Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya

    ၁၀. မာရတဇ္ဇနီယသုတ္တံ

    10. Māratajjanīyasuttaṃ

    ၅၀၆. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဘဂ္ဂေသု ဝိဟရတိ သုသုမာရဂိရေ ဘေသကဠာဝနေ မိဂဒာယေ။ တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော အဗ္ဘောကာသေ စင္ကမတိ။ တေန ခော ပန သမယေန မာရော ပာပိမာ အာယသ္မတော မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသ္သ ကုစ္ဆိဂတော ဟောတိ ကောဋ္ဌမနုပဝိဋ္ဌော။ အထ ခော အာယသ္မတော မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခော မေ ကုစ္ဆိ ဂရုဂရော ဝိယ 1? မာသာစိတံ မညေ’’တိ။ အထ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော စင္ကမာ ဩရောဟိတ္ဝာ ဝိဟာရံ ပဝိသိတ္ဝာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ နိသဇ္ဇ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ပစ္စတ္တံ ယောနိသော မနသာကာသိ။ အဒ္ဒသာ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော မာရံ ပာပိမန္တံ ကုစ္ဆိဂတံ ကောဋ္ဌမနုပဝိဋ္ဌံ။ ဒိသ္ဝာန မာရံ ပာပိမန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘နိက္ခမ, ပာပိမ; နိက္ခမ, ပာပိမ! မာ တထာဂတံ ဝိဟေသေသိ, မာ တထာဂတသာဝကံ။ မာ တေ အဟောသိ ဒီဃရတ္တံ အဟိတာယ ဒုက္ခာယာ’’တိ။ အထ ခော မာရသ္သ ပာပိမတော ဧတဒဟောသိ – ‘‘အဇာနမေဝ ခော မံ အယံ သမဏော အပသ္သံ ဧဝမာဟ – ‘နိက္ခမ, ပာပိမ; နိက္ခမ, ပာပိမ! မာ တထာဂတံ ဝိဟေသေသိ, မာ တထာဂတသာဝကံ။ မာ တေ အဟောသိ ဒီဃရတ္တံ အဟိတာယ ဒုက္ခာယာ’တိ။ ယောပိသ္သ သော သတ္ထာ သောပိ မံ နေဝ ခိပ္ပံ ဇာနေယ္ယ, ကုတော ပန 2 မံ အယံ သာဝကော ဇာနိသ္သတီ’’တိ? အထ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော မာရံ ပာပိမန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဧဝမ္ပိ ခော တာဟံ, ပာပိမ, ဇာနာမိ, မာ တ္ဝံ မညိတ္ထော – ‘န မံ ဇာနာတီ’တိ။ မာရော တ္ဝမသိ, ပာပိမ; တုယ္ဟဉ္ဟိ, ပာပိမ, ဧဝံ ဟောတိ – ‘အဇာနမေဝ ခော မံ အယံ သမဏော အပသ္သံ ဧဝမာဟ – နိက္ခမ, ပာပိမ; နိက္ခမ, ပာပိမ! မာ တထာဂတံ ဝိဟေသေသိ, မာ တထာဂတသာဝကံ။ မာ တေ အဟောသိ ဒီဃရတ္တံ အဟိတာယ ဒုက္ခာယာတိ။ ယောပိသ္သ သော သတ္ထာ သောပိ မံ နေဝ ခိပ္ပံ ဇာနေယ္ယ, ကုတော ပန မံ အယံ သာဝကော ဇာနိသ္သတီ’’’တိ?

    506. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā mahāmoggallāno bhaggesu viharati susumāragire bhesakaḷāvane migadāye. Tena kho pana samayena āyasmā mahāmoggallāno abbhokāse caṅkamati. Tena kho pana samayena māro pāpimā āyasmato mahāmoggallānassa kucchigato hoti koṭṭhamanupaviṭṭho. Atha kho āyasmato mahāmoggallānassa etadahosi – ‘‘kiṃ nu kho me kucchi garugaro viya 3? Māsācitaṃ maññe’’ti. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno caṅkamā orohitvā vihāraṃ pavisitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho āyasmā mahāmoggallāno paccattaṃ yoniso manasākāsi. Addasā kho āyasmā mahāmoggallāno māraṃ pāpimantaṃ kucchigataṃ koṭṭhamanupaviṭṭhaṃ. Disvāna māraṃ pāpimantaṃ etadavoca – ‘‘nikkhama, pāpima; nikkhama, pāpima! Mā tathāgataṃ vihesesi, mā tathāgatasāvakaṃ. Mā te ahosi dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyā’’ti. Atha kho mārassa pāpimato etadahosi – ‘‘ajānameva kho maṃ ayaṃ samaṇo apassaṃ evamāha – ‘nikkhama, pāpima; nikkhama, pāpima! Mā tathāgataṃ vihesesi, mā tathāgatasāvakaṃ. Mā te ahosi dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyā’ti. Yopissa so satthā sopi maṃ neva khippaṃ jāneyya, kuto pana 4 maṃ ayaṃ sāvako jānissatī’’ti? Atha kho āyasmā mahāmoggallāno māraṃ pāpimantaṃ etadavoca – ‘‘evampi kho tāhaṃ, pāpima, jānāmi, mā tvaṃ maññittho – ‘na maṃ jānātī’ti. Māro tvamasi, pāpima; tuyhañhi, pāpima, evaṃ hoti – ‘ajānameva kho maṃ ayaṃ samaṇo apassaṃ evamāha – nikkhama, pāpima; nikkhama, pāpima! Mā tathāgataṃ vihesesi, mā tathāgatasāvakaṃ. Mā te ahosi dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyāti. Yopissa so satthā sopi maṃ neva khippaṃ jāneyya, kuto pana maṃ ayaṃ sāvako jānissatī’’’ti?

    အထ ခော မာရသ္သ ပာပိမတော ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဇာနမေ ခော မံ အယံ သမဏော ပသ္သံ ဧဝမာဟ – ‘နိက္ခမ, ပာပိမ; နိက္ခမ, ပာပိမ! မာ တထာဂတံ ဝိဟေသေသိ, မာ တထာဂတသာဝကံ။ မာ တေ အဟောသိ ဒီဃရတ္တံ အဟိတာယ ဒုက္ခာယာ’’’တိ။ အထ ခော မာရော ပာပိမာ အာယသ္မတော မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသ္သ မုခတော ဥဂ္ဂန္တ္ဝာ ပစ္စဂ္ဂဠေ အဋ္ဌာသိ။

    Atha kho mārassa pāpimato etadahosi – ‘‘jāname kho maṃ ayaṃ samaṇo passaṃ evamāha – ‘nikkhama, pāpima; nikkhama, pāpima! Mā tathāgataṃ vihesesi, mā tathāgatasāvakaṃ. Mā te ahosi dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyā’’’ti. Atha kho māro pāpimā āyasmato mahāmoggallānassa mukhato uggantvā paccaggaḷe aṭṭhāsi.

