸ੍ਸੇਤੀ’’ਤਿ ਯੇਸਂ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ વੇਤੁਲ੍ਲਕਾਨਂਯੇવ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ। ਅਥ ਨਂ ਪੁਟ੍ਠੋਕਾਸੇਨ ਚੇવ ਸੁਤ੍ਤਸਾਧਨੇਨ ਚ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤੁਂ ਨਨੁ ਅਤ੍ਥੀਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਲੋਕੇ ਜਾਤੋਤਿ ਪਰવਾਦੀ ਤੁਸਿਤਪੁਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ। ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਪਨੇਤਂ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਞ੍ਞੇવ ਸਨ੍ਧਾਯ ਲੋਕਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਲੋਕਂ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯਾਤਿ ਪਰવਾਦੀ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਂ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾਤਿ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ વਦਤਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਆਰਮ੍ਮਣਲੋਕਂ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ વਿਹਾਸਿ। ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤੋ ਲੋਕੇਨਾਤਿ ਪਰવਾਦੀ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇਨ ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤਤਂવ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ, ਸਤ੍ਥਾ ਪਨ ਲੋਕਧਮ੍ਮੇਸੁ ਕਿਲੇਸੇਹਿ ਅਨੁਪਲਿਤ੍ਤੋ વਿਹਾਸਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਅਸਾਧਕਮੇਤਨ੍ਤਿ।
802-803. Idāni manussalokakathā nāma hoti. Tattha ‘‘tathāgato loke, jāto loke saṃvaḍḍho, lokaṃ abhibhuyya viharati anupalitto lokenā’’ti (saṃ. ni. 3.94) suttaṃ ayoniso gahetvā ‘‘bhagavā tusitabhavane nibbatto tattheva vasati, na manussalokaṃ āgacchati, nimmitarūpamattakaṃ panettha dassetī’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi etarahi vetullakānaṃyeva, te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ puṭṭhokāsena ceva suttasādhanena ca saññāpetuṃ nanu atthītiādimāha. Loke jātoti paravādī tusitapuraṃ sandhāya vadati. Satthārā panetaṃ manussalokaññeva sandhāya lokaṃ vuttaṃ. Lokaṃ abhibhuyyāti paravādī manussalokaṃ abhibhavitvāti diṭṭhiyā vadati, satthā pana ārammaṇalokaṃ abhibhavitvā vihāsi. Anupalitto lokenāti paravādī manussalokena anupalittataṃva sandhāya vadati, satthā pana lokadhammesu kilesehi anupalitto vihāsi. Tasmā asādhakametanti.
ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।
Manussalokakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੧੭੭) ੧. ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਕਥਾ • (177) 1. Manussalokakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੧. ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 1. Manussalokakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੧. ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 1. Manussalokakathāvaṇṇanā