    ၅၀၇. အဒ္ဒသာ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော မာရံ ပာပိမန္တံ ပစ္စဂ္ဂဠေ ဌိတံ; ဒိသ္ဝာန မာရံ ပာပိမန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘ဧတ္ထာပိ ခော တာဟံ, ပာပိမ, ပသ္သာမိ; မာ တ္ဝံ မညိတ္ထော ‘‘န မံ ပသ္သတီ’’တိ။ ဧသော တ္ဝံ, ပာပိမ, ပစ္စဂ္ဂဠေ ဌိတော။ ဘူတပုဗ္ဗာဟံ, ပာပိမ, ဒူသီ နာမ မာရော အဟောသိံ, တသ္သ မေ ကာဠီ နာမ ဘဂိနီ။ တသ္သာ တ္ဝံ ပုတ္တော။ သော မေ တ္ဝံ ဘာဂိနေယ္ယော အဟောသိ။ တေန ခော ပန, ပာပိမ, သမယေန ကကုသန္ဓော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော လောကေ ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ကကုသန္ဓသ္သ ခော ပန, ပာပိမ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဝိဓုရသဉ္ဇီဝံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။ ယာဝတာ ခော ပန, ပာပိမ, ကကုသန္ဓသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ သာဝကာ။ တေသု န စ ကောစိ အာယသ္မတာ ဝိဓုရေန သမသမော ဟောတိ ယဒိဒံ ဓမ္မဒေသနာယ။ ဣမိနာ ခော ဧဝံ 5, ပာပိမ, ပရိယာယေန အာယသ္မတော ဝိဓုရသ္သ ဝိဓုရောတေဝ 6 သမညာ ဥဒပာဒိ။

    507. Addasā kho āyasmā mahāmoggallāno māraṃ pāpimantaṃ paccaggaḷe ṭhitaṃ; disvāna māraṃ pāpimantaṃ etadavoca – ‘etthāpi kho tāhaṃ, pāpima, passāmi; mā tvaṃ maññittho ‘‘na maṃ passatī’’ti. Eso tvaṃ, pāpima, paccaggaḷe ṭhito. Bhūtapubbāhaṃ, pāpima, dūsī nāma māro ahosiṃ, tassa me kāḷī nāma bhaginī. Tassā tvaṃ putto. So me tvaṃ bhāgineyyo ahosi. Tena kho pana, pāpima, samayena kakusandho bhagavā arahaṃ sammāsambuddho loke uppanno hoti. Kakusandhassa kho pana, pāpima, bhagavato arahato sammāsambuddhassa vidhurasañjīvaṃ nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ. Yāvatā kho pana, pāpima, kakusandhassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa sāvakā. Tesu na ca koci āyasmatā vidhurena samasamo hoti yadidaṃ dhammadesanāya. Iminā kho evaṃ 7, pāpima, pariyāyena āyasmato vidhurassa vidhuroteva 8 samaññā udapādi.

    ‘‘အာယသ္မာ ပန, ပာပိမ, သဉ္ဇီဝော အရညဂတောပိ ရုက္ခမူလဂတောပိ သုညာဂာရဂတောပိ အပ္ပကသိရေနေဝ သညာဝေဒယိတနိရောဓံ သမာပဇ္ဇတိ။ ဘူတပုဗ္ဗံ, ပာပိမ, အာယသ္မာ သဉ္ဇီဝော အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ သညာဝေဒယိတနိရောဓံ သမာပန္နော နိသိန္နော ဟောတိ။ အဒ္ဒသံသု ခော, ပာပိမ, ဂောပာလကာ ပသုပာလကာ ကသ္သကာ ပထာဝိနော အာယသ္မန္တံ သဉ္ဇီဝံ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ သညာဝေဒယိတနိရောဓံ သမာပန္နံ နိသိန္နံ; ဒိသ္ဝာန တေသံ ဧတဒဟောသိ – ‘အစ္ဆရိယံ ဝတ, ဘော, အဗ္ဘုတံ ဝတ, ဘော! အယံ သမဏော နိသိန္နကောဝ ကာလင္ကတော! ဟန္ဒ နံ ဒဟာမာ’တိ။ အထ ခော တေ, ပာပိမ, ဂောပာလကာ ပသုပာလကာ ကသ္သကာ ပထာဝိနော တိဏဉ္စ ကဋ္ဌဉ္စ ဂောမယဉ္စ သံကဍ္ဎိတ္ဝာ အာယသ္မတော သဉ္ဇီဝသ္သ ကာယေ ဥပစိနိတ္ဝာ အဂ္ဂိံ ဒတ္ဝာ ပက္ကမိံသု။ အထ ခော, ပာပိမ, အာယသ္မာ သဉ္ဇီဝော တသ္သာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန တာယ သမာပတ္တိယာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ စီဝရာနိ ပပ္ဖောဋေတ္ဝာ ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ဂာမံ ပိဏ္ဍာယ ပာဝိသိ။ အဒ္ဒသံသု ခော တေ, ပာပိမ, ဂောပာလကာ ပသုပာလကာ ကသ္သကာ ပထာဝိနော အာယသ္မန္တံ သဉ္ဇီဝံ ပိဏ္ဍာယ စရန္တံ; ဒိသ္ဝာန နေသံ ဧတဒဟောသိ – ‘အစ္ဆရိယံ ဝတ, ဘော, အဗ္ဘုတံ ဝတ, ဘော! အယံ သမဏော နိသိန္နကောဝ ကာလင္ကတော, သ္ဝာယံ ပဋိသဉ္ဇီဝိတော’တိ ။ ဣမိနာ ခော ဧဝံ, ပာပိမ, ပရိယာယေန အာယသ္မတော သဉ္ဇီဝသ္သ သဉ္ဇီဝောတေဝ 9 သမညာ ဥဒပာဒိ။

    ‘‘Āyasmā pana, pāpima, sañjīvo araññagatopi rukkhamūlagatopi suññāgāragatopi appakasireneva saññāvedayitanirodhaṃ samāpajjati. Bhūtapubbaṃ, pāpima, āyasmā sañjīvo aññatarasmiṃ rukkhamūle saññāvedayitanirodhaṃ samāpanno nisinno hoti. Addasaṃsu kho, pāpima, gopālakā pasupālakā kassakā pathāvino āyasmantaṃ sañjīvaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle saññāvedayitanirodhaṃ samāpannaṃ nisinnaṃ; disvāna tesaṃ etadahosi – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Ayaṃ samaṇo nisinnakova kālaṅkato! Handa naṃ dahāmā’ti. Atha kho te, pāpima, gopālakā pasupālakā kassakā pathāvino tiṇañca kaṭṭhañca gomayañca saṃkaḍḍhitvā āyasmato sañjīvassa kāye upacinitvā aggiṃ datvā pakkamiṃsu. Atha kho, pāpima, āyasmā sañjīvo tassā rattiyā accayena tāya samāpattiyā vuṭṭhahitvā cīvarāni papphoṭetvā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya gāmaṃ piṇḍāya pāvisi. Addasaṃsu kho te, pāpima, gopālakā pasupālakā kassakā pathāvino āyasmantaṃ sañjīvaṃ piṇḍāya carantaṃ; disvāna nesaṃ etadahosi – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Ayaṃ samaṇo nisinnakova kālaṅkato, svāyaṃ paṭisañjīvito’ti . Iminā kho evaṃ, pāpima, pariyāyena āyasmato sañjīvassa sañjīvoteva 10 samaññā udapādi.

    ၅၀၈. ‘‘အထ ခော, ပာပိမ, ဒူသိသ္သ မာရသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘ဣမေသံ ခော အဟံ ဘိက္ခူနံ သီလဝန္တာနံ ကလ္ယာဏဓမ္မာနံ နေဝ ဇာနာမိ အာဂတိံ ဝာ ဂတိံ ဝာ။ ယံနူနာဟံ ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကေ အန္ဝာဝိသေယ္ယံ – ဧထ, တုမ္ဟေ ဘိက္ခူ သီလဝန္တေ ကလ္ယာဏဓမ္မေ အက္ကောသထ ပရိဘာသထ ရောသေထ ဝိဟေသေထ။ အပ္ပေဝ နာမ တုမ္ဟေဟိ အက္ကောသိယမာနာနံ ပရိဘာသိယမာနာနံ ရောသိယမာနာနံ ဝိဟေသိယမာနာနံ သိယာ စိတ္တသ္သ အညထတ္တံ, ယထာ တံ ဒူသီ မာရော လဘေထ ဩတာရ’န္တိ။ အထ ခော တေ, ပာပိမ, ဒူသီ မာရော ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကေ အန္ဝာဝိသိ – ‘ဧထ, တုမ္ဟေ ဘိက္ခူ သီလဝန္တေ ကလ္ယာဏဓမ္မေ အက္ကောသထ ပရိဘာသထ ရောသေထ ဝိဟေသေထ။ အပ္ပေဝ နာမ တုမ္ဟေဟိ အက္ကောသိယမာနာနံ ပရိဘာသိယမာနာနံ ရောသိယမာနာနံ ဝိဟေသိယမာနာနံ သိယာ စိတ္တသ္သ အညထတ္တံ, ယထာ တံ ဒူသီ မာရော လဘေထ ဩတာရ’န္တိ။

    508. ‘‘Atha kho, pāpima, dūsissa mārassa etadahosi – ‘imesaṃ kho ahaṃ bhikkhūnaṃ sīlavantānaṃ kalyāṇadhammānaṃ neva jānāmi āgatiṃ vā gatiṃ vā. Yaṃnūnāhaṃ brāhmaṇagahapatike anvāviseyyaṃ – etha, tumhe bhikkhū sīlavante kalyāṇadhamme akkosatha paribhāsatha rosetha vihesetha. Appeva nāma tumhehi akkosiyamānānaṃ paribhāsiyamānānaṃ rosiyamānānaṃ vihesiyamānānaṃ siyā cittassa aññathattaṃ, yathā taṃ dūsī māro labhetha otāra’nti. Atha kho te, pāpima, dūsī māro brāhmaṇagahapatike anvāvisi – ‘etha, tumhe bhikkhū sīlavante kalyāṇadhamme akkosatha paribhāsatha rosetha vihesetha. Appeva nāma tumhehi akkosiyamānānaṃ paribhāsiyamānānaṃ rosiyamānānaṃ vihesiyamānānaṃ siyā cittassa aññathattaṃ, yathā taṃ dūsī māro labhetha otāra’nti.

    ‘‘အထ ခော တေ, ပာပိမ, ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကာ အန္ဝာဝိသိဋ္ဌာ ဒူသိနာ မာရေန ဘိက္ခူ သီလဝန္တေ ကလ္ယာဏဓမ္မေ အက္ကောသန္တိ ပရိဘာသန္တိ ရောသေန္တိ ဝိဟေသေန္တိ – ‘ဣမေ ပန မုဏ္ဍကာ သမဏကာ ဣဗ္ဘာ ကိဏ္ဟာ 11 ဗန္ဓုပာဒာပစ္စာ ‘‘ဈာယိနောသ္မာ ဈာယိနောသ္မာ’’တိ ပတ္တက္ခန္ဓာ အဓောမုခာ မဓုရကဇာတာ ဈာယန္တိ ပဇ္ဈာယန္တိ နိဇ္ဈာယန္တိ အပဇ္ဈာယန္တိ။ သေယ္ယထာပိ နာမ ဥလူကော ရုက္ခသာခာယံ မူသိကံ မဂ္ဂယမာနော ဈာယတိ ပဇ္ဈာယတိ နိဇ္ဈာယတိ အပဇ္ဈာယတိ; ဧဝမေဝိမေ မုဏ္ဍကာ သမဏကာ ဣဗ္ဘာ ကိဏ္ဟာ ဗန္ဓုပာဒာပစ္စာ ‘‘ဈာယိနောသ္မာ ဈာယိနောသ္မာ’’တိ ပတ္တက္ခန္ဓာ အဓောမုခာ မဓုရကဇာတာ ဈာယန္တိ ပဇ္ဈာယန္တိ နိဇ္ဈာယန္တိ အပဇ္ဈာယန္တိ။ သေယ္ယထာပိ နာမ ကောတ္ထု နဒီတီရေ မစ္ဆေ မဂ္ဂယမာနော ဈာယတိ ပဇ္ဈာယတိ နိဇ္ဈာယတိ အပဇ္ဈာယတိ; ဧဝမေဝိမေ မုဏ္ဍကာ သမဏကာ ဣဗ္ဘာ ကိဏ္ဟာ ဗန္ဓုပာဒာပစ္စာ ‘‘ဈာယိနောသ္မာ ဈာယိနောသ္မာ’’တိ ပတ္တက္ခန္ဓာ အဓောမုခာ မဓုရကဇာတာ ဈာယန္တိ ပဇ္ဈာယန္တိ နိဇ္ဈာယန္တိ အပဇ္ဈာယန္တိ။ သေယ္ယထာပိ နာမ ဗိဠာရော သန္ဓိသမလသင္ကဋီရေ မူသိကံ မဂ္ဂယမာနော ဈာယတိ ပဇ္ဈာယတိ နိဇ္ဈာယတိ အပဇ္ဈာယတိ; ဧဝမေဝိမေ မုဏ္ဍကာ သမဏကာ ဣဗ္ဘာ ကိဏ္ဟာ ဗန္ဓုပာဒာပစ္စာ ‘‘ဈာယိနောသ္မာ ဈာယိနောသ္မာ’’တိ ပတ္တက္ခန္ဓာ အဓောမုခာ မဓုရကဇာတာ ဈာယန္တိ ပဇ္ဈာယန္တိ နိဇ္ဈာယန္တိ အပဇ္ဈာယန္တိ။ သေယ္ယထာပိ နာမ ဂဒ္ရဘော ဝဟစ္ဆိန္နော သန္ဓိသမလသင္ကဋီရေ ဈာယတိ ပဇ္ဈာယတိ နိဇ္ဈာယတိ အပဇ္ဈာယတိ, ဧဝမေဝိမေ မုဏ္ဍကာ သမဏကာ ဣဗ္ဘာ ကိဏ္ဟာ ဗန္ဓုပာဒာပစ္စာ ‘‘ဈာယိနောသ္မာ ဈာယိနောသ္မာ’’တိ ပတ္တက္ခန္ဓာ အဓောမုခာ မဓုရကဇာတာ ဈာယန္တိ ပဇ္ဈာယန္တိ နိဇ္ဈာယန္တိ အပဇ္ဈာယန္တီ’’တိ။

    ‘‘Atha kho te, pāpima, brāhmaṇagahapatikā anvāvisiṭṭhā dūsinā mārena bhikkhū sīlavante kalyāṇadhamme akkosanti paribhāsanti rosenti vihesenti – ‘ime pana muṇḍakā samaṇakā ibbhā kiṇhā 12 bandhupādāpaccā ‘‘jhāyinosmā jhāyinosmā’’ti pattakkhandhā adhomukhā madhurakajātā jhāyanti pajjhāyanti nijjhāyanti apajjhāyanti. Seyyathāpi nāma ulūko rukkhasākhāyaṃ mūsikaṃ maggayamāno jhāyati pajjhāyati nijjhāyati apajjhāyati; evamevime muṇḍakā samaṇakā ibbhā kiṇhā bandhupādāpaccā ‘‘jhāyinosmā jhāyinosmā’’ti pattakkhandhā adhomukhā madhurakajātā jhāyanti pajjhāyanti nijjhāyanti apajjhāyanti. Seyyathāpi nāma kotthu nadītīre macche maggayamāno jhāyati pajjhāyati nijjhāyati apajjhāyati; evamevime muṇḍakā samaṇakā ibbhā kiṇhā bandhupādāpaccā ‘‘jhāyinosmā jhāyinosmā’’ti pattakkhandhā adhomukhā madhurakajātā jhāyanti pajjhāyanti nijjhāyanti apajjhāyanti. Seyyathāpi nāma biḷāro sandhisamalasaṅkaṭīre mūsikaṃ maggayamāno jhāyati pajjhāyati nijjhāyati apajjhāyati; evamevime muṇḍakā samaṇakā ibbhā kiṇhā bandhupādāpaccā ‘‘jhāyinosmā jhāyinosmā’’ti pattakkhandhā adhomukhā madhurakajātā jhāyanti pajjhāyanti nijjhāyanti apajjhāyanti. Seyyathāpi nāma gadrabho vahacchinno sandhisamalasaṅkaṭīre jhāyati pajjhāyati nijjhāyati apajjhāyati, evamevime muṇḍakā samaṇakā ibbhā kiṇhā bandhupādāpaccā ‘‘jhāyinosmā jhāyinosmā’’ti pattakkhandhā adhomukhā madhurakajātā jhāyanti pajjhāyanti nijjhāyanti apajjhāyantī’’ti.

    ‘‘ယေ ခော ပန, ပာပိမ, တေန သမယေန မနုသ္သာ ကာလင္ကရောန္တိ ယေဘုယ္ယေန ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ အပာယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပာတံ နိရယံ ဥပပဇ္ဇန္တိ။

    ‘‘Ye kho pana, pāpima, tena samayena manussā kālaṅkaronti yebhuyyena kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjanti.

    ၅၀၉. ‘‘အထ ခော, ပာပိမ, ကကုသန္ဓော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘အန္ဝာဝိဋ္ဌာ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကာ ဒူသိနာ မာရေန – ဧထ, တုမ္ဟေ ဘိက္ခူ သီလဝန္တေ ကလ္ယာဏဓမ္မေ အက္ကောသထ ပရိဘာသထ ရောသေထ ဝိဟေသေထ, အပ္ပေဝ နာမ တုမ္ဟေဟိ အက္ကောသိယမာနာနံ ပရိဘာသိယမာနာနံ ရောသိယမာနာနံ ဝိဟေသိယမာနာနံ သိယာ စိတ္တသ္သ အညထတ္တံ, ယထာ တံ ဒူသီ မာရော လဘေထ ဩတာရ’န္တိ။ ဧထ, တုမ္ဟေ, ဘိက္ခဝေ, မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရထ, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ။ ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗ္ယာဗဇ္ဈေန ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရထ။ ကရုဏာသဟဂတေန စေတသာ။ပေ.။ မုဒိတာသဟဂတေန စေတသာ။ပေ.။ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရထ, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ။ ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗ္ယာဗဇ္ဈေန ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရထာ’တိ။

    509. ‘‘Atha kho, pāpima, kakusandho bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bhikkhū āmantesi – ‘anvāviṭṭhā kho, bhikkhave, brāhmaṇagahapatikā dūsinā mārena – etha, tumhe bhikkhū sīlavante kalyāṇadhamme akkosatha paribhāsatha rosetha vihesetha, appeva nāma tumhehi akkosiyamānānaṃ paribhāsiyamānānaṃ rosiyamānānaṃ vihesiyamānānaṃ siyā cittassa aññathattaṃ, yathā taṃ dūsī māro labhetha otāra’nti. Etha, tumhe, bhikkhave, mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharatha, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā viharatha. Karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharatha, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā viharathā’ti.

    ‘‘အထ ခော တေ, ပာပိမ, ဘိက္ခူ ကကုသန္ဓေန ဘဂဝတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဧဝံ ဩဝဒိယမာနာ ဧဝံ အနုသာသိယမာနာ အရညဂတာပိ ရုက္ခမူလဂတာပိ သုညာဂာရဂတာပိ မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရိံသု, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ။ ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗ္ယာဗဇ္ဈေန ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရိံသု။ ကရုဏာသဟဂတေန စေတသာ။ပေ.။ မုဒိတာသဟဂတေန စေတသာ။ပေ.။ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရိံသု, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ။ ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗ္ယာဗဇ္ဈေန ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရိံသု ။

    ‘‘Atha kho te, pāpima, bhikkhū kakusandhena bhagavatā arahatā sammāsambuddhena evaṃ ovadiyamānā evaṃ anusāsiyamānā araññagatāpi rukkhamūlagatāpi suññāgāragatāpi mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā vihariṃsu, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā vihariṃsu. Karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā vihariṃsu, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā vihariṃsu .

    ၅၁၀. ‘‘အထ ခော, ပာပိမ, ဒူသိသ္သ မာရသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘ဧဝမ္ပိ ခော အဟံ ကရောန္တော ဣမေသံ ဘိက္ခူနံ သီလဝန္တာနံ ကလ္ယာဏဓမ္မာနံ နေဝ ဇာနာမိ အာဂတိံ ဝာ ဂတိံ ဝာ, ယံနူနာဟံ ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကေ အန္ဝာဝိသေယ္ယံ – ဧထ, တုမ္ဟေ ဘိက္ခူ သီလဝန္တေ ကလ္ယာဏဓမ္မေ သက္ကရောထ ဂရုံ ကရောထ မာနေထ ပူဇေထ , အပ္ပေဝ နာမ တုမ္ဟေဟိ သက္ကရိယမာနာနံ ဂရုကရိယမာနာနံ မာနိယမာနာနံ ပူဇိယမာနာနံ သိယာ စိတ္တသ္သ အညထတ္တံ, ယထာ တံ ဒူသီ မာရော လဘေထ ဩတာရ’န္တိ ။ အထ ခော တေ, ပာပိမ, ဒူသီ မာရော ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကေ အန္ဝာဝိသိ – ‘ဧထ, တုမ္ဟေ ဘိက္ခူ သီလဝန္တေ ကလ္ယာဏဓမ္မေ သက္ကရောထ ဂရုံ ကရောထ မာနေထ ပူဇေထ, အပ္ပေဝ နာမ တုမ္ဟေဟိ သက္ကရိယမာနာနံ ဂရုကရိယမာနာနံ မာနိယမာနာနံ ပူဇိယမာနာနံ သိယာ စိတ္တသ္သ အညထတ္တံ, ယထာ တံ ဒူသီ မာရော လဘေထ ဩတာရ’န္တိ။ အထ ခော တေ, ပာပိမ, ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကာ အန္ဝာဝိဋ္ဌာ ဒူသိနာ မာရေန ဘိက္ခူ သီလဝန္တေ ကလ္ယာဏဓမ္မေ သက္ကရောန္တိ ဂရုံ ကရောန္တိ မာနေန္တိ ပူဇေန္တိ။

    510. ‘‘Atha kho, pāpima, dūsissa mārassa etadahosi – ‘evampi kho ahaṃ karonto imesaṃ bhikkhūnaṃ sīlavantānaṃ kalyāṇadhammānaṃ neva jānāmi āgatiṃ vā gatiṃ vā, yaṃnūnāhaṃ brāhmaṇagahapatike anvāviseyyaṃ – etha, tumhe bhikkhū sīlavante kalyāṇadhamme sakkarotha garuṃ karotha mānetha pūjetha , appeva nāma tumhehi sakkariyamānānaṃ garukariyamānānaṃ māniyamānānaṃ pūjiyamānānaṃ siyā cittassa aññathattaṃ, yathā taṃ dūsī māro labhetha otāra’nti . Atha kho te, pāpima, dūsī māro brāhmaṇagahapatike anvāvisi – ‘etha, tumhe bhikkhū sīlavante kalyāṇadhamme sakkarotha garuṃ karotha mānetha pūjetha, appeva nāma tumhehi sakkariyamānānaṃ garukariyamānānaṃ māniyamānānaṃ pūjiyamānānaṃ siyā cittassa aññathattaṃ, yathā taṃ dūsī māro labhetha otāra’nti. Atha kho te, pāpima, brāhmaṇagahapatikā anvāviṭṭhā dūsinā mārena bhikkhū sīlavante kalyāṇadhamme sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti.

    ‘‘ယေ ခော ပန, ပာပိမ, တေန သမယေန မနုသ္သာ ကာလင္ကရောန္တိ ယေဘုယ္ယေန ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇန္တိ။

    ‘‘Ye kho pana, pāpima, tena samayena manussā kālaṅkaronti yebhuyyena kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjanti.

    ၅၁၁. ‘‘အထ ခော, ပာပိမ, ကကုသန္ဓော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘အန္ဝာဝိဋ္ဌာ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကာ ဒူသိနာ မာရေန – ဧထ, တုမ္ဟေ ဘိက္ခူ သီလဝန္တေ ကလ္ယာဏဓမ္မေ သက္ကရောထ ဂရုံ ကရောထ မာနေထ ပူဇေထ, အပ္ပေဝ နာမ တုမ္ဟေဟိ သက္ကရိယမာနာနံ ဂရုကရိယမာနာနံ မာနိယမာနာနံ ပူဇိယမာနာနံ သိယာ စိတ္တသ္သ အညထတ္တံ, ယထာ တံ ဒူသီ မာရော လဘေထ ဩတာရန္တိ။ ဧထ, တုမ္ဟေ, ဘိက္ခဝေ, အသုဘာနုပသ္သိနော ကာယေ ဝိဟရထ, အာဟာရေ ပဋိကူလသညိနော, သဗ္ဗလောကေ အနဘိရတိသညိနော 13, သဗ္ဗသင္ခာရေသု အနိစ္စာနုပသ္သိနော’တိ။

    511. ‘‘Atha kho, pāpima, kakusandho bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bhikkhū āmantesi – ‘anvāviṭṭhā kho, bhikkhave, brāhmaṇagahapatikā dūsinā mārena – etha, tumhe bhikkhū sīlavante kalyāṇadhamme sakkarotha garuṃ karotha mānetha pūjetha, appeva nāma tumhehi sakkariyamānānaṃ garukariyamānānaṃ māniyamānānaṃ pūjiyamānānaṃ siyā cittassa aññathattaṃ, yathā taṃ dūsī māro labhetha otāranti. Etha, tumhe, bhikkhave, asubhānupassino kāye viharatha, āhāre paṭikūlasaññino, sabbaloke anabhiratisaññino 14, sabbasaṅkhāresu aniccānupassino’ti.

    ‘‘အထ ခော တေ, ပာပိမ, ဘိက္ခူ ကကုသန္ဓေန ဘဂဝတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဧဝံ ဩဝဒိယမာနာ ဧဝံ အနုသာသိယမာနာ အရညဂတာပိ ရုက္ခမူလဂတာပိ သုညာဂာရဂတာပိ အသုဘာနုပသ္သိနော ကာယေ ဝိဟရိံသု, အာဟာရေ ပဋိကူလသညိနော, သဗ္ဗလောကေ အနဘိရတိသညိနော, သဗ္ဗသင္ခာရေသု အနိစ္စာနုပသ္သိနော။

    ‘‘Atha kho te, pāpima, bhikkhū kakusandhena bhagavatā arahatā sammāsambuddhena evaṃ ovadiyamānā evaṃ anusāsiyamānā araññagatāpi rukkhamūlagatāpi suññāgāragatāpi asubhānupassino kāye vihariṃsu, āhāre paṭikūlasaññino, sabbaloke anabhiratisaññino, sabbasaṅkhāresu aniccānupassino.

    ၅၁၂. ‘‘အထ ခော, ပာပိမ, ကကုသန္ဓော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ အာယသ္မတာ ဝိဓုရေန ပစ္ဆာသမဏေန ဂာမံ ပိဏ္ဍာယ ပာဝိသိ။ အထ ခော, ပာပိမ, ဒူသီ မာရော အညတရံ ကုမာရကံ 15 အန္ဝာဝိသိတ္ဝာ သက္ခရံ ဂဟေတ္ဝာ အာယသ္မတော ဝိဓုရသ္သ သီသေ ပဟာရမဒာသိ; သီသံ ဝောဘိန္ဒိ 16။ အထ ခော, ပာပိမ, အာယသ္မာ ဝိဓုရော ဘိန္နေန သီသေန လောဟိတေန ဂဠန္တေန ကကုသန္ဓံယေဝ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော အနုဗန္ဓိ။ အထ ခော , ပာပိမ, ကကုသန္ဓော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော နာဂာပလောကိတံ အပလောကေသိ – ‘န ဝာယံ ဒူသီ မာရော မတ္တမညာသီ’တိ။ သဟာပလောကနာယ စ ပန, ပာပိမ, ဒူသီ မာရော တမ္ဟာ စ ဌာနာ စဝိ မဟာနိရယဉ္စ ဥပပဇ္ဇိ။

    512. ‘‘Atha kho, pāpima, kakusandho bhagavā arahaṃ sammāsambuddho pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya āyasmatā vidhurena pacchāsamaṇena gāmaṃ piṇḍāya pāvisi. Atha kho, pāpima, dūsī māro aññataraṃ kumārakaṃ 17 anvāvisitvā sakkharaṃ gahetvā āyasmato vidhurassa sīse pahāramadāsi; sīsaṃ vobhindi 18. Atha kho, pāpima, āyasmā vidhuro bhinnena sīsena lohitena gaḷantena kakusandhaṃyeva bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandhi. Atha kho , pāpima, kakusandho bhagavā arahaṃ sammāsambuddho nāgāpalokitaṃ apalokesi – ‘na vāyaṃ dūsī māro mattamaññāsī’ti. Sahāpalokanāya ca pana, pāpima, dūsī māro tamhā ca ṭhānā cavi mahānirayañca upapajji.

    ‘‘တသ္သ ခော ပန, ပာပိမ, မဟာနိရယသ္သ တယော နာမဓေယ္ယာ ဟောန္တိ – ဆဖသ္သာယတနိကော ဣတိပိ, သင္ကုသမာဟတော ဣတိပိ, ပစ္စတ္တဝေဒနိယော ဣတိပိ။ အထ ခော မံ, ပာပိမ, နိရယပာလာ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧတဒဝောစုံ – ယဒာ ခော တေ 19, မာရိသ, သင္ကုနာ သင္ကု ဟဒယေ သမာဂစ္ဆေယ္ယ။ အထ နံ တ္ဝံ ဇာနေယ္ယာသိ – ‘ဝသ္သသဟသ္သံ မေ နိရယေ ပစ္စမာနသ္သာ’တိ။ သော ခော အဟံ, ပာပိမ, ဗဟူနိ ဝသ္သာနိ ဗဟူနိ ဝသ္သသတာနိ ဗဟူနိ ဝသ္သသဟသ္သာနိ တသ္မိံ မဟာနိရယေ အပစ္စိံ။ ဒသဝသ္သသဟသ္သာနိ တသ္သေဝ မဟာနိရယသ္သ ဥသ္သဒေ အပစ္စိံ ဝုဋ္ဌာနိမံ နာမ ဝေဒနံ ဝေဒိယမာနော။ တသ္သ မယ္ဟံ, ပာပိမ, ဧဝရူပော ကာယော ဟောတိ, သေယ္ယထာပိ မနုသ္သသ္သ။ ဧဝရူပံ သီသံ ဟောတိ, သေယ္ယထာပိ မစ္ဆသ္သ။

    ‘‘Tassa kho pana, pāpima, mahānirayassa tayo nāmadheyyā honti – chaphassāyataniko itipi, saṅkusamāhato itipi, paccattavedaniyo itipi. Atha kho maṃ, pāpima, nirayapālā upasaṅkamitvā etadavocuṃ – yadā kho te 20, mārisa, saṅkunā saṅku hadaye samāgaccheyya. Atha naṃ tvaṃ jāneyyāsi – ‘vassasahassaṃ me niraye paccamānassā’ti. So kho ahaṃ, pāpima, bahūni vassāni bahūni vassasatāni bahūni vassasahassāni tasmiṃ mahāniraye apacciṃ. Dasavassasahassāni tasseva mahānirayassa ussade apacciṃ vuṭṭhānimaṃ nāma vedanaṃ vediyamāno. Tassa mayhaṃ, pāpima, evarūpo kāyo hoti, seyyathāpi manussassa. Evarūpaṃ sīsaṃ hoti, seyyathāpi macchassa.

    ၅၁၃.

    513.

    ‘‘ကီဒိသော နိရယော အာသိ၊ ယတ္ထ ဒူသီ အပစ္စထ။

    ‘‘Kīdiso nirayo āsi, yattha dūsī apaccatha;

    ဝိဓုရံ သာဝကမာသဇ္ဇ၊ ကကုသန္ဓဉ္စ ဗ္ရာဟ္မဏံ။

    Vidhuraṃ sāvakamāsajja, kakusandhañca brāhmaṇaṃ.

    ‘‘သတံ အာသိ အယောသင္ကူ၊ သဗ္ဗေ ပစ္စတ္တဝေဒနာ။

    ‘‘Sataṃ āsi ayosaṅkū, sabbe paccattavedanā;

    ဤဒိသော နိရယော အာသိ၊ ယတ္ထ ဒူသီ အပစ္စထ။

    Īdiso nirayo āsi, yattha dūsī apaccatha;

    ဝိဓုရံ သာဝကမာသဇ္ဇ၊ ကကုသန္ဓဉ္စ ဗ္ရာဟ္မဏံ။

    Vidhuraṃ sāvakamāsajja, kakusandhañca brāhmaṇaṃ.

    ‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ၊ ဘိက္ခု ဗုဒ္ဓသ္သ သာဝကော။

    ‘‘Yo etamabhijānāti, bhikkhu buddhassa sāvako;

    တာဒိသံ ဘိက္ခုမာသဇ္ဇ၊ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။

    Tādisaṃ bhikkhumāsajja, kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.

    ‘‘မဇ္ဈေ သရသ္သ တိဋ္ဌန္တိ၊ ဝိမာနာ ကပ္ပဋ္ဌာယိနော။

    ‘‘Majjhe sarassa tiṭṭhanti, vimānā kappaṭṭhāyino;

    ဝေဠုရိယဝဏ္ဏာ ရုစိရာ၊ အစ္စိမန္တော ပဘသ္သရာ။

    Veḷuriyavaṇṇā rucirā, accimanto pabhassarā;

    အစ္ဆရာ တတ္ထ နစ္စန္တိ၊ ပုထု နာနတ္တဝဏ္ဏိယော။

    Accharā tattha naccanti, puthu nānattavaṇṇiyo.

    ‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ၊ ဘိက္ခု ဗုဒ္ဓသ္သ သာဝကော။

    ‘‘Yo etamabhijānāti, bhikkhu buddhassa sāvako;

    တာဒိသံ ဘိက္ခုမာသဇ္ဇ၊ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။

    Tādisaṃ bhikkhumāsajja, kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.

    ‘‘ယော ဝေ ဗုဒ္ဓေန စောဒိတော၊ ဘိက္ခု သင္ဃသ္သ ပေက္ခတော။

    ‘‘Yo ve buddhena codito, bhikkhu saṅghassa pekkhato;

    မိဂာရမာတုပာသာဒံ၊ ပာဒင္ဂုဋ္ဌေန ကမ္ပယိ။

    Migāramātupāsādaṃ, pādaṅguṭṭhena kampayi.

    ‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ၊ ဘိက္ခု ဗုဒ္ဓသ္သ သာဝကော။

    ‘‘Yo etamabhijānāti, bhikkhu buddhassa sāvako;

    တာဒိသံ ဘိက္ခုမာသဇ္ဇ၊ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။

    Tādisaṃ bhikkhumāsajja, kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.

    ‘‘ယော ဝေဇယန္တံ ပာသာဒံ၊ ပာဒင္ဂုဋ္ဌေန ကမ္ပယိ။

    ‘‘Yo vejayantaṃ pāsādaṃ, pādaṅguṭṭhena kampayi;

    ဣဒ္ဓိဗလေနုပတ္ထဒ္ဓော၊ သံဝေဇေသိ စ ဒေဝတာ။

    Iddhibalenupatthaddho, saṃvejesi ca devatā.

    ‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ၊ ဘိက္ခု ဗုဒ္ဓသ္သ သာဝကော။

    ‘‘Yo etamabhijānāti, bhikkhu buddhassa sāvako;

    တာဒိသံ ဘိက္ခုမာသဇ္ဇ၊ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။

    Tādisaṃ bhikkhumāsajja, kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.

    ‘‘ယော ဝေဇယန္တပာသာဒေ၊ သက္ကံ သော ပရိပုစ္ဆတိ။

    ‘‘Yo vejayantapāsāde, sakkaṃ so paripucchati;

    အပိ ဝာသဝ ဇာနာသိ၊ တဏ္ဟာက္ခယဝိမုတ္တိယော။

    Api vāsava jānāsi, taṇhākkhayavimuttiyo;

    တသ္သ သက္ကော ဝိယာကာသိ၊ ပဉ္ဟံ ပုဋ္ဌော ယထာတထံ။

    Tassa sakko viyākāsi, pañhaṃ puṭṭho yathātathaṃ.

    ‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ၊ ဘိက္ခု ဗုဒ္ဓသ္သ သာဝကော။

    ‘‘Yo etamabhijānāti, bhikkhu buddhassa sāvako;

    တာဒိသံ ဘိက္ခုမာသဇ္ဇ၊ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။

    Tādisaṃ bhikkhumāsajja, kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.

    ‘‘ယော ဗ္ရဟ္မံ ပရိပုစ္ဆတိ၊ သုဓမ္မာယာဘိတော သဘံ။

    ‘‘Yo brahmaṃ paripucchati, sudhammāyābhito sabhaṃ;

    အဇ္ဇာပိ တ္ယာဝုသော ဒိဋ္ဌိ၊ ယာ တေ ဒိဋ္ဌိ ပုရေ အဟု။

    Ajjāpi tyāvuso diṭṭhi, yā te diṭṭhi pure ahu;

    ပသ္သသိ ဝီတိဝတ္တန္တံ၊ ဗ္ရဟ္မလောကေ ပဘသ္သရံ။

    Passasi vītivattantaṃ, brahmaloke pabhassaraṃ.

    ‘‘တသ္သ ဗ္ရဟ္မာ ဝိယာကာသိ၊ အနုပုဗ္ဗံ ယထာတထံ။

    ‘‘Tassa brahmā viyākāsi, anupubbaṃ yathātathaṃ;

    န မေ မာရိသ သာ ဒိဋ္ဌိ၊ ယာ မေ ဒိဋ္ဌိ ပုရေ အဟု။

    Na me mārisa sā diṭṭhi, yā me diṭṭhi pure ahu.

    ‘‘ပသ္သာမိ ဝီတိဝတ္တန္တံ၊ ဗ္ရဟ္မလောကေ ပဘသ္သရံ။

    ‘‘Passāmi vītivattantaṃ, brahmaloke pabhassaraṃ;

    သောဟံ အဇ္ဇ ကထံ ဝဇ္ဇံ၊ အဟံ နိစ္စောမ္ဟိ သသ္သတော။

    Sohaṃ ajja kathaṃ vajjaṃ, ahaṃ niccomhi sassato.

    ‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ၊ ဘိက္ခု ဗုဒ္ဓသ္သ သာဝကော။

    ‘‘Yo etamabhijānāti, bhikkhu buddhassa sāvako;

    တာဒိသံ ဘိက္ခုမာသဇ္ဇ၊ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။

    Tādisaṃ bhikkhumāsajja, kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.

    ‘‘ယော မဟာမေရုနော ကူဋံ၊ ဝိမောက္ခေန အဖသ္သယိ။

    ‘‘Yo mahāmeruno kūṭaṃ, vimokkhena aphassayi;

    ဝနံ ပုဗ္ဗဝိဒေဟာနံ၊ ယေ စ ဘူမိသယာ နရာ။

    Vanaṃ pubbavidehānaṃ, ye ca bhūmisayā narā.

    ‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ၊ ဘိက္ခု ဗုဒ္ဓသ္သ သာဝကော။

    ‘‘Yo etamabhijānāti, bhikkhu buddhassa sāvako;

    တာဒိသံ ဘိက္ခုမာသဇ္ဇ၊ ကဏ္ဟ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။

    Tādisaṃ bhikkhumāsajja, kaṇha dukkhaṃ nigacchasi.

    ‘‘န ဝေ အဂ္ဂိ စေတယတိ 21၊ ‘အဟံ ဗာလံ ဍဟာမီ’တိ။

    ‘‘Na ve aggi cetayati 22, ‘ahaṃ bālaṃ ḍahāmī’ti;

    ဗာလော စ ဇလိတံ အဂ္ဂိံ၊ အာသဇ္ဇ နံ သ ဍယ္ဟတိ။

    Bālo ca jalitaṃ aggiṃ, āsajja naṃ sa ḍayhati.

    ‘‘ဧဝမေဝ တုဝံ မာရ၊ အာသဇ္ဇ နံ တထာဂတံ။

    ‘‘Evameva tuvaṃ māra, āsajja naṃ tathāgataṃ;

    သယံ ဍဟိသ္သသိ အတ္တာနံ၊ ဗာလော အဂ္ဂိံဝ သံဖုသံ။

    Sayaṃ ḍahissasi attānaṃ, bālo aggiṃva saṃphusaṃ.

    ‘‘အပုညံ ပသဝီ မာရော၊ အာသဇ္ဇ နံ တထာဂတံ။

    ‘‘Apuññaṃ pasavī māro, āsajja naṃ tathāgataṃ;

    ကိန္နု မညသိ ပာပိမ၊ န မေ ပာပံ ဝိပစ္စတိ။

    Kinnu maññasi pāpima, na me pāpaṃ vipaccati.

    ‘‘ကရောတော စီယတိ ပာပံ၊ စိရရတ္တာယ အန္တက။

    ‘‘Karoto cīyati pāpaṃ, cirarattāya antaka;

    မာရ နိဗ္ဗိန္ဒ ဗုဒ္ဓမ္ဟာ၊ အာသံ မာကာသိ ဘိက္ခုသု။

    Māra nibbinda buddhamhā, āsaṃ mākāsi bhikkhusu.

    ‘‘ဣတိ မာရံ အတဇ္ဇေသိ၊ ဘိက္ခု ဘေသကဠာဝနေ။

    ‘‘Iti māraṃ atajjesi, bhikkhu bhesakaḷāvane;

    တတော သော ဒုမ္မနော ယက္ခော၊ နတတ္ထေဝန္တရဓာယထာ’’တိ။

    Tato so dummano yakkho, natatthevantaradhāyathā’’ti.

    မာရတဇ္ဇနီယသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ဒသမံ။

    Māratajjanīyasuttaṃ niṭṭhitaṃ dasamaṃ.

    စူဠယမကဝဂ္ဂော နိဋ္ဌိတော ပဉ္စမော။

    Cūḷayamakavaggo niṭṭhito pañcamo.

    တသ္သုဒ္ဒာနံ –

    Tassuddānaṃ –

    သာလေယ္ယ ဝေရဉ္ဇဒုဝေ စ တုဋ္ဌိ၊ စူဠမဟာဓမ္မသမာဒာနဉ္စ။

    Sāleyya verañjaduve ca tuṭṭhi, cūḷamahādhammasamādānañca;

    ဝီမံသကာ ကောသမ္ဗိ စ ဗ္ရာဟ္မဏော၊ ဒူသီ စ မာရော ဒသမော စ ဝဂ္ဂော။

    Vīmaṃsakā kosambi ca brāhmaṇo, dūsī ca māro dasamo ca vaggo.

    သာလေယ္ယဝဂ္ဂော နိဋ္ဌိတော ပဉ္စမော။

    Sāleyyavaggo niṭṭhito pañcamo.

    ဣဒံ ဝဂ္ဂာနမုဒ္ဒာနံ –

    Idaṃ vaggānamuddānaṃ –

    မူလပရိယာယော စေဝ၊ သီဟနာဒော စ ဥတ္တမော။

    Mūlapariyāyo ceva, sīhanādo ca uttamo;

    ကကစော စေဝ ဂောသိင္ဂော၊ သာလေယ္ယော စ ဣမေ ပဉ္စ။

    Kakaco ceva gosiṅgo, sāleyyo ca ime pañca.

    မူလပဏ္ဏာသကံ သမတ္တံ။

    Mūlapaṇṇāsakaṃ samattaṃ.







    Footnotes:
    1. ဂရု ဂရု ဝိယ (သီ. ပီ. ဋီကာယံ ပာဌန္တရံ)
    2. ကုတော စ ပန (သ္ယာ.)
    3. garu garu viya (sī. pī. ṭīkāyaṃ pāṭhantaraṃ)
    4. kuto ca pana (syā.)
    5. ဧတံ (သီ. သ္ယာ. ပီ.)
    6. ဝိဓုရသ္သ ဝိဓုရော ဝိဓုရောတ္ဝေဝ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    7. etaṃ (sī. syā. pī.)
    8. vidhurassa vidhuro vidhurotveva (sī. syā. kaṃ. pī.)
    9. သဉ္ဇီဝော သဉ္ဇီဝောတ္ဝေဝ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    10. sañjīvo sañjīvotveva (sī. syā. kaṃ. pī.)
    11. ကဏ္ဟာ (သ္ယာ. ကံ. က.)
    12. kaṇhā (syā. kaṃ. ka.)
    13. အနဘိရတသညီနော (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    14. anabhiratasaññīno (sī. syā. kaṃ. pī.)
    15. ကုမာရံ (သီ. ပီ.)
    16. သီသံ တေ ဘိန္ဒိသ္သာမီတိ (က.)
    17. kumāraṃ (sī. pī.)
    18. sīsaṃ te bhindissāmīti (ka.)
    19. ယတော တေ (က.)
    20. yato te (ka.)
    21. ဝေဌယတိ (သီ.)
    22. veṭhayati (sī.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. မာရတဇ္ဇနီယသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Māratajjanīyasuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၁၀. မာရတဇ္ဇနီယသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Māratajjanīyasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact